Türkiye Cumhuriyeti Siyasî Tarihi Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tek partili sistemin önünü açan Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nda bir değişiklik aşağıdakilerden hangi tarihte yapılmıştır?
1923 |
1924 |
1925 |
1926 |
1927 |
Meclis, son toplantısını 16 Nisan 1923’te yaptı. İkinci Grup seçime katılmama kararı
alınca seçimde Birinci Grup tek başına kaldı ve seçimden sonra oluşan 287 kişilik İkinci
Mecliste iktidarın dışında sadece iki bağımsız mebus yer aldı. Bu seçimle birlikte İkinci
Grup muhalefeti tarih sahnesinden tamamen silindi ve 1945’e kadar sürecek olan tek partili sistemin önü açıldı.
2.Soru
20 Kasım 1961'de hangi iki partinin katılımıyla koalisyon hükümeti kurulmuştur?
CKMP- CHP. |
CHP- TİP. |
AP- CKMP. |
CKMP- YTP. |
CHP-AP. |
CHP- AP. Cevap E'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 22 Şubat 1962 ve 21 Mayıs 1963 tarihlerindeki iki darbe girişiminin lideri olduğu için idama mahkûm edilmiştir?
Ali Fuat Başgil |
Ragıp Gümüşpala |
Ekrem Alican |
Osman Bölükbaşı |
Talat Aydemir |
22 Şubat 1962 ve 21 Mayıs 1963 tarihlerinde iki darbe girişimi gerçekleşmiş, sonuçta ilgili darbe girişimlerinin lideri Talat Aydemir ve arkadaşları idama mahkûm edilmişlerdir.
4.Soru
Türkiye, 24 Ekim 1945’te ……… kuran elli bir ülkeden biri olarak üye oldu.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri tamamlayacak seçenek hangisidir?
Milletler Cemiyeti’ni |
NATO’yu |
Avrupa Topluluğu’nu |
Balkan Antantı’nı |
Birleşmiş Milletler’i |
Türkiye, 24 Ekim 1945’te Birleşmiş Milletleri kuran elli bir ülkeden biri olarak üye oldu.
5.Soru
I. Meşrutiyet
II. Demokrasi
III. Parlamento
IV. Anayasa
V. Mutlakiyet
Yukarıdaki hangileri, Yeni Osmanlıların, Osmanlı’nın geleneksel dünyasıyla birlikte yoğurarak Cumhuriyet’e giden yolun taşlarını döşedikleri kavramlar arasında yer almaktadır?
I, II ve III |
I, II ve V |
I, III ve IV |
II, IV ve V |
III, IV ve V |
Yeni Osmanlılar meşrutiyet, adalet, eşitlik, hürriyet, vatan, halk, anayasa ve parlamento kavramlarını Osmanlı’nın geleneksel dünyasıyla birlikte yoğurarak Cumhuriyet’e giden yolun taşlarını döşemiştir. BU kapsamda I, III ve IV maddelerinin yer aldığı şık doğru cevaptır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 7 Ocak 1945 tarihindeki Dörtlü Takrir'e imza atan dört kişiden biri değildir?
Adnan Menderes |
Celal Bayar |
İsmet İnönü |
Mehmed Fuad Köprülü |
Refik Koraltan |
Dörtlü Takrir 7 Ocak 1945'te Adnan Menderes, Celal Bayar, Mehmed Fuad Köprülü ve Refik Koraltan tarafından imzalanmıştır.
7.Soru
27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrasında gerçekleşen 147’ler olayı aşağıdaki hangi gruba yöneliktir?
Öğrenciler |
Ordu mensupları |
Öğretim üyeleri |
Siyasiler |
İşçi ve memurlar |
27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrasında Milli Birlik Komitesi tembel, yeteneksiz, reform düşmanı oldukları veya diğer başka gerekçelerle aralarında Türkiye’nin önde gelen profesörleri ve doçentleri olan 147 öğretim üyesini üniversitelerden atmıştır. Bu olay 147’ler olayı olarak bilinir. Bu kapsamda cevap: Öğretim üyeleridir.
8.Soru
Demokrat Parti hangi tarihte kurulmuştur?
1942 |
1943 |
1944 |
1945 |
1946 |
Hemen sonrasında da 7 Ocak 1946 tarihinde aynı kişiler tarafından kurulan Demokrat Partinin (DP) kurucuları arasında yer aldı.
9.Soru
Tek Parti döneminden sonra yeniden çok partili hayata geçişle birlikte seçimlerden galibiyetle çıkan parti aşağıdakilerden hangisidir?
Adalet Partisi |
Serbest Cumhuriyet Fırkası |
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası |
Demokrat Parti |
Cumhuriyet Halk Fırkası |
1948’de CHP’nin yönetimine Şemsettin Günaltay’ın gelmesiyle beraber, tek parti yönetiminde yumuşama göstergeleri başlamıştı. Seçimlerden önceki atmosfer, CHP’nin yoğun bir muhalefet karşısında eski tutumunu izleyemeyeceğini göstermişti. Sonuçta 14 Mayıs 1950’de yapılan seçimlerde DP açık bir farkla galibiyet elde etti. Bu sonuç, çok partili siyasi hayata dönüşü ve demokrasi tarihinde bir dönüm noktasını ifade ediyordu. Çok partili hayata dönüş, tek başına otomatik olarak demokrasinin bütün kurum ve kurallarıyla gerçekleşmesini sağlamadı ama o yolda önemli bir aşamayı ifade etti. Doğru cevap D’dir.
