Türkiye´nin Toplumsal Yapısı Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekonomik sermaye ile ilgilidir?
Dil |
Eğitim |
İletişim |
Sosyal bağlar |
Maddi kaynaklar |
Bourdieu’ya göre, kültürel sermaye, toplumdaki ayrıcalıklı gruplardan aktarılan ve sahip olunan beceri ve yeteneklerin toplamıyla ilgilidir. Kültürel sermaye (eğitim, dil gibi), sosyal sermaye (sosyal bağlar ve iletişim) ve ekonomik sermaye (para ve diğer maddi kaynaklara sahip olma) hem aileden aktarım yoluyla hem de resmî eğitimle elde edilebilir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Murdock’a göre ailenin dört temel işlevinden biri değildir?
Cinsellik |
Üreme |
Eğitim |
Ekonomik dayanışma |
Sosyalleşme |
Sosyalleşme, Murdock’a göre ailenin dört temel işlevinden biri değildir.
3.Soru
Türkiye'de toplumsal yapı üzerine yapılan ilk çalışmalar kimler tarafından gerçekleştirilmiştir?
Ziya Gökalp-Behice Boran |
Ziya Gökalp-Nihat Nirun |
Ziya Gökalp-Niyazi Berkes |
Ziya Gökalp-Prens Sabahattin |
Ziya Gökalp-İbrahim Yasa |
Türkiye’de toplumsal yapı üzerine yapılan ilk çalışmalar, Ziya Gökalp ve Prens Sabahattin tarafından gerçekleştirilmiştir.
4.Soru
Kentli olmak toplumsal tabakalaşmada daha üst bir statü simgesini temsil etmesi göç için hangi tip nedendir?
Dış neden |
İç neden |
Sosyo-psikolojik neden |
İtici neden |
İletici neden |
Tarihsel süreç açısından değerlendirildiğinde Türkiye’de kentli olmak toplumsal tabakalaşmada daha üst bir statü simgesini temsil etmektedir. Bu göçte Sosyo-psikolojik nedenlerden birisidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Cumhuriyeti’nde bugün kullanılmakta olan alfabeye gelinceye kadar Türkler’in kullandığı alfabelerden biri değildir?
Yunan |
Görtürk |
Latin |
Arap |
Uygur |
Türkler sırasıyla Göktürk, Uygur, Arap kökenli ve Latin kökenli olmak üzere dört temel alfabe kullanmışlardır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangileri toplumsal yapının parçaları arasında yer alır?
- Toplumsal statü
- Toplumsal ağ
- Kültür
- Toplumsal rol
I ve II |
I ve III |
II, III ve IV |
III ve IV |
I, II, III ve IV |
Toplumsal yapının parçaları; toplumsal statü, toplumsal rol, toplumsal gruplar, toplumsal sınıf, toplumsal ağ, toplumsal kurumlar ve kültürdür.
7.Soru
Karı-Koca ve evlenmemiş çocuklardan meydana gelen aile tanımlaması aşağıdakilerden hangisidir?
Çekirdek aile |
Geniş aile |
Birleşik aile |
Dar aile |
Karmaşık aile |
Çekirdek aile, karı- koca ve evlenmemiş çocuklardan meydana gelen en küçük toplumsal birimdir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eğitimin bugünkü sorunlarının yapısal nedenlerinden en önemlisidir?
Maddi yetersizlikler |
Politik karışıklıklar |
Sosyal yetersizlikler |
Eğitimde düzenleyici bir siyaset üstü bir kurumun olmaması |
Eğitimde düzenleyici bir uluslararası kurumun olmaması |
Eğitimde düzenleyici bir siyaset üstü bir kurumun olmaması ve uzun vadeli planlamanın eksikliği eğitimin bugünkü sorunlarının yapısal nedenlerinden en önemlisidir.
9.Soru
- Türklerin kullandığı ikinci alfabedir.
