Türk Siyasal Hayatı Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
DP. İktidarının 14 Aralık 1953’te çıkardığı kanun aşağıdakilerden hangisidir?
Toprak mahsülleri kanunu. |
Çiftçilik kanunu. |
CHP’nin haksız iktisaplarının millet iadesi kanunu. |
Varlık vergisi kanunu. |
Tevhidi Tedrisat kanunu. |
DP. 14 Aralık 1953 ‘te haksız iktisapların millet iadesi kanununu çıkarmıştır.
2.Soru
Osmanlı’da mevcut askerî yapıyla istenen türde bir değişikliğin sağlanamayacağının anlaşılması üzerine 1792 yılında kurulan yeni ordunun adı nedir?
Vakayı Hayriye |
Yeniçeri Ocağı |
Asakar-i Mansure-i Muhammediye |
Nizam-ı Cedit |
Mühendishane-i Berri Hümayun |
Osmanlı’daki yenilenme girişimleri, 18. Yüzyılın sonlarına gelindiğinde iyiden iyiye hız kazanmıştır. Bu süreçte, savaş meydanlarında karşılaşılan başarısızlıklardan hareketle ilk reformlar askerî alandan başlatılır. 1773 ve 1793 yıllarında kurulan Mühendishane-i Berri Hümayun ve Mühendishane-i Bahri Hümayun aslında bu ihtiyacın somut yansıması durumundadır. Bu okullar aracılığıyla, bir bakıma, yeni savaş tekniklerinin öğrenilmesi ve bunların İmparatorluk ordusuna taşınması amaçlanır. Ayrıca Batı’dan bazı uzmanlar getirilerek bunların yeni teknikleri askerlere öğretmesi yoluna da gidilmiştir. Sonuçta mevcut askerî yapıyla istenen türde bir değişikliğin sağlanamayacağı anlaşılmış ve III. Selim tarafından 1792 yılında Nizam-ı Cedit adıyla yeni bir ordu kurulmuştur. Batılı talim ve eğitim tekniklerine göre yapılandırılan bu ordunun İmparatorluğun ihtiyaç duyduğu askerî yenilenmenin başlıca yürütücüsü olması tasarlanmıştır.
3.Soru
Türkçü-Turancı düşüncenin en radikal sözcüsü aşağıdaki fikir insanlarından hangisidir?
Ziya Gökalp |
Yusuf Akçura |
Halide Edip Adıvar |
Ahmet Ağaoğlu |
Hüseyin Nihal Atsız |
Turancılık ideolojisi İmparatorluğun parçalanmasına karsı gelişen bir refleks, Türklük bilincini açan bir anahtar olmuştur. 15 Mart 1912’de kurulan Türk Ocağı, Türkçü ve Turancı hareketin ağırlık noktasıdır. 1912 ile 1930 yılları arasında bu örgüt, Türkiye’nin en etkili siyasi/ideolojik düşünce merkezi olarak hizmet vermistir.1930’larda yeniden güçlenen Türkçü- Turancı düşüncenin en radikal sözcüsü Hüseyin Nihal Atsız idi. Atsız 1931-1932’de Atsız Mecmuayı yayınlamıştır.
4.Soru
MNP’den başlayarak MSP ile devam eden siyasi geleneğin lideri kimdir?
Turgut Özal |
Necmettin Erbakan |
Adnan Menderes |
Recep Tayyip Erdoğan |
Adnan Menderes |
Necmettin Erbakan, muhafazakâr yönü ve kalkınmacı siyaset anlayışı ile MNP’den başlayarak MSP ile devam eden bir siyasi geleneğin lideridir
5.Soru
Osmanlı’da köylüler tarafından ekilip biçilen topraklar karşılığı alınacak vergileri toplayan, bunun karşılığında padişahın kendisi için takdir ettiği miktarda asker bulunduran kişiye ne ad verilir?
Tımarlı sipahi |
Deliler |
Akıncı |
Tüfekçi |
Azab |
Osmanlı’da köylüler tarafından ekilip biçilen topraklar karşılığı alınacak vergileri toplayan, bunun karşılığında padişahın kendisi için takdir ettiği miktarda asker bulunduran kişi ‘Tımarlı Sipahi’dir. Sipahi, kendisine tahsis edilen topraklarda yaşar ve savaşlardaki görevine ek olarak normal zamanlarda kendi bölgesinde kamu düzenini ve güvenliğini koruma yükümlülüğünü üstlenir.
