Uluslararası Ticaret Hukuku Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi MÖHUK'a göre tenfiz talebinin reddedileceği hallerden biridir?
Karşılıklılık esası varsa |
Karar, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmemişse |
Hüküm kamu düzenine açıkça aykırı değilse |
Kara, savunma haklarına riayet edilerek verilmişse |
Kararı veren mahkemenin yetkisi aşkın/aşırı yetki ise |
Kararı veren mahkemenin yetkisi aşkın/aşırı yetki olmamalıdır.
Doğru cevap E seçeneğidir.
2.Soru
Bir davanın mahkemece nasıl bir hükme bağlandığını gösteren resmî belgeye ne denir?
Tenfiz |
cebrî icra |
lex fori |
yetki klozu |
İlâm |
İlâm; bir davanın mahkemece nasıl bir hükme bağlandığını gösteren resmî belgedir.
3.Soru
Varşova Sözleşmesine ülkemiz ne zaman taraf olmuştur?
3 Aralık 1977 |
15 Ekim 1990 |
5 Kasım 1992 |
21 Aralık 1996 |
26 Mart 2011 |
Kısa adı Varşova Sözleşmesi olan, 1929 tarihli Uluslararası Hava Taşımalarına İlişkin Bazı Kuralların Birleştirilmesi Hakkında Sözleşmeye ülkemiz 3 Aralık 1977 tarihinde katılma yolu ile taraf olmuştur.
4.Soru
Gelişmişlik düzeyi fark etmeksizin tüm devletler için geçerli olacak kural ve standartların uyumlaştırılmasına yönelik çaba gösteren kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Dünya Gümrük Örgütü |
Milletlerarası Ticaret Odası |
Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü |
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü |
Birleşmiş Milletler Ticaret Hukuku Komisyonu |
Birleşmiş Milletler Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) ticaret konuları ile ilgilenen diğer bir BM kuruluşudur. UNCTAD gelişmekte olan devletlerin ticaret ve kalkınma konularındaki ihtiyaçlarını ele alırken, UNCITRAL gelişmişlik düzeyi fark etmeksizin tüm devletler için geçerli olacak kural ve standartların uyumlaştırılmasına yönelik çaba göstermektedir. 1966 yılında kurulan Komisyon, BM Genel Kurulu tarafından altı yıllık dönem için seçilen 60 üye ülkeden oluşmaktadır. U¨yelik seçiminde dünyanın farklı coğrafi bölgelerinin yanı sıra farklı ekonomik ve hukuk sistemlerinin temsiline dikkat edilmektedir. Doğru cevap: E
5.Soru
Hükûmetlerarası uluslararası kuruluşların anlaşma niteliğinde kabul ettikleri metinler taraf ülkeler açısından ne tür bir özellik taşır?
İsteğe bağlıdır. |
Alternatiftir. |
Bağlayıcıdır. |
Yoruma açıktır. |
Bağlayıcı değildir. |
Hükûmetlerarası uluslararası kuruluşların anlaşma niteliğinde kabul ettikleri metinler taraf ülkeler açısından bağlayıcıdır. Bunlar uluslararası kamu hukukuna dair anlaşmalar gibi onaylanır ve kanun hükmünde olmak üzere yürürlüğe konur. UNCITRAL’in kabul ettiği Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) bu tür anlaşmalara örnek gösterilebilir. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi HMK göre, yabancı unsur içeren bir uyuşmazlıkta Türk mahkemelerinin yetkili kılınması için yapılan yetki anlaşmasında aranan şartlardan değildir?
Gerçek kişiler arasında yapılmalıdır. |
Yetkili kılınan mahkeme veya mahkemeler belirli olmalıdır. |
Yazılı şekilde yapılmalıdır. |
Uyuşmazlıkla ilgili kesin yetkiye sahip bir başka Türk mahkemesi bulunmamalıdır. |
Uyuşmazlık konusu hukuki ilişki, belirli veya belirlenebilir olmalıdır |
HMK m. 17 ve 18’e göre B, C, D ve E seçeneğinde belirtilen hususlar aranır. Ancak Yetki anlaşması tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapılmalıdır. Zayıf tarafı korumak amacıyla, sadece tacirlerin veya kamu tüzel kişilerinin kendi aralarında yahut birbirleriyle yetki anlaşması yapabilmelerine müsaade edilmiştir. Bir gerçek kişi ile tacir arasında yapılan yetki anlaşması geçersiz olduğu gibi, gerçek kişilerin kendi aralarında da böyle bir anlaşma yapabilmeleri mümkün değildir.