- 3'ü ünlü 15 ünsüz olmak üzere 18 harften oluşmaktadır.
-Bu alfabe ile yazılmış en eski metinler 9. yüzyıl sonlarına aittir.
Yukarıda özellikleri verilen alfabe aşağıdakilerden hangisidir?
Uygur alfabesi |
Göktürk alfabesi |
Arap alfabesi |
Latin alfabesi |
Kiril alfabesi |
Çin, Hint ve İran kültürlerinden etkilenen Uygurlar Göktürk yazısını bırakarak yeni bir alfabe düzenlemişlerdir. Uygur alfabesinde Göktürkçe'de 38 olan harf sayısı 18'e indirilmiştir. Bunlardan 3'ü ünlü 15'i ünsüzdür. Yazı Arap yazısında olduğu gibi soldan sağa doğru yazılmaktadır. Alfabe ile yazılmış en eski metinler 9. yüzyıl sonralarına aittir. Varlığını uzun süre devam ettiren bu alfabe 18. yüzyılda tamamıyla unutulmuştur. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade etmektedir?
Toplam doğurganlık hızı |
Normal doğum hızı |
Sağlıklı doğum hızı |
Kırsal doğurganlık hızı |
Kaba doğum hızı |
Kaba doğum hızı, bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade etmektedir.
11.Soru
"Kişilerin ve şirketlerin mülkiyet edinme, satma ve bunları devretme haklarının yasal güvence altında olmasıdır." tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?
Piyasa ekonomisi |
Özel mülkiyet |
Takas ekonomisi |
Girişim özgürlüğü |
Serbest Fiyat Politikası |
Özel Mülkiyet: Piyasa ekonomisinin en önemli unsurlardandır. Kişilerin ve şirketlerin mülkiyet edinme, satma ve bunları devretme haklarının yasal güvence altında olmasıdır.
12.Soru
Toplumsal yapıyı açıklamada toplumdaki bütünleşme, değerler, normlar, durağanlık, düzen ve konsensus üzerine odaklanan ve T. Parsons ve R. K. Merton’ın başlıca temsilcisi olduğu kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal Alışveriş Kuramı |
Yapısal Fonksiyonalizm |
Çatışma Kuramı |
Evrimci Sentez Kuramı |
Yapısal İnşacı Kuram |
Yapısal Fonksiyonalizm, Toplumdaki bütünleşme, değerler, normlar, durağanlık, düzen ve konsensus üzerinde odaklanmıştır. Başlıca temsilcileri T. Parsons, R. K. Merton, W. Ogburn, W. Buckley, E. Tiryakian olan yapısal fonksiyonalizmin temel kavramları; yapı, fonksiyon, toplumsal yapı, kültürel yapı, sistem, sosyal sistem, statü, rol, değer, norm, düzen, yapısal farklılaşma, dinamik denge ve konsensüstür.
13.Soru
Hane halkıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Hane halkı bireyleri arasında akrabalık ilişkisi olmak zorundadır |
Hane halkı aynı konutta yaşarlar |
Hane halkı temel ihtiyaçlarını birlikte karşılar |
Hane halkı bir veya birden fazla kişi olabilir |
Hane halkı bireyleri, hane halkı hizmet ve yönetimine iştirak ederler |
Hane halkı aynı konutta yaşayıp ihtiyaçlarını beraber karşılayan kişilerdir, aralarında kan bağı olmak zorunda değildir
14.Soru
Sınıfsal konumuna bakılmaksızın, herkesin yetenek ve becerileri ölçüsünde yarışabileceğini öngören liberal ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Eğitim hakkı |
Yetenek ideolojisi |
İşlevselci yaklaşım |
Habitus |
Fırsat eşitliği |
Modern demokrasilerde en yaygın eşitlik türü olan “fırsat eşitliği,” toplumsal, siyasal ve ekonomik kökenlerine, kısacası sınıfsal konumuna bakılmaksızın, herkesin yetenek ve becerileri ölçüsünde yarışabileceğini öngören liberal bir ilkedir.
