Uluslararası İlişkiler Kuramları 1 Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Emperyalizmin, kapitalizmin yanlış uygulanmasından kaynaklanan yapısal bir sorun olduğunu ileri süren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Lenin
|
Marks
|
Hobson
|
Wallerstein
|
Modelski
|
2.Soru
Avrupa’da egemen ulus devletlerin doğuşunu başlatan ve Otuz Yıl Savaşlarını sona erdiren 1648 tarihli anlaşma hangisidir?
Magna Carta |
Westfalya |
Kyoto |
Versailles |
Saint-Germain |
Westfalya Anlaşması Avrupa’da egemen ulus devletlerin doğuşu, Otuz Yıl Savaşlarını sona erdiren 1648 Westfalya Anlaşmasıyla başlamıştır.
3.Soru
I) Devletin, uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilmesi.
II) Devlete yekpare ve bütüncül bir yapı olarak bakılması.
III) Ülke coğrafyasının dış politikayı belirlemesi
IV) Devletlerin rasyonel davranan birimler olduğunun varsayılması.
V) Devletlerin çıkar mücadelesine odaklanan ve yayılmacı politikalar peşinde koşan birimler olarak ele alınması.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri jeopolitik kuram ile realist kuram arasındaki ortak noktalardandır?
I, II, III |
I ve V |
I, II, IV, V |
Yalnız III |
I, II, III, IV, V |
Jeopolitik kuram, aslında realist kuramın temel varsayımlarını benimsemesi dolayısıyla, realist okul ya da realist paradigma içinde düşünülebilecek bir yaklaşımdır. Zira devletin, uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilmesi, devlete yekpare ve bütüncül bir yapı olarak bakılması, devletlerin rasyonel davranan birimler olduğunun varsayılması bakımından realist (gerçekçi) kuramla aralarında büyük benzerlikler bulunmaktadır. Ayrıca, devletlerin çıkar mücadelesine odaklanan ve yayılmacı politikalar peşinde koşan birimler olarak ele alınması da ortak varsayımlardır.
4.Soru
Realizme göre devlet adamını yönlendiren faktörler nelerdir?
- Korku.
- Kuşku.
- Hizmet.
- Güvensizlik.
- Üne kavuşma.
I ve III. |
I, III ve V. |
I, II, III ve IV. |
I, III, IV ve V. |
I, II, IV ve V. |
Korku, kuşku, güvensizlik, güvenlik ikilemi, üne kavuşma, saygınlık ve çıkar gibi unsurlardır.
5.Soru
I. Dünya Savaşı sonrası süreçte idealizmin temel düşüncesinin ve uluslararası barış ve güvenliği sağlamaya dönük varsayımlarının iflas etmesi üzerine ona bir meydan okuma olarak gelişen ve II. Dünya Savaşı sonrası süreçte güvenlik meselesinin, uluslararası sistemin ana gündemini oluşturmasıyla oldukça çekici hale gelen düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Realizm |
Sürrealizm |
Kapitalizm |
Neorealizm |
Klasizm |
Realizm, esas olarak I. Dünya Savaşı sonrası süreçte idealizmin temel düşüncesinin ve uluslararası barış ve güvenliği sağlamaya dönük varsayımlarının iflas etmesi üzerine ona bir meydan okuma olarak gelişmiştir. İlk ortaya çıkması da aslında idealizmin eleştirisiyle başlamış ve özellikle II. Dünya Savaşı sonrası süreçte güvenlik meselesinin, uluslararası sistemin ana gündemini oluşturmasıyla oldukça çekici hale gelmiştir.
6.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisi denizlere hâkim olma ile dış politika arasında doğrudan bir ilişki kurmuştur?
