Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 1 Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batıda bireyin özgürlüğüne neden olan süreçtir?
Aydınlanma |
Pozitivizm |
Materyalizm |
Spiritualizm |
Sosyal Darwinizm |
Batıda bireye verilen değer, bireyin özgürlüğü, hepsi Aydınlanma sürecinin sonucudur. (Gökberk 1982, 21).
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Pozitivizm'in yaygınlaşmasında etkili olan dergilerden biridir?
Servet-i Fünun dergisi |
Mecmua-ı Fünun |
Mecmua-i Ulûm |
Mecmua-i Ebuzziya |
Hazine-i Evrak |
Pozitivizmin yaygınlaşmasında etkili olan üç dergi vardır: Servet-i Fünun (18911942), Ulum-u İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası (1908-1910), İçtimaiyat Mecmuası (1917). Servet-i Fünun dergisi, başlangıcında, Batı’ya ait ilmi, fenni bilgiler verirken sonraları edebi dergi haline gelmiştir.Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi yazılarında tarih felsefesi üzerinde yoğunlaşmıştır?
Z. Fahri Fındıkoğlu |
Sadri Maksudi Arsal |
Fuat Köprülü |
Zeki Velidi Togan |
Ali Fuat Başgil |
Zeki Velidi Togan’ın (1890-1970) Tarihte Usul adlı çalışması yöntem, genel olarak tarih felsefesi, özel olarak analitik tarih felsefesi açısından değerli bir çalışmadır.
4.Soru
"Her felsefe problemi belli bir dil-dışı nesneden söz eden bir takım önermelerden meydana gelir. Bu önermeler genel doğrulukları belli bir .............. bilgi sistemi çerçevesi içinde belgelenmiş olan, dolayısıyla (güvenilmez) bilgi ifade eden önermelerdir." Teo Grünberg'in bu yargısında boş bırakılan yere en uygun düşebilecek ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Kuram |
Öndayanak |
Anlam |
Bilim |
İleri |
Türk filozof Teo Grünberg : "Belli bir düşüncenin temellerini oluşturan temel (ya da ilkel) yargılar ile dile getirilmeyen yöntem kuralları, bilgi sisteminin öndayanakları (a priori (latince) ; önsel) olarak kabul edilir". Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Cemal Yıldırım’a göre bilim tarihinin amacı nedir?
Bilimin öğretileriyle tutarlı dünya görüşü geliştirmek |
Bilimin sonuçlarına uygun yaşam anlayışı ortaya koymak |
Bilimin işleyişini açıklamak |
Nesnel bilginin ortaya çıkma ve kullanılma koşullarını incelemek |
Bilim ve tarih arasındaki ilişkiyi anlamak |
Cemal Yıldırım’a göre bilim tarihinin amacı bir bakıma, nesnel bilginin ortaya çıkma, yayılma ve kullanılma koşullarını incelemek, bir bakıma da nitelikleri belli bir yöntemin, bir düşünce türünün, hatta geniş anlamda bir bakış açısının oluşumunu saptamaktır. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Adnan Adıvar'a göre bilimin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Tekrarlanan olayların nedenini, niçinini düşünmektir. |
Kaostan kozmos haline geçiştir. |
Merakın tatmini, insan hayatına yeni ihtiraslar ve zenginlikler kazandırma, kudret kazanma gibi düşünceleri aktarmak ve bunların yanında, felsefeyi ilerletme ve bilgiye ulaşmaktır. |
Gerçeklikler arasındaki bağlantıların tümüdür. |
Evreni akılla düşünülebilir hale getirmektir. |
Adnan Adıvar'a göre bilimin amacı merakın tatmini, insan hayatına yeni ihtiraslar ve zenginlikler kazandırma, kudret kazanma gibi düşünceleri aktarmak ve bunların yanında, felsefeyi ilerletme ve bilgiye ulaşmaktır. Doğru cevap C seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Adnan Adıvar tarafından ilim denilen ilmin mirasçısı olan Türklerin beşyüz yıl boyunca bu konunda kısaca ne yaptıklarını belirlemek amacıyla yazılmıştır?
