Türk İdare Tarihi Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
II. Mahmut’un Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak yerine kurduğu düzenli ordunun adı aşağıdakilerden hangisidir?
Kapıkulu Ocağı |
Tımarlılar Ocağı |
Nizam-ı Cedid |
Asakir-i Mansure-i Muhammediye |
II. Yeniçeriler Ocağı |
Islahata askeri alandan başlayan II. Mahmut, reformların önünde bir engel olarak duran Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak “Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye” adıyla düzenli ve eğitimli bir ordu kurdu.
2.Soru
Bir Osmanlı vatandaşının belediye meclislerine üye olabilmesi için aşağıdaki özelliklerden hangisi ya da hangilerine sahip olması gerekiyordu?
- 28 yaşını tamamlamış olması
- Yılda en az 50 guruş vergi vermiş olması
- Türkçe bilmesi
Yalnız III |
Yalnız II |
I ve III |
I ve II |
II ve III |
Seçim prosedürüne göre II ve III numaralı öncüllerde verilen özelliklere sahip olunması gerekmektedir. Yaş sınırı ise 28 değil, 25tir.
3.Soru
Mülki teşkilata yenilik getiren 1864 Tuna Vilâyeti Nizâmnâmesi’yle Osmanlı İmparatorluğu yukarıdan aşağıya doğru olmak üzere yeni idari birimlere ayrılmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Vilayet, sancak, kaza ve köy |
Vilayet, kaza, sancak ve köy |
Kaza, vilayet, sancak, ve köy |
Sancak, vilayet, kaza ve köy |
Vilayet, sancak, köy ve kaza |
Mülki teşkilata yenilik getiren 1864 Tuna Vilâyeti Nizâmnâmesi’yle Osmanlı İmparatorluğu yukarıdan aşağıya doğru vilayet, sancak, kaza ve köy olmak üzere yeni idari birimlere ayrılmıştır. 1864 tarihli Vilayet Nizâmnâmesi’ne göre her daireye “vilayet” adı veriliyordu. Vilayetler sancaklardan, sancaklar kazalardan, kazalar da köylerden oluşuyordu.
4.Soru
Osmanlı'nın ilk anayasası olan Kanun-i Esasi, 1876 yılında hangi padişah tarafından ilan edilmiştir?
II. Mahmut |
Abdülmecid |
V. Murat |
Abdülaziz |
II. Abdülhamit |
Yeni Osmanlı aydınları, ülkenin Müslüman ve gayrimüslim vatandaşları tarafından seçimle belirlenen temsilcilerinin oluşturduğu bir millet meclisince yönetilmesinin, dağılmakta olan çok uluslu imparatorluğu bir arada tutacağı görüşündeydiler. Bütün bu gelişmelerin sonucunda, 1876 yılında II. Abdülhamit tarafından Osmanlı’nın ilk anayasası olan Kanun-i Esâsî ilan edildi. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Anayasa akımının devlet organlarındaki sembol ismi aşağıdakilerden hangisidir?
Namık Kemal |
Ziya Paşa |
Mithat Paşa |
Şinasi |
Mehmet Emin Yurdakul |
Genç Osmanlılar olarak adlandırılan, içerisinde Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi bürokratları/aydınları barındıran grup, yaptıkları yayınlarla hem mevcut rejimi eleştiriyor hem de anayasanın erdemlerinden bahsediyorlardı. Kendinden önce ve sonraki muhalif akımlarda olduğu gibi padişahı hedef tahtasına koymaktansa onu yönlendiren üst düzey bürokrasiyi eleştiriyor ve bu kişilerden sultanı korumanın tek yolunun halk iradesinin somutlaşacağı parlamentonun açılışı olduğu propagandasını yapıyorlardı. Anayasa akımının devlet organlarındaki sembol ismi Mithat Paşa’ydı.
6.Soru
Tanzimat dönemindeki bürokratların amacı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Ülke sınırlarını genişletmek |
Padişaha sınırsız yetkiler sunmak |
Sadrazamın yetkilerini azaltarak padişaha olan bağlılığı artırmak |
Devletin mali gücünü ve merkezi kontrolünü geliştirmek |
Yeni bir ordu kurmak |
Siyasi, askerî ve mali bir kriz döneminde başlayan Tanzimat’ın en önemli yönlerinden biri mali merkeziyetçiliktir. Tanzimat Dönemi bürokratlarının amacı, devletin mali gücünü ve merkezî kontrolünü geliştirmekti. Üretimin artması, zenginlik ve yasal idare sayesinde rahatlayan bir tebaanın vergi vermesi ve devlet hazinesinin bu sayede zenginleşmesi gerekli görülmekteydi. Aynı şekilde harcamalar, planlı, gerekli yerlerde kanuni usul ve kontrolle, askeri ve idari ıslahatın ihtiyaçlarına göre yapılmalıydı.
