Türk İdare Tarihi Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Dar-ı Şura-yıAskeri
II. Divan-ı Hikmet
III. Divan-ı mezalim
IV. Dar-ı Şura-yı Bab’ı Ali
V. Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye
Merkezi idarelerde yaptığı değişikliklerle Osmanlı Devleti’ni çağdaşlaştırmak isteyen II. Mahmut yukarıda verilen kurullardan hangilerini kurmuştur?
I, II, III |
I, IV, V |
II, III, IV |
II, III, V |
III, IV, V |
Merkezî idarede yaptığı düzenlemelerle Osmanlı hükümetini çağdaşlaştırmak isteyen II. Mahmut, Meşveret Meclislerinden farklı nitelikte üç sürekli kurul oluşturmuştur. Bunlar; 1826 yılından itibaren başlatılan askerî reformları yürütmek üzere 1836 yılında Dâr-ı Şûrâyı Askerî, 24 Mart 1838’de sadrazama danışmanlık yapmak üzere Dâr-ı Şûrâ-yı Bâb’ı Âli ve 24 Mart 1838’de açılan Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye’dir.
2.Soru
İskân ve fetih hareketlerinde Selçuklu Devletinin diğer beyliklerin önüne geçmesinin aşağıdaki nedenlerinden hangisi diğerlerinden daha dolaylıdır?
Bizans sınırında olmaları.
|
İçinde barındırdığı devlet mantığına hakim unsurların ağırlıkta olması .
|
Selçuklu yönetiminde Türk ve İranlı gazilerin yanı sıra merkezi devlet kültürünü fazlasıyla solumuş yönetici, hukukçu ve müdderis bulunması.
|
Anadolu’daki yerleşik kültür ve devlet adabının iyice kökleşmesi.
|
Kadıların, sünni itikada göre davaları ele alması.
|
3.Soru
31 Mart olayı hangi hükümet döneminde patlak vermiştir?
Kamil Paşa Hükümeti |
Hüseyin Hilmi Paşa Hükümeti |
Hakkı Paşa Hükümeti |
Said Paşa Hükümeti |
Mahmut Şevket Paşa Hükümeti |
31 Mart Olayları Hüseyin Hilmi Paşa döneminde patlak vermiş, olaylar sonrası güvenlik önlemlerini artırmıştır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyet döneminde Avrupa’daki Jön Türk hareketine öncülük edecek kişilerden değildir?
Mizancı Murat Bey |
İbrahim Temo |
Abdullah Dari |
İshak Sukuti |
Tunalı Hilmi |
Mizancı Murat Bey, İbrahim Temo, İshak Sukuti, Tunalı Hilmi ve Selanikli Nazım gibi Avrupa’daki Jön Türk hareketine öncülük edecek kişiler yurt dışına kaçmak zorunda kalmıştı.
5.Soru
Osmanlı devlet teşkilatında toprak idaresi hakkında verilen yargılardan hangisi doğrudur ?
Fethedilen yeni yerlerdeki mülkiyet bölge halkına tahsis edilmiştir. |
Devlet arazileri arazi-i öşriyye ve arazi-i haraciyye olmak üzere ikiye ayrılmıştır. |
Rumeli de fethedilen topraklar devlet arazisi olarak kabul edilmiştir. |
Arazi-i öşriyye gayrimüslimlere ait topraklara verilen isimdir. |
Devlete ait topraklardan has ve tımar olmak üzere iki çeşit vergi alınırdı. |
- Diğer islam devletlerinde olduğu gibi arazi taksimatına gidilmiş ve islam hukuku gereğince devlet arazisi, arazi-i öşriyye, arazi-i haraciyye, ve arazi-i emiriyye olarak üe ayrılmıştı.
- Arazi-i öşriyye Müslümanlar tarafından tasarruf edilen topraklar için kul- lanılan tabirlerdir.
- Miri^ topraklar, alınan vergilere ve büyüklüklerine göre de has, zeamet ve tımar olmak üzere üçe ayrılmıştı
- Osmanlı Devleti de erken dönemlerden itibaren tıpkı Selçuklu, Türkiye Selçukluları, İlhanlılar, Türk Beylikleri dönemlerinde olduğu gibi yeni fethedilen yerleri bir takım asker ve kumandanlarına mülk olarak tahsis etmişlerdir.
