Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 1 Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İsmail Tunalı felsefi anlayışını ve bütün çalışmalarını hangi sanat dalıyla birleştirerek oluşturmuştur?
Müzik |
Tasarım |
Heykel |
Resim |
Mimari |
Tunalı'nın bütün çalışmaları estetikle ilgilidir. Hatta kendisi 'Felsefenin Işığında Modern Resim' kitabı için, 'Bu çalışma, modern sanat sorununa, yeni sanat düşüncelerini en somut biçimde ifade eden modern resim alanında eğilerek çözüm getirmeyi amaçlıyor. Kitap, bir sanat tarihi değil, modern sanatı bir varlık sorunu açısından görüp inceleyen felsefi bir araştırmadır.' şeklinde açıklamada bulunmuştur. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
İnsanın evrendeki konumunu açıklamak için, her kültürde geliştirilen ve kültürün temel değerleri ile kurumları çerçevesinde oluşturulan en geniş kapsamlı teorik yapıya ne ad verilir?
Tasavvuf |
Evrensel tasarruf |
Evren tasavvuru |
Evren teorisi |
Evrensel düşünce |
Evren tasavvuru: İnsanın evrendeki konumunu açıklamak için, her kültürde geliştirilen ve kültürün temel değerleri ile kurumları çerçevesinde oluşturulan en geniş kapsamlı teorik yapıdır.
3.Soru
Ahmet Mithat Efendi'ye göre bütün ilimlerin üstünde hangi ilim yer alır?
Astronomi |
Matematik |
Din |
Felsefe |
Kozmografya |
İlimler arasında hem haber verenin inancına, hem de işin aslına uygunluğuyla salt hakikat suretini almış olan şey, yalnız “matematik”tir ve matematik, sayılar ve boyutlardan söz eder (Ahmet Mithat Efendi 2005/2, 284). Matematik, müspet ilimdir. Onun özellikleri hiçbir ilim de yoktur. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
I. Marksist Estetik
II. Çağdaş Filozoflar
III. Yaşama Felsefesi
IV. Felsefi Antropoloji
V. Modern Resimden Avangart Resme
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri İsmail Tunalı’nın eserlerindendir?
I, II, III |
II, IV, V |
II, III |
I, IV |
I, II, V |
Yaşama Felsefesi adlı eser Nermi Uygur’a, Felsefi Antropoloji adlı eser Takiyettin Mengüşoğlu’na aittir.
5.Soru
I. Ne biliriz?
II. Ne yapmamız lazım
III. Şimdiki hayatımızda sonraki hayatımız için ne umut edebiliriz.
IV. Kant’ın eklediği insan nedir?
V. Nerden başlamak gerekir?
Mengüşoğlu’nun dile getirdiği, felsefenin uğraştığı ve uğraşması gerektiği sahaları belirleyen sorular nelerdir?
I, II, III, V |
I, II, IV, V |
II. III, IV, V |
I.II, III, IV |
I, III, IV, V |
Değişmez Değerler Değişen Davranışlar adlı yazısında, Felsefenin başlangıcından, bilhassa Aristoteles’ten beri felsefenin uğraştığı ve uğraşması gerektiği sahaları dört sorunun belirlediğini dile getirmiştir, Ne biliriz? Ne yapmamız lazım. Şimdiki hayatımızda sonraki hayatımız için ne umut edebiliriz. Kant’ın eklediği insan nedir? Soruları eleştirel bir tarzda ele almış ve fenomenlerden hareket etmenin gerekli olduğunu savunmuştur.
6.Soru
"Hem bilimle hem ozanlıkla sınırdaş bir felsefe-deneme uğraşısı içindeyim. Tüm özyaşamım bu benim. Böyle örülmüş herşeyim." Uygur'un bu ifadelerince, Uygur temel kaygıları neler olabilir?