6.Soru
Din ve devlet arasındaki ilişkiyle ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Tek yönlüdür |
Din devlet üzerinde iktidar tesis etme çabası içerisindedir |
Dinin değişmez kaidelerinden dolayı durağandır |
Birden fazla aktörün birbirinden farklı ve çatışan eğilim ve talepleri vardır |
Uluslararası bağlam bir toplumdaki din-devlet ilişkisi üzerine etki etmez |
Din ve devlet arasındaki ilişki tek yönlü değildir. Aksine karşılıklıdır. Hem devletin din üzerinde hem de dinin devlet üzerinde iktidar tesis etme çabası içinde olmasına sıkça rastlanır. İkincisi, din ve devlet arasındaki ilişki durağan değildir. Değişime tabidir. Tarihin değişim yasalarından din-devlet ilişkileri de nasibini alır. Üçüncüsü, din ve devlet ilişkisinde çoğu zaman aynı anda birden fazla aktörün birbirinden farklı ve çatışan eğilim ve taleplerinin karmaşık yapısı belirleyicidir. Bununla ilişkili bir biçimde muhtelif toplumsal aktörler, din ve devlet ilişkisine benzer anlamlar yüklemezler. Dördüncüsü, her toplumda din ve devlet ilişkisi farklı seyirler izleyebilir. İngiltere’de, Fransa’da, Almanya’da, Amerika’da ve Türkiye’de, din ve devlet ilişkisi aynı seyri takip etmemiş olabilir. Elbette, hem örnek olsun diye sıralanan ülkelerde hem de dünyanın diğer ülkelerinde din-devlet ilişkisinin seyri bakımından bazı benzerlikler tespit etmek de mümkündür. Bununla da ilişkili ve son olarak, uluslararası bağlam bir toplumdaki din-devlet ilişkisinin seyrini etkileyebilmektedir. Neticede baslarken bir kez daha önemle yinelemek gerekirse, din-devlet ilişkisi çok boyutludur.
7.Soru
Tüm Müslümanların aynı çatı altında toplanmasını amaçlayan siyasi fikir aşağıdakilerden hangisidir?
Türkçülük |
Liberalizm |
Sekülerizm |
Laiklik |
İslamcılık |
İslamcılık tüm müslümanları aynı çatı altında birleştirmeyi amaçlayan ideallere sahiptir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İnönü döneminin özelliklerinden biri değildir?
Varlık vergisi
|
Milli korunma kanunu
|
Toprak mahsulleri kanunu
|
6 Ok’un devletin ilkeleri haline gelmesi
|
Köy Enstitülerinin kurulması
|
9.Soru
Aşağıdaki partilerden hangisi 1950 seçimlerinden sonra kurulmuştur?
Cumhuriyet Halk Partisi
|
Demokrat Parti
|
Hürriyet Partisi
|
Millet Partisi
|
Milli Kalkınma Partisi
|
10.Soru
Batılılaşma/Modernleşme/Çağdaşlaşma çerçevesinde Türkiye’deki düşünce dünyasında Batı ile nasıl bir ilişki kurulacağı tartışmasında gündeme gelen “hars” kavramı ne anlama gelmektedir?
Kültür |
Medeniyet |
Ulusal kültür |
Batı kültürü |
Toplumsal kültür |
Türkiye’deki düşünce dünyasında Batı ile nasıl bir ilişki kurulacağı “Kültür ve Medeniyet” tartışmasında gizlidir. Bu tartışma Ziya Gökalp’in modernleşme ideolojisinde önemli yer tutar. Gökalp’in kültür/hars ve medeniyet ayırımına göre hars, ulusal kültürdür.
11.Soru
II. Meşrutiyet döneminde liberal iktisadi düşüncenin savunucusu ve taraftarı olan ve Osmanlı Devleti’nin tüm sermayesini tarıma kanalize etmesi gerektiğini savunan dönemin maliye nazırı kimdir?
Mizancı Murat Bey |
Ahmet Mithat Efendi |
Musa Akyiğitzade |
Mehmet Cavit Bey |
Zohrap Efendi |
II. Meşrutiyet döneminde liberal iktisadi düşüncenin savunucusu ve taraftarı Mehmet Cavit Bey’e göre, en güçlü ulus mutlaka her şeyi üreten ulus olmayıp, iş bölümü doğrultusunda herhangi bir malı ötekilerden daha ucuza piyasaya sürendir. Uluslararası işbölümünde Osmanlı Devleti’nin payına tarım sektörü düşmektedir. Bu nedenle Osmanlı Devleti tüm sermayesini tarıma kanalize etmelidir.
12.Soru
1984- 1992 tarihleri arasında Aykut Edibali’nin liderliğinde faaliyet gösteren ve Türklük ve İslamiyet’in kendilerine özgü bir sentezine dayalı düşünsel arka planlarına sahip siyasi parti hangisidir?
