Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 1 Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ömer Lütfi Barkan ... alanında önemli başarılar kaydetmiştir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yer için uygun seçenek hangisidir?
İktisat |
Felsefe |
Siyaset |
Tarih |
Edebiyat |
Ömer Lütfi Barkan iktisat alanında önemli başarılar kaydetmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.
2.Soru
Görevi, önermeleri çözümlemek yani analiz etmekten ibaret olan felsefe aşağıdakilerden hangisidir?
Geleneksel felsefe |
Fenomenoloji |
Yeni ontoloji |
Analitik felsefe |
Pozitivizm |
Geleneksel felsefe, ortak duyu veya bilim yolundan elde edilemeyen bazı bilgiler sağlamak amacını gütmüştür. Modern analitik felsefe, başka yoldan edinilemeyen bilgiler şöyle dursun, doğrudan doğruya ve tek başına hiçbir bilgi ortaya koymak iddiasında değildir. Felsefenin amacı, bir takım önermeler (yani bilgiler) ortaya koymak değil, eldeki önermeleri aydınlatmaktır. Bu bağlamda felsefe, herhangi bir bilgiyi ifade eden veya ifade ettiği sanılan her türlü önermeyi çözümleyen, yani anlamını aydınlatan bir uğraşıdır. Görevi, önermeleri çözümlemek yani analiz etmekten ibaret olan bu felsefeye analitik felsefe denir. Doğru cevap D’dir.
3.Soru
Felsefede yöntem üzerine çalışan önde gelen filozofları tanıtan Z. Fahri Fındıkoğlu'nun eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Tarihte Usul |
İçitmaiat: Metodoloji Nazariyeleri |
Türkiye'de Felsefenin Gelişimi |
Osmanlı Türklerinde İlim |
Tarih Boyunca İlim ve Din |
Z.Fahri Fondıkoğlu'nun İçitmaiat: Metodoloji Nazariyeleri, felsefede yöntem üzerine çalışan önde gelen filozofları tanıtmaktadır.
4.Soru
Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi adlı eser kime aittir?
Adıvar |
Barkan |
Köprülü |
Şenel |
Abadan |
Alaeddin Şenel'in İlkel Topluluktan Uygar Topluma, Siyasal Düşünceler Tarihi, Irk ve Irkçılık Düşüncesi ve Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi adlı çalışmaları vardır.
5.Soru
Belli bir düşüncenin temellerini oluşturan temel yargılar ile dile getirilmeyen yöntem kuralları bilgi sisteminin neleri olarak kabul edilir?
Nazariye |
Öndayanak |
Bilimsel bilgi |
Bilimsel yöntem |
Bilimsel süreç |
Belli bir düşüncenin temellerini oluşturan temel yargılar ile dile getirilmeyen yöntem kuralları bilgi sisteminin öndayanağı olarak kabul edilir. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
I. Bilimsel düşüncenin ana vasıflarını
II. İlmi metodun yaratıcı taraflarını
III. Bilimsel çalışmaların temelini
IV. Bilim insanının zihninde, doğuş ve oluşum halindeki ilmi
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangilerini Aydın Sayılı’ya göre bilgide görmek mümkündür?
Yalnız I |
I, II, III |
Yalnız III |
II, III, IV |
I, II, IV |
Sayılı’ya göre, bilimsel düşüncenin ana vasıflarını, ilmi metodun yaratıcı taraflarını, bilim insanının zihninde, doğuş ve oluşum halindeki ilmi bilgide görmek mümkündür. Söz konusu vasıflar bilimsel çalışmaların temelini oluştururlar.
7.Soru
Alaeddin Şenel'in çalışmalarının ağırlıklı olduğu bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Siyaset Bilimleri |
Halk Bilimleri |
Fen Bilimleri |
Metafizik Bilimleri |
Sosyal Bilimler |
Siyaset bilimci olan Alaeddin Şenel’in çalışmaları, esas olarak siyaset felsefesi ağırlıklıdır. Bir yandan siyasal kavramların analizini yaparken, diğer yandan, insanlık tarihindeki büyük toplumsal ve siyasal dönüşümleri tarihsel seyri içinde açıklayan çalışmalar yapmıştır.Buna göre doğru cevap A'dır.
