XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Final 22. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

“ çürekige ” kelimesinin çözümlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?


çürekige ‘yüreğine’ +ge, +i, çü,-rek (< yürek+i+ge)

çürekige ‘yalnız’ +ge, +i, çürek (< yürek+i+ge)

çürekige ‘yüreğine’ +ge, +i, çürek (< yürek+i+ge)

çürekige ‘yüreğine’ +gei, +çü, rek (< yürek+i+ge)

çürekige ‘yalnız’ +ge, +i, çür, -ek (< yürek+i+ge)


2.Soru

I. Edebe Giriş II. Nebilerin Kıssaları III. Müridin Yardımcısı IV. Cennetlerin Açık Yolu V. Bilge Kağan Destanı Yukarıdakilerden hangisi Harezm Türkçesi eserleri arasında yer alır?


I, II, V

I, III, IV, V

Yalnız II

I, II, III, IV

I, IV


3.Soru

Mukaddimetü ’l-Edeb [=Edebe Giriş] eserinin bilinen kaç nüshası mevcuttur?


10

15

20

25

30


4.Soru

Kutb’un kaleme aldığı Hüsrev ü Şîrîn, hangi şairin eserinin Harezm Türkçesine çevirisidir?


Sa’dî-i Şîrâzî

Ömer Hayyam

Molla Câmî

Genceli Nizâmî

Hâfız-ı Şîrâzî


5.Soru

Aşağıdakilerin hangisinde keltürmiş kelimesinin çözümlenmesi doğru verilmiştir?


-miş, -tür-, kel-

-dür, -miş-, kel-

-kel, -tür-, miş-

-tür, -miş-, kel-

-kel, -miş-, tür-


6.Soru

"...Bizniñ kutı-bız senniñ  kutuñ bolmuş, bizniñ urug-  ıbız senniñ ıgaçuñnuñ urugı bolmuş bolup turur..."

Yukarıdaki metnin Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Bizim devletimiz senin devletin olmuş, bizim uğurumuz senin ağacının yemişi olmuştur.

Bizim devletimiz senin devletin olmuş, bizim uruğumuz senin ağacının meyvesi olmuştur.

Bizim devletimiz senin devletin olmuş, bizim uruğumuz senin fidanının yemişi olmuştur.

Bizim devletimiz senin devletin olmuş, bizim uruğumuz senin ağacının yemişi olmuştur.

Bizim devletimiz senin zenginliğin olmuş, bizim uruğumuz senin ağacının yemişi olmuştur.


7.Soru

Harezm Türkçesinde geçen "bıltur" kelimesinin Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


ay başı

geçen yıl

bu yıl

gelecek yıl

ay sonu


8.Soru

'yılnıñ ülüşdin bir ülüş' ifadesinin Türkiye Türkçesi'ndeki karşılığı nedir?


30 günlük zaman dilimi

İki peygamber arası geçen dönem

Gecenin bir bölümü

Yılın mevsimlerinden bir mevsim

Kışın son gecesi


9.Soru

XI. yüzyılda Dîvânü Lügâti’t-Türk’e göre Harezm bölgesinde hangi Türk boyundan yerleşik olarak söz edilmektedir?


Peçenek

Uz

Türgiş

Küçet

Avar


10.Soru

"kişi kim caşık èrmez canı yok bil
ölügni bar mu tèr ajunda cakıl"

Yukarıdaki metnin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?


Bir kişinin gönlünde aşkı olsa
nice seher bülbül gibi inler.

İyi anla, feleğin mihrabı aşk imiş.
Âşıkların sözünü aşk ile dinle.

Âşık olmayan kişinin canı yoktur, bil.
Akıllı, dünyada ölüm var mı, der.

Bu yedi kat yer âşık olmasaydı
neden bunca yaratılmışın darbesini yesin?

Bu dünyada her ne gördümse
neden böyle diye aklıma sordum.


11.Soru

Mukaddimetü’l-Edeb’te geçen Türkçe aynıŋ yaķı ifadesinin günümüz Türkçesindeki karşılığı nedir?


ay başı

ay ortası

ay sonu

dolunay

ayın ışığı


12.Soru

Harezm Türkçesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?


Kelimelerin eski ve yeni biçimlerinin bir arada kullanıldığı görülmektedir.

Ödünçleme kelimelerin çoklukla +lIK, +lIG +çI, +sIz ve +lA ekleriyle Türkçeleştirildikleri görülmektedir.

Harezm Türkçesi metinlerinde yalnızca /e/’li kullanımlar yer almakta, /e /’li biçimler kullanılmamaktadır.

Harezm Türkçesi öncesi metinlerde geçmeyen veya nadir geçen çok sayıda kelimenin kullanıldığı görülmektedir.

Eski Türkçe ve Karahanlı Türkçesi ile kıyaslandığında bazı ses değişimlerinin olduğu görülmektedir.


13.Soru

Kısasü ’l-Enbiya ile ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?

I. Harezm Türkçesi döneminin ikinici eseridir.

II. Nasiru'd-din bin Burhanu'd-din Rabguzi tarafından yazılmıştır.

III. Nasiru'd-din Tok Buga'ya Türkçe olarak sunulmuştur.

IV.  Dini konular edebi dille anlatılmıştır.


I ve II

II ve III

I ve IV

I, II ve III

I, II ve IV


14.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde zarf-fiil eki bulunmaktadır?


baruçak

kıldaçı

keçgüsüz

aytkan

aymış


15.Soru

Mu’înü’l-Mürîd’in Türkmenler üzerinde etkili olduğu hangi eserde belirtilmektedir?


Şecere-i Terakime

Mukaddimetü’l-Edeb

Babürnâme

Muhakemetü’l-Lugateyn

Nehcü’l-Ferâdis


16.Soru

"yalganlamış " kelimesinin çözümlenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?


yalgan+la+mış

yal+gan+la+mış

yal+ga+n+la+mış

yalgan+lamış

ya+l+gan+la+mış


17.Soru

Eserde Arapça ifadelerin altında çeşitli dillerdeki karşılıkları bulunmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisinde ifadelerin karşılığı olmayan bir dil bulunmaktadır?


Harezm Türkçesi

Farsça

Özbekçe

Çağatayca

Osmanlıca


18.Soru

Aşağıdakilerin hangisinde “keltürmiş” kelimesinin çözümlemesi doğru verilmiştir?


keltü-r-miş

kel-tü-rmiş

ke-l-tü-rmiş

kel-tür-miş

kelt-ü-r-miş


19.Soru

Oguz Kagan Menakıbı’nın bilinen tek yazma nüshası aşağıdakilerin hangisindedir?


Paris Bibliothèque Nationale

St. Petersburg Library

Universitätsbibliothek Wient

Millet Yazma Eser Kütüphanesi

Uzbekistan Manuscripts Library


20.Soru

Kısasü’l-Enbiya’nın en eski nüshası nerede bulunmaktadır?


Londra

Saint Petersburg

Paris

Bakü

İsveç