Türkçe Sözlü Anlatım Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Divanü Lügat-it Türk’te geçen “yem” (azık, yemek, taam) sözcüğünün de bugün “hayvan yiyeceği” anlamına gelmesi hangi anlam olayı ile açıklanabilir?
Anlam daralması |
Anlam iyileşmesi |
Anlam genişlemesi |
Anlam mecazlaşması |
Anlam kötüleşmesi |
Sözcüklerin anlamları işaret edilenlerden bağımsız olarak, taşıdıkları duygusal yönler açısından iyileşebilir veya kötüleşebilir. Divanü Lügat-it Türk’te geçen “yem” (azık, yemek, taam) sözcüğü olumlu bir anlam taşırken günümüzde “hayvan yiyeceği” anlamına dönüşmesi anlam kötüleşmesine örnektir. Doğru cevap E’dir.
2.Soru
I. Konuşurken sesinin hızını ayarlama
II. Konuşurken sesinin tonunu işitilebilir biçimde ayarlama
III. Sözcükleri doğru telaffuz etme
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Okulöncesi Eğitim Programı’nda yer alan kazanımlardandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II ve III |
I ve II |
II ve III |
Her üç seçenek de Okulöncesi Eğitim Programı’nda yer alan kazanımlardandır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi öğrencinin güzel Türkçe konuşma becerisini geliştirecek öncelikli örnek değildir ?
Öğrenciyi tiyatro ile tanıştırmak ve doğru Türkçe kullanılan eserlerin izletilmesi. |
Radyo ve televizyonda öğretmen tarafından seçilmiş örnek programların izletilmesi. |
Öğrencilerin yerel konuşma örnekleri üzerinde çalışmasının sağlanması. |
Öğrenci seviyesine uygun şiir dinletilerinin doğru Türkçe kullanan sesli kaynaklardan yapılması. |
Derste araç olarak doğru Türkçe ile okunan hikaye yada masallar |
Öğrencilerin sahip oldukları yerel konuşma hatalarını düzeltmek için öncelikle doğru Türkçe kullanılan örnekler dinletmek yararlı olacaktır. Yerel konuşma hataları üzerinde çalışmak öncelikli olmamalıdır. Doğru yanıt C'dir.
4.Soru
Anlaşılır ve etkili bir konuşma için ünlü ve ünsüzlerin boğumlandırılmasında aşağıdaki konuşma örgenlerinden hangisi görev yapmaz?
Dil |
Diş |
Damak |
Dudak |
Diyafram |
Türkçenin ses dizgesinin tanınması; seslerin kendi çıkak noktalarında oluşturulması, anlaşılır ve etkili bir konuşma için uyulması gereken önemli bir ilkedir.
Ünlü ve ünsüzler; dil, dudak, damak, diş, gırtlak gibi konuşma örgenlerinin açılıp-kapanma, yaklaşıp-uzaklaşma, gerilip-çözülme gibi çeşitli devinimleriyle boğumlandırılır. Ses dizgesinin doğru boğumlandırılabilmesi için konuşma örgenlerinin de her sesin doğru oluşumuna katkı sağlayacak bir işlevi gerçekleştirmesi gerekir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ortaöğretim sözlü anlatım amaçlarına uygun bir etkinliktir?
Karmaşık olarak verilen olay kartlarını oluş sırasına göre dizme ve sonrasında anlatma |
Konuşma balonuna konuşmalar yazma |
Söz almak için sırasını bekleme |
Konuşurken doğru nefes kullanımı için şarkı söyletme |
Edebi metin tartışması yapma |
Tartışma becerisini kazandırmak için yapılan etkinlikler ortaöğretim döneminde hedeflenen amaçlara yöneliktir. Konuşma balonuna konuşmalar yazma ve olayları oluş sırasına göre anlatma ilköğretim döneminde doğru nefes kullanımı için şarkı söyletme ve söz almak için sırasını bekleme ise okul öncesi döneminde sözlü anlatıma ilişikin hedeflenen amaçlara yönelik etkinliklerdir. Doğru yanıt E'dir.
