XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Ara 28. Deneme Sınavı

1.Soru

Hangi cümlede hem yer hem de zaman zarfı olarak kullanılan zarf bulunmaktadır?

Tüni yattı yakgakta kündüz örü

Bilip iter işni ökünmez kidin

Küz keligi yazın belgürer

Kelgil amul oynayalım

Üküş sözleme söz birer sözle az

2.Soru

Unıt-mış men sözcüğündeki -mış eki aşağıdakilerden hangisini belirtmektedir?

Belirsiz Geçmiş Zaman

Belirli Geçmiş Zaman

Geniş zaman

Gelecek zaman

Şimdiki zaman

3.Soru

Hangisinde birinci tekil kişi zamirine ilgi durumu eki ve ayrılma durumu eklenmiştir?

meniŋdin

meniŋde

mende

bizni

olarka

4.Soru

Hangi beyitte binlerce anlamına gelen bir ikileme bulunmaktadır?

irinçig kışıġ sürdi yazkı esin/
yaruk yaz yana kurdı devlet yasın

yaġız yėr yıpar toldı kāfūr kitip /
bezenmek tiler dünyā körkin itip

tümen tü çėçekler yazıldı küle /
yıpar toldı kāfūr ajun yıd bile

kalık kaşı tügdi közi yaş saçar /
çėçek yazdı yüz kör küler katġurar

udır ėrdiŋ ėrse tur aç emdi köz/
ėşitmediŋ ėrse ėşit mende söz

5.Soru

eşitgil biliglig negü tep ayur

edebler başı til küdezmek teyü

Yukarıda verilen dizelerin Türkiye Türkçesi’ne doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

İnsana ne gelirse, dilinden gelir; dili yüzünden kimi iyi, kimi kötü olur.

Dilini sıkı tut, gel, sözünü kısa kes (az konuş); dilini korursan kendini de korumuş olursun.

Dilini tut, dişin kırılmasın; eğer dilini tutmazsan (dilin muhafaza altından çıkarsa) dişin kırılır.

Dinle, bilgili (kişi) ne diyor: Edeplerin başının dili korumak (dili doğru kullanmak) olduğunu söyler.

Sözüme bilgi ile temel atarım, ey dost!

6.Soru

Eşitgil biliglig negü tep ayur

Edebler başı til küdezmek teyür

Tilin bekte tutgıl tişin sınmasun

Kalı çıksa bektin tişinni sıyur

Dörtlüğe göre bilgili kişinin edepli olmayla ilgili söylediği aşağıdakilerden hangisidir?

Dilin kemiği yoktur.

Dilimizi tutabilmek erdemdir.

Dildir insanı iyi de kötü de yapan.

Dili doğru kullanmak gerekir.

Az ve öz konuşmak gerekir.

7.Soru

Aşağıdakilerden hangisi kişi zamirlerinin yönelme durumunu örnekler?

bizdin

bizikde

bizni

bizke

biznin

8.Soru

"Andın tamar tükel tuz" dizesinin Türkiye Türkçesine çevirisi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

bütün güzellikler oradan damlıyor

bütün güzellikler ondan başlıyor

bütün güzellikler senden damlıyor

bütün güzellikler ondan geliyor

bütün güzellikler ondan damlıyor

9.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bu dönem kullanılan miktar zarflarından değildir?

köp

Artuk

az

birinç

üküş

10.Soru

tüpi yel keçer teg tiriglik tükettim

dizesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

fırtına yel gibi nefesimi tükettim

fırtına yel gibi gençliğimi tükettim

fırtına yel gibi hayatımı tükettim

fırtına yel gibi sevincimi tükettim

fırtına yel gibi canımı tükettim

11.Soru

Çağatay Türkçesi hangi yüzyıllar arasında kullanılmıştır?

XIII-XIV. yüzyıl

XIV-XVI. yüzyıl

XI-XII. yüzyıl

X-XI. yüzyıl

XII-XIV. yüzyıl

12.Soru

Aşağıdakilerden hangisi eylemden ad türeten ekle türetilmiştir?

eliglik

ulugsıg

arala

keçig

yıgaç

13.Soru

Karahanlı Türkçesinde “-U” ekinin işlevi aşağıdakilerden hangisidir?

Topluluk sayı adı yapan ek

Eylemden eylem yapan ek

Fiilden fiil yapma eki

Gelecek zaman eki

Ulaç eki

14.Soru

"Sėzikermen" kelimesi aşağıdakilerden hangisine göre çekimlenmiştir ?

Geniş zamanın 2.tekil kişisi

Geniş zamanın 1.tekil kişisi

Belirsiz geçmiş zamanın 1.tekil kişisi

Öğrenilen geçmiş zamanın 2.tekil kişisi

Belirli geçmiş zamanın 1.tekil kişisi

15.Soru

“ Yaşık yandı bolgay yana ornı?a balık kudrukındın kozı burnı?a“dizelerinin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir ?

Doğu rüzgarı doğudan eserek geldi, dünyayı süslemek için cennet yolunu açtı.

Kafur gidip kara toprak misk kokusuyla doldu, dünya güzelliğini düzenleyip süslenmek ister.

İlkbahar rüzgarı kötü kışı sürdü, uzaklaştırdı; parlak ilkbahar yine mutluluk yayını kurdu.

Güneş yine yerine dönmüş olacak, balık burcundan koç burcuna dönmüş olacak.

Kurumuş ağaçlar yeşil elbiseler giydi; mor, al, sarı, mavi, kırmızı (ile) süslendi

16.Soru

“Kaz ördek kugu kıl kalıkıg tudı kakılayu kaynar yokaru kudı” dizelerinin Türkiye Türkçesine çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?

Kara toprak yüzüne yeşil örtü bağladı, Çin kervanı Çin ipekli kumaşını yaydı Kara çumguk mercan gagasıyla öttü, sesi nazlı bir kızın sesi gibi cana yakın

Ova, dağ, kır, vadi, yayılıp döşendi, yamacı ve tepesi yeşil, al giyip süslendi Mavi turna gökte yüksek sesler çıkarır, dizilmiş deve kervanı gibi uçar havalanır

Binlerce renkteki çiçekler gülerek açıldı, dünya güzel koku ile misk ve kafur doldu

Saba rüzgarı karanfil kokusuyla çıktı, dünya sonra tamamiyle misk koktu

Kaz, ördek, kuğu, kıl kuyruk göğü kapladı, ötüşerek yukarı-aşağı uçuşlar

17.Soru

Dîvânu Lugati’t-Türk’ün tek yazma nüshası nerede bulunmaktadır?

Süleymaniye kütüphanesi

Uzunköprü’de Seyit Ali’nin kitapları arasında

Viyana Sarayı Kitaplığında

Millet Kütüphanesi

Mısır Devlet Kütüphanesinde

18.Soru

Aşağıdakilerden hangisi ünsüz düşmesi sonucu oluşan sözcüklerden biridir?

Urunç

Yakşı

Koşnı

Kutul

Muyan

19.Soru

12. yüzyılda yazıldığı tahmin edilen Atebetü’l-hakâyık'ın anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Aklın yolu

Hakikatlerin Özü

Hakikatlerin eşiği

Akıbetlerin Özü

Güzel Ahlak

20.Soru

I. Fiillerden türeyen sıfat fiiller çekim eklerini alabilirler.

II. Fiilin gösterdiği eylemi yapanı da gösterirler.

III. Sadece kişi kavramı taşımazlar.

Sıfat-fiillerle ilgili yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I ve III

I, II ve III