8.Soru
Aşağıda bazı kitaplar yazarları ile birlikte verilmiştir. Eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
Bilgi Cumhuriyeti-Adnan Adıvar |
Hakikat Peşinde-Fuad Köprülü |
Osmanlı Devletinin Kuruluşu-Alaeddin Şenel |
Siyasal Düşünceler Tarihi-Fuad Köprülü |
Divan Edebiyatı Antolojisi-Adnan Adıvar |
Adnan Adıvar, 1939 yılında temel iki eseri olan Osmanlı Türklerinde İlim ile Tarih Boyunca İlim ve Din adlı çalışmalarını yayınlamıştır. Diğer eserleri, Hakikat Peşinde, Bilgi Cumhuriyeti ve Dur Düşün’dür. Türk Edebiyatında İlk Mutasavvuflar, Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Osmanlı’nın Etnik Kökeni, Türk Edebiyatı Tarihi, Divan Edebiyatı Antolojisi, Saz Şairleri Fuad Köprülü’nün önde gelen kitap çalışmalarıdır. Alaeddin Şenel’in İlkel Topluluktan Uygar Topluma, Siyasal Düşünceler Tarihi, Irk ve Irkçılık Düşüncesi, Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi adlı çalışmaları vardır.
9.Soru
Şiyasal Düşünceler Tarihi adlı eserinde A. Şenel ilkel toplumlarda hangi alanları incelememiştir?
Yaşayış tarzları |
İnançları |
Beslenme şekilleri |
Düşünce tarzları |
Mimari özellikleri |
Siyasal Düşünceler Tarihi (1986) adlı çalışmada, A. Şenel, ilkel topluluklardan başlayarak tarihsel süreçte temel insan teşkilatlanmasını ve medeniyetlere dönüşümlerini, temel kurumlar ve değerler üzerinden ele almaktadır. Temele aldığı ilkel toplumların yaşayış tarzları, inançları, beslenme tarzlarını incelemiş ve düşünce tarzları üzerinde durmuştur.
10.Soru
Fuad köprülü'nün kitap , makale, bildiriler dahil olmak üzere toplam yayını kaç tanedir?
1000 |
1250 |
1500 |
1700 |
2000 |
Fuad köprülü'nün kitap , makale, bildiriler dahil olmak üzere toplam yayını 1500 adettir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Dünyada bilim tarihi konusunda ilk doktora yapan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Aydın Sayılı |
Reşit Galip |
Cemal Yıldırım |
Teo Grünberg |
Nihat Keklik |
Aydın Sayılı, dünyada bilim tarihi konusunda ilk doktora yapan kişi kabul edilir. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
I. Hukuk Fakültesi hocalarını beğenmediği için okulu bırakıp lise öğretmenliği yapmıştır II. 1983 yılında YÖK’e karşı olduğu için üniversiteden istifa etmiştir III. İstanbul Darülfünunu Türk Edebiyatı Tarihi kürsüsüne 23 yaşında müderris (profesör) tayin edilmiştir IV. Siyasal Düşünceler Tarihi adında kitap yazmıştır V. Atatürk’ün isteği üzerine Kars’tan milletvekili olmuştur Yukarıdakilerden hangileri Fuad Köprülü’nün özellikleri arasında bulunmaktadır?
