Uluslararası İlişkiler Kuramları 1 Ara 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tarihsel analizini tez, antitez, sentez kavramlarıyla tanımlayan Marks’a göre bu kavramların karşılığı sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Burjuvazi, proleterya, sosyalizm |
Pazar arayışı, sermaye, sömürgecilik |
Burjuvazi, kilise, kapitalizm |
Proleterya, burjuvazi, emperyalizm |
Emperyalizm, sosyalim, kapitalizm |
Burada, burjuvazi (tez) ile proleterya (antitez) arasındaki çatışmanın sosyalizme (sentez) yol açacağı, çünkü tarihte her zaman egemen sınıf (tez) ile halk yığınları (antitez) arasındaki çatışmanın yeni bir ekonomik, siyasal ve toplumsal yapının (sentez) ortaya çıkmasını sağladığı ifade edilmektedir.
2.Soru
Neo Marksistlere göre sermaye akımı klasik Marksist düşünceden farklıdır. Neo Marksistlerce sermaye akımı hangi yönden hangi yönedir?
Gelişmişlerden orta gelişmişlere |
Gelişmişlerden az gelişmişlere |
Az gelişmişlerden gelişmişlere |
Az gelişmişlerden orta gelişmişlere |
Gelişmişler arasında |
Neo Marksistlerin sermaye akımı konusundaki görüşleri, klasik Marksist düşünceden oldukça farklıdır. Bu akımın önde gelen isimleri Harry Magdoff, Paul Sweezy, Paul Baran ve Andre Gunder Frank’tır. Ortak görüşleri, sermaye ihracının kapitalizmin ilk dönemlerinde de XX. yüzyılda ulaştığı tekelci aşamada da daima tek yönlü olarak azgelişmişlerden gelişmişlere doğru olduğudur.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi emperyalizm hakkında Yeni Marksist görüşü yansıtmamaktadır?
Sermaye ihracı, ihraç edilmiş azgelişmiş ülkelerde kalkınmayı ve kapitalizmin gelişmesini etkiler, hızlandırır
|
Emperyalizmin temel özelliği, ekonomik gücün dev anonim şirketler ve finans kurumlarının ellerinde yoğunlaşmasıdır
|
Sermaye ihracı az gelişmiş ülkelerin artan bir bağımlılığına neden olmaktadır
|
Azgelişmiş ülkelere gelen yabancı sermaye, bu ülkelerin kalkınmalarına katkıda bulunmaz
|
Emekten sağlanan artı değer ülke içiyle sınırlı kalmayıp, dünya ölçeğinde gerçekleştirilir ve azgelişmişlerden gelişmişlere doğru aktarılır
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Liberal düşüncenin felsefi temellerini oluşturan düşünürlerden biri değildir?
Herbert Spencer |
Immanuel Kant |
Jean Jacques Rousseau |
Adam Smith |
Woodrow Wilson |
Liberalizmin öncü düşünürleri; John Locke, Hugo Grotius, Charles L. Montesquieu, Jean Jacques Rousseau, Immanuel Kant, Adam Smith, Herbert Spencer’dır. Woodrow Wilson ise Birinci Dünya Savaşı 1918’de sona erdirildiğinde ABD Başkanı olarak düzenlenen Kongrede barış ilkeleri önermiştir.
5.Soru
Aşağıdaki teorilerden hangisine göre, uluslararası politika temelde “güç ve çıkar mücadelesine” dayanan siyasal bir süreçtir?
Realizm
|
Liberalizm
|
Pluralizm
|
Fonksiyonalizm
|
İdealizm
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi marksist görüşe göre toplumsal değişimin temel nedenidir?
Etik
|
Demokrasi
|
Sınıf çatışması
|
Liberalizm
|
Soğuk savaş
|
7.Soru
Liberalizmde, bireylerin kendi ekonomik kararlarını almaları gerektiğini ve kamu yararını dikkate almaları gerekmediğini savunan “laissez faire” anlayışı hangi düşünüre aittir?
Immanuel Kant
|
Jean Jacques Rousseau
|
Adam Smith
|
Charles L. Montesquieu
|
Thomas Hobbes
|
8.Soru
Gramsci’nin hegemonya yaklaşımını uluslararası ilişkilere taşıyan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Immanuel Wallerstein |
Robert Cox |
Johan Galtung |
Harry Magdoff |
John A. Hobson |
Gramsci’nin hegemonya yaklaşımını uluslararası ilişkilere taşıyan düşünür Robert Cox’dur. Cox’a göre dünya
hegemonyası, hakim üretim biçiminin sürmesini sağlayan ve sınırları aşan sivil toplum güçlerinin ve devletlerin davranışlarını etkileyen genel kurallar anlamına gelen evrensel normları, kurumları ve mekanizmaları temsil eder.
