Türkiye Cumhuriyeti Siyasî Tarihi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi AK Partinin kurulmasından kısa bir süre sonra önemli bir oy oranıyla iktidara gelmesinin sebepleri arasında gösterilemez?
2001 ekonomik krizi |
Anayasa Mahkemesi’nin 367 Kararı |
28 Şubat müdahalesi güçsüz ve parçalanmış siyasal yapıların daha da kırılganlaştırması |
Türkiye siyasetinin, 2000’li yıllara siyasi ve ekonomik krizlerin ağır şekilde yaşandığı bir konjonktürde girmesi |
Terör olayları, Susurluk Olayı, bazı siyasetçilerle ilgili yolsuzluk iddiaları gelişmelerin siyasi ve idari sistemin meşruiyetinin sorgulanmasına yol açması |
Türkiye siyaseti, 2000’li yıllara siyasi ve ekonomik krizlerin ağır şekilde yaşandığı bir konjonktürde girdi. 1990’ların güvenlikçi siyaseti ve terör olayları, devlet içerisindeki bozulmuşluğun ve kirli düzenin deşifre olmasını sağlayan Susurluk Olayı gibi gelişmeler, bazı siyasetçilerle ilgili yolsuzluk iddiaları sadece hükümetleri değil siyasi ve idari sistemin meşruiyetinin sorgulanmasını beraberinde getirdi. Diğer taraftan, 1990’larda siyasal alanın daraltılması ve kırılganlaştırılması neticesinde siyaset kurumu gittikçe zayıflamış ve böylece siyasette yaşanan boşluğu vesayetçi yapılar kolayca doldurmuştur. 28 Şubat müdahalesi güçsüz ve parçalanmış siyasal yapıları daha da kırılganlaştırmış; sonuçta da artan rüşvet, yolsuzluk, siyasal baskı, politik dışlanmışlık ve ekonomik kriz, toplumu yeni siyasal arayışlara ve beklentilere yöneltmiştir. Koalisyon hükümetlerinin yönetimde farklı perspektiflere sahip olması, istikrarı sağlayacak bir düzenin oluşturulmasını mümkün kılmadı. Tüm bu hususlara 2001’de Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizinin yaşanması da eklenince, 14 Ağustos 2001’de kurulan AK Partinin iktidara gelmesi kaçınılmaz olmuştur.
2.Soru
Turgut Özal cumhurbaşkanı olduktan sonra ANAP’ın genel başkanlığına getirilen siyasetçi kimdir?
Mehmet Keçeciler |
Yıldırım Akbulut |
Hasan Celal Güzel |
Ekrem Pakdemirli |
Mesut Yılmaz |
Özal’ın cumhurbaşkanı olmasından sonra ANAP’ın başına TBMM Başkanı olan Yıldırım Akbulut getirildi
3.Soru
Aşağıdaki partilerden hangisi 20 Mayıs 1971’de “laikliğe aykırılık” gerekçesiyle kapatılmıştır?
Millet Partisi |
Milli Selamet Partisi |
Güven Partisi |
Fazilet Partisi |
Milli Nizam Partisi |
12 Mart darbesinden sonra darbelerin klasikleri arasında yer alan parti kapatma süreci başlamış ve bu kapsamda ilk kapatılan parti de “laikliğe aykırılık” gerekçesiyle Milli Nizam Partisi olmuştur.
4.Soru
Türkiye'nin AB'ye tam üyelik için adaylık başvurusunun kabul edildiği Helsinki Zirvesi hangi tarihte yapılmıştır?
25-26 Kasım 1998 |
16-17 Şubat 1999 |
10-11 Aralık 1999 |
5-6 Mayıs 2000 |
19-20 Şubat 2001 |
10-11 Aralık 1999 günlerinde, AB’nin Helsinki Zirvesi’nde Türkiye’nin AB’ye tam üyelik için adaylık başvurusu kabul edilmiştir. Bu tarihe kadar, sürekli oyalanan bir ülke olan Türkiye, AB’nin resmî aday ülkesi hâline gelmiştir.
5.Soru
2001 ekonomik krizinde, hükümetin krizden kurtulabilmek adına ilk girişimi aşağıdakilerden hangisi olmuştur?