Spykman
|
Mackinder
|
Modelski
|
Wallerstein
|
Mahan
|
7.Soru
Yeni Marksistler için emperyalizm, emekten sağlanan artı değerin ülke içiyle sınırlı kalmayıp, dünya ölçeğinde gerçekleştirildiği ve azgelişmişlerden gelişmişlere aktarıldığı süreçtir... Tam rekabetin bütün kurallarıyla geçerli olduğu eski kapitalizmde, uluslararası mal ihracı sistemin temel niteliğini oluştururken tekelcilerin egemen olduğu tekelci kapitalizmde, mal ihracının yerini, uluslararası ölçekte sermaye ihracı alır.
Harry Magdoff tarafından “yeni emperyalizm” olarak nitelendirilen bu dönemin temel özelliği nedir?
Ekonomik gücün dev şirketler ve finans kurumları elinde toplanması |
Dünya pazarında ülkelerin rekabet halinde olması |
Rekabetçi ülkelerin sıcak çatışmalara girmeleri |
Hammadde kaynakları arayışından vazgeçilmeye başlanması |
Azgelişmiş ülkelerin çekiciliğini yitirmeye başlaması |
Yeni emperyalist döneminin temel özelliği bu düzende ekonomik gücün dev şirketler ve finans kurumları elinde toplanmasıdır. Doğru yanıt A şıkkıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi jeopolitik teori ve realist teori arasındaki bir benzerliği ifade eder?
Yayılmacı politikaların, devletlerin iç işlerine yansımalarının incelenmesi gerekliliğinin kabul edilmesi
|
Çatışma ve savaş durumlarının, devletlerarası mücadelenin kimi zaman aracı, kimi zaman da tabii bir sonucu kabul edilmesi
|
1870-71 Fransa Prusya savaşının hem jeopolitik hem de realist teorinin esas çalışma konusu olması
|
Teknolojik ilerlemeler ile devletin gücü arasında bir paralellik olduğunun vurgulanması
|
XX. Yüzyıl başlarından itibaren, Transatlantik ve Transpasifik’te ortaya çıkan yeni güç merkezleri ve bunların Avrupa devletleri ile olan güç dengelerinin korunması gerekliliğinin savunulması
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi John Lock’un doğa durumuna ilişkin görüşleri arasında yer almamaktadır?
Doğa durumundan üst otoriteye geçme ihtiyacının temelinde güvenlik kaygısı yatar. |
Doğa durumu başı buyrukluktan öte bir özgürlük durumudur. |
Doğa durumu bir savaş durumu değildir. |
Doğa durumundan örgütlü topluma geçişin amacı özgürlüklerin korunmasını sağlamaktır. |
Doğa durumunda insanlar eşit ve özgürdürler. |
Locke’a göre doğa durumu insanların eşit ve özgür oldukları bir durumu tanılamamaktadır. Sacaş ancak haksız bir zorlama söz konusu olması durumunda yaşanabilir. İnsanlar doğa durumdan örgütlü topluma varolan özgürlüklerininin korunması amacıyla geçerler. Hobbes’a göre ise doğal yasa güç, zor ve aldatma yasasıdır. Hobbes üst otoriyete duyulan ihtiyacın kaynağında güvenlik kaygısı olduğunu ileri sürmüştür. John Locke bu açıdan Hobbes’tan ayrılır.
10.Soru
Coğrafyanın bize ne yapmamızı emreden bir öğe olmayıp tercihlerimizi oluşturmada yol gösterici olduğunu savunan jeopolitik teori yazarları aşağıdakilerden hangisidir?
Febvre ve Blache |
Harold ve Sprout |
Kristof ve Sprout |
Parker ve Febvre |
Parker ve Kristof |
Posibilist (olasılıkçı) düşünceyi savunan ve jeopolitik teorinin önde gelen yazarlarından Harold ve Margaret Sprout’a göre, coğrafya bize ne yapmamızı emreden bir öğe olmayıp tercihlerimizi oluşturmada yol göstericidir. Coğrafya ve çevresel faktörler bu anlamda insan davranışlarını koşullandırmak yerine, dış politika davranışlarının oluşmasında karar vericinin önündeki seçeneklere işaret etmektedir.