9.Soru
Jeopolitika çalışmaları aşağıdaki hangi sosyal bilim dalından birincil derecede etkilenmiştir?
Coğrafya
|
Felsefe
|
İktisat
|
Psikoloji
|
Sosyoloji
|
10.Soru
Wallerstein’ın dünya sistemi modeline göre merkez ve çevre bölgelerinin dışında bir de yarı-çevre (semi-periferi) bölgeler vardır.
Aşağıdakilerden hangisi yarı-çevre bölgelerin özelliklerinden biri değildir?
Hem merkez hem de çevredeki ekonomik faaliyetlere benzer faaliyetler görülür. |
Yarı çevre bölge zamanla çevreye dönüşebilir ancak merkezileşemez. |
Yarı proleteryalarını azaltarak proleteryalaşmayı sağlamaya çalışırlar. |
Ücretli proleterya sendikal hareketlere katılabilir. |
Bu bölgeledeki proleteryalaşma ailelerin ücret dışı gelirlerinin azalmasına yol açar. |
Yarı çevre bölgeler zamanla hem çevre hem de merkezi bölge özellikleri gösterebilir. Doğru yanıt B şıkkıdır.
11.Soru
Wallerstein yaklaşımına göre, aşağıda belirtilen seçeneklerden hangisi, dünya ekonomisinin özellikleri arasında değildir?
Ulusal ekonomileri aşan bir nitelik kazanması. |
Çok uluslu sermaye hareketlerinin önem kazanması. |
Düşük ücret politikaları güdülmesi. |
Özel finans kurumlarının oluşması. |
Bireylerin ekonomik faaliyetlerini de içine alan daha karmaşık bir sürece dönüşmesi. |
Wallerstein, dünya ekonomisi ve dünya sistemi kavramlarını, günlük dilde kullanılan uluslararası ekonomi ya da dünya ekonomisi kavramlarından farklı anlamda kullanmaktadır. Klasik iktisadın tanımına göre, uluslararası ekonomi, ulusal ekonomilerin toplamından ibaret olan ve uluslararası ekonomik etkileşimlerinden oluşan bir süreçtir. Dünya ekonomisi ise bunun ulusal ekonomileri aşan bir nitelik kazandığına ve çok uluslu sermaye hareketlerini, özel finans kurumlarını ve bireylerin ekonomik faaliyetlerini de içine alan daha karmaşık bir sürece dönüştüğünü ifade etmek için kullanılır.
12.Soru
Aşağıda belirtilmiş; Mackinder’in “merkez üs”, “iç hilal” ve “dış hilal” olarak adlandırdığı bölgeler-ülkeler ve bölge eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
“Merkez üs”-Doğu Avrupa, Sibirya “iç hilal”-Almanya, Türkiye, Hindistan, Çin “dış hilal”-İngiltere, Güney Afrika, Japonya
|
“Merkez üs”-Almanya,Türkiye, Hindistan, Çin “iç hilal”-Doğu Avrupa, Sibirya “dış hilal”-Fransa, İspanya, İtalya
|
“Merkez üs”-İngiltere, Güney Afrika, Japonya “iç hilal”-Fransa, İspanya, İtalya “dış hilal”-Almanya, Türkiye, Hindistan
|
“Merkez üs”-Hindistan, Güney Afrika “iç hilal”- Doğu Avrupa, İngiltere, Çin “dış hilal”-Hindistan, Sibirya, Türkiye
|
“Merkez üs”-Hindistan, Sibirya, Türkiye “iç hilal”-Doğu Avrupa, Almanya, Güney Afrika “dış hilal”- Fransa, Almanya
|
13.Soru
Modern devlet sistemi (kapitalist dünya ekonomisi) tarihinde üç hegemonik güçten söz edilmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biridir?
Almanya |
İngiltere |
Türkiye |
Norveç |
İsviçre |
Kapitalist dünya ekonomisi tarihinde öne çıkan üç hegemonik güçten biri 18. yüzyıldaki Hollanda, 19. yüzyıldaki İngiltere ve 20. Yüzyılın ortalarından itibaren de ABD’dir.
14.Soru
“Dinamik sınırlar” kavramı ile aşağıdaki ifadelerin hangisi arasında ilişki kurulamaz?
Sınırların sabit ve değişmez olmadığı
|
Ekonomik ve askeri güç ile dış politika arasında doğrudan ilişki kurulması
|
Emperyalizm ve yayılmacılığa ilham kaynağı olması
|
Devletlerin canlı bir organizmaya benzetilmesi
|
Devletlerin hayatta kalmak için genişlemek zorunda olduğu
|
15.Soru
XIX. yüzyıl sonlarında Avrupa’nın genişleme çabalarını, aşağıda belirtilen faktörlerden hangisi ile ilişkilendiremeyiz?
Askeri faktörler. |
Politik faktörler. |
Psikolojik faktörler. |
Dini faktörler. |
Coğrafik faktörler. |
XIX. yüzyılın sonlarında Avrupa’nın genişleme çabalarında askeri, politik, psikolojik ve dini faktörler, etkili olmuştur. Ancak emperyalizme yol açan tüm unsurların arkasında finans kapital vardır ve bu diğer faktörler için itici rol oynamaktadır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Neo Marksist teorinin özellikleri arasında yer almaz?
