Konstrüktüvist düşüncenin en ayırt edici yönü sosyalliğe yapmış olduğu güçlü vurgudur. Konstrüktivizm doğa ile sosyal dünyayı birbirinden ayıran bir bakış açısına sahiptir.

Konstrüktivizm ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden I, II ve V. seçenekler doğru bilgi vermektedir. Ancak III. ve IV. seçenekler yanlıştır. III. seçeneğin doğrusu sosyal ilişkilerimiz bizi olduğumuz ‘şey’ yapmaktadır olmalıdır. IV. seçeneğin doğrusu ise konstrüktivizm diğer kuramlar gibi insanların ne yaptığına, toplumların neden farklı olduğuna ya da dünyanın neden değiştiğine dair genel açıklamalar getirmemektedir. Bunun yerine konstrüktivizm, birbirleriyle bağlantısızmış gibi görünen meseleleri kuramsallaştırmayı mümkün kılan genel bir çerçeve sunmaktadır olmalıdır.

Savunmacı realizmin diğer realist yaklaşımlardan ayırt edici en önemli özelliği, uluslararası sistemin devletlerin genişlemesine sadece belirli koşullarda izin verdiği varsayımıdır.

Stephen M. Walt, Charles L. Glaser ve Stephen Van Evera gibi isimler tarafından ileri sürülen savunmacı realizm, devletlerin öncelikli olarak güvenlik güdüsüyle hareket etmelerine özel bir önem vermekte ve güvenlik üzerinden bazı çıkarımlarda bulunmaktadır.

Sözleşme maliyetleri (transaction costs) anlaşmaların müzakere edilmesi, izlenmesi ve uygulanmasından doğan maliyetlerdir.

Uluslararası işbirliği sorunsalına, en çekimser ve hatta kötümser yaklaşan uluslararası ilişkiler kuram Realizmdir.

Neofonksiyonalizme göre entegrasyon, yayılarak genişleyen ve üç adım ile tanımlanan dinamik bir süreçtir. Bu adımlar sırasıyla fonksiyonel (teknik) spill-over, siyasi spill-over ve işlenmiş (cultivated) spill-over’dır.

Geleneksel olarak nitelendirilen konstrüktivizm, uluslararası politikada cereyan eden olayların şekillenmesinde ağırlıklı olarak normların rolü üzerinde durmaktadır ve kimlik meselesini ikinci planda tutmaktadır. Bu kategoride yer alan araştırmacıların çoğu, epistemolojik açıdan büyük ölçüde pozitivisttirler ve farklı kuramsal perspektifler arasında ‘bir köprü kurma’ iddiasındadırlar. Bu tür konstrüktivizm daha ziyade Amerika’da yaygın olup; belli bir süreç izleyen kalitatif vaka analizlerini metodolojik başlangıç noktası olarak almaktadır.

Avrupa Toplulukları’nın örgütlenmesine özellikle 1950 ve 1960’lı yıllarda en iyi açıklamaları getiren teori neofonksiyonalist teori olmuştur.

Uluslararası elektromanyetik alan rejimini inceleyen Stephen D. Krasner, bu rejimi kurma ihtiyacının devletlerin bu alandaki farklı uygulamalarını koordine etme zorunluluğundan kaynaklandığını belirtip, söz konusu koordinasyon sorununu yine bir oyun teorisi olan Cinsiyetler Savaşı (Battle of the Sexes) ile açıklamıştır.

Devletlerin temel amacının, insanların ihtiyaçlarını gidermek ve refah seviyelerini yükseltmek olduğuna inanan Mitrany, politikaları ideolojilerin değil, rasyonel ve teknokrat bakış açılarının şekillendirmesi gerektiğini savunuyordu.

Sandholtz ve Sweet tarafından geliştirilen yönetim modeline göre, Avrupa Birliği’nde siyaset Hükümetlerarası ve ulusüstü olmak üzere ikiye ayrılır.