I ve II |
III ve IV |
I, III, V |
II, III, IV |
III, IV, V |
Fuat Köprülü, (1890-1976), İstanbul’da doğmuştur. Mercan İdadisini bitirmiş, 1907-1910 yılları arasında Mekteb-i Hukuk’a (hukuk fakültesi) devam etmiştir. Hocalarını beğenmediği için okulu bırakıp lise öğretmenliği yapmıştır. 1913 yılında Halit Ziya Uşaklıgil’den boşalan İstanbul Darülfünunu (Üniversitesi) Türk Edebiyatı Tarihi kürsüsüne 23 yaşında müderris (profesör) tayin edilmiştir. 1924 yılında sekiz ay Milli Eğitim Bakanlığı müsteşarlığı yapmıştır. 1925 yılında Türkiyat Enstitüsü müdürlüğüne atanmıştır. 1934 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi dekanlığı yaparken Atatürk’ün isteği doğrultusunda Kars’tan milletvekili seçilmiştir. 1983 yılında YÖK sebebiyle üniversiteden istifa eden ve Siyasal Düşünceler Tarihi adlı kitabı yazan düşünür ise Alaeddin Şenel’dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Macit Gökberk’in “Felsefe Tarihi” adlı kitabında maddeler halinde sıraladığı, aydınlanmanın genel özelliklerinden birisi değildir?
İnsanı ahlaken yüceltmiş, ruhsal dinginliğe eriştirip özündeki hakikati kavratma, görünen dünyanın üstünde ve ötesinde görünmeyenin şuuruna erdirmiştir. |
Din temelli açıklama sistemi, yerini akıl temelli açıklamalar ve temellendirmelere bırakmıştır. |
İnsan ve kültür sorunları düşüncenin başlıca konusu olmuştur. |
Toplum hayatını belirleyen, devlet, din ve toplum gibi kavramlar, soru konusu yapılmış ve kökenlerinin araştırılması felsefenin başlıca konuları arasında sayılmıştır. |
Edebiyat yeni gelişmeleri konuları arasına katarak, yeni yaklaşımların toplumun büyük bir kısmı tarafından öğrenilmesine yardımcı olmuştur. |
Söz konusu kitapta aydınlanmanın, İnsanı ahlaken yücelttiği, ruhsal dinginliğe eriştirip özündeki hakîkati kavrattığı, görünen dünyanın üstünde ve ötesinde görünmeyenin şuuruna erdirdiğiyle ilgili bir madde bulunmamaktadır.
14.Soru
Aydın Sayılı felsefi çalışmalarını hangi felsefe alanı üstünde yoğunlaştırmıştır?
Bilim felsefesi |
Varlık felsefesi |
Sanat felsefesi |
Din felsefesi |
Ahlak felsefesi |
Aydın Sayılı, bütün çalışmalarını bilimle ilişkili yapmıştır. Bu anlamda, doktora konusuna bağlı kalarak, bilimin tarihi, özellikle de ilkçağ medeniyetlerinde bilim ile İslam medeniyetindeki bilim çalışmaları, bilimin yapısı, toplumla ilişkileri onun temel uğraşları olmuştur. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fuad Köprülü'yü Türkiye'nin en iyi tarihçilerinden yapan nitelikler arasında değildir?
Türk tarihi çalışmalarının niteliği |
Sorunlara nüfus edebilme gücü |
Yayın sayısının 1500 civarında olması |
İçerden bir okumayla bu topluma ait düşünceleri sergileme becerisi |
Genelde felsefe, özelde tarih felsefesiyle ilişkisi |
Yayın sayısının 1500 civarında olması, Fuad Köprülü'yü Türkiye'nin en iyi tarihçesi yapan nitelikleri arasında değildir. Doğru cevap C seçeneğidir.
16.Soru
Cemal Yıldırım'a göre "Çağın Aydını" bilimin anlamı ve bilimsel düşünmenin niteliği üzerine sağlam bir kişilik kazanmış kişidir. Bu tanıma göre aşağıdakilerden hangisi "Çağın Aydını" tanımını bozmuş bir yargıdır?