Türk lirasının yabancı paralar karşısındaki değerini yükseltmek için tedbirler alınmıştır |
Erken seçim kararı alınmıştır |
Uluslararası kuruluşlardan sıcak para akışı sağlanmıştır |
Kemal Derviş ekonomiden sorumlu bakan olarak atanmıştır |
Olağanüstü hâl ilan edilmiştir |
İktidar, ilk şoku atlatır atlatmaz ekonominin yönetimiyle ilgili radikal kararlar alarak durumu düzeltmeye çalışmıştır. İlk olarak, Dünya Bankası başkan yardımcılarından Türk ekonomist Kemal Derviş, Başbakan Ecevit’in davetlisi olarak Türkiye’ye getirilmiş ve ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı yapılarak dışarıdan kabineye alınmıştır. Kemal Derviş, Dünya Bankasının “acil kurtarma planı” adı altında, Meclisten 10’un üzerinde yasayı iki-üç ay gibi kısa bir sürede çıkarttırmayı başarmıştır. Siyasi ve kamuoyu desteğini güçlü bir şekilde arkasına alan Kemal Derviş’e basın da bu süreçte tam destek vermiştir. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Özal döneminde kısa süreli bir “Davos Ruhu” süreci hangi ülke ile yaşanmıştır?
İsrail |
Filistin |
İran |
Yunanistan |
Bulgaristan |
Ocak 1988’de Yunanistan ile kısa süreli bir “Davos Ruhu” süreci yaşanmıştır. Özal’ın, Yunan mevkidaşı Andreas Papandreu’ya anlaşmazlıkları bir tarafta tutarak iş birliği alanları üzerinde çalışma teklifi yapması Yunanistan ile ilişkileri olumlu olarak etkilemiş oldu.
7.Soru
ANAYOL diye anılan bu koalisyonu oluşturan parti başkanları kimdir?
Süleyman Demirel-Necmettin Erbakan |
Necmettin Erbakan-Tansu Çiller |
Tansu Çiller - Mesut Yılmaz |
Mesut Yılmaz - Murat Karayalçın |
Turgut Özal - Necdet Calp |
Mesut Yılmaz, DYP lideri Tansu Çiller ile bir koalisyon hükûmetinin kurulması konusunda anlaşmıştır. ANAYOL diye anılan bu koalisyon, iki parti liderinin birbirleri aleyhindeki yolsuzluk iddialarını araştırma girişimleri ve partilerinin içindeki bu koalisyona karşı olan milletvekillerinin hükûmeti desteklememelerinden ötürü, 6 Haziran 1996 günü sona ermiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
İzmir İktisat Kongresi hangi süreçte toplanmıştır?
Sakarya Savaşı sırasında |
Büyük Taarruzdan önce |
Eskişehir-Kütahya Savaşlarından önce |
İstanbul’un işgalinden sonra |
Lozan Konferansı’na ara verildiği sırada |
Lozan konferansına ara verildiği sırada 17 Şubat’ta İzmir İktisat Kongresi’ni düzenlenmişti. İtilaf devletlerine yabancı yatırımlar ve özel girişim ağırlıklı ekonomik düzen konusunda sıcak mesajlar verilmiştir. 22 Nisan’da Konferans yeniden toplandığında İngiltere ekonomik konularda yumuşamış görünmektedir.
9.Soru
20 Ekim 1991 seçimlerinden sonra kurulan ilk koalisyon hükümetinin başbakanı hangisidir?
Alparslan Türkeş |
Bülent Ecevit |
Necmettin Erbakan |
Süleyman Demirel |
Tansu Çiller |
DYP ve SHP, “demokratikleşme paketi” adı altında bir koalisyon protokolü üzerinde anlaşarak DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel’in başbakanlığında 20 Kasım 1991 tarihinde yeni hükûmeti kurmuştur. Bu hükûmet 31 Kasım’da ülkenin 49. hükûmeti olarak 164 ret oyuna karşı, 280 oyla Meclis’ten güvenoyu almıştır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lozan Barış Konferansına katılan delegelerin taviz vermemesi istenen konular arasında yer almaktadır?
Batı Trakya |
Yabancı okulları |
Kapitülasyonlar |
Azınlıkların kültürel hakları |
Hatay ve civarı |
20 Kasım’da Lozan’da toplanan Barış Konferansı’na katılacak delegeleri hükûmet görevlendirmiştir. Delegelerden taviz verilmemesi istenen Ermenilere toprak verilmemesi ve kapitülasyonların tamamen kaldırılmasıdır. Diğer konular ise pazarlık edilebilecektir. Bu kapsamda cevap kapitülasyonlardır.
