Gümrük vergileri spesifik esasa veya ad valorem esasa göre konulurlar. Spesifik vergiler, malın birimi başına alınan sabit miktardaki vergilerdir. Ad valorem vergiler, malın değerinin bir yüzdesi biçiminde alınırlar. Spesifik vergiler uygulaması kolay, ancak adaletsiz vergilerdir. Ad valorem vergiler, adalet ilkesine uygun, fakat uygulaması daha güç vergilerdir.

Leontief çelişkisinin Faktör Donatımı üzerinde yarattığı tartışmaların sonucunda, 1960’lardan sonra uluslararası ticareti açıklamak üzere yeni yeni teoremler veya hipotezler ortaya atılmıştır. Bu teoremler; Nitelikli İşgücü Teoremi, Teknoloji Açığı Teoremi, Ürün Dönemleri Teoremi, Tercihlerde Benzerlik Teoremi, Ölçek Ekonomileri Teoremi, Monopolcü Rekabet Teoremidir.

İstatistik farklar (statistical discrepancy), ödemeler bilânçosu istatistiklerini muhasebe kayıtları anlamında denkleştirmek amacıyla kullanılır ve bir tek kalemden ibaret bir kayıttır. Buna bazen net hatalar ve unutmalar hesabı da denir.

Ekonomik anlamda küreselleşmenin şu üç boyutu dikkat çekicidir: Ticari küreselleşme, mali küreselleşme ve üretimin küreselleşmesi. Ticari küreselleşme veya küresel ticaret, diğerlerinden daha eski bir gelişmedir. Bu gelişme, 1947’de kurulan GATT çerçevesinde gümrük tarifeleri ve kotaların kaldırılarak uluslararası ticaretin evrensel boyutlarda serbestleştirilmesi çalışmaları ile başlatılmıştır.

Dış ticaret akımlarına dayalı kur teorisine göre bir ülkenin parasının değerini belirleyen etken, o ülkenin mal ihracat ve ithalâtıdır. İhracatın ithalâttan büyük olması (dış ticaret bilânçosu fazlası) durumunda ulusal paranın dış değeri yükselir. Tersine, ithalâtın ihracatı aşması (dış ödeme açığı) da ulusal paranın değer yitirmesine neden olur.

Malların dış piyasada iç piyasaya oranla daha düşük fiyatlarda satılması olarak tanımladığımız damping kendi içerisinde 3 farklı gruba ayrılır.

Kayıtsızlık eğrileri ekonomik analizlerde açıklık sağlayan önemli bir araçtır. Bireysel kayıtsızlık eğrileri Mikro İktisat’ın konusuna girer. Uluslararası İktisat bakımından önemli olan toplumsal kayıtsızlık eğrileridir.

Tarifeler kotalara göre daha esnek uygulamalardır. Piyasa mekanizmasını ortadan kaldırmazlar. Toplumsal maliyetleri kotalardan düşüktür. Tarife konulan bir malın iç piyasada satışının bir üst sınırı vardır. Talep artsa da fiyat bu sınırın üzerine çıkmaz. Kotalarda talep artışının belirli bir üst sınırı yoktur. Bu malın talep esnekliğine bağlıdır. Tarifeye tabi bir mala olan talep artarsa tarifeli fiyattan istenildiği kadar mal ithal edilebilir. Kotalarda belirlenen miktarın ötesinde ithalat yapılamaz. Kotalar daha fazla bürokratik mekanizma gerektirir. Daha yaygın biçimde rüşvet ve kaçakçılığa neden olurlar. Bunların yanında kotaların üstün oldukları yönler de şunlardır: Kotaya tabi maldan yapılacak ithalat hacmi önceden belirlidir. Tarifelerde ise bunu önceden tam olarak tahmin etme olanağı bulunmayabilir. Kotalar, ithalatı kısma, sermaye ihracını önleme ve böylece de dış dengeyi sağlama açısından daha etkili araçlardır. Ayrıca yerli sanayiye de daha sıkı bir koruma sağlarlar.

Para politikası araçları, merkez bankasının uyguladığı açık piyasa işlemleri ile bankaların kredi karşılıkları ve reeskont oranlarından oluşmaktadır. Vergi gelirleri ile kamu harcamaları ise maliye politikasının araçlarıdır.

Döviz, menkul değer, ticari mal veya üretim faktörü gibi bir ekonomik varlığın aynı andaki fiyat farklılıklarından kazanç sağlamak üzere eşanlı olarak alınıp satılması (veya satılıp alınması) biçimindeki işlemlere arbitraj (arbitrage) adı verilir.

Ölçek ekonomileri ve farklılaştırılmış mallara dayalı yeni teoremler, yoğun sermaye ve teknoloji içeren sanayi malları üzerindeki endüstri-içi ticareti açıklama yönünden daha uygun bir yapıdadır.

Az gelişmiş ülkeler de iktisadi birleşmeler teorisine yoğun bir ilgi duymuşlardır. Nitekim gerek Latin Amerika’da, gerek, Orta Doğu, Asya ve Afrika’daki az gelişmiş ülkeler arasında çok sayıda iktisadi birleşme hareketi ortaya çıkmıştır. Fakat bu ülkelerin iktisadi birlikler kurmalarındaki ana etken sanayileşmelerini hızlandırma konusundaki istek ve çabalarıdır. Ufak ufak piyasaların yerine, geniş bir birleşik piyasanın geçmesi, doğurduğu ölçek ekonomileri, teknolojik gelişme, kaynak etkinliğini artırma ve yabancı sermayeyi özendirme gibi olumlu etkiler dolayısıyla, kalkınmayı hızlandırabilir. Böylece, az gelişmiş ülkeler tek başlarına başaramadıklarını birlikte gerçekleştirmeyi umarlar.

İhracat endüstrisindeki bir büyük firmanın malını dış piyasada iç piyasadan daha düşük bir fiyattan satma uygulamasına damping (dumping) adı verilir.

Birleşme türleri şu şekilde sıralanabilir:

- Tercihli Ticaret Anlaşmaları

- Serbest Ticaret Bölgesi

- Gümrük Birliği

- İktisadi Birlik

- Ortak Pazar

Bir mal üzerine konulan tarife iç fiyatları yükselterek malın iç üretimini artırır, tüketimini azaltır ve böylece ithalatını da daraltmış olur.

İki ülkenin teklif eğrilerinin kesiştiği noktada uluslararası denge fiyatları oranı belirlenir ya da ortaya çıkar.