Bilim bir bilgi yağını değil düşünme biçimidir |
Bilim dilsel önermeler yerine deneyle anlatılabilir. |
Eleştirel ve analitik bağlamda düşünülmelidir. |
Bilim hem bir düzen hem bir sonuçtur. |
Bilim organize bir bilgi bütünüdür. |
Bilgiler önerme denilen dilsel ifade biçimleriyle yer aldığından, bilimi anlama, bir bakıma, bu önermeleri inceleme, eleştirme ve çözümleme demektir. O¨nermeleri oluşturan terim ya da kavramları aydınlatma, bu kavramlar arasındaki ilişkileri belirleme, önerme ve kavramları mantıksal bir ilişki düzeni içinde kapsayan teori veya benzer sistemler yapı ve işleyiş olarak açıklığa kavuşturma bu yaklaşımın başlıca özelliğini belirleyen süreçlerdir. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Jön Türklerin etkilendikleri ihtilal düşünürleri arasında bulunan Rousseau’nun hangi kitabı etki açısından öne çıkmıştır?
Bilimler ve Sanatlar |
Bir Gezginin Düşleri |
Toplum Sözleşmesi |
Emile |
İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı |
Tanzimat sonrasında görülmeye başlanan ve giderek hâkim olan, devlet, insan, tarih düşünceleri, Aydınlama anlayışları çerçevesinde oluşmuştur. Özellikle Rousseau ve Voltaire’nin etkisi çok belirgindir. Jön Türkler, en çok Fransız İhtilali ve ihtilal düşünürlerinden etkilenmişlerdir. Rousseau’nun Toplum Sözleşmesi adlı kitabı, etki açısından öne çıkanlar arasındadır.
18.Soru
Nihat Keklik’in İslami Mantık ve Farabi Mantığı adlı kitabı hangi konuyu işlemektedir?
İslam medeniyetinin gelişme seyrinde mantıkla ilgili çalışmalar tarihsel sıra ve önemlerine göre incelenmiştir. |
Farabi açısından İslamda felsefe problemleri, varlık alanları, felsefenin gereği gibi konuları içermektedir. |
İslamı dini bir yapı olarak değil felsefi temelde ele alarak İslamda mantık kavramını incelemiştir. |
İslam düşünce dünyasının önemli bir sorununu, mantık anlayışlarını, ele almıştır. |
İslamdaki mantıksal temellendirmeler ile Farabi’nin mantığını karşılaştırmaktadır. |
İslam Mantık Tarihi ve Farabi Mantığı (1969) adlı çalışmasında, İslam düşünce dünyasının önemli bir sorununu, mantık anlayışlarını, ele almıştır. Çalışmada ortaya çıkan hedeflerden biri, İslam dünyasında mantık ve felsefeye olumsuz bakan dogmatik çevrelerin anlayışlarının yanlışlığını göstermektir. Nihat Keklik’e göre, İslamiyet, batıl inançlara karşı akıl ve düşünceyi savunduğu halde, onu bu gayesinden uzaklaştırmaya çalışan dogmatik çevreler, mantık ve felsefenin haram sayıldığını iddia etmişlerdir.
19.Soru
Yeni ontoloji anlayışını Türkiye'de tanıtan felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?
Takiyettin Mengüşoğlu |
Hilmi Ziya Ülken |
Nermi Uygur |
Önay Sözer |
Filibeli Ahmet Hilmi |
Nicolai Hartmann'ın öğrencisi olan Takiyettin Mengüşoğlu, yeni ontoloji anlayışını Türkiye'de tanıtmıştır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı’da pozitivizmin gelişmesinde etkili bir isim değildir?
Şinasi |
Ahmet Şuayb |
Ahmet Mithat Efendi |
Beşir Fuat |
Ahmet Rıza |
Şinasi, aklın eleştirel işlev kazandığı düşünsel boyutu kazandırmasıyla; Ahmet Şuayb başlattığı sanat felsefesiyle, Beşir Fuat ve Ahmet Rıza da pozitif bilimlerle ilgili olan çalışmalarıyla pozitivizme katkı sağlamıştır. Ancak Ahmet Mithat Efendi ise ilk evrimci Osmanlı düşünürü olarak kabul edilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