Felsefe, bilim ve demeler |
Antropoloji, felsefe ve folklorik ögeler |
Pozitif bilimler ve dil bilimleri |
Halk müziği, antropoloji ve felsefe |
Metafizik ve halk bilimleri |
"Hem bilimle hem ozanlıkla sınırdaş bir felsefe-deneme uğraşısı içindeyim. Tüm özyaşamım bu benim. Böyle örülmüş herşeyim." Bu ifadeler Uygur'un temel kaygısının felsefe, bilim ve demeler çevresinde geçekleştiği söylenebilir. Doğru yanıt A'dır.
7.Soru
Ahmet Mithat Efendi’ye göre, fenlerde yeteri kadar bilgi sahibi olunamaması ne sonucunu doğurmaktadır?
Bilim konusunda yetersizlik |
Dini toplum anlayışı |
İlim ile fen arasındaki fark üzerinde durulmaması |
Akıl yürütme ve mantık arasındaki ilişkinin yetersizliği |
Felsefe rehberliğinin gerekliliği |
Fenlerde yeterince bilgi sahibi olunamadığından, ilim ile fen arasındaki fark durulmadığını söylemiştir. Örnek olarak, ilm-i hisap ile fenn-i hisabın ve ilm-i tarih ile fenn-i tarih terimlerinin birbirleri yerine kullanılmasıyla açıklamıştır.
8.Soru
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümü kaç yılında kurulmuştur?
1850 |
1900 |
1924 |
1950 |
1966 |
İstanbul Üniversitesi’nin modern bir kurum olarak teşkilatlandırılması ve modern bilim anlayışına göre öğretime başlaması 1845 ylında başlamış, çeşitli aşamalardan geçtikten sonra 12 Ağustos 1900 tarihinde Darülfünun-ı Şahane adı altında, Yüksek Din İlimleri (Ulum-ı Aliye-i Diniye), Matematik ve Doğa Bilimleri (Ulum-ı Riyaziye ve Tabiiye), Edebiyat, Mekteb-i Hukuk ve Mekteb-i Tıbbiye fakülteleriyle kurulmuştur. Darülfünun’la aynı tarihte Edebiyat Fakültesi, Edebiyat, Tarih ve Felsefe bölümleriyle kurulduğu kabul edilmektedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Macit Gökberk'in kaygılarından birisi değildir?
Türkiye'nin gelişme süreci doğru olarak yürütülmektedir. |
Doğu ile batı arasında kültür çatışması vardır. |
Dinden boşalan yeri felsefe doldurmalıdır. |
Felsefe lüks değil gerekliliktir. |
Değişmenin amacı Batı uygarlığını benimsemektir. |
Macit Gökberk’in kaygıları, kabullerini büyük ölçüde belirlemiştir. Gökberk’in kabulleri şöyle sıralanabilir: 1- Türkiye’nin, iyileşmesine ihtiyaç var ve bu iyileşme çabaları, Tanzimat’tan itibaren doğru olarak sürdürülmektedir. 2- Türkiye’nin iyileşmesi Aydınlanma değerlerinin tam olarak kabul edilmesiyle gerçekleşecektir. Ancak bu sayede, toplum istenilen özelliklere kavuşabilecektir. 3- Doğu ile Batı arasında kültür çatışması yoktur; çağların çatışması vardır. Yani Ortaçağ değerleri ile Yeniçağ değerleri çatışmaktadır. 4- Ona göre adı ne olursa olsun, değişmenin amacı, hep bildiğimiz gibi, Batı uygarlığıdır; bu uygarlığın yapı ve tutumunu benimsemedir. Varoluşumuzu bir zamanlar biçimlendirmiş olan bir varlık planını bırakıp bir yenisine yöneldik, şimdi bu yenisini gerçekleştirmeye uğraşıyoruz. Batı hızla değişmektedir. Batı, Batılı olmaktan çıkmış bütün insanların malı olmuştur. 5- Dinden boşalan yeri, felsefenin doldurmasından başka çare yoktur. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Mengüşoğlu'nun felsefenin merkezine koymak istediği akımın adı nedir?