7.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi gerçek kişileri, tüzel kişileri ve şeyleri (hava araçları ve deniz gemileri) bir devlete bağlayan hukuki ve siyasi bağı ifade eder?
Tabiiyet |
Mükellefiyet |
Yerindelik |
Varış ilkesi |
Ülke |
Tabiiyet, gerçek kişileri, tüzel kişileri ve şeyleri (hava araçları ve deniz gemileri) bir devlete bağlayan hukuki ve siyasi bağdır. Doğru cevap "A" şıkkıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi arabulucunun işlevleri arasında yer almamaktadır?
Tarafların görüşme masasına oturmasının sağlanması; |
Taraflar arasındaki görüşmelere yardımcı olmak; |
Uyuşmazlığın tarafsız analizi konusunda taraflara yardımcı olmak; |
Değişik önerileri ile taraf çıkarlarının ortaya konulmasına yardımcı olmak |
Çözüm önerilerinde bulunmamak |
Arabulucunun işlevleri, tarafların görüşme masasına oturmasının sağlanması; taraflar arasındaki görüşmelere yardımcı olmak; uyuşmazlığın tarafsız analizi konusunda taraflara yardımcı olmak; tarafların uyuşmazlığın çözümüne ilişkin değişik önerileri ile taraf çıkarlarının ortaya konulmasına yardımcı olmak; taraflarca istenirse, çözüm önerilerinde bulunmak şeklinde belirtilebilir.
9.Soru
Kamu düzeni ile ilgili yargılardan aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Mekana göre değişmez. |
Zamana göre değişir. |
Bütün ülkelerde aynıdır. |
Hukuki ilişki ile ha^kimin hukuku arasında bir bağlantısı yoktur. |
Sınırsız hakları vardır. |
Milletlerarası özel hukuktaki kamu düzeni anlayışı iç hukuktaki kamu düzeni anlayı- şından farklı ve çok daha sınırlıdır. İç hukukta bir kural kamu düzeni için getirilmiş olsa bile, söz konusu kuralın varlığı milletlerarası özel hukukta kamu düzeni müdahalesine sebebiyet vermeyebilir. Bununla birlikte, hangi konuların Türk kamu düzeni müdahale- sine sebebiyet vereceğinin önceden (a priori) belirlenmesi mümkün değildir. Her somut uyuşmazlıkta uygulanacak hukuk olarak tayin edilen yabancı devlet hukukunun olaya uygulanan hükmünün Türk kamu düzenine açıkça aykırı olup olmadığının değerlendi- rilmesi gerekir. Kamu düzeni, zamana ve meka^na göre değişen bir kavramdır. Aynı ülke içerisindeki kamu düzeni anlayışı zamanla değişebileceği gibi, ülkeden ülkeye de farklılık gösterebilir. Diğer yandan kamu düzeni müdahalesinin söz konusu olabilmesi için, uyuş- mazlığa konu olan hukuki ilişki ile ha^kimin hukuku arasında bir bağlantının bulunması gerektiği kabul edilmektedir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi CMR'de sayılan, taşıyıcının sorumluluktan kurtulabileceği özel hallerdendir?
Talep sahibinin kusuru |
Eşyanın kendi kusuru |
Eşyanın doğal niteliği |
Talep sahibi tarafından verilen talimat |
Taşıyıcının kaçınamayacağı haller |
CMR m. 17/4 hükmünde sayılan özel sebepler şunlardır,
• Taşımanın açık araçla yapılması;
• Eşyanın ambalajsız veya yetersiz ambalajla taşımaya verilmiş olması;
• Yükleme, istifleme veya boşaltmanın gönderen veya gönderilen tarafından yapılması;
• Eşyanın doğal niteliği;
• İşaret veya numaralandırmanın yetersiz veya hatalı oluşu;
• Canlı hayvan nakli.