7.Soru
1876 yılında Osmanlı’nın ilk anayasası olan Kanun-i Esa^si^ hangi padişah döneminde ilan edilmiştir?
II. Mahmut
|
III. Selim
|
II. Abdulhamit
|
Sultan Abdulaziz
|
Sultan Abdulmecid |
1876 yılında Osmanlı’nın ilk anayasası olan Kanun-i Esa^si^ II. Abdulhamit tarafından ilan edilmiştir. Doğru cevap C’dir.
8.Soru
Tanzimat Fermanı hangi tarihte ilan edilmiştir?
1859 |
1849 |
1839 |
1829 |
1819 |
Tanzimat Fermanı 1839 tarihinde ilan edilmiştir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hariciye naziretine bağlı bir kurumdur ?
Divan-ı hümayen kalemi |
Tezkereci |
Mektub-i da^hiliye |
Mabeyn |
Da^hiliye Müsteşarı |
- Harici Müsteşarı
- Mektub-i hariciye
- Maruzat-ı hariciye katibi
- Divan-ı hümayen kalemi
- Bab-ı tercüme odası
Bu kurumlar Hariciye nezaretine bağlı olan kurumlardır.
10.Soru
Osmanlı Devleti'nin ilk anayasası aşağıdakilerden hangisidir?
Tanzimat Fermanı |
Islahat Fermanı |
Kanun-i Esasi |
Sened-i İttifak |
II. Meşrutiyet |
Osmanlı tarihinin ilk anayasası, 23 Aralık 1876 tarihinde yürürlüğe giren Kanun-i Esasi'dir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Abdülhamid döneminde en uzun süre başvekillik (sadrazam) görevini sürdüren kişidir?
Mahmut paşa |
Ferit paşa |
Said paşa |
Zühtü paşa |
Tahsin paşa |
Abdülhamid saltanatı boyunca başvekillik makamına 26 atama yapmıştır. Bu süreçte sadaret makamı itibarını yitirmiştir. Beş yıl boyunca en uzun süreyle başvekillik görevini sürdüren kişi Ferit paşadır. Ferit paşa aynı zamanda dönemin son başvekildir.
12.Soru
Bütün kademelerdeki taşra görevlilerinin, merkezden uzak bölgelerde imtiyaz sahibi bir hanedanın oluşmasını engellemek amacıyla, genel olarak kaç yılda bir devlet görevine dönüşümlü olarak getirilmiştir?
3 |
7 |
10 |
12 |
15 |
Bütün kademelerdeki taşra görevlilerinin, merkezden uzak bölgelerde imtiyaz sahibi bir hanedanın oluşmasını engellemek amacıyla, genel olarak 3 yılda bir devlet görevine dönüşümlü olarak getirilmiştir.
13.Soru
1938 yılında adı Siyasal Bilgiler Okulu olarak değiştirilen okul aşağıdakilerden hangisidir?
Harbiye |
Mülkiye |
Tıbbiye |
Darülfünun |
Mekteb-i Fünun-ı İdadiye |
Cumhuriyet’le beraber soruna yönelik en önemli adım 1924 yılında Mülkiye müfredatının ve amaçlarının yeni döneme uygun şekilde gözden geçirilmesidir. Okulun ismi 1938 yılında Siyasal Bilgiler Okulu olarak değiştirilirken, ertesi eğitim döneminde Ankara’ya taşınmıştır. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
I. Islahat hareketleri, önceden devletin doğrudan ilgilenmediği, ziraat, ticaret, bayındırlık ve sanayi gibi alanlarda kendini göstermiştir.
II. Osmanlı devlet teşkilatı içinde idare organındaki en esaslı değişiklikler, Abdülmecid döneminde başlamıştır.
III. Bu dönemde reformların önünde bir engel olarak duran Divan-ı Hümayun kaldırılmıştır.
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I - II |
I - III |
II - III |
Islahat hareketleri, önceden devletin doğrudan ilgilenmediği, ziraat, ticaret, bayındırlık ve sanayi gibi alanlarda kendini göstererek teşkilatın yenilenmesini, dolayısıyla yeni bir teşkilat yapısının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Osmanlı devlet teşkilatı içinde idare organındaki en esaslı değişiklikler, Abdülmecid değil II. Mahmut zamanında başlamıştır. Bu dönemde reformların önünde bir engel olarak duran Divan-ı Hümayun değil, Yeniçeri Ocağı kaldırılmıştır. Sadece ilk önerme doğrudur. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
Reform dönemi Osmanlı bürokrasinin kilit ismi kimdir?
Ziya Paşa |
Sadrazam Fuat Paşa |
Mustafa Fazıl Paşa |
Cevdet Paşa |
Mithat Paşa |
Reform hareketinin kilit ismi Sadrazam Fuat Paşa'dır.
16.Soru
- Vilayet, liva, kaza, nahiye ve köy yönetimi ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.
- Vali muavinliği ilk defa tesis edilmiştir.