11.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, liberal teoriyi savunan bilim adalarının, üzerinde durdukları önemli ögeler arasında değildir?
Özgürlüğün gelişmesinin, barışı sağlayacağı. |
Bireylerin eşitliği ve özgürlüğü. |
Partilerin ve liderlerin saldırgan oluşu ve savaşa daha fazla yatkınlığı. |
Özel mülkiyet haklarının korunması. |
Bireysel hakların daha fazla gelişmiş olduğu. |
Liberal teoriyi savunan bilim adamlarının, üzerinde durdukları ögeler, özgürlüğün gelişmesinin, barışın gelişmesini sağlayacağı, bireysel hakların daha fazla gelişmiş olduğu, hukuk önünde bireyler eşit olduğu, ifade özgürlükleri ve özel mülkiyet hakkı gibi diğer haklardan yararlanmaları, ticari faaliyetler ve bunun sağladığı imkânlardan yararlanmanın, ancak barışın sürmesine bağlı olduğudur.
12.Soru
Realizme göre devlet adamını yönlendiren faktörler nelerdir?
Korku, |
Kuşku,güvensizlik |
Güvenlik ikilemi, |
Üne kavuşma, |
İtaat etmek. |
Realizme göre devlet adamını yönlendiren faktörler, korku, kuşku, güvensizlik, güvenlik ikilemi, üne kavuşma, saygınlık ve çıkar gibi unsurlardır.
13.Soru
Seçeneklerden hangisi klasik realizmin ana varsayımlarından biridir?
Uluslararası ekonomi, yüksek politika konuları arasındadır. |
Devlet, egemen olan ve bağımsız hareket edebilen tek aktördür. |
Ahlak ve etik değerler politikayı yönlendirebilir. |
Uluslararası politika kavramı insan ve devlet doğasından bağımsızdır. |
Uluslararası politika güç ve çıkardan bağımsızdır. |
Klasik realizmin temel varsayımları şunlardır; devlet, egemen olan ve bağımsız hareket edebilen tek aktördür ve dış politikada rasyonel karar veren birimdir. Uluslararası politika temelde güç ve çıkar mücadelesinin bir ürünüdür. Güç, uluslararası sistemdeki aktörlerin davranışlarına etki eden temel unsurdur. Uluslararası sistem merkezi bir yapıdan yoksun olduğundan sistem anarşiktir.
14.Soru
Uluslararası sistemde aktörlerin siyasi, askeri, ekonomik kapasitelerine dayalı olarak, birbirlerinin davranışlarına etki edebilme potansiyeli olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Uluslararası politika |
Güç dengesi |
Güç |
Çıkarların uyumu |
İttifak |
Uluslarararsı ilişkilerde politikayı güç ve çıkar mücadelesi olarak gören realist teoriye göre sistemde temel unsur güç kavramıdır. Uluslararası istikrarın sağlanması ve anlaşmazlıkların giderilmesi gücün kullanımıyla ilişkilendirilmektedir.
15.Soru
Tarihsel analizini tez, antitez, sentez kavramlarıyla tanımlayan Marks’a göre bu kavramların karşılığı sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Burjuvazi, Proleterya, Sosyalizm |
Pazar Arayışı, Sermaye, Sömürgecilik |
Burjuvazi, Kilise, Kapitalizm |
Proleterya, Burjuvazi, Emperyalizm |
Emperyalizm, Sosyalizm, Kapitalizm |
Tarihsel analizini tez, antitez, sentez kavramlarıyla tanımlayan Marks, kapitalist sistemdeki çatışmanın kendi sonunu getireceğini, zira işçi sınıfının ya da proleteryanın yoksullaşmasının sonucunda, yönetici kapitalist sınıfın proleterya tarafından bir devrimle ortadan kaldırılacağını iddia etmektedir. Burada burjuvazi (tez) ile proleterya
(antitez) arasındaki çatışmanın sosyalizme (sentez) yol açacağı, çünkü tarihte her zaman egemen sınıf (tez) ile halk yığınları› (antitez) arasındaki çatışmanın yeni bir ekonomik, siyasal ve toplumsal yapının (sentez) ortaya çıkmasını sağladığını ifade etmektedir.