Osmanlı Türklerinde İlim |
Tarih Boyunca İlim ve Din |
Türk Edebiyatı Tarihi |
Divan Edebiyatı Antolojisi |
Osmanlı Devleti'nin Kuruluşu |
Osmanlı Türklerinde İlim adlı eser Adnan Adıvar tarafından ilim denilen ilmin mirasçısı olan Türklerin beşyüz yıl boyunca bu konunda kısaca ne yaptıklarını belirlemek amacıyla yazılmıştır.
8.Soru
Nihat Keklik’e göre, aşağıdakilerden hangisi felsefenin zorluğu ve filozoflar hakkındaki olumlu kanaatlerin üç nedeninden bir tanesidir?
Felsefenin zor anlaşılması. |
Felsefenin tekniği |
Felsefenin uygulanabilirliği |
Felsefenin geçerliliği |
Felsefenin devamlılığı |
Nihat Keklik’e göre, felsefenin zorluğu ve filozoflar hakkındaki olumlu kanaatlerin üç nedeni vardır:
I. Felsefeyi birkaç kitap üzerinden tanımaya çalışanların eksik bilgiden kaynaklanan kanaatleri.
II. Filozofların olumsuz değerlendirilmeleri ve halkın değerlerine saygı göstermeyen kişiler olarak görülmeleri.
III. Felsefenin zor anlaşılması.
9.Soru
Aydınlanma düşüncesini tek kurtuluş yolu olarak görmüş, hem düşüncelerini hem de toplumla ilgili sorunları Aydınlanma anlayışı bağlamında ele almayı, tek gerçek yaklaşım tarzı olarak benimsemiş olan düşünür kimdir?
Ziya Gökalp |
Macit Gökberk |
Fuad Köprülü |
Alaeddin Şenel |
Adnan Adıvar |
Macit Gökberk, Aydınlanma düşüncesini tek kurtuluş yolu olarak görmüş hem düşüncelerini hem de toplumla ilgili sorunları Aydınlanma anlayışı bağlamında ele almayı, tek gerçek yaklaşım tarzı olarak benimsemiştir. Ona göre, Aydınlanma: Akdeniz çevresi ve gerilerinin bir ürünü olan Batı uygarlığının bir ürünüdür.
10.Soru
Nihat Keklik’e göre, aşağıdakilerden hangisi felsefenin zorluğu ve filozoflar hakkındaki olumlu kanaatlerin nedenlerinden biri değildir?
Felsefeyi birkaç kitap üzerinden tanımaya çalışanların eksik bilgiden kaynaklanan kanaatleri |
Filozofların olumsuz değerlendirilmeleri |
Filozofların halkın değerlerine saygı göstermeyen kişiler olarak görülmeleri |
Felsefenin zor anlaşılması |
Felsefenin bilimsel anlayışa ters düşmesi |
Nihat Keklik’e göre, felsefenin zorluğu ve filozoflar hakkındaki olumlu kanaatlerin nedenleri şunlardır: Felsefeyi birkaç kitap üzerinden tanımaya çalışanların eksik bilgiden kaynaklanan kanaatleri, filozofların olumsuz değerlendirilmeleri, filozofların halkın değerlerine saygı göstermeyen kişiler olarak görülmeleri ve felsefenin zor anlaşılmasıdır. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Nihat Keklik'e göre, felsefede metaforun amacı nedir?