15.Soru
2016 yılında yıllık nüfus artış hızı ne kadardır?
%7,7 |
%11,3 |
%13,5 |
%14,1 |
%18,5 |
Türkiye’de ikamet eden nüfus ADNKS sonuçlarına göre 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 1 milyon 73 bin 818 kişi artarak 2016 yılında 79 milyon 814 bin 871 kişiye ulaşmıştır. Erkek nüfus 40 milyon 43 bin 650 kişi olurken, kadın nüfus 39 milyon 771 bin 221 kişi olmuş ve toplam nüfusun % 50,2’sini erkekler, % 49,8’ini ise kadınlar oluşturmuştur. Yıllık nüfus artış
hızı 2016 yılında ‰ 13,5 olarak gerçekleşmiştir.
16.Soru
Kente göçün en önemli aktörü aşağıdakilerden hangisidir?
İmparatorlukların yıkılması |
Sağlık sistemindeki gelişmeler |
Kitle iletişim araçları |
Sanayileşme |
Nüfus artışı |
Sanayileşme süreci ve sonrasında sanayileşmiş ülkelerde nüfusun büyük bir bölümü kentlerde yaşamaya başlar. Sanayileşme ile birlikte fabrikaların çevresinde oluşmuş bir kentleşme süreci söz konusudur.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültür sözcüğünün kullanım alanlarından biri değildir?
Bilimsel alanda |
Günlük dilde ve beşeri alanda |
Ekonomik alanda |
Estetik alanında |
Teknolojik ve biyolojik alanda |
Kültür sözcüğü bilimsel alanda, beşeri alanda ve günlük dilde, estetik alanında, maddi (teknolojik) ve biyolojik alanda kullanılmaktadır. Ekonomik alanda kullanımı yoktur. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
"Çekirdek aileye geçişte temel etmenin, ailedeki nüfus baskısı ile birlikte ebeveynlerin karar vericiliğinin nüfussal olay bağlamında değişmemesi, ailede yükselen rol çatışmaları sonucu evli oğlun aile mülkünden bağımsız “ücretli iş” bulma olanağını araması sonucu olmuştur." diyen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
F. Özbay |
S. Timur |
M. Peker |
E. Özkalp |
Ö. Sayın |
Peker Türkiye’de nüfussal dönüşüm kaynaklı çekirdek ailenin baskın hale gelmesinde 1950-1970 dönemi ortasında yapısal-işlevsel kuramın ileri sürdüğü iddialara itiraz etmektedir. Peker’e göre “çekirdek aileye geçişte temel etmen, ailedeki nüfus baskısı ile birlikte ebeveynlerin karar vericiliğinin nüfussal olay bağlamında değişmemesi, ailede yükselen rol çatışmaları sonucu evli oğlun aile mülkünden bağımsız “ücretli iş” bulma olanağını araması sonucu olmuştur.” Ayrıca çekirdek ailede kadının statüsü, çocuğa verilen değer, anlam ve davranışlar da bu süreç içinde değişime uğramıştır.
19.Soru
- Türkiye’de 2 çocuk sahibi olma normunun yerleşmesi sürecinde 1 veya 2 çocuklu çekirdek ailelerin yaygınlığı artarken; 3 ve daha fazla çocuklu ailelerin yaygınlığı azalmıştır.
- Türkiye'de nüfusun büyük bir çoğunluğunun yaşadığı kentlerde tek kişilik ya da tek ebeveynli aileler bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır.
- Türkiye'de dağılmış ailelerin yaygınlığı ciddi biçimde artmıştır.