Fenomenoloji |
Felsefi antropoloji |
Rasyonel kozmoloji |
Rasyonel teoloji |
Metafizik |
Disiplinlere verdiği anlamlar ve onların dayandıkları temelleri değerlendirme tarzı, Mengüşoğlu’nun nasıl bir felsefe anlayışına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Mengüşoğlu, felsefenin merkezine yeni ontoloji dediği Hartmann ontolojisine dayanan felsefi antropolojiyi koyma çabasındadır. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
I. İstanbul Üniversitesi
II. Ankara Üniversitesi
III. Atatürk Üniversitesi
IV. Orta Doğu Teknik Üniversitesi
V. Hacettepe Üniversitesi
Türkiye' de ilk felsefe kürsüsü, ilk kez yukarıda isimleri geçen üniversitelerin hangisinde kurulmuştur?
I. İstanbul Üniversitesi |
III. Atatürk Üniversitesi |
IV. Orta Doğu Teknik Üniversitesi |
II. Ankara Üniversitesi |
V. Hacettepe Üniversitesi |
Türkiye'de felsefe bölümü ilk kez 1900’de Darülfünun’un açılmasıyla birlikte kurulmuştur. Dolayısıyla,
İstanbul Üniversitesi felsefe bölümü’nün tarihi, Türkiye’de felsefe çalışmalarının
tarihini de vermektedir.
12.Soru
Felsefe Zümresi adı verilen ve Umumi Felsefe, Psikoloji ve Pedagoji, Sosyoloji
bölümlerinden oluşan kürsü aşağıdaki üniversitelerin hangisinde kurulmuştur?
İstanbul Üniversitesi |
Atatürk Üniversitesi |
Hacettepe Üniversitesi |
Ankara Üniversitesi |
ODTÜ |
Felsefe Zümresi adı verilen bölüm, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya fakültesinde kurulmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.
13.Soru
Ziya Gökalp’e göre ahlak alanında birinciliği kazanan millet hangisidir?
Romalılar |
Yahudiler |
Türkler |
Almanlar |
Fransızlar |
Büyük milletlerin her biri medeniyetin hususi bir sahasında, en yüksek noktaya çıktıklarını belirten Gökalp’e göre, Eski Yunanlılar estetikte, Romalılar hukukta, Yahudilerle Araplar dinde, Fransızlar edebiyatta, Anglosaksonlar iktisatta, Almanlar musiki ile felsefede en yüksek noktaya çıkmışlardır. Türkler ise, ahlak alanında birinciliği kazanmışlardır.
14.Soru
Toplumsal bir gaye doğrultusunda birlikte hareket etmek, sorunların üstesinden birlikte gelme temeline dayanan düşünce anlayışı aşağıdakilerden hangisinde verilmektedir?
Türkçülük |
Ekoller |
Mefkure |
Ahlak |
Vatanseverlik |
Ziya Gökalp’in geliştirdiği bir anlayış olan “Mefkure”; toplumsal bir gaye doğrultusunda birlikte hareket etme temeline dayanmaktadır. Verilen diğer seçeneklerde farklı anlayışlar verilmiştir.
15.Soru
Tüm kitapları ve çalışmaları “Estetik” kavramı ile ilgili olan eğitmen ve düşünür kimdir?
Tüm kitapları ve çalışmaları “Estetik” kavramı ile ilgili olan eğitmen ve düşünür kimdir? |
Macit Gökberk |
Hilmi Ziya Ülken |
Nermi Uygur |
Nihat Keklik |
İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’ni bitiren, Viyana’da felsefe, psikoloji ve sanat tarihi doktorası yapan ve İstanbul Üniversitesi’nde profesör olan “İsmail Tunalı”nın tüm çalışmaları estetik ile ilgilidir.
16.Soru
Bütün çalışmaları estetikle ilgili olan düşünür kimdir?
