Türkiye´nin Kültürel Mirası 1 Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangileri Türk evi için söylenebilir? I- Türk evinin esas yapım sistemi çelik konstrüksüyondur. Günümüze gelen örnekler, bu özelliğin 17. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar devam ettiğini göstermektedir. II- Türk evinde alt kat taş duvarlı ve yer yer ahşap direklidir. III- Başoda denilen selamlık odası alt katta bulunduğundan çoğunlukla hem ahşap bezemeli hem de resimli, nakışlı duvar resimleri vardır. IV- Çatısı dört yana eğimlidir. V- Plan tipi olarak erken örneklerde odaların önünde üstü kapalı bir açık sofa bulunur.
II, IV, V |
I, IV, V |
I, III, V |
II, III, IV |
I, II, III |
Türk evinin esas yapım sistemi ahşap çatkıdır. Günümüze gelen örnekler, bu özelliğin 17. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar devam ettiğini göstermektedir. Türk evinde alt kat taş duvarlı ve yer yer ahşap direklidir. Alt kat yolun biçimine uyar. Alt katta oturulmaz, depo, kiler, hayvan barınağı, işlikler buradadır. Evin esas planı üst katta oluşur. Üst katlar dik açılı bir düzen gösterir. Bu düzeni sağlamak amacıyla çıkmalar yapılmıştır. Alt ve üst kat arasında bulunan ara katların tavanları, daha çok günlük çalışma alanı ve kışlık kat olduklarından daha alçaktır. Üst kat da çıkmalarla hareketlenebilir. Tavanı daha yüksektir. Başoda denilen selamlık odası bu katta bulunduğundan çoğunlukla hem ahşap bezemeli hem de resimli, nakışlı duvar resimleri vardır. Çatısı dört yana eğimlidir. Plan tipi olarak erken örneklerde odaların önünde üstü kapalı bir açık sofa bulunur. Daha sonraları bu sofaların kapandığı ve evin ortasına geldiği görülür.
2.Soru
Aşağıdaki medreselerden hangisinin tasarımı Mimar Sinan’a ait değildir?
Haseki Medresesi |
Üsküdar Mihrimah Sultan Medresesi |
Semiz Ali Paşa Medresesi |
Şehzade Medresesi |
Şifaiye Medresesi |
Şifaiye Medresesi Selçuklu Dönemi’ne ait bir medresedir Mimar Sinan’dan önceki bir dönemde inşa edilmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kapadokya’daki Bizans kaya yerleşimlerini oluşturan etkenlerden biridir?
Kavimler Göçü |
Pers Savaşları |
Havari Paulos |
İkonoklasmus |
Coğrafi ve Fiziki Yapı |
Doğru yanıt "E" şıkkı, "Coğrafi ve Fiziki Yapı"dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kapadokya bölgesi yerleşimlerinden biri değildir?
Göreme |
Güzelyurt |
Divriği |
Ihlara |
Soğanlıdere |
Divriği
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, İstanbul’da inşa edilen merkezi birimli ilk anıtsal Osmanlı camisidir?
Fatih Camii |
İshak Paşa Camii |
Firuz Ağa Camii |
Çinili Camii |
Laleli Camii |
İstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet’in, tarihi yarımadanın önemli tepelerinden biri üzerinde yer alan Oniki Havari Kilisesi’nin yerine Mimar Sinan-ı Atik’e yaptırdığı külliyesinin ana yapısını oluşturan Fatih Camii (1463-1471), İstanbul’da inşa edilen merkezi birimli ilk anıtsal Osmanlı camisidir.
İshak Paşa Camii (15.yy ikinci yarısı), Firuz Ağa Camii(1490) kare planlı kubbeli diğer örneklerdir. 17. yüzyılda Sultan yapıları dışında, devletin ileri gelenleri de Kösem Sultan’ın Üsküdar’da yaptırdığı Çinili Camii’nde (1640) olduğu gibi tek kubbeli camileri yeğlemişlerdir. III. Mustafa’nın Laleli Camii (1759-1763) Barok ögeler taşıyan bir yapıdır. Doğru yanıt: A'dır.
6.Soru
Safranbolu evlerinde sofa için aşağıdakilerden hangileri söylenebilir? I- Hayattan çıkan merdiven üst katın sofasına ulaşır. II- Sofa evin köşesinde veya ortasında olabilir. III- Sofa odalar arası bir ulaşım alanı olduğu kadar, içinde veya eyvanlarında ailenin oturduğu bir toplantı yeridir. IV- Pencere önündeki sedirler rahat bir oturma alanı olduğu kadar ara sıra kısa uykular için de uygundur. V- Sofadan ayrıca helaya da ulaşılabilir.