6.Soru
Uyarı amaçlı konuşmalar, çoğu zaman hangi konuşmalarla benzerlik gösterir?
Bilgi vermek amaçlı konuşmalar |
Hazırlıksız Konuşmalar |
İkna Amaçlı Konuşmalar |
Açış ve Sunuş Konuşmaları |
Demeç |
Uyarı amaçlı konuşmalar, çoğu zaman bilgi vermek amaçlı konuşmalarla benzerlik gösterebilir.
7.Soru
Sözlü anlatım etkinliklerinin öğrencilerin doğru ve güzel yazmaları için başlangıç oluşturmasının nedeni nedir?
Düzgün konuşma düzgün yazma gibi bir anlatma becerisidir dolayısıyla düzgün konuşma düzgün yazma ile yakından ilgili olduğu için sözlü anlatım etkinlikleri öğrencilerin doğru ve güzel yazmaları için başlangıç oluşturur. |
Düzgün konuşma bir anlama becerisi olduğu için sözlü anlatım etkinlikleri öğrencilerin anlamlı yazılar yazmasını sağlayarak öğrencilerin doğru ve güzel yazmaları için başlangıç oluşturur. |
Düzgün konuşma bir dinleme becerisi olduğu için sözlü anlatım etkinlikleri öğrencilerin farklı kaynaklardan dinledikleri ifadeleri kullanarak doğru ve güzel yazmaları için bir başlangıç oluşturur. |
Düzgün konuşma bir iletişim becerisi olduğu için sözlü anlatım etkinlikleri öğrencilerin iletişime geçerek kazandıkları çeşitli bilgileri kullanarak doğru ve güzel yazmaları için bir başlangıç oluşturur. |
Düzgün konuşma bir okuma becerisi olduğu için sözlü anlatım etkinlikleri öğrencilerin okuduklarından kazandıkları çeşitli bilgileri kullanarak doğru ve güzel yazmaları için bir başlangıç oluşturur. |
Konuşma ve yazma bir anlatma becerisidir. Düzgün yazmak, düzgün konuşmakla yakından ilgilidir. Bu nedenle, sözlü anlatım etkinlikleri, öğrencilerin düzgün konuşmaları kadar doğru ve güzel yazmaları içinde başlangıç oluşturur. Doğru yanıt A'dır.
8.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde konuşmada duraklarla ilgili verilen bilgi yanlıştır?
Konuşmada kısa ( / ), normal ( // ), uzun ( /// ) süreli olmak üzere üç biçimde durak yapılır. |
Seslenmelerden (hitaplardan) sonra kısa duraklar yapılabilir. |
Kısa süreli duraklarda genellikle soluk alınmaz. |
Uzun süreli duraklarda, bir kez soluk alıp verilir. |
Cümle bitişlerinden sonra; cümle başlangıçlarında; soluk veriş tamamlanarak yeni bir soluk alıştan sonra söze başlanır. |
Uzun süreli duraklarda, birkaç kez soluk alıp verilebilir. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
I. Edebî türlerden farklı olarak geniş bir okur kitlesine ulaşma hedefindedir.
II. Kolay anlaşılır bir dil tercih etme eğilimindedir.
III. Dünya görüşü gibi sebeplerle birtakım farklılıklar gösterebilir.
Yukarıda verilen özellikler hangisi ile ilgilidir?
radyo-televizyon dili |
gazete dili |
eğlence dili |
eğitim dili |
devlet dili |
Gazete dili, edebî türlerden farklı olarak geniş bir okur kitlesine ulaşma hedefindedir. Kolay anlaşılır bir dil tercih etme eğilimindedir. Gazeteyi çıkaranların dünya görüşü gibi sebeplerle birtakım farklılıklar gösterebilir.