10.Soru
Rus sosyalist devrimi sonrasında Lenin tarafından kamuoyuna açıklanan, Fransa ve İngiltere'de diplomatlar tarafından imzalanan ve Rusya’nın da kabul ettiği Osmanlı Orta doğu’sunun gizli paylaşım anlaşması hangisidir?
Mondros Ateşkes Antlaşması |
Londra Antlaşması |
Uşi Antlaşması |
Berlin Antlaşması |
Sykes-Picot Antlaşması |
Rus sosyalist devrimi sonrasında Lenin tarafından kamuoyuna açıklanan, Fransa ve İngiltere'de diplomatlar tarafından imzalanan ve Rusya’nın da kabul ettiği Osmanlı Orta doğu’sunun gizli paylaşım anlaşması, Sykes-Picot Antlaşmasıdır. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.
11.Soru
Alevilerin ilk siyasal deneyimi olan ve Cemal Özbey önderliğinde kurulan parti aşağıdakilerden hangisidir?
Millet Partisi |
Demokratik Parti |
Güven Partisi |
Türkiye Birlik Partisi |
Türkiye İşçi Partisi |
Alevilerin ilk siyasal deneyimi olan Türkiye Birlik Partisi(TBP), 17 Ekim 1966’da Avukat Cemal Özbey önderliğinde kurulmuştur.
12.Soru
Birinci Mecliste muhalefet, iktidar grubundan ayrışarak değil, dışlanarak kurulmuştur. İki grup arasındaki ayrışmanın net olarak ortaya çıktığı konu ise …………. öncesinde yaşanan …………tartışmalarıdır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla getirilmesi gereken ifadeler aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?
Sakarya, Başkomutanlık |
Büyük Taarruz, Saltanatın kaldırılması |
Büyük Taarruz, Meclis başkanlığı |
|
Sakarya, Tekalif-i Milliye Emirleri |
1921 yılında I. Mecliste, birinci ve ikinci grup olarak isimlendirilen iki ayrı grup ortaya çıkmıştır. Bu iki gurup arasındaki ilk keskin tartışmalar ve muhalefetin kesin olarak belirmeye başlamasını tetikleyen olay ise Sakarya Savaşı öncesinde Mustafa Kemal Paşa’ya verilmek istenen Başkomutanlık yetkileri olmuş konuyla ilgili önemli tartışmalar yaşanmıştır.
13.Soru
Ahrar Fırkası mensubu olarak son Meclis-i Mebusanda yeni başkan seçilmiş olan, Meclisin kapatılması ile birlikte Ankara’ya ulaşarak Adalet bakanı olan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Bekir Sami Bey |
Celaleddin Arif Bey |
Tunalı Hilmi Bey |
Mehmed Vasfi Bey |
Saracoğlu Şükrü Bey |
İstanbul’un işgali sonrasında Heyet-i Temsiliyye Reisi olarak Mustafa Kemal yayımladığı genelge ile hem işgali protesto etmiş hem de yeni meclisin yapılacak seçimlerden sonra Ankara’da toplanacağını belirtmiştir. Ankara’ya kaçabilen mebusların haklarının saklı olduğu da ayrıca teminat altına alınmıştır. Örneğin Ahrar Fırkası mensubu olan son Meclis-i Mebusanda yeni başkan seçilmiş olan Celaleddin Arif Bey Ankara’ya ulaşmış ve Adalet Bakanı olmuştur.Bu kapsamda Cevap Celaleddin Arif Bey’dir.
14.Soru
Mondros Ateşkes Antlaşması’na karşı oluşturulan direniş örgütlerinden hangisi tepkisini bir hükümet kurarak ve bir anayasa hazırlayarak göstermiştir?
İzmir Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti |
Trakya-Paşaeli Müdafaa-ı Heyeti Osmaniyesi |
Kilikyalılar Cemiyeti |
Trabzon Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti |
Kars Milli İslam Şurası |
Mondros Ateşkes Antlaşması’na ilk tepkiler Kars Milli İslam Şûrası’ndan gelmiştir. Anlaşma uyarınca Kars, Ardahan ve Batum’dan çekilmek zorunda kalan Osmanlı Devleti’nin hâkimiyeti sona erince Şura, yerel bir hükûmet olarak kurulmuş ancak Nisan 1919’da bölgeyi işgal eden İngilizler tarafından dağıtılmıştır. Bir anayasaya ve orduya sahip olan hükûmetin üyeleri tutuklanarak Malta’ya sürülmüştür. Bölge 1920 sonbaharında Kazım Karabekir tarafından yeniden ele geçirilinceye kadar işgal altında kalmıştır.