16.Soru
“Doğal yasa, Tanrı ve hakları, insanın Tanrı ile ilişkisi ve tüm insanların rasyonel yaratıklar olarak temel eşitlikleri üzerine düşünen insan aklı tarafından bildirilen, evrensel olarak bağlayıcı olan bir ahlaksal yasa demekti. Herkesin doğal hakları olduğuna inanan bu düşünüre göre, bu haklar kendini koruma, yaşama, özgür olma ve mülkiyet haklarıydı.”
Yukarıda belirtilen düşünce hangi düşünürle ilişkilendirilebilir?
J. Locke |
Hobbes |
Montesqueiu |
Rousseau |
Voltaire |
Hobbes’a göre doğal yasa güç, zor ve aldatma yasasıyken, John Locke bu açıdan Hobbes’tan ayrılır. Locke’a göre tüm insanlar Tanrının yaratıklarıdır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi emperyalizmi dünya ekonomisinin gelişiminde bir aşama olarak tanımlayan Paul Sweezy'in görüşü değildir ?
Emperyalizm kapitalizm içindeki yanlış uygulamalardan kaynaklanan yapısal bir sorundur
|
Endüstri malları için dünya pazarında ileri kapitalist ülkeler rekabet halindedir
|
Tekelci sermaye hakim sermaye şeklidir
|
Sermaye ihracı dünya ekonomik ilişkilerinin belirgin özelliğidir
|
Dünya pazarında uluslararası tekelci birleşmelere yol açan ciddi rekabet vardır
|
18.Soru
I. Uluslararası sistem anarşik bir yapıdadır.
II. Uluslararası işbirliği mümkündür.
III. Ekonomik güç askeri güçten önemlidir.
IV. Ahlaki ve etik unsurlar uluslararası barışı geliştirir.
Yukarıdaki iddialardan hangisi ya da hangileri hem neoliberal hem de neorealistlerin ortak görüşlerindendir?
Yalnız I |
Yalnız IV |
I ve II |
I, III ve IV |
I, II ve IV |
Verilen iddialar arasında I. ve II. olanlar her iki görüşün de savunduğu iddialardandır.
19.Soru
Adam Smith’i diğer düşünürlerden ayıran özelliği nedir?
Yalnızca bireysel özgürlükle ilgilenmiştir. |
Ekonomik ve piyasa özgürlüğünün temelini atmıştır. |
Bireysel ve siyasal özgürlüğe yoğunlaşmıştır. |
Demokrasi düşüncesinin temelini atmıştır. |
Yenilikçi pazar genişletme stratejileri geliştirmiştir. |
Adam Smith’i, bireysel ve siyasal özgürlük ile demokrasi düşüncesi üzerinde yoğunlaşan diğer liberal düşünürlerden ayıran temel görüşler; piyasa özgürlüğü ya da kapitalizm olarak ifade edilen özel mülkiyetin sınırlanamaz özelliğine ve bireyin ekonomik kararlarını kendisinin vereceği bir sisteme vurgu yapmasıdır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi olasılıkçı düşünceyi savunan jeopolitik teorinin varsayımlarından biri değildir?
Coğrafya, insanın eylemlerini etkileyen çok sayıda unsurdan biri olarak görülmelidir.
|
Coğrafya bize ne yapmamızı emreden bir öğe olmayıp tercihlerimizi oluşturmada yol göstericidir.
|
Coğrafya, karar vericinin kararlarını belirler.
|
Çevre ve dış ortam, karar vericiyi bir davranışa zorlayan bir unsur değildir.
|
Jeopolitik varsayım, güç konfigürasyonu, doğal kaynakların dağılımı, iklim, nüfus, davranış biçimleri gibi çok sayıda toplumsal öğeyi de kapsamaktadır.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