XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“soñın” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Diğeri |
Sonunu |
Temelin |
Hani |
İle |
“soñın” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı ‘sonunu’dur. Açılımı ise +ın, soñ (< soñ+ın) şeklindedir.
2.Soru
"yalawaç" verilen kelimenin Türkçe izahı aşağıdakilerden hangisidir?
hazırlatmak |
peygamber |
örtünüp, gizlenip |
ağlayıp inleyip |
hepsini |
yalawaç ‘peygamber’
3.Soru
Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği aşağıdakilerden hangisidir?
Müridin Yardımcısı |
Nebilerin Kıssaları |
Mukaddimetü ’l-Edeb |
Cennetlerin Açık Yolu |
Muhabbet-name |
Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği olan Cennetlerin Açık Yolu Mahmud bin ‘Ali tarafından 1357-1358 yıllarında yazılmıştır. Doğru cevap D'dir.
4.Soru
"baluknı kadaglagu kerek turur"
Yukarıdaki metnin Türkiye Türkçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Şehri müdafaa gerektir. |
Şehrin korunması gerektir. |
Şehri korumak zorundayız. |
Şehri savunmak gerektir. |
Şehri korumak gerektir. |
Şehri korumak gerektir.
5.Soru
Kutb’un Hüsrev ü Şirin’inin konusu nedir?
Hüsrev’in hayatı |
Kutb’un ve Nizami’nin farklılıkları |
Sasanlı devleti |
Hüsrev ve Şirin’in aşkı |
Ermeni hükümdarı Mihin Banu’nun hayatı |
4370 beyitten oluşan eserin konusu Sâsânlı hükümdarı Husrev Perviz ve Ermenî hükümdarı Mihin Banu’nun kardeşinin kızı Şirin’in âşkıdır. İkinci kademede Husrev’in siyasî hayatı anlatılmaktadır. D
6.Soru
“Çalluğ” kelimesinin Türkiye Türkçesi’ndeki anlamı aşağıdakilerin hangisidir?
Tuğla |
Çalı |
Büyük |
Yele |
Vuruşma |
“çalluğ” kelimesi Türkiye Türkçesi’nde “yele” anlamına gelmektedir.
7.Soru
Muhabbet-name kim tarafından yazılmıştır?
Alaeddin Muhammed |
Kutb |
Rabguzi |
Harezmi |
Cengiz Han |
Muhabbet-name Harezmi tarafından yazılmıştır.
8.Soru
Harezm Türkçesi aşağıdaki hangi iki dil arasında bir geçiş dil olma özelliği gösterir?
Arapça-Uygurca |
Karahanlı Türkçesi-Çağatayca |
Göktürkçe-Farsça |
Latince-Rusça |
Osmanlıca-Yunanca |
Karahanlı Türkçesiyle Çağatayca arasında bir geçiş dilidir.
Doğru cevap B'dir.
9.Soru
"Canımın aşkta sevinç, ferahlık bulduğunu bildim.
Gönül verdim, yerine aşkı aldım."
Verilen çevirinin orjinal hali aşağıdakilerden hangisidir?
ata tahtın bilip ol dad kıldı |
tutar èrdi atasınıñ töresin |
üküş kurban kılıp ol şah ugandın |
anıñ dergahıña kıldısa zari |
canım cışkdın ferah taptısa bildim |
canım cışkdın ferah taptısa bildim köñül bèrdim yèrine cışk[ı] aldım:Canımın aşkta sevinç, ferahlık bulduğunu bildim. Gönül verdim, yerine aşkı aldım.
10.Soru
Harezm bölgesi bugün hangi iki ülke toprakları arasında kalmaktadır?
Özbekistan-Türkmenistan |
Türkiye-İran |
Tacikistan-Afganistan |
Kazakistan-Kırgızistan |
Gürcistan-Azerbaycan |
Harezm, Aral Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen addır. Bugün Özbekistan ve Türkmenistan sınırları içinde kalmaktadır.
Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Asagidaki kelimelerden hangisi peygamber anlamina gelmektedir?
yalawaç |
burun |
çerigi |
tègme |
yagı |
Kelimelerin anlamlari asagidaki gibidir:
yalawaç :‘peygamber’
burun :‘evvel’
çerigi : ‘askeri’
tègme :‘her’
yagı :‘düşman’
Dogru cevap A`dir.
12.Soru
'aytur' kelimesinin Türkçe karşılığı hangisidir?