Üslubu güzelleştirmek |
İfadeyi güzelleştirmek |
Felsefeyi öznellikten kurtarmak |
Felsefeyi sistemli hale getirmek |
Felsefi ifadeleri anlaşılır kılmak |
Nihat Keklik’e göre, metaforun (metaphore (fransızca) ; metaphor (ingilizce) ; mecaz (arapça)) gayesi, en çok kullanılan alan olan edebiyatta sadece üslup ve ifade güzelliği iken, felsefe ve pozitif bilimlerde metaforun amacı, her şeyden önce ifadelerin anlaşılmasını kolaylaştırmaktır. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Adnan Adıvar'ın din anlayışına göre aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Dinin cisim ve ruhu vardır. |
Ruhi bakımdan dinler arasında büyük farklar yoktur. |
Dini sadece akıl kuramlarıyla açıklamak doğru değildir. |
Dinin ruhu tabiat ötesi şeylerin ve en yüksek değerlerin sezgi ile bilinmesidir. |
Dini irade üzerinden açıklamak isteyenlerin dayanakları duygularıdır. |
Adıvar'a göre dini irade üzerinden açıklamak isteyenlerin dayanakları ahlaktır. Bu temele dayanan kuramlar dine ameli bir yandan bakarak onu yalnız iradenin yönünü tayinle ilgili sayar.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisine göre, Aydınlanma: Akdeniz çevresinin bir ürünü olan Batı uygarlığının bir ürünüdür?
Namık Kemal |
Ziya Paşa |
Macit Gökberk |
Şemsettin Sami |
Şinasi |
Ona (Macit Gökberk) göre, Aydınlanma: Akdeniz çevresi ve gerilerinin bir ürünü olan Batı uygarlığının bir ürünüdür.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fuad Köprülünün eserlerinden biri değildir?
Divan Edebiyatı Antolojisi |
Türk Edebiyatı Tarih |
Osmanlı’nın Etnik Kökeni |
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu |
Siyasal Düşünceler Tarihi |
Fuad Köprülü’nün Türk Edebiyatında İlk Mutasavvuflar, Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Osmanlı’nın Etnik Kökeni. Ayrıca, Türk Edebiyatı Tarihi, Divan Edebiyatı Antolojisi, Saz Şairleri adlı kitapları önde gelen çalışmalarındandır.
15.Soru
Felsefe ile din arasındaki yöntem açısından en belirleyici ayrım aşağıdakilerden hangisi olarak görülebilir?
Felsefe, Dinlerdeki gibi birtakım ritüellerin uygulanmasını gerektirmez, din kişinin yaşam biçimini yönlendiren bir ilkeler, kurallar bütünüyken felsefe; metafizik, nihai hakikat, bilgi ve hayatın araştırılması gibi birçok kavramı ele alan daha geniş bir disiplin alanıdır. |
Din her ne kadar bir lider önderliğinde olsa da zamanla büyük kitleler tarafından benimsenen ve uygulanan bir kurallar ve ilkeler bütünüyken felsefe daha çok kendi kurucusu ile özdeşleşen, daha kişisel bir yapıdır. |
Felsefi akımların, dinlerin çoğunda olduğu gibi bir kutsal kitabı ya da tanrısı yoktur, yani felsefede kutsallık kavramı bulunmaz. |
Din evren tasavvurundaki değerlere iman edilmesini ister, felsefede ise şüphecilik ve eleştirellik vardır ve bir olgunun ispatının peşindedir. |
Din, inanç sistemindeki en geniş ve kapsayıcı yapıdır ve felsefenin de alt dallarından birinin konusunu oluşturur. Felsefe ise varlık, evren, insan ve bilgiyle ilgili düşüncelerin bütününü oluşturan bir disiplindir. |
Felsefenin kendine has konuları, yani evren tasavvurundaki sorunlar olan insan, varlık, Tanrı, ruh farklılıkların bir yanını oluştururken, felsefenin kullandığı yöntem de diğer yanını oluşturmaktadır. Konu ortaklığı olmakla birlikte felsefe ile din arasındaki ayrım, esas olarak yöntem açısından ortaya çıkar. Din, evren tasavvurundaki değerlere iman edilmesini isterken, felsefî düşüncenin temel ilkeleri arasında yer alan şüphe iman etmenin önündeki en önemli etmendir. şüphe, felsefe yönetiminin temel ilkeleri arasında olduğu sürece, sorunların giderilmesinde başarılı olamamaktadır. Şüphe, sürekli başka şüpheler doğurduğundan, iman temelli din ile felsefe arasında sürekli bir uyumsuzluk olmuştur.