II, III, IV, V |
I, II, III, V |
I, II, III, IV, V |
I, II, IV, V |
I,III, IV, V |
Hayattan çıkan merdiven üst katın sofasına ulaşır. Sofaya çardak denir. Sofa evin köşesinde veya ortasında olabilir. Sofa odalar arası bir ulaşım alanı olduğu kadar, içinde veya eyvanlarında ailenin oturduğu bir toplantı yeridir. Pencere önündeki sedirler rahat bir oturma alanı olduğu kadar ara sıra kısa uykular için de uygundur. Çıkma yapan eyvanlar, sokak manzarasına hakimdir. Böylece kadınlar mahalledeki sosyal etkinliklerden haberdar olur, gerekirse kafesli pencerenin arkasından sokaktakilerle konuşur ve bilgi alış verişinde bulunurlar. Sofadan ayrıca helaya da ulaşılabilir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Anadolu’da inşa edilmiş, eş birimli camilerin, ilk uygulaması olan caminin adıdır?
Aksaray Ulu Camii |
Manisa Ulu Camii |
Van Ulu Camii |
Niksar Ulu Camii |
Adana Ulu Camii |
Bugünkü bilgilerimiz ışığında, her biri tonoz ya da kubbe örtülü modüler sisteme dayanan eş birimli camilerin ilki 1145 yılında inşa edildiği kabul edilen Danişmendli yapısı Niksar Ulu Camii’dir. Niksar Ulu Camii’nde mekân, mihrap aksının iki yanında her birinde eşit aralıklarla yerleştirilmiş kare kesitli altışar payenin bulunduğu ikişer destek sırasının payelerinin sivri kemerlerle birbirlerine ve duvarlara bağlanmasıyla otuz beş eş birime ayrılmış ve kubbeli mihrap önü bölümü hariç tüm birimleri haç tonozla örtülmüştür.
Niksar Ulu Camii sonrasında Beylikler Dönemi’nde her biri tonoz ya da kubbe örtülü, belli bir birimin temel alındığı modüler sisteme dayanan çok sayıda cami inşa edilmiştir. Saruhanoğullarının Manisa Ulu Camii (1376), Karakoyunluların Van Ulu Camii (1389- 1400), Karamanoğullarının Aksaray Ulu Camii (1463 öncesi), Ramazanoğullarının Adana Ulu Camii (1520 öncesi) temsil temsil ederler.
8.Soru
Frigler tarafından Matar adına kurulan en bilindik kutsal kentler hangisinde doğru verilmiştir?
Ayanis- Anzaf |
Midas- Pessinus |
Tuşpa-Toprakkale |
Ephesos- Delphoi |
Pessinus-Anzaf |
Frigler, kendileri için son derece önemli olan Matar adına kutsal kentler de kurmuşlardır. Eskişehir'in güneyindeki Yazılıkaya-Midas Kenti ve Sivrihisar yakınlarındaki Pessinus bu kentlerin en bilinen örnekleridir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, kaya yerleşimlerinde mekânların özelliklerinden biri değildir?
Sütun, tonoz ve kemerler ile diğer mimari öğeler işlevseldir. |
Kışın soğuktan korumada eşşiz bir yalıtıma sahiptirler. |
Yumuşak tüfün oyulması, statik sorunları ortadan kaldırmıştır. |
Yazın sıcaktan korumada eşşiz bir yalıtıma sahiptirler. |
Havasız ve karanlık mekânlarda yaşayabilmek oldukça güçtür. |
İç mekânda görülen sütun, tonoz ve kemerler ile diğer mimari öğeler “işlevsel” öğeler olmaktan çıkıp, geleneksel mimarinin “strüktür simgeleri” olarak kullanılmışlardır. Amaç, var olan doğal bir kütlenin içinin oyulması suretiyle bir boşluk, dolayısıyla bir iç mekân yapmaktır. Geniş bir mekân, herhangi bir strüktür kullanılmadan ve örtü sorunuyla karşılaşmadan düz tavanlı yapılabiliyor, düz bir tavanın ortasına kubbe oyulabiliyor, bunun için de ne ince statik hesaplara ne de sütun, paye, kemer gibi taşıyıcı elemanlara ya da geçiş öğelerine gerek duyuyordu. Kaya yerleşimlerinde, tüf bloklarının içine oyulan mekânların, iklim ve ısı farklarının büyük olduğu İç Anadolu Bölgesi’nde, kışın soğuktan yazın sıcaktan korumada eşşiz bir yalıtıma sahip olmaları önemli bir etkendir. Kaya yerleşimlerinde mekânların yumuşak tüf kütlelerine oyularak yapılıyor olması, bu yapıları yapan mimarlara statik sorunlarla uğraşmama kolaylığını sağlamıştır. Siyasal otoritenin bölgede sık sık zayıflaması ve bölgenin dış saldırılara karşı dönem dönem çok savunmasız kalması, savunulması daha kolay olan kaya yerleşimlerinin önemini arttırmıştır. Yeraltı şehirleri, bölgede yerin altında, birbirine rampa ve basamaklarla bağlanan farklı düzeylerdeki mekânlardan oluşmaktadır. Dikey bacalarla sağlanan mükemmel havalandırma sistemine rağmen insanlarla dolu olduğunda havasız kalabilecek bu karanlık mekânlarda yaşayabilmek oldukça güç gözükür. Doğru seçenek A'dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi külliyelerde bulunan yapılar arasında sayılmaz?