11.Soru
Resmî olarak 1995 yılında kurulmuş olmakla birlikte, çok taraflı ticaret sisteminin temelleri çok önce 1947 yılında imzalanan GATT ile atılmış olan uluslararası kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
Dünya Fikrî Mülkiyet Hakları Örgütü |
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı |
Dünya Gümrük Örgütü |
Dünya Ticaret Örgütü |
Milletlerarası Ticaret Odası |
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), uluslararası ticareti düzenleme amacı taşıyan ve yalnızca devletlerin üye olabildiği bir uluslararası kuruluştur. DTÖ, resmî olarak 1995 yılında kurulmuş olmakla birlikte, çok taraflı ticaret sisteminin temelleri çok önce 1947 yılında imzalanan GATT ile atılmıştır. GATT 1948 1994 yılları arasında dünya mal ticaretini düzenleyen temel metin olmuştur. Anlaşmaya taraf ülkelerin 47 yıllık uygulama dönemi içerisinde gerçekleştirdikleri Müzakere Turları ile GATT zaman içerisinde içerik ve taraf olan devlet sayısı bakımından genişlemiş, aynı zamanda fiilî bir uluslararası kuruluşa dönüşmüştür. 1986- 1994 yılları arasında gerçekleştirilen Uruguay Turu sonrasında GATT ile kurulan sistem DTÖ çatısı altına alınmıştır. Ayrıca mal ticaretine ilave olarak hizmetler ve ticaretle bağlantılı fikrî mülkiyet hakları da çok taraflı ticaret sistemi altında ele alınmaya başlanmıştır. DTÖ’nün 1 Ağustos 2018 tarihi itibarıyla 164 üyesi bulunmaktadır. Türkiye ise GATT sistemine 1951 yılında Torquay Turu sırasında taraf olmuş ve DTÖ’nün de kurucu üyeleri arasında yer almıştır. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdaki örgütlerden hangisinde Türkiye kurucu üye olarak yer almıştır?
DTÖ |
DGÖ |
UNCTAD |
WIPO |
IMF |
Türkiye’nin kurucu üye olarak yer aldığı DGO¨ uluslararası ticaretin %98’ini gerçekleştiren 182 üyeye sahiptir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, milletlerarası usul hukukunun kapsamı arasında değildir?
Yabancıların Türkiye’de dava açmalarında veya takipte bulunmalarında teminat yükümlülükleri |
Yabancı mahkemeden yardım istenmesi |
Yurt dışında tebligat |
Yabancı devletin yargı bağışıklığı/muafiyeti alacaklıların, devlet kuvvetinin yardımı
|
Kişiler arasındaki özel hukuk uyuşmazlıklarının, devletin yargı organları önünde karara bağlanması |
Kişiler arasındaki özel hukuk uyuşmazlıklarının, devletin yargı organları önünde karara bağlanması; milletlerarası usul hukukunun kapsamı arasında değildir.
14.Soru
Taşıyıcının bir eşya veya yolcuyu bir yerden diğer bir yere ücret karşılığında taşıması şeklinde tanımlanan sözleşme aşağıdakilerden hangisidir?
Navlun sözleşmesi |
Taşıma sözleşmesi |
İstisna sözleşmesi |
Eser sözleşmesi |
İş sözleşmesi |
Taşıma sözleşmesi, taşıyıcının bir eşya veya yolcuyu bir yerden diğer bir yere ücret karşılığında taşıması şeklinde tanımlanabilir.
15.Soru
satıcının ayıplı mal gönderdiği yönünde bankaya bildirimde bulunulması halinde iyi niyetle taşıma senedini aldığını ve bunun sonucunda ödeme yaptığını ispat külfeti kime aittir?
Satıcı |
Alıcı |
Banka |
Taşıyıcı |
Gümrük görevlisi |
İyi niyetle taşıma senedini aldığını ve bunun sonucunda ödeme yaptığını ispat külfeti bankaya aittir.
16.Soru
Genel yetkili mahkeme ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Davanın açıldığı tarihte davalı gerçek kişinin davanın açıldığı tarihte bulunduğu yer mahkemesi genel yetkili mahkemedir. |
Gerçek kişinin yerleşim yerinin tespit edilememsi durumunda genel yetkili mahkeme davacının yerleşim yeri mahkemesidir. |
Tüzel kişinin bir şubesinin yaptığı işlem nedeniyle dava açılacaksa tüzel kişinin yerleşim yeri ya da işlemi yapan şubesinin bulunduğu yerdeki mahkeme genel yetkili mahkemedir. |
Tüzel kişinin davalı olması durumunda genel yetkili mahkeme, tüzel kişinin şubesinin bulunduğu herhangi bir yer olabilir. |
Yabancı unsur taşıyan uyuşmazlıklarda ülke içinde herhangi bir yerin mahkemesi genel yetkili mahkeme olabilir. |
Tüzel kişinin şubesinin yaptığı işlem nedeniyle dava açılacaksa, davacı ister tüzel kişinin yerleşim yerinde, isterse işlemi yapan şubenin bulunduğu yerdeki mahkemede dava açabilir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yabancı unsurlu sözleşmeye uygulanacak hukuka tabi değildir?