11.Soru
Bölgede manda idaresinin reddedilerek direniş kararı alınan ve yürütme organı olarak bir Heyet-i Temsiliyye seçilmiş olan Kongre hangisidir?
Bölgede manda idaresinin reddedilerek direniş kararı alınan ve yürütme organı olarak bir Heyet-i Temsiliyye seçilmiş olan Kongre hangisidir?
Erzurum Kongresi |
Sivas Kongresi |
Amasya Kongresi |
Balıkesir Kongresi |
Alaşehir Kongresi |
İtilaf devletlerinin bölgede kurmak istedikleri Ermeni devletinin dedikodusu Mustafa Kemal’in bölge halkından destek almasını kolaylaştırmıştır. Haziran 1919’da Kars’ın işgali sonrası zaten Erzurum’da yaklaşan işgal tehlikesine karşı bir il kongresi toplanmış ve saldırılara karşı konulması kararı alınmıştı. 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 arası Erzurum’da toplanan Kongre’de ise toplumsal fikir birliği bölgesel anlamda perçinlenmiştir. Askeri^ yetkilerinden azledilmiş olarak Kongre’ye, istifa eden Erzurum delegeleri yerine katılan Mustafa Kemal, Kongre’nin kararlarına damgasını vurmuştur. Bölgede bir manda idaresi reddedilmiş ve direniş kararı alınmıştır. İstanbul hüku^metinin baskı altında olduğu kabul edilerek yürütme organı olarak bir Heyet-i Temsiliyye seçilmiştir.
12.Soru
I- Özal’ın başlattığı reform programını uygulananaması
II-Yasaklı partilerin tekrar seçime girmesi
III- Yılmaz döneminde parti içinde ikilik ortaya çıkması
IV-iktidarda bulunan ANAP partisinin yıpranmışlığı
V- Halkın ekonomik gelişmelerden hoşnutsuzluğu
Hangileri ANAP partisinin iktidardan düşmesine sebep olmuştur?
I,II III |
I, III IV |
II,IV,V |
I,III,V |
II,IV,V |
ANAP’ın iktidardan düşmesinin nedenleri analiz edildiğinde birkaç faktörün önemli rol oynadığı görülür. Bunların başında Özal sonrasında genel başkan olan kişilerin Özal’ın başlattığı reform programını uygulayamamaları gelmektedir. Özellikle Mesut Yılmaz’ın başkanlığı döneminde ANAP sıradan bir merkez sağ partiye dönüştü. Bunun sonucu olarak da parti içinde ciddi bir ikilik, muhafazakârlar ve liberaller ortaya çıktı. Liberalleri temsil eden Yılmaz, muhafazakâr kanadın önde gelenlerini tasfiye edince ANAP önce birliğini sonra da ciddi bir şekilde gücünü kaybetti ve tabii ki 1983’ten beri iktidarda bulunan bir partinin yıpranmışlığı da ilave edilmelidir. Doğru cevap B şıkkıdır.
13.Soru
1991 Genel seçimlerinde hangi partiler koalisyon kurarak iktidara gelmişlerdir?
DYP-ANAP |
ANAP-SHP |
ANAP-RP |
DYP-SHP |
DYP-RP |
Ülkenin siyasi tarihinde önemli bir uzlaşma sağlanarak merkez sağ (DYP) ve merkez sol (SHP) partileri bir araya gelerek bir koalisyon hükûmeti kurdular.
14.Soru
1991 yılında Yıldırım Akbulut'tan sonra ANAP genel başkanı ve başbakan kim olmuştur?
Cemil Çiçek |
Turgut Özal |
Mesut Yılmaz |
Tansu Çiller |
Süleyman Demirel |
Yıldırım Akbulut Haziran 1991’de yapılan genel kongrede koltuğu Mesut Yılmaz’a bırakmak zorunda kaldı. Dolayısıyla ANAP genel başkanı sıfatıyla Akbulut ve Yılmaz peş peşe başbakan oldular. Doğru yanıt C seçeneğidir.