6.Soru
Yöneticiler, Anadolu’daki Selçuklu merkezleriyle İran ve Mısır’dan gelerek, eski Ortadoğu devlet ve yönetim kavramlarını bu yeni ve hızla büyüyen Osmanlı Devletine sıkıca yerleştiriyordu. Hint-İran kaynaklı bu devlet ve idare kavramı, İslâm öncesi dönemde gelişmiş, İranlı ve Hristiyan kâtiplerin istihdamı yoluyla da Abbasî Halifeliği’ne geçmişti. 11. ve 13. yüzyıllar arasında Orta Asya Türk-Moğol gelenekleriyle değişmiş haliyle de Osmanlılara geçmiştir.Yukarıda yer verilen paragraf için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Osmanlı Devleti’nin tarihi boyunca değişen yönetim yapısının kaynaklarına ilişkin bilgi vermektedir
|
Osmanlı Devleti’nin yönetim yapısı İslam öncesi dönem ile benzerdir
|
İslam, Osmanlı Devleti’nin yönetim yapısındaki en önemli unsurdur
|
Halifelik Türk İslam Devletlerinde tüm yönetimsel süreçlerde etkili olmuştur
|
Osmanlı Devleti’nin yönetim yapısı Hristiyan geleneğinden de etkilenmiştir
|
7.Soru
Türklerin İslamiyeti kabülüne önemli katkısı olan savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Talas Savaşı |
Pasinler Savaşı |
Malazgirt Savaşı |
Dandanakan Savaşı |
Nesa Savaşı |
Talas Savaşı sonrasında Türkler arasında İslamiyet’in kabulünün yaygınlaştığı ilgili ünitede açıklanmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kaymakamın başkanlığında toplanan “ilçe idare kurulu” üyelerinden değildir?
Yazı işleri müdürü |
İlçe okulu öğretmeni |
Sağlık ocağı hekimi |
İlçe milli eğitim müdürü |
Tarım ve köy işleri müdürü |
Kaymakamın başkanlığında toplanan “ilçe idare kurulu” ise; yazı işleri müdürü, sağlık ocağı hekimi, ilçe milli eğitim müdürü ve tarım ve köyişleri müdüründen oluşmaktadır.
9.Soru
- İlk Osmanlı beyleri, hem kendi ailelerinden hem de etraflarındaki gazi ve beylerden devletin kuruluşuna katkı sağlayanları koruyan bir siyaset izlemişlerdir.- Osman Gazi döneminde kadı, subaşı ve dizdar atamaları gibi görevler aşiretin ileri gelenlerine verilmiştir.- Karaca Hisar'da bir sancak oluşturularak, şehzade Orhan'a sancak beyliği, Gündüz Alp'e subaşılığı görevi verilmiştir.- Vefat eden hükümdarın yerine geçecek kişinin seçiminde ileri gelenlere danışma mekanizması, Orhan Gazi döneminde bütün devlet işlerine uygulanmıştır.Yukarıdaki bilgilere dayanarak, aşağıdaki ifadelerden hangisinin yanlış olduğu söylenebilir?
Osmanlı'da askeri teşkilatın ve taşra yönetiminin önemli bir unsuru olan tımar sisteminin temelleri kuruluş yıllarında atılmıştır.
|
Sultanın etrafında bir danışma mekanizması olması ve kararları alırken umera ve komutanlarına danışması, Divan teşkilatının çekirdeğini oluşturmuştur.
|
Osmanlı'da devlet örgütlenmesi Osman Gazi'den itibaren şekillenmeye başlamıştır.
|
İlk fethedilen Karaca Hisar, Yenişehir gibi şehirlerde idari teşkilatın ilk temelleri atılmıştır.
|
Osman Gazi'nin döneminde devletin güvenlik ve adalet teşkilatının kurulduğuna dair işaretler vardır.
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Meşrutiyet Hükümetlerinden birisi değildir?
Kamil Paşa Hükümeti |
Veysel Paşa |
Hüseyin Hilmi Paşa Hükümeti |
Hakkı Paşa Hükümeti |
Said Paşa Hükümeti |
Meşrutiyet Hükümetleri: Kamil Paşa Hükümeti, Hüseyin Hilmi Paşa Hükümeti, Hakkı Paşa Hükümeti, Said Paşa Hükümeti, Said Halim Paşa Hükümeti.
11.Soru
Anadolu Selçuklularında adalet yönetimine kim bakardı?
Reis
|
Kadı
|
Amid
|
Hatip
|
Nazır
|
12.Soru
Muhassılların temel görevi nedir?
Azınlıklardan daha çok verginin toplanmasıdır |
Mali defterleri kontrol altında tutmasıdır |
Kadıların işlerine yardımcı olmalarıdır |
Askeri işlemleri yapmasıdır |
Verginin adil bir şekilde toplanmasıdır |
24 Ocak 1840 tarihli talimatla görev ve sorumlulukları belirlenen muhassılların temel görevi, verginin adil bir şekilde toplanmasıdır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi reis-i cumhurun sahip olduğu yetkiler arasında gösterilemez?
Başvekili tayin edebilir. |
Bakanlar kuruluna başkanlık edebilir. |
Kabine listesini onaylar. |
Bakanları belirler. |
Belediye bütçelerini onaylama |
Cumhuriyet’in ilanıyla yeni rejimin devlet başkanı da belirlenmiştir. 1924 tarihli Anayasa’ya göre cumhurbaşkanı, milletin reisi olduğu gibi “lüzum gördükçe” parlamentoya ve Bakanlar Kuruluna da başkanlık yapabilirdi. Yine de başvekil tarafından hazırlanan kabine listesi, onun onayından geçmek zorundaydı. Makama; genel ve hususi af çıkarma, temsili başkumandanlık, içerde ve dışarıda devleti temsil etme ve belediye başkanları ve bütçelerinin onaylanması gibi görevler biçilmişti. Başvekili (başbakan) tayin edebilir meclis çoğunluğunun onayını gözetmek koşuluyla ancak bakanları belirleyemezdi.