Cami |
Türbe |
Medrese |
Hamam |
Bazilika |
Bazilika Hıristiyan dini mimarisinde inşa edilmektedir. Külliyelerde yer almaz. Doğru yanıt E seçeneğidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Bizans Dönemi’nde, aileler için yapılmış olan, yer altı mezar mekânlarının adıdır?
Hipoje |
Katakomp |
Martyrium |
Baptisterium |
Mausoleum |
Bizans Dönemi’nde, aileler için yer altı mezar mekânlarının (hipoje) inşa edildiği görülür.
Katakomp, Hristiyanların ilk yayılmaya başladığı dönemlerde gizli ibadet yerleri olarak tasarlanmıştır. Katakomplarda aynı zamanda ilk Hristiyan gömüleri de gerçekleştirdikleri yeraltı mezarlarının genel adıdır. Martyrium ise İsa’nın yaşamı ile ilişkili bir olayın geçtiği bir yerde ya da bir din şehidinin mezarı üzerine inşa edilen Erken Hıristiyan yapısıdır. Manastır ise dünya ile ilişkisini kesmiş Hıristiyan din adamlarının yaşaması için, genellikle kırsal alanda yapılmış yapı ya da yapı topluluğudur. Baptisteriumlar ise Hıristiyanlar için, içinde vaftiz töreni yapılan, genellikle de merkezi planlı dinsel yapılardır. Yeraltına yapılan mezar mekânların yanı sıra az sayıda olsalar da yerüstünde inşa edilmiş örnekler de vardır. Bu yapılar Roma mimarisinin devamı olarak karşımıza çıkarlar. Özellikle merkezi plan tipinin tercih edildiği, imparator veya imparatorluk ailesine mensup kişiler için inşa edilen mausoleum’lar bu tür yapılardandır. Doğru yanıt: A'dır.
12.Soru
El Nazar, Tokalı Eski, Ioannes Theotokos,
Kılıçlar, Tavşanlı, Pancarlık, Çavuşin Ayvalı ve Üçhaçlı Kiliseleri yaklaşık hangi döneme tarihlendirilir?
850-950 |
950-1050 |
1050-1150 |
1150-1250 |
1250-1350 |
850-950 arasına tarihlenir.
13.Soru
Akhalı askerlerin yurtlarına geri dönüş öyküsü ve Greklerin Troia Atı hilesi aşağıdakilerden hangisinde anlatılmıştır?
Aeneas Destanı |
Logos eseri |
Teogonia destanı |
İlyada Destanı |
Odsseia Destanı |
Smyrna (İzmir)’da doğduğu kabul edilen ozan Homeros’un M.Ö. 730’larda Troia Savaşı ile ilgili olayları biraraya getirip, Troia /İlion kentinin öyküsünü, İlyada
Destanı olarak yazıya geçirmiş olmasıdır. Ancak Homeros, İlyada Destanı’nda Troia Savaşı ile ilgili olayların tümünü anlatmaz. Örneğin Troia Atı öyküsü, İlyada Destanı’nda yer almaz. Homeros’a atfedilen ve İlyada’dan yaklaşık 20 yıl sonra yazıldığı kabul edilen ikinci destan Odsseia’da ise, Troia Savaşı sonrasındaki olaylar ve Akhalı askerlerin yurtlarına geri dönüş öyküsü anlatılır. Troia Savaşı ile ilgili diğer öyküler ise, daha sonraki yüzyılların yazarları tarafından da sürekli işlenmiştir. Bunlar arasındaki en önemli isim Romalı şair Vergilius’tur. Onun Aeneas Destanı ile (yaklaşık MÖ 30-19) , Romalılar ve Troialılar arasında bir soy ilişkisi kurulur ve bu durum, özellikle Ortaçağ’dan itibaren yoğun bir şekilde farklı sanat ve edebiyat eserlerinde işlenir. Homeros sonrasında, İlyada Destanı sürekli kopyalanarak kuşaktan kuşağa aktarılır. İlyada Destanı Troia Savaşı efsanesinin küçük bir bölümünü kapsamaktadır. Akhilleus’un orduların yöneticisi Agamemnon’a karşı öfkesi sonucunda, savaştan çekilmesiyle başlar. Destan Akhilleus’un savaşa dönmesi ve Troialı kahraman Hektor’u öldürüp, cesedeni savaş arabasının arkasına bağlayıp Troia’nın surlarının etrafında sürüklemesi ve daha sonra Hektor’un ölüsünü babası Priamos’a vermesiyle bitmektedir. İkinci destan Odysseia’da ise, kenti almayacaklarını anlayan Greklerin Troia Atı hilesi anlatılmaktadır.