Robert Gilpin, hangi tür realizmi savunurlarsa savunsunlar, hemen hemen bütün realist yazarlar tarafından savunulan üç temel argüman olduğunu belirtmektedir Bunlardan birincisi, uluslararası sistemin yapısının anarşik olduğudur. Uluslararası ilişkilerde anarşi bir kural; düzen, adalet ve moral ilkelere yer verilen durumlar ise birer istisna olarak görülmektedir. ‹kinci ortak özellik, devlet-merkezli olunmasıdır. ‹ster yapısalcı ister klasik olsun bütün realist yaklaşımlarda devletler uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilmektedir. Üçüncü ortak özellik ise bütün realist yaklaşımlarda güce ve güvenliğe verilen önemdir. Nitekim güvenliğe dayalı güç ilişkileri kimi zaman amaç, kimi zaman araç olarak ele alınsa da gücün ve güvenliğin politikalar üzerinde belirleyici olduğu ve doğrudan güvenlikle ilgili olduğu kabul edilmektedir.

Kimi rejim kuramcılarına göre, bir rejimin varlığından söz edebilmek için üyelerin rejim kurallarına uygun hareket etmesi gerekmektedir. Yani kuralların çiğnendiği veya göz ardı edildiği bir rejim her ne kadar Young veya Krasner’ın belirttiği ögeleri içerse de gerçek bir rejim olarak kabul edilemez (Rittberger, 1995: 9-10). Özellikle kimi Alman akademisyenlerin benimsediği bu anlayış, Young tarafından paylaşılmamıştır.

Kenneth Waltz, John Mearsheimer ve Joseph Grieco gibi realizm kuramının önde gelen isimleri uluslararası sistemde işbirliğinin önündeki temel engelin belirsizlik ve bu belirsizliğe bağlı olarak ortaya çıkan korku ve güvensizlik siyaseti olduğunu öne sürerler.

Kapasite unsurunun yanı sıra, algılanan bir tehdidi dengelemeye yönelik müttefiklerin bulunmaması da bir devletin boyun eğme davranışına yönelmesine neden olabilmektedir. Zira tehdit algılanan bir devlet karşısında kendisine hiçbir dış yardımın gelmeyeceğini gören devlet, yok olmak yerine boyun eğme davranışını seçmektedir.

Onuf’a göre anarşi de bir kural durumudur ve herhangi bir kuralın olmaması durumu anarşi değil kaostur.

Neoliberal düşünürler, uluslararası sistemde devletler arası işbirliğinin önündeki engelleri açıklamada oyun teorilerine başvurmaktadırlar. Bu oyunların uluslararası ilişkilere uyarlanmış olanlarından başlıcası Mahkûmun ikilemidir.

Uluslararası ilişkilerde entegrasyon, birimlerin birbiriyle uyumu, bütünleşmesi, ortak siyasi otorite ve idare altında ortak politikaların geliştirilerek uygulanması olarak tanımlanabilir.

Neofonksiyonalist teori, “bölgesel” temellere dayalıdır. Haas, Avrupa Topluluğunun dünyanın başka bölgelerinde de uygulanıp, model alınıp alınamayacağını incelerken, entegrasyonun gerçekleşebilmesi için şu temel koşulları ortaya koymuştur: (i) Pluralist sosyal yapıların varlığı (çıkar grupları; siyasi partiler; ticaret odaları; birbirleriyle rekabet içerisinde olan elit grupların varlığı gibi); (ii) Yeterli ekonomik ve endüstriyel gelişmişlik seviyesinde olunması (uluslararası ticaret ve finansta önemli yer sahibi olmak); (iii) Katılımcılar arasında ortak ideolojik yaklaşımların bulunması; (iv) Parlamenter demokrasinin varlığı. Bu koşullar Avrupa örneğinde bulunmaktaydı. Evrensel bir entegrasyonun, örneğin Birleşmiş Milletler aracılığı ile sağlanmasını ise Haas oldukça zayıf bir olasılık olarak görüyordu. Çünkü bütünleşme için gerekli kriterleri her bir katılımcının sağlaması zordu. Haas, dünyanın başka bölgelerinde bu derece başarılı bir entegrasyonu mümkün bulmamıştır.