14.Soru
Eski Türklerde yöneticilerin genel adı nedir?
Sultan |
Padişah |
Kut’lu Kağan |
Kral |
Emir |
Kut’lu Kağan: Tüm zamane devletlerinde olduğu gibi Eski Türkler de tahtın hakanlarına, Tanrı ihsanı olduğunu düşünüyorlardı. Bu bakımdan Türk kağanının Tanrı tarafından “kut”landığına inanılıyordu. Bilge Kağan yazıtlarda hükümdar oluş şeklini bu şekilde açıklamıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyet Dönemi'nde Dâhiliye Nezareti'ne bağlı kurumlardan biridir?
Sıhhiye Nezareti |
Maliye Nezareti |
Nafia Nezareti |
Ticaret ve Ziraat Nezareti |
Maarif-i Umûmiye Nezareti |
II. Meşrutiyet Dönemi'nde Dâhiliye Nezareti'ne bağlı kurumlardan biri Sıhhiye Nezareti'dir. Maliye Nezareti, Nafia Nezareti, Ticaret ve Ziraat Nezareti ve Maarif-i Umûmiye Nezareti Meclis-i Vükelâ'nın nazırlarındandır.
16.Soru
1923-1960 yılları arasında milletvekilleri yaptıkları işler için TBMM'ye hesap verirken, aynı zamanda hukuki usulsüzlüklerde Divan-ı Ali'de yargılanırlardı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisini göstermektedir.
Başbakan ve hükümetin gücünü |
Milletvekillerin halka karşı sorumlu olması gerektiği |
Cumhurbaşkanı'nın milletvekillerini görevden alabileceği |
İdari vesayetlerin yok olması gerektiği |
Milletvekilleri ve müsteşarlar arasındaki iletişimin önemi |
Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir ilkesinden hareketle, milletvekillerini halka karşı sorumlu olması gerektiği beklenmektedir. Meclis, halkın iradesini oluşturur. Bu açıdan, milletvekillerinin TBMM'ye karşı hesap vermesi, aynı zamanda halka hesap vermesi anlamına gelmektedir.
17.Soru
Vergiye tabi olan askeri seçkinler dışında kalan Müslüman veya gayrimüslüm tebaaya Osmanlılarda kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Reaya
|
Ulema
|
Lonca Esnafı
|
Kentliler
|
Göçebeler
|
18.Soru
Eski Türklerin yaşamlarıyla ilgili günümüze kadar gelen bilgiler ne zaman yazılı olarak verilmeye başlanmıştır?
Yerleşik hayata geçilmesiyle |
Ticaret faaliyetlerinin gelişmesiyle |
Yazının icat edilmesiyle |
Diğer devletlerle savaşılmasıyla |
Çinlilerle komşu olunmasıyla |
Eski Türklerin yaşamlarına dair bilgilerin neredeyse tamamı Çin arşivlerinden sağlanırken, günümüze kadar gelen yazılı ürünler, yerleşik hayata geçilmesiyle beraber verilmeye başlanmıştır.
19.Soru
- Tanzimat'tan sonra oluşturulan yeni meclislerin başında gelir.
- Bu meclisin en önemli görevi, kanun ve tüzükleri hazırlamak ve suç işleyen üst düzey memurları yargılamaktı.
Yukarıda özellikleri verilen devlet kurumu aşağıdakilerden hangisidir?
Meclis-i Umûr-ı Sıhhiye |
Meclis-i Rüsûma |
Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye |
Meclis-i Zabtiye |
Meclis-i Maâdin |
Sorunun metin kısmında özellikleri verilen meclis, 24 Mart 1838'de açılan Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye'dir. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Türkiye Cumhuriyeti kuruluş dönemi ve ilk on yılı içerisinde gerçekleşen
I. Osmanlı bürokratlarına olan güvensizlik
II. Yaşanan ekonomik ve siyasal sıkıntılar
III. Ankara bürokrasisinin gençlerin eline geçmesi
IV. Babıali'nin Milli Mücadele'ye karşı olan olumsuz tutumu
gibi durumlar aşağıdakilerden hangisinin yaşanmasına neden olmuştur?
Eğitim hamlesinin ön plana çıkarılması |
Bakanlık ve bürokratların tasfiye edilmesi |
Osmanlı Hanedan mensuplarının yurt dışına çıkması |
Reform hareketlerinin hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi |
Atatürk önderliğinde Ankara Bürokrasisi'nin yeniden yapılandırılması |
Türkiye Cumhuriyeti kuruluş dönemi ve ilk on yılı içerisinde gerçekleşen
I. Osmanlı bürokratlarına olan güvensizlik
II. Yaşanan ekonomik ve siyasal sıkıntılar
III. Ankara bürokrasisinin gençlerin eline geçmesi
IV. Babıali'nin Milli Mücadele'ye karşı olan olumsuz tutumu
gibi durumlar, Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının Ankara Bürokrasisi'ni yeniden yapılandırmalarına neden olmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