15.Soru
12 Mart Darbesi sonrasında, Mayıs 1971’de “laikliğe aykırılık” gerekçesiyle kapatılan parti aşağıdakilerden hangisidir?
Barış Partisi |
Millî Nizam Partisi |
Güven Partisi |
Adalet Partisi |
Millî Selamet Partisi |
12 Mart darbesi sonrasında, her darbenin klasikleri arasında yer alan parti kapatma süreci de işlemeye başlamış ve 20 Mayıs 1971’de Millî Nizam Partisi “laikliğe aykırılık” gerekçesiyle kapatılmıştır.
16.Soru
18 Nisan 1999 genel seçimleri sonrası aşağıdaki partilerden hangisi birinci parti olmuştur?
MHP |
CHP |
DSP |
RP |
DYP |
Öcalan’ın yakalanma olayı sırasında iktidarda olan DSP, 1999 seçimlerinde tarihindeki en yüksek oyu almış ve seçimden birinci parti olarak çıkmıştır. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
12 Ocak 1961 tarihinde yayımlanan tebliği ile siyasi partilere olan yasağın kalkması sonucu kurulan, toplumu dönüştürme amacı güden ve sınıfsal bir ideolojik bakış açısına sahip olan parti aşağıdakilerin hangisidir?
Türkiye İşçi Partisi |
Demokrat Parti |
Adalet Partisi |
Güven Partisi |
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi |
İçişleri Bakanı’nın yayımladığı 12 Ocak 1961 tarihli tebliğle beraber kısmen de olsa siyasi partilere yasak kalkmıştır. Bundan sonra 13 Şubat’a kadar 13 yeni parti kurulmuştur. Bu süreçte kurulan partilere bakıldığında toplumu dönüştürme amacını güden, sınıfsal bir ideolojik bakışa sahip olan tek parti 13 Şubat 1961’de kurulan Türkiye İşçi Partisi (TİP)’dir. Doğru cevap A seçeneğidir.
18.Soru
I. Yargı
II. Askeriye
III. Bürokrasi
IV. Sivil toplum örgütleri
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Turgut Özal'ın mücadele ettiği güç merkezleri arasında yer almaktadır?
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
Özal iktidara geldikten hemen sonra yargı (Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay), silahlı kuvvetler, bürokrasi ve dış politika alanlarındaki geleneksel güç merkezleriyle mücadele etmeye başladı. Özal bu kurumların, özellikle silahlı kuvvetlerin ve dış politika bürokrasisinin güçlerini azalttı. Değişimden yana olan memurlara öncelik verdi ve onları terfi etti
19.Soru
AK Parti'ye yönelik 2008 yılında açılan kapatma davasında öne sürülen temel iddia neydi?
Laiklik ilkesine aykırı eylemlerin odağı hâline geldiği iddiası |
Bölücü terör örgütüne destek sağladığı iddiası |
Cumhuriyet rejimine kast ettiği iddiası |
Anayasada 68'inci maddede sıralanan kanunsuz fiillerin odağı olduğu iddası |
Dış ülkelerden yardım aldığı iddiası |
Başsavcı, AK Partinin, devletin laik niteliğini ortadan kaldırma amacıyla anayasaya aykırı faaliyetlerin odağı hâline gelmiş olduğunu iddia etti. AK Partinin kapatılması için uzun zamandır aleyhte delil topladığı ortaya çıkan Başsavcı, başörtüsü meselesinin tekrar gündeme gelmesi ve değişikliğin Meclisten geçmesiyle beklediği hamlenin geldiğini düşünmüştü. Açılan davada, AK Partinin ‘laiklik ilkesine aykırı eylemlerin odağı hâline geldiği’ belirtilmiş, en önemli delil olarak da üniversitelerde başörtüsünün serbest olmasına yönelik parti üyelerince değişik tarihlerde yapılan konuşmalar ve Mecliste kabul edilen anayasa değişikliği gösterilmişti.
20.Soru
Askerî yönetimin onayıyla merkez solu temsil etmesi için kurulan Halkçı Parti (HP)'nin lideri aşağıdakilerden hangisidir?
Turgut Sunalp |
Bülent Ulusu |
Turgut Özal |
Necdet Calp |
Tansu Çiller |
Askerî yönetimin onayıyla merkez solu temsil etmesi için askerî yönetimin başbakanlık müsteşarlığına getirdiği Necdet Calp liderliğinde 20 Mayıs’ta Halkçı Parti (HP) kurulmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