Sözleşmenin şekli |
Borcun ifa şekli |
Sözleşmeye aykırılık |
Borçlu temerrüdü |
Alacaklı temerrüdü |
Sözleşme statüsünün, yani MÖHUK m. 24 uyarınca sözleşmeye uygulanacak hukuk olarak tayin edilen hukukun, belirli istisnalar dışında, taraflar arasındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıkların tamamı bakımından uygulanacağı yukarıda belirtilmişti. Tarafların ehliyeti ve sözleşmenin şeklî geçerliği konuları sözleşme statüsünün kapsamına girmeyen hususlardır.
18.Soru
Uygulanacak hukukun uygulanmasını sınırlayan hallerden biri olan kamu düzenine ilişkin olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Milletlerarası özel hukuktaki kamu düzeni anlayışı iç hukuktaki kamu düzeni anlayışıyla birebir örtüşmektedir. |
Kamu düzeni, zamana ve mekâna göre değişen bir kavramdır. |
kamu düzeni müdahalesinin söz konusu olabilmesi için, uyuşmazlığa konu olan hukuki ilişki ile hâkimin hukuku arasında bir bağlantının bulunması gerektiği kabul edilmektedir. |
Yabancı devlet hukukunun uygulanması durumunda Türk ahlak ve adap anlayışına, Anayasa’daki temel hak ve özgürlüklere, Türk hukukunun temel ilke ve değerlerine tahammül edilemez bir aykırılığın ortaya çıkacak olması hâlinde söz konusu hukukun uygulanmasından vazgeçilir. |
MÖHUK’ta kamu düzenine aykırılık 5. maddede düzenlenmiştir. MÖHUK m. 5 uyarınca, kamu düzeni “olumsuz etki” veya “önce olumsuz sonra olumlu etki” olmak üzere iki tür etki doğurabilir. |
Milletlerarası özel hukuktaki kamu düzeni anlayışı iç hukuktaki kamu düzeni anlayışından farklı ve çok daha sınırlıdır. İç hukukta bir kural kamu düzeni için getirilmiş olsa bile, söz konusu kuralın varlığı milletlerarası özel hukukta kamu düzeni müdahalesine sebebiyet vermeyebilir.
19.Soru
Tarafların, aralarındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuku seçme imkanına sahip olması aşağıdaki prensiplerden hangisinin sonucudur?
Adalet prensibi |
Eşitlik prensibi |
Tarafsızlık prensibi |
İrade serbestisi prensibi |
Hukuk devleti prensibi |
MÖHUK’un 24. maddesinin birinci fıkrasında sözleşmeden doğan borç ilişkileri alanında “irade serbestisi prensibi” benimsenmiştir. Söz konusu prensip uyarınca taraflar, aralarındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuku seçme imkanına sahiptir. Söz konusu seçim imkanından yararlanan taraflar diledikleri bir devlet hukukunu uygulanacak hukuk olarak seçebilirler. Doğru cevap "D" şıkkıdır.
20.Soru
Milletlerarası Özel Hukuk'un; 24. maddesinde sözleşmeden doğan borç ilişkileri alanında benimsenmiş olan prensip aşağıdakilerden hangisidir?
İrade prensibi |
İrade serbestisi |
İrade talebi |
İrade serbestisi prensibi |
İrade kullanım hakkı |
Milletlerarası Özel Hukuk'un ( MÖHUK ) 24. maddesinin birinci fıkrasında sözleşmeden doğan borç ilişkileri alanında '' irade serbestisi prensibi '' benimsenmiştir. Söz konusu prensip uyarınca taraflar, aralarındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuku seçme imkanına sahiptir. Söz konusu seçim imkanlarından yararlanan taraflar diledikleri bir devlet hukukunu uygulanacak hukuk olarak seçebilirler. Söz konusu hukukun taraflarla ya da aralarındaki sözleşmeyle bağlantılı bir hukuk olma şartı yoktur. Bu anlamda MÖHUK madde 24 sözleşme taraflarının hukuk seçimi imkanını sınırlandırmamıştır. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