Nermi Uygur |
İsmail Tunalı |
Macit Gökberk |
Hilmi Ziya Ülken |
Ahmet Mithat Efendi |
Bütün çalışmaları estetikle ilgili olan İsmail Tunalıdır.
17.Soru
Felsefe Tarihi adlı kitap kime aittir?
İsmail Tunalı |
Macit Gökberk |
Takiyettin Mengüşoğlu |
Nermi Uygur |
Filibeli Ahmet Hilmi |
Macit Gökberk’in Felsefe Tarihi (1961) adlı ikinci kitabının amacı, Önsöz’de, felsefe problemlerini çözmenin sürecini anlatan felsefe tarihinin standartlaşmış bilgilerini öğrenciye tanıtmak şeklinde ifade edilmiştir. Başka bir deyişle, ders kitabı olarak hazırlanmıştır.
18.Soru
Ziya Gökalp, felsefenin özelliklerini bilimle karşılaştırarak, açıklamıştır. Ona göre felsefe, bilimden; konusu,gayesi, yöntemi ve sonuçları itibarıyla dört açıdan farklıdır. Buna göre aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bu farka ilişkin bilgi yanlış verilmiştir?
Bilimlerin konusu hadiselerle sınırlıdırlar. Felsefenin konusuysa, bütün hadiseleri konu edinmekten |
Bilimlerin gayesi, hadiselerin yaslarını bilmektir. Felsefede gaye, manevi |
Bilimden beklenen aklın tatmini iken; felsefeden beklenen, aklımızı, ruhumuzu, |
Bilim salt akla dayanır, deney ve gözlemle yapılan şeyleri kabul eder ve akıl hakimdir. Felsefe, akıl ile duygu ve bunların toplamı olan kalbe dayanır |
Bilimin sonuçları, milletlerarası ve dinler arasıdır. O, fiziksel deneyler ile ispat edildiği için her din taraftarı kabul eder. Oysa felsefede, zamanın ve zeka tarzının bütünüyle dahli vardır. Bunda herkesin şahsiyet ve maneviyatına, manevi tabiatına tabidir |
Bilimden beklenen aklın tatmini iken; felsefeden beklenen, aklımızı, ruhumuzu,
irademizi tatmin etmesidir. Bu anlamda felsefe, aklın tatminine şamil olup bütüncül bir yaklaşım sergilediği için bilime muhalif değildir. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Mengüşoğlu'na göre varolanı var olan olarak tetkik eden ve var olandaki determination prensiplerini varolanın nevilerini, tarzlarını araştıran ilim aşağıdakilerden hangisidir?
Etik |
Sanat |
Metafizik |
Yeni ontoloji |
Felsefi antropoloji |
Mengüşoğlu’na göre, bütünlüğü sağlaması nedeniyle ontoloji özel bir öneme sahiptir. Eski ontoloji deduktiv, spekülativ, rasyonalist, aksiyomcu bir bilgidir. Ancak yeni ontoloji varolanı var olan olarak tetkik eden ve var olandaki determination prensiplerini varolanın nevilerini, tarzlarını araştıran bir ilimdir. Doğru cevap D'dir.
20.Soru
I. Hikmet ilmini tanıtırken İslam’da felsefenin nasıl başladığını ve geliştiğini içeren kısa bir felsefe tarihi resmi çizmiştir.
II. Ona göre; amel, salih ve makbul olduğunda insan nefsini hakiki saadete ulaştırır.
III. Ahlaki Alai adlı eseri bulunmaktadır.
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Osmanlı Dönemi’nde felsefe ile ilgilenen düşünür Kınalızade’yi tanımlayabilmektedir?
Yalnız I |
I, II |
Yalnız III |
I, II, III |
II, III |
Kınalızade, hikmet üzerinde duran, Ahlaki Alai adlı kitabın yazarıdır. Ona göre, Amel, sahil ve makbul olduğunda insan nefsi hakiki saadete ulaşır. Felsefenin nasıl başladığını ve geliştiğini içeren kısa bir felsefe tarihi resmi çizen ise Katip Çelebi’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