15.Soru
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu yani Anayasa aşağıdakilerden hangi tarihte kabul edilmiştir?
23 Nisan 1920 |
29 Ekim 1920 |
20 Ocak 1921 |
30 Ağustos 1921 |
30 Ağustos 1923 |
Rejimin temelleriyle ilgili en önemli adım 20 Ocak 1921’de kabul edilen Teşkilat-ı Esasiye
Kanunu’yla, yani 1921 Anayasası’yla atılmıştı.
16.Soru
1909 yılında Kanun-i Esasi’de yapılan değişikliklerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Meclis-i Mebusanın yetkileri arttırılmıştır |
Bakanlar kurulunun sadrazam tarafından oluşturulması ilkesi getirilmiştir |
Padişahın yasama konusundaki yetkilerini kısıtlanmıştır |
Bakanların meclise karşı sorumlu olacağı hükmü getirilmiştir |
Sadrazamın atanması konusunda yetki meclise verilmiştir |
1909 yılında Kanun-i Esasi’de yapılan değişiklikler genel itibariyle Padişahın yetkisini azaltmayı ve Meclis-i Mebusan’ın yetkisini arttırmayı amaçlayan değişikliklerdir. Ancak Sadrazamın atanması konusundaki yetki, önceden olduğu gibi 1909 değişikliklerinden sonra da Padişaha ait bir yetki olarak kalmaya devam etmiştir.
17.Soru
Haziran 1964'te "Johnson mektubu" olarak bilinen mektubun ABD başkanı Johnson tarafından İsmet İnönü'ye gönderilme sebebi nedir?
Cumhurbaşkanlığı seçimleri |
IMF kredisi |
Askeri muhtıra |
Kıbrıs meselesi |
İncirlik üssü |
1963’ün son aylarında Rum kesiminin Türklere yönelik saldırıya geçmesi karşısında, İnönü liderliğindeki Türk hükûmeti, diplomatik çabalarında yetersiz kalmış, bunun üzerine Londra ve Zürih anlaşmalarının kendisine tanıdığı haklar çerçevesinde Kıbrıs’a askerî müdahalede bulunmak istemiştir. Fakat dönemin ABD Başkanı Johnson’ın Haziran 1964’te Başbakan İnönü’ye gönderdiği sert mektup buna engel olmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdakilerden Hangisi Menders Dönemin de kurulmuştur?
Makine Kimya Endüstrisi |
İş Bankası |
Osmanlı Bankası |
Türk Traktör Fabrikası |
Eskişehir Lokomotif Sanayi |
Menderes Dönemi’ni sadece tarımsal kalkınma hamlesiyle özdeşleştirmek büyük bir indirgemecilik olur. DP devletçiliği, özel sektörü dinamo kılmaya yönelirken KIT’lerin faaliyet alanlarını çeşitlendirmek ve genişletmekten geri durmamıştır. Bu çerçevede Menderes Dönemi’nde Makine Kimya Endüstri (MKE; 1950), Denizcilik Bankası (1951), Et ve Balık Kurumu (1952), Devlet Malzeme Ofisi (DMO; 1954) ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO; 1954) gibi bugün hala farklı alanlarda ülkenin ekonomik üretiminde öncü rol oynayan bazı önemli ekonomik kurumlar kurulmuştur.
19.Soru
1960 yılında Ankara Kızılay Meydanı’nda, DP’nin gerçekleştirmek istediği gösteride kullanılacak alanın Menderes aleyhtarı öğrenciler tarafından doldurulması ve bu muhalif öğrencilerin yaptığı protesto eylemine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Kara Cüppeliler Olayı |
Tan Gazetesi Olayları |
6-7 Eylül Olayları |
1 Mayıs Olayı |
555 K Olayı |
555 K Olayı; 1960’da 5. ayın (Mayıs) 5. günü (Cuma) saat 5’te Ankara Kızılay Meydanı’nda, DP’nin gerçekleştirmek istediği gösteride kullanılacak alanın Menderes aleyhtarı öğrenciler tarafından doldurulması ve bu muhalif öğrencilerin yaptığı protesto eylemidir. Bu kapsamda Cevak 555 K olayıdır.
20.Soru
4 Mart 1925'te yürürlüğe giren, hükûmete olağanüstü hâl yetkileri veren ve muhalif gazetelerin kaldırılmasını sağlayan yasa aşağıdakilerden hangisidir?
Hıyanet-i Vataniye Kanunu |
Varlık Vergisi Kanunu |
Tevhid-i Tedrisat Kanunu |
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu |
Takrir-i Sükûn Kanunu |
4 Mart’ta 23 ret, 1 çekimsere karşılık 153 oyla Meclisten güvenoyu alan hükûmet, aynı gün Takrir-i Sükûn Kanunu’nu çıkarttı. İki yıl yürürlükte kalmak üzere çıkartılan bu yasa hükûmete olağanüstü hâl yetkileri tanıyordu. Takrir-i Sükûn Kanunu’na dayanılarak atılan ilk önemli adımlardan biri muhalif gazetelerin kapatılması olmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