Milli Nizam Partisi |
Milli Selamet Partisi |
Milliyetçi Çalışma Partisi |
Islahatçı Demokrasi Partisi |
Millete Hizmet Partisi |
Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP), 1984- 1992 tarihleri arasında Aykut Edibali’nin liderliğinde faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Bu parti, 1968’e kadar götürebileceğimiz bir geçmişe sahiptir. Türklük ve İslamiyet’in kendilerine özgü bir sentezine dayalı düşünsel arka planları ile Milli Mücadeleciler daha çok 1970’li yıllarda etkinlik gösterebilmişlerdir.
13.Soru
1283 gram büyüklüğündeki ağırlık ölçüsü aşağıdakilerden hangisidir
Dirhem |
Arşın |
Okka |
Kulaç |
Endaze |
1283 gram büyüklüğündeki ağırlık ölçüsü Okka’dır.
14.Soru
Osmanlı imparatorluğu döneminde anayasa nitelikli ilk belge aşağıdakilerden hangisidir?
Tanzimat fermanı. |
Senedi ittifak. |
Meşrutiyet. |
Kanuni esasi. |
1909 değişiklikleri. |
Senedi İttifak. Cevap B'dir.
15.Soru
12 Mart 1971 tarihinde başlayıp 14 Ekim 1973 tarihine kadar süren ara rejim döneminde başbakanlık yapan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Nihat Erim |
Süleyman Demirel |
Fahri Korutürk |
Ekrem Alican |
Cemal Gürsel |
Bu dönem içinde ikisi Nihat Erim, biri Ferit Melen ve sonuncusu Naim Talu’nun başbakanlığı altında dört ara rejim hükümeti kurulmuştur
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sol ideoloji ile özdeşleşmiştir?
Milliyetçilik |
Muhafazakarlık |
Sendika |
Atatürkçülük |
Feminizm |
İşçi hakları bağlamında Sendika sol ideoloji ile özdeşleşen bir faaliyet alanıdır.
17.Soru
I. Erkek olmak
II. 18 yaşını doldurmuş olmak
III. Vergi ödemek
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri 1908 seçimlerinde oy kullanmak için gereken özelliklerdendir?
Yalnız I |
I-II |
II-III |
I-III |
I-II-III |
1908 seçimlerinde oy vermek için erkek olmak, 25 yaşına gelmiş olmak ve az çok vergi ödemek gerekiyordu.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Terakkiperver Cumhuriyet Partisi’nin kapatılma nedenidir?
Çok partili hayatın cumhuriyete aykırı bulunması |
Gazetelerde hükümet karşıtı yazılar yayınlaması |
Mustafa Kemal Paşa’ya suikast düzenlemesi |
Çetecilik faaliyetlerine katılması |
Şeyh Sait Ayaklanması’nı dolaylı yoldan kışkırtması |
Sark İstiklal Mahkemesi, ayaklanmayı dolaylı olarak kışkırttığı gerekçesiyle, TpCF’nin kâtibi-i mesulü emekli Yarbay Fethi Bey hakkında da dava açtı. Dava sonucunda Fethi Bey 5 yıl hapse mahkûm edilirken, mahkeme, bu davaya dayanarak, 25 Mayıs’ta, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın mahkemenin görev bölgesi içindeki bütün şubelerini kapatma kararı aldı. Parti programında yer alan, partinin dinsel düşünce ve inançlara saygılı olduğu ilkesi bu kararın başlıca gerekçesini oluşturdu. Ankara İstiklal Mahkemesi’nin de baktığı bazı davalarda bu parti ile ayaklanma arasında ilişki kurulması, hükümetin, 3 Haziran’da, Takrir-i Sükûn Kanunu’na dayanarak, TpCF’nı tamamen kapamasına olanak verdi.
19.Soru
Türkiye tarihinin ilk çok partili siyasi seçimleri olan 1908 seçimlerine İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin karşısında yer alarak katılan parti aşağıdakilerden hangisidir?
Heyet-i Müttefika-i Osmaniye
|
Osmanlı Ahrar Fırkası
|
Fedakâran-ı Millet Cemiyeti
|
Cumhuriyet Halk Partisi
|
Milli Kalkınma Partisi
|
20.Soru
II. Meşrutiyet liberalizmini en sert şekilde eleştiren isimlerin başında hangi ikili gelmektedir?
Mehmet Cavit Bey - Ziya Gökalp
|
Mizancı Murat Bey - Ahmet Hamdi Efendi
|
Ziya Gökalp - Ahmet Hamdi Efendi
|
Mizancı Murat Bey - Musa Akyiğitzade
|
Musa Akyiğitzade - Ahmet Hamdi Efendi
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