- İmparatorluğu oluşturan bütün unsurları bir arada tutmayı öngören Osmanlıcılık ideolojisinin bir yansımasıdır.
Yukarıda özellikleri verilen resmi belge/düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
Islahat Fermanı |
1858 Düzenlemesi |
1864 Vilayet Nizamnamesi |
1867 Vilâyet-i Umûmiye Nizâmnâmesi |
1871 İdâre-i Umûmîye-i Vilâyet Nizâmnâmesi |
Sorunun metin kısmında özellikleri verilen düzenleme, 1871 İdâre-i Umûmîye-i Vilâyet Nizâmnâmesidir. 1871 Nizâmnâmesi; vilayet, liva, kaza, nahiye ve köy yönetimini ayrıntılı bir şekilde düzenlemekteydi. Vâli Muavinliği ilk defa bu nizâmnâmeyle tesis edilmiştir. Vilayet merkezinde, vali ile görev yapacak mülki amirlerin görev ve sorumlulukları belirlenmekteydi. Bu düzenleme de Tanzimatçı liderlerin imparatorluğun dağılmasını önlemek için giriştiği reformlar bütününün bir parçasıydı ve yine imparatorluğu oluşturan bütün unsurları bir arada tutmayı öngören Osmanlıcılık ideolojisinin bir yansımasıydı. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Geleneksel Osmanlı idare teşkilatında yönetim işleri, Diva^n-ı Hümayu^n’da görülmekteydi. Bu yapı ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
I. Bu meclis, padişahın başkanlığında Kubbealtı vezirleri, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, defterdar ve nişancının katılımıyla, padişahın şahsında toplanırdı.
II. Bu meclis yasama, yürütme ve yargı görevlerini yürütmekte ve kuvvetler ayrılığı esasına göre çalışmaktaydı.
III. 18. yüzyıldan itibaren devlet teşkilatındaki bozulmadan etkilenen Diva^n-ı Hümayu^n, bu işlevi yerine getirememeye başlamıştır.
IV. Diva^n-ı Hümayu^n’un yetkileri giderek sadrazama geçmiş ve onun tarafından kullanılır olmuştu.
Yalnızca I.
|
II. ve III
|
III. ve IV
|
I. ve III
|
II. ve IV |
I. Seçenekte yer alan ‘’Bu meclis, padişahın başkanlığında Kubbealtı vezirleri, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, defterdar ve nişancının katılımıyla, padişahın şahsında toplanırdı. ‘’ ifadesi sadrazamın başkanlığında olacağından ve II. Seçenekte yer alan ‘’Bu meclis yasama, yürütme ve yargı görevlerini yürütmekte ve kuvvetler ayrılığı esasına göre çalışmaktaydı.’’ ifadesi de kuvvetler birliği esasına göre olacağından yanlıştır. Bu durumda III. ve IV seçenekler doğru olduğundan doğru cevap C’dir.
18.Soru
Divan-ı Muhasebat, teşkilat yapısının baştan başa düzenlendiği 1967’den önce son kez hangi yılda 2514 sayılı Kanun’la reforma tabi tutulmuştur?
1931 |
1933 |
1934 |
1940 |
1942 |
Divan-ı Muhasebat, teşkilat yapısının baştan başa düzenlendiği 1967’den önce son kez 1934'te 2514 sayılı Kanun’la reforma tabi tutulmuştur. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
II. Meşruiyet döneminde devlet yönetiminde vergi düzeninin korunması, güvenliğin sağlanması, halkın fikri yönden gelişimi, adaletin yerine gelmesine çalışmak gibi yükümlülükler aşağıdakilerden hangisine aitti?
Vilayet idare meclisi |
Vali |
Müsteşar |
Vilayet genel meclisi |
Hariciye nezareti |
Osmanlı vilayetlerinin amiri, valiydi. Günün coğrafi ve teknolojik koşulları, valiye sayısız sorumluluklar yüklemişti. Öncelikle vali devletin temsilcisi, padişahın ve sadrazamın taşradaki vekiliydi. Valilerin içerikleri hayli geniş tutulmuş sorumluluk alanları vardı. Vergi düzeninin korunması, güvenliğin sağlanması, halkın fikri yönden gelişimi, adaletin yerine gelmesine çalışmak bunlardan bazılarıdır.
20.Soru
Türkistan, Çin ve Hindistan havzasında sanayi devrimi öncesi dünyanın gördüğü en büyük ticari gelirin paylaşımını sağlayan temel unsur aşağıdakilerden hangisidir?
İş bölümü |
Üretim |
Tekelcilik |
İpek yolu |
Tüketim |
Tarımsal üretimin Çinlilerce, hayvansal üretimin ise Türklerce yapılmasının sonucu oluşan iş bölümü Türkistan, Çin ve Hindistan havzasında sanayi devrimi öncesi dünyanın gördüğü en büyük ticari gelirin paylaşımını sağlayan temel unsur olmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