14.Soru
Hititlerde Hurri kökenli Gökyüzü ve Fırtına tanrısının adı nedir?
Ares |
Teşup |
Tümülüs |
Kuvava |
Megaron |
Bilinçli olarak devlet tarafından oluşturulan tanrılar, günümüzde Boğazköy yakınlarındaki Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı'ndaki kaya kabartmalarında tasvir edilmişlerdir. Hurri kökenli Gökyüzü ve Fırtına tanrısı Teşup bu tanrıların başında yer almaktadır.
15.Soru
Aşağıdaki mimarlardan hangisi Anıtkabir için 1942'de düzenlenen proje yarışmasını kazanan iki mimardan birisinin adıdır?
Feridun Kip |
Hakkı Atamulu |
Erkut Şahinbaş |
Emin Onat |
Doğan Erginbaş |
Emin Onat ve Orhan Arda 1942 yılında Anıtkabir için düzenlenen proje yarışmasını kazanan iki mimardır. Her ikisi de II. Ulusal Mimarlık Dönemi içinde eserler vermiş mimarlardır.
16.Soru
Dünya ile ilişkisini kesmiş ve inzivaya çekilmiş Hristiyan din adamlarının yaşaması için çoğunlukla kırsal alanda yapılmış yapı veya yapı topluluğuna ne ad verilir?
Çilehane |
Vaftizhane |
Klise |
Manastır |
Sinagog |
Manastır, dünya ile ilişkisini kesmiş ve inzivaya çekilmiş Hristiyan din adamlarının yaşaması için çoğunlukla kırsal alanda yapılmış yapı veya yapı topluluğu olarak tanımlanabilir.
17.Soru
Ölen kişinin yaptığı işleri gösteren insan figürleri işlenmiş mezar taşı örneklerine hangi yörelerde rastlanmaktadır?
İzmir-Bursa |
Afyon-Kütahya |
Konya -Akşehir |
Niğde-Amasya |
Çanakkale-Edirne |
Ölen kişinin yaptığı işleri gösteren insan figürleri işlenmiş mezar taşı örneklerine Konya ve Akşehir
yöresinde rastlanmaktadır.
18.Soru
Mimar Sinan’ın mimari iskelet sistemine verdiği en iyi örnek aşağıdakilerden hangisidir?
Rüstem Paşa Camii |
Molla Çelebi Camii |
Selimiye Camii |
Ayasofya Camii |
Mihrimah Sultan Camii |
Osmanlı yapısında kemer altındaki duvarlar kaldırılarak mekânlar genişletilmiştir. Yine bu sayede kemer içlerinde Sinan pek çok pencere açabilmiştir. Sinan’ın iskelet sistemine en iyi örnek Edirnekapı’daki Mihrimah Sultan Camii’dir.
19.Soru
Arkeoloji tarihinde yapılan ilk tabakalanma kazısı hangisidir?
Troia kazıları |
Alaca Höyük kazıları |
Göbeklitepe kazıları |
Ziyaret Tepe kazıları |
Tell Tayinat kazıları |
Troia kazıları arkeoloji tarihinde yapılan ilk tabakalanma (farklı katmanlardan oluşan yapay tepe) kazısıdır. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Mısır’dan getirilen dikilitaş, Yunanistan’dan getirilen Yılanlı Sütun ve kesme taşla inşa edilen Örme Sütun
nerededir?
Topkapı Sarayı |
Taksim |
Hipodrom |
Tophane |
Çemberlitaş |
Hipodrom
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