10.Soru
Şıklardan hangisi tek bir kişi tarafından yapılan konuşmalardandır?
Sempozyum |
Açık Oturum |
Konferans |
Münazara |
Panel |
Tek Bir Kişi Tarafından Yapılan Konuşmalar: Konferans, Söylev, Açış ve Sunuş Konuşmaları, Demeç
11.Soru
Yukarıda öğrencilerin bir sözlü anlatım etkinliğindeki davranışlarını değerlendirmek için hazırlanmış ölçek gösterilmektedir. Bu ölçek hangi okul türünde yer alan öğrencilere yönelik bir etkinliği değerlendirmek için hazırlanmış olabilir?
Yükeköğretim |
Ortaöğretim |
İlköğretim (6-8.sınıf) |
İlköğretim (1-5.sınıf) |
Okul öncesi |
Öğrencilerin sözlü anlatım becerilerini geliştirmek için açık oturum düzenleme ortaöğretim dönemi programında yer alan amaçlardan biridir. Yukarıdaki ölçekte de öğrencilerin açık oturumdaki davranışları değerlendirilmektedir. Dolayısıyla doğru yanıt B'dir.
12.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi “dilek” sözcüğünün eş anlamlılarından biri değildir?
talep |
arz |
temenni |
rica |
murat |
TDK Türkçe Sözlüğe göre “dilek” sözcüğünün tanımı şöyledir: Bir kimsenin dilediği şey, istek, talep, temenni, rica, murat. Seçeneklerdeki “talep”, “temenni”, “rica” ve “murat” sözcükleri “dilek” sözcüğü ile eş anlamlıdır. Ancak “arz” sözcüğü “sunma” anlamına gelmektedir. Doğru cevap B’dir.
13.Soru
Bu sınıf düzeyinde sınıflarda sözlü anlatım eğitimine yönelik; sesten paragrafa doğru anlatımda kullanılan birimlerin kavratılması ve bunların öğrenciler tarafından doğru ve güzel kullanımının kişisel beceriye dönüşecek düzeyde özümsenmesi hedeflenmiştir.
Bu paragrafta ortaöğretim programının hangi sınıf düzeyinde yer alan amaçlardan bahsedilmektedir?
Hazırlık sınıfı |
9. sınıf |
10. sınıf |
11. sınıf |
12. sınıf |
Yukarıdaki paragrafta belirtilen amaçlar ortaöğretim programının 9.sınıf öğrencilerine yöneliktir. Doğru yanıt B'dir.
14.Soru
Herhangi bir sanat veya bilim dalına bağlı uzmanların ya da siyasi bir parti, dernek
ve teşkilata bağlı kişilerin toplanıp önceden belirlenmiş olan konular üzerinde
yaptıkları toplantılar ve konuşmalara ne ad verilir?
Forum |
Panel |
Mülakat |
Münazara |
Kongre |
Herhangi bir sanat veya bilim dalına bağlı uzmanların ya da siyasi bir parti, dernek
ve teşkilata bağlı kişilerin toplanıp önceden belirlenmiş olan konular üzerinde yaptıkları toplantılar ve konuşmalara kongre denir.
15.Soru
- Konuşmada yaratılmak istenen duygunun niteliğine göre sesi alçaltıp yükselterek sağlanan anlatım gücü.
- Konuşma sırasında sesin alçalıp yükseltilmesi, sesin ezgilendirilmesi.
- Konuşma sırasında oluşturulan ton değişimlerinin tümü.
Yukarıda tanımları verilen kavramlar hangi seçenekte doğru ve sıralı verilmiştir?
Vurgu, Ton, Tonlama |
Tonlama, Ezgi, Ton |
Ton, Tonlama, Ezgi |
Ezgi, Vurgu, Ton |
Ton, Ezgi, Tonlama |
Ton: Konuşmada yaratılmak istenen duygunun niteliğine göre sesi alçaltıp yükselterek sağlanan anlatım gücü.