Türkiye'de aile yapısının gösterdiği değişime ilişkin olarak yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri söylenebilir?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnız II |
Sonuç olarak geçen zaman içerisinde Türkiye’de aile yapısı ve aileye ilişkin özellikler de değişmiştir. Aileye ilişkin en son durumu Koç ve arkadaşları (2013) çok rafine bir şekilde aktarmaktadırlar. Koç vd. (2015) Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) 2013’te yer alan Türkiye’nin aile yapısına ilişkin verilerin ileri analizini yapmışlardır. Onların aile yapısıyla ilgili elde ettikleri bazı sonuçlar şöyledir:
• Çekirdek aile içinde önemli bir yer tutan çocuklu çekirdek aile dönüşüm sürecinde
en çok etkilenen aile biçimidir. Türkiye’de 2 çocuk sahibi olma normunun yerleşmesi sürecinde 1 veya 2 çocuklu çekirdek ailelerin yaygınlığı artarken; 3 ve daha fazla çocuklu ailelerin yaygınlığı azalmıştır.
• Farklı aile biçimlerinden çeşitli nedenlerle kopan unsurlar geçici geniş aile dışında ikici
bir tampon bölge haline gelen dağılmış ailelerin yaygınlığını çok ciddi biçimde artırmıştır. 1978-2013 döneminde dağılmış ailelerin yaygınlığının 2,1 kat artmış olmasının arkasında iç ve dış göç süreçlerinin olduğu kadar boşanma hızlarının artmasının ve ülkede yaşanan diğer sosyo-ekonomik değişimlerin de önemli katkıları bulunmaktadır.
• Tek kişilik ya da tek ebeveynli ailelerin kurulması süreci “zorunluluk sonucu” olmaktan
çıkarak sosyo-ekonomik, demografik ve özellikle de düşünsel dönüşüm sürecinin
ürünü olarak “tercih sonucu” kurulduğu görülmektedir. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
- CHP’nin en temel politikalarından birisini devletçilik oluşturdu. Dönemin devlet zihniyeti, ekonomik kalkınma ve modernleşmenin devlet eliyle gerçekleştirilebileceği düşüncesindeydi.
- Güçlü bir özel sektör yoktu. Özel sektörün elindeki sermaye birikimi yetersizdi. Bu bağlamda özel sektörün, o dönem için güçlü bir belirleyiciliği söz konusu değildi.
- Bankacılık ve finans sistemi de güçlü değildi. Yani güçlü bir özel sektörün belirleyiciliğini oluşturacak kurumsal alt yapı zayıftı.
- Ekonomik açısından çok kötü bir görüntü söz konusuydu. Devlet, kendi belirleyiciliğinde bir ekonomik kalkınmayla, kaynakların verimsiz alana yönelmesini engellemek istiyordu.
Yukarıdakilerden hangisi / hangileri 1923-1950 döneminde devletin ağırlıkta olduğu ekonomi politikalarının izlenmesinin nedenleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
II ve IV |
Hiçbiri |
Hepsi |
1923-1950 döneminde devletin ağırlıkta olduğu ekonomi politikalarının izlenmesinin dönemin şartlarından kaynaklanan birkaç önemli nedeni bulunmaktaydı. Bu nedenler:
- CHP’nin en temel politikalarından birisini devletçilik oluşturdu. Dönemin devlet zihniyeti, ekonomik kalkınma ve modernleşmenin devlet eliyle gerçekleştirilebileceği düşüncesindeydi.
- Güçlü bir özel sektör yoktu. Özel sektörün elindeki sermaye birikimi yetersizdi. Bu bağlamda özel sektörün, o dönem için güçlü bir belirleyiciliği söz konusu değildi.
- Bankacılık ve finans sistemi de güçlü değildi. Yani güçlü bir özel sektörün belirleyiciliğini oluşturacak kurumsal alt yapı zayıftı.
- Ekonomik açısından çok kötü bir görüntü söz konusuydu. Devlet, kendi belirleyiciliğinde bir ekonomik kalkınmayla, kaynakların verimsiz alana yönelmesini engellemek istiyordu.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