Neo Marksistlere göre, bir ülkenin neden gelişemediği, iç faktörlere bakılarak açıklanabilir. |
Neo Marksist teoriler, emperyalizmi, bir sömürü ilişkisi olarak tanımlamaktadır. |
Neo Marksistler, emperyalizmi, emekten artı değer çıkarma işleminin dünya ölçeğinde gerçekleştiği ve üretici sermayenin uluslararasılaştığı dönemle ilişkilendirmektedir. |
Uluslararası sermaye ihracının arkasında yatan nedenler bakımından da klasik Marksistlerden ayrılmaktadırlar. |
Yeni Marksistlere göre sermaye ihracı ve birleşme, az gelişmiş ülkelerin aleyhinde gelişen ve artan bir bağımlılığa neden olmaktadır. |
Neo Marksistlere göre, bir ülkenin neden gelişemediği, iç faktörlere bakılarak açıklanamaz. Örneğin; Üçüncü Dünya ülkelerinin gelişmemişliği, ne geleneksel yapının korunması, ne de feodalizmle açıklanabilir. Frank’a göre az gelişmişlerin geri kalmışlığı, gelişmiş kapitalist ülkelerin kolonileştirme politikalarının bir sonucudur. Kolonileştirme hareketleri azgelişmiş ülkelerin gelişmesinden çok, daha fazla azgelişmelerine neden olmuştur. Azgelişmişlik, kapitalist olmayan bir dünyanın, kapitalistleştirilmeye çalışılmasının bir sonucudur. Tarihsel süreçte, gelişmiş ülkeler tarafından uydu haline getirilen ülkeler de kendi uydularını oluşturarak, artığın aktarılması sürecine aracılık etmeye devam ettiler. Zincirleme kurulan bu ilişkiler ağı sonucu, kapitalist ülkeler giderek zenginleşirken koloni ülkeleri yoksullaştılar.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberalizmin savunduğu temel ilkelerden veya değerlerden biri değildir?
Mülkiyet hakkı
|
Rasyonel düşünce
|
Bireysel özgürlük
|
Mutlu olma hakkı
|
İşbirliğinden kaçınma
|
18.Soru
Uluslararası Liberal Teori ne zaman ve neden ortaya çıkmıştır?
I. Dünya Savaşı sonrasında uluslararası barış ve güvenliğin egemen kılınması ve çatışmaların önlenmesi için |
XX. Yüzyılda tüm Dünya Siyasetine yön vermek için |
II. Dünya Savaşı sonrasında bireyleri geliştirmek için |
II. Dünya Savaşı sonrasında ayakta kalan devletleri geliştirmek için |
I. Dünya Savaşı sonrasında yeni kurulan devletleri geliştirmek için |
Liberalizmin, uluslararası politika ve dış politikayı açıklamaya yönelik bir uluslararası ilişkiler teorisi olarak görülmesi, I. Dünya Savaşı sonrasında, uluslararası barış ve güvenliğin egemen kılınması ve çatışmaların önlenmesine ilişkin çabaların bir sonucu olarak gündeme geldi. Uluslararası liberal teori olarak da ifade edilecek olan XX. yüzyıl liberalizminin temel özelliği, klasik liberal teorinin insan unsuru ve bireye yaklaşımını esas alarak, uluslararası ilişkilerde barış ve işbirliğinin analiz edilmesidir.
19.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi neoliberalizm kuramının temel varsayımlarıyla çelişmektedir?
Uluslararası ilişkilerin tek gündemi güvenlik konuları değildir
|
Modernleşme ve çevre gibi konular dış politikada tutum ve tavırları etkiler
|
Devletler rasyoneldir ve yekpare yapıya sahiptir
|
Uluslararası örgütler barış ve güvenliği sağlayıcı unsurlardandır
|
Diplomasi insan haklarını geliştirebilecek niteliğe sahiptir
|
20.Soru
Realistler devletleri “bilardo topu” veya “kara kutu”ya benzetirken hangi konuya dikkat çekmektedirler?
Devletlerin politik gelişmelerde nasıl davranacağı bilinemez
|
Devletlerin iç politik yapı ve özeliklerinin iyi bilinmesi gerekir
|
Politik analizde bürokrasi, siyasal liderler ve kamuoyu ayrı ayrı ele alınmalıdır
|
Sivil toplum örgütlerinin politikadaki etkisi gözardı edilemez
|
Devletler dış etkilere kendi çıkarları doğrultusunda tepki gösterirler
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