16.Soru
Cemal Yıldırım Bilim Felsefesini yorumlamak için nasıl bir yöntem izlemiştir?
Bilimin ne anlama geldiğini, nasıl bir yapıya sahip olduğunu, nasıl bir yöntem kullanıldığını incelemiştir. |
İlkçağ Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarını, matematik, astronomi ve tıp bağlamında bilimin nasıl oluştuğunu verilerle incelemiştir. |
Bilimin ilk olarak Mezopotamya ve Mısır’da geliştiğini savunmuştur. |
Bilim felsefesi sorunlarıyla uğraşmış, bilim felsefesinin köklerini, yapısını, amacını, yöntemini çeşitli yönleriyle ele alarak incelemiştir. |
İslam Dünyasında bilimin nasıl seyrettiğini araştırarak, bilimin tarihsel seyrini yirminci yüzyıl bağlamında sergilemiştir. |
Cemal Yıldırım Bilim Felsefesini yorumlamak için Bilim felsefesi sorunlarıyla uğraşmış, bilim felsefesinin köklerini, yapısını, amacını, yöntemini çeşitli yönleriyle ele alarak incelemiştir.
17.Soru
Hukuk ve devlet felsefeleri hakkındaki yayınlarıyla bu alanda önde gelen düşünürleri tanıtmış ve tartışmış olan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Ali Fuat Başgil |
Zeki Velidi Togan |
Sadri Maksudi Arsal |
Adnan Adıvar |
Yavuz Abadan |
Yavuz Abadan (1905-1967) hukuk ve devlet felsefeleri hakkındaki yayınlarıyla bu alanda önde gelen düşünürleri tanıtmış ve tartışmıştır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ziya Gökalp’in eserlerinden değildir?
Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak |
Türk töresi |
Türkçülüğün esasları |
Türk medeniyeti tarihi |
Tarih-i İslam |
Baskı sırasına göre onun önemli sayılan kitapları şunlardır: Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak; Türk Töresi; Türkçülüğün Esasları; Türk Medeniyet Tarihi.
19.Soru
Felsefeyi doğuran nedenlerden birinin, insanların dinin ne demek olduğunu ve neden ibadet ihtiyacı duydukları üzerine düşünmeye başlamaları olduğunu söyleyen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Aydın Sayılı |
Adnan Adıvar |
Nermi Uygur |
Alaeddin Şenel |
Fuad Köprülü |
Adıvar’a göre, felsefeyi doğuran nedenlerden biri de, dinin ne demek olduğunu, neden ibadet ihtiyacı duydukları üzerine insanların düşünmeye başlamalarıdır.
20.Soru
Aydınlanmayı Akdeniz ve geri kalanlarının, diğer bir deyişle Batı uygarlığının ürünü olarak gören ve tek kurtuluş yolunun aydınlanma olduğun savunan düşünür kimdir?
Namık Kemal |
Ziya Paşa |
Macit Görkberk |
Ahmet Rıza |
Beşir Fuat |
Macit Gökberk, Aydınlanma düşüncesini tek kurtuluş yolu olarak görmüş, hem düşüncelerini hem de toplumla ilgili sorunları Aydınlanma anlayışı bağlamında ele almayı, tek gerçek yaklaşım tarzı olarak benimsemiştir. Ona göre, Aydınlanma: Akdeniz çevresi ve gerilerinin bir ürünü olan Batı uygarlığının bir ürünüdür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