Bekler |
Anlar |
Anlatır |
Söyler |
Ekler |
'aytur' kelimesinin Türkçe karşılığı 'söyler'dir. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde sıfat-fiil vardır?
kapuġ açtı çıktı kadaşın körüp |
aġırlayu tut sen asıġlıġ kişig |
sakış birle adra tutar bilge büt |
elig tuttaçımka egirse muŋa |
ölümke basıkma kelir alġalı |
elig tuttaçımka egirse muŋa "yarın derde, sıkıntıya düşersem elimden tutacak olana….”
14.Soru
Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği aşağıdakilerden hangisidir?
Rabguzi |
Kısasü ’l-Enbiya |
Nehcü ’l-Faradis |
Tevarih-i Hulefa |
SAhih-i Müslim |
Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği olan Nehcü ’l-Faradis Mahmud bin ‘Ali tarafından 1357-1358 yıllarında yazılmıştır
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Oğuz Kağan menkıbelerinden değildir?
Dede Korkut Oğuz-nâmeleri |
Ebu’l-Gâzi Bahâdır Han’ın Şecere-i Terâkime’si |
Harezm Türkçesi Oğuz Kağan Menâkıbı |
Reşîdü’d-dîn’in Câmi’ü’t-tevârîh adlı Farsça eserinde yer alan rivâyet |
Gazan Han |
Oğuz Kağan menkıbelerinin farklı ve pek çok rivayetleri vardır. Bunlar
arasında en önemlileri şunlardır:
1. Reşîdü’d-dîn’in Câmi’ü’t-tevârîh adlı Farsça eserinde yer alan rivâyet
2. Harezm Türkçesi Oğuz Kağan Menâkıbı
3. Ebu’l-Gâzi Bahâdır Han’ın Şecere-i Terâkime’si
4. Yazıcızâde Alî’nin Târih-i Âl-i Selçuk adlı eserinin başında Câmi’ü’t-tevârîh’ten çevrilen
bölüm
5. Dede Korkut Oğuz-nâmeleri
6. Çağatay Türkçesi ile yazılmış Uzunköprü’de ele geçen manzum bir Oğuz-nâme.
16.Soru
"ıda bèrdi erse" verilen kelime öbeğinin Türkçe izahı aşağıdakilerden hangisidir?
Öylece |
Gönderi verdiyse |
Köşesinde |
Koydu |
Ağırladı |
ıda bèrdi erse ‘gönderi verdiyse’ : -se, er-; -di, bèr-; -a, ıd- (< ıd-a bèr-di er-se)
17.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde yönelme durumu eki bulunmaktadır?
berü |
ḳulnı |
dilerse |
ḳulġa |
közini |
ḳulġa: kula +ġa: yönelme durumu eki
18.Soru
“ündedim” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Canlı |
Olmazdı |
Bulduysa |
Seslendim |
Çok |
“ündedim” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı ‘seslendim’dir. Açılımı ise -m, -di, -de-, ün (< ün+de-di-m) şeklindedir.
19.Soru
1300’lü yıllarda yazılmış olduğu anlaşılan eserin bu özellikleri dikkate alındığında Harezm Türkçesi metni sayılması gerekir. Aşağıdakilerden hangisi bu fikri destekler nitelikte değildir?
Destanda Moğolca sözcüklerin bulunması |
Oğuz Kağan Destanı’ndan Kâşgarlı’nın eserinde iz bulunmaması |
Yazı tarzı |
Çingis Kağan’dan sonraki dönemin izlerini taşıması |
Gazan Han [1295-1304] ya da öncesi yılların bir yadigârı olması |
Oğuz Kağan Destanı’nda Moğolca sözcüklerin bulunması Çingis Kağan [1167-1227]’den sonraki dönemin izlerini taşıdığını gösterir. Oğuz Kağan Destanı’ndan Kâşgarlı’nın eserinde iz bulunmaması, Moğolca sözcüklerin fazlaca görülmesi, yazı tarzı Oğuz Kağan Destanı’nı Gazan Han [1295-1304] ya da sonrası yılların bir yadigârı olduğu sonucuna götürmektedir.4 1300’lü yıllarda yazılmış olduğu anlaşılan eserin bu özellikleri dikkate alındığında Harezm Türkçesi metni sayılması gerekir.
20.Soru
Kışaşü’l – Enbiya’nın nüshaları hangi şehirlerde bulunmaktadır?
Londra, Paris, Bakü, İsviçre, Viyana |
Roma, Londra, Paris, İsveç, Saint Petersburg |
Bakü, Roma, Amsterdam, Prag, New York |
İsveç, Paris, Londra, Bakü, Saint Petersburg |
Amsterdam, Prag, İsviçre, Viyana, New York |
Eserin Londra’da bir, Saint Petersburg’da altı, Paris’te bir, Bakü’de birve İsveç’te iki nüshası vardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