Tonlama:Konuşma sırasında sesin alçalıp yükseltilmesi, sesin ezgilendirilmesi.
Ezgi: Konuşma sırasında oluşturulan ton değişimlerinin tümü.
Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi tam anlamlıdır?
lakin |
üzere |
daha |
en |
can |
Sözcükler anlam değerlerinin görece açıklığı bakımından iki gruba ayrılır. İlki, anlam bakımından tam bir ifadeyi karflılayabilme yeterliliği olan ‘tam anlamlı’ sözcüklerdir: insan, kadın, toprak, elma, çiçek vb. İsim, fiil, sıfat, zarf, zamir gibi sözcük türleri bu gruba girer. Bunlar dilin temel söz varlığını oluştururlar. İkincisi ise, tam bir ifadeye/anlama karşılık gelmeyen ancak içinde bulundukları daha büyük yapılarda anlam kazanan fakat, ama vb. sözcüklerdir. Lakin sözcüğü bir bağlaç, üzere sözcüğü bir edat, en ve daha sözcükleri ise zarftır ve tam anlamlı değildir. Ancak “can“ sözcüğü tam anlamlıdır. Doğru cevap E’dir.
17.Soru
"Konuşma" kavramı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak tanımlanmıştır?
Akıl ve düşünme gücümüzü geliştiren bir güçtür. |
Toplumsal ilişkilerde başarıyı etkileyen bir beceridir. |
Zihinde tasarlananları söze dönüştürme etkinliğidir. |
Kişiler arasında iletişim etkinliğidir. |
İnsan için temel bir gereksinimdir. |
Konuşma; zihinde tasarlananları söze dönüştürme ya da sözle gerçekleştirilen, kişiler arasında etkileşim yaratan bir anlatım etkinliği olarak ifade edilebilir.
18.Soru
- …. duygu, düşünce ve isteklerin seslendirilmesidir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?
Okuma |
Yazma |
Konuşma |
Dinleme |
İletişim |
Konuşma; duygu, düşünce ve isteklerin seslendirilmesidir. İnsanlar arasında en önemli iletişim yolu olan konuşma, sözel paylaşım gereksinimini gidermesi açısından yaşamsal değer taşımaktadır. Doğru yanıt C'dir.
19.Soru
Açık oturumda en az konuşmacı bulunması uygundur?
Bir başkan ve en az üç konuşmacı |
Bir başkan ve en az iki konuşmacı |
Bir başkan ve en az dört konuşmacı |
Bir başkan ve en az beş konuşmacı |
Bir başkan ve en az bir konuşmacı |
Açık oturumda bir başkan ve en az üç konuşmacı bulunur. Başkan, konuyla ilgili bir giriş konuşması yaptıktan sonra konuşmacıları tanıtarak onlara söz hakkı verir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, kişilerin doğru ve etkili konuşabilmeleri için edinmeleri gereken alt becerilerden biridir?
Konuşmada "kavşak" ve "durak" gibi anlamı aydınlatıcı söyleyiş özelliklerinden yararlanma |
Konuşmanın karşı tarafa iletilmesinde teknolojiden yararlanma |
Sesin işitilebilir olmasını sağlayabilme |
Noktalama işaretlerini yerinde kullanabilme |
Konuşmada uzun cümleler kullanabilme |
Konuşmayı yapılandıran, kişilerin doğru ve etkili konuşabilmeleri için edinmeleri gereken alt beceriler; Türkçedeki seslerin doğru söylenmesi, konuşma sırasında vurgunun anlam yaratıcı işlevinden yararlanma, bir söyleyiş özelliği olarak tonlamadan yararlanma, konuşmada “kavşak” ve “durak” gibi anlamı aydınlatıcı söyleyiş özelliklerinden yararlanma ve akıcılığı sağlayabilmek için uygun durumlarda ulamadan yararlanma biçiminde sıralanabilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