XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Final 1. Deneme Sınavı

1.Soru

Aşağıdaki beytin doğru okunuşu hangi seçenekte verilmiştir?

ḫānım birle malıña atıña bėr / kitābı ḳılġu ḳalḳıl yidi tedbīr

cānım birle melīke atıña bėr / kitābı ḳılaġuḳa ḳıl yėdi ted bėr

ḫānım birle malıña atıña bir / kitābı ḳulaġuḳa ḳıl tėdi tedbīr

ḫānım birle melīke atıña bir / kitābı ḳılġuḳa ḳıl tėdi tedbīr

ḫānım yėrle melīke etiñe bir / kitābı ḳılġuḳa ḳıl tėdi tedbīr

2.Soru

Mukaddimetü’l-Edeb’de Arapça “vaḳt” için Türkçe hangi karşılık verilmiştir?

vakit

zaman

çaḳ

süre

asır

3.Soru

"nasip" Aşağıdakilerden hangisi verilen kelimenin Nehcü’l-Feradis ve Kısasü'l Enbiya kitabında kullanılan karşılığıdır?

sanmaduk

yöndin

rozini

üküşleri

tegürgey

4.Soru

Orta Asya Türk Dili'nin ilk evresi olan Karahanlı Türkçesi, hangi yüzyıllar arasında gelişmiştir?

8. - 10. yüzyıllar arasında

9. - 11. yüzyıllar arasında

10. - 12. yüzyıllar arasında

11. - 13. yüzyıllar arasında

12. - 14. yüzyıllar arasında

5.Soru

"Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini ......…. , ………… ve ……... boylarının ağızlarından alınan kelime ve şekil bilgisi oluşturur." ifadesinde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Tatar, Özbek, Kıpçak

Oğuz, Kıpçak, Kanglı

Oğuz, Tatar, Özbek

Kanglı, Türkmen, Boşnak

Uygur, Oğuz, Özbek

6.Soru

Oguz Kagan Menakıbı’nın bilinen tek yazma nüshası nerededir?

İstanbul

St. Petersburg

Venedik

Paris

Taşkent

7.Soru

“çarukdun” kelimesinin çözümlemesi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

çarukdun ‘çarıktan’ : +dun, -k, çaru- (< çaruk+dun)

çarukdun ‘ışıktan’ : +n, +du, -k, çaru- (< yaru-k+du+n)

çarukdun ‘ışıktan’ : +dun, çaruk- (< yaruk+dun)

çarukdun ‘çarıkta’ : +dun, -k, çaru- (< çaru-k+dun)

çarukdun ‘ışıktan’ : +dun, -k, çaru- (< yaru-k+dun)

8.Soru

Metinde altı işaretlenen kelimenin anlamı hangisidir?

cezalandırma

iyilik

yaratma

gösterme

buyurma

9.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinin Türkiye Türkçesindeki karşılığı “benim”dir?

beniŋ

mendin

menim

meniŋ

bendin

10.Soru

Çeşitli durum ekleri alan aşağıdaki şahıs zamirlerinin hangisi Türkiye Türkçesinde “sizin” anlamında kullanılmıştır?

silerni

sizke

saŋar

silerniŋ

aŋça

11.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde gelecek zaman eki yoktur?

tap-ga-men

öltür-gey-siz

kıl-gum turur

bol-ısar

tedi er-se

12.Soru

Harezm bölgesinde Türkleşmeden önce hangisi konuşuluyordu?

Eski bir İran dili

Eski bir Arap dili

Eski bir Sanskrit dili

Eski bir Çin dili

Eski bir Moğol dili

13.Soru

Mukaddimetü’l-Edeb kim tarafından yazılmıştır?

Harezmi

Kutb

Zamahşeri

Nizami

Rabguzi

14.Soru

I. Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneğidir.
II. Kaşgarlı Mahmud tarafından yazılmıştır.
III. Onar fasıldan oluşan dört baptan meydana gelmektedir.
IV. Sanatlı ve anlaşılması güç bir üsluba sahiptir.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri Nehcü’l-Feradis ile ilgili olarak doğrudur?

Yalnız II

I, III

II, IV

I, II, III

II, III, IV

15.Soru

Oğuz Kağan Menakıbının bilinen tek yazma nüshası nerededir?

Paris Bibliothèque Nationale

Mitchell Library

Trinity College Library

Stiftsbibliothek

British Library

16.Soru

Bu beyitteki cümlelerin yüklemleri hangi kiptedir?

şart

belirli geçmiş zaman

gereklilik

emir-istek

geniş zaman

17.Soru

4, 5, 6, 7 ve 8. soruyu aşağıdaki metne göre cevaplandırınız.

Bir kimerse takı bir kemerseke aydı: Bu ol kişi-turur, kim kèçe hergiz yatmaz, erteke tegi ta‘at kılur, tedi erse, Abu Hanife rahmatu’llahi ‘alayhi ol kişiniñ sözini işitti erse, aytur erdi: Men Tañrı ta‘aladın uftanur-men, halayık mèni tünle yatmaz ta‘at ve ‘ibadat kılur tèseler takı men yatsa-men, anlarnı yalganlamış bolgaymen, tèr erdi.

Aşağıdaki metinde geçen belgisiz zamirdir?

kèçe

hergiz

kimerse

erse

tünle

18.Soru

"yakin husravlıkın kördi atası "

Yukarıdaki metnin Türkiye Türkçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Sultanlığını babası yine anladı.

Sultanlığını babası kötü anladı.

Sultanlığını babası yeniden anladı.

Sultanlığını babası iyice anladı.

Sultanlığını babası tekrar anladı.

19.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesi’nde “bıltur” anlamındadır?

Sonbahar

Bu yıl

Gece

Geçen yıl

Ay başı

20.Soru

"On miñ yarmak Hasan atlıg kişi birle ıda bèrdi erse, Abu Hanife neerse sözlemedi erse, yaranları aydı" Verilen dizenin Türkçe karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

O Hasan adlı kişi de on bin dirhemi evin köşesine koyup çıktı. Ebû Hanîfe rahmatu ’llahi ‘alayhi sağlığına kavuşunca o on bin dirheme hiç el sürmedi.

Siz benim katımda saygı görürseniz Kûfe halkı sizin buyruğunuzdan çıkmaz, dedi. Ebû Hanîfe rahmatu ’llahi ‘alayhi kabul etmedi.

Birkaç gün hapisete yattıktan sonra Hübeyreoğlu, ne yaptın, sözümü kabul ediyor musun yoksa daha boyuna zindanda yatacak mısın, diye kişi gönderdi.

Bütün hazırlığını gördü ve bir gece kaçıp Kûfe’den çıktı. Mekke’ye gitti. Öyle çok Mekke’de durdu, ki halifelik Abbasoğulları’na geçti.

On bin dirhem [Kahtabaoğlu] Hasan adlı kişi ile birlikte gönderdi. Ebû Hanîfe rahmatu ’llahi ‘alayhi bir söz söylemedi.