XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Final 9. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesi’nde “roza ayı” anlamındadır?


Oruç ayı

İkinci ay

Ay başı

Ay sonu

Yedinci ay


2.Soru

 

Yukarıdaki ifadenin çeviri yazısı olarak doğru şekli aşağıdakilerden hangisidir?


Onlar Ey melik, bize bu tanrı gerekmez, bizi savaşa attı.

Karra dağına adam gönderdiler, put yapmak için taş aradılar.

Türkler Yâfes soyundandır, öbürleri Sâm soyundandır derler.

Zindana attılar, başka birini puta hizmetçi ettiler.

Kalktı dağa gitti, dağ içinde bir mağara buldu, yorulmuştu, uyudu.


3.Soru

Oġuz Ḳaġan Menāḳıbı’nın tek nüshası nerededir?


Paris

St. Petersburg

İstanbul

Viyana

Vatikan


4.Soru

Harezm nedir?


 Aral Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen
addır

 Aras Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen addır

 Arap Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen addır

 Araç Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen addır

 Arak Gölü’ne dökülen Ceyhun nehrinin her iki tarafında uzanan bölgeye verilen addır


5.Soru

"ündedim" kelimesinin Türkiye Türkçesindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


özledim

üsteledim

bekledim

seslendim

serildim


6.Soru

I. ? > ? değişimi yoktur.
II. ? > y değişimi bulunmaktadır.
III. Hem /e/ ünlüsü hem de /e/ ünlüsü bulunur.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri Harezm Türkçesi için doğrudur?


Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I, III

II, III


7.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinin çözümlenmesi diğerlerinden farklıdır?


burun

karı

tugdı

nelük

kèçe


8.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Kısasü ’l-Enbiya eserinin bulunduğu yerlerden biridir?


İstanbul

Konya

Berlin

Kırım

Bakü


9.Soru

Nehcü’l-Feradis adlı eserin Yeni Cami nüshasını tıpkıbasım olarak kim yayımlamıştır ?


János Eckmann

Reşit Rahmeti Arat

Ali Fehmi Karamanlıoğlu

 

Necmeddin Hacıeminoğlu

Recep Toparlı


10.Soru

Nehcü’l-Faradis’in hangi nüshası tam ve harekelidir?


Paris

İstanbul

Kazan

Kırım

Taşkent


11.Soru

Çeviriyazısı verilen bölümün Türkiye Türkçesi karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


Allah’a hamdolsun dileğime eriştirdi.

Dilek eli emel yayını kurdu.

Nasıl geldiysem geldim

ama, iyi bir hâlde, iyi ve tam bir şekilde geldim.

Bu kapıdaki isteğim, gelip

bu huzurda bir yer bulmaktı.

Sonra gönlüm söz içinde avaz etti:

Ey bülbül, yaz gelince gül açıldı!

Bu gönlümün kuşu güzel bir bahçe buldu.

İster bülbül şakısın ister karga gaklasın.


12.Soru

"sözletmeseñ" kelimesinin çözümlenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?


sözletmeseñ ‘söyletmezsen, anlatmazsan’ : -señ, -me-, -t-, +le, söz(< söz+le-t-me-señ)

sözletmeseñ ‘söyletmezsen, anlatmazsan’ : -beñ, -me-, -t-, +le, söz(< söz+le-ş-me-señ)

sözletmeseñ ‘söyletmezsen’ : -beñ, -e-, -t-, +le, söz(< söz+le-t-me-señ)

sözletmeseñ ‘söyletmezsen’ : -señ, -me-, -t-, +le, söz (< söz+le-ş-me-señ)

sözletmeseñ ‘dinletmesen, işitmesen’ : -señ, -me-, -t-, +le, söz(< söz+le-t-me-señ)


13.Soru

5, 6, 7 ve 8. soruları aşağıdaki metni dikkate alarak cevaplandırınız.

Gene künlerdin bir gün Ay Ḳaġan- (4) nuñ közü yarıp bodadı, ėrkek oġul toġurdı. (5) Oşol oġul-nuñ öñlüki çıraġı kök (6) ėrdi, aġıẓı ataş ḳızıl ėrdi, közleri al, saçları ḳaş-ları (7) ḳara ėrdiler ėrdi. Yaḳşı nepsikilerdin (8) körüklügrek ėrdi.

Hangi kelimede isimden isim yapma eki bulunmaktadır?


yarıp

oġulnuñ

saçları

yaḳşı

körüklügrek


14.Soru

Harezm Türkçesi döneminin ilk eseri aşağıdakilerden hangisidir?


Mukaddimetü 'l-Edeb

 Kışaşü’l Enbiya

 Mu'înü 'l-Mürîd

 Hüsrev-ü Şirin

 Nehcü 'l-Feradis


15.Soru

I “Dil Hususiyetleri” adlı bir bölüm yer almaktadır.
II Çalışma, Türkiye’de ilk olması sebebiyle önemlidir.
III Eserin tamamı üzerinde çalışan bulunmamaktadır.
IV Eserin ilk ve sonraki baskılarında yer alan “yanlış-doğru cetveli” eserin sadece "İmlâ Hususiyetleri" bölümünü kapsar.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri Kutb’un Hüsrev ü Şirin adlı eseri ile ilgili olarak doğrudur?


Yalnız II

I, III

II, IV

 I, II, III

I, II, IV


16.Soru

Aşağıdakilerin hangisinde “ėriŋni” kelimesinin çözümlemesi doğru verilmiştir?


ėriŋ+n+i

ėr+iŋ+ni

ėri+ŋ+ni

ėr+iŋni

ė+r+iŋni


17.Soru

Oğuz Kağan Destanı’ndan Kâşgarlı’nın eserinde iz bulunmaması, Moğolca sözcüklerin fazlaca görülmesi, yazı tarzı göz önüne alındığında Oğuz Kağan Destanı’nın yazıldığı dönemle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenebilir?






Gazan Han [1295-1304] ya da sonrası yazılmıştır.

Koço Uygur Kağanlığı döneminde yazılmıştır.

 İslâmiyet öncesi bir dönemde yazılmıştır.

 Çingis Kağan öncesi bir dönemde yazılmıştır.

Celaleddin Harzemşah döneminde yazılmıştır.


18.Soru

“Alıp-turur” kelimesinin çözümlenmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?


 ‘alıptır, almış’ : +tu, -rur, -ıp, al- (< al-ıp tu-rur)

‘alıptır, aldı’ : +tur, -ur, -ıp, al- (< al-ıp tur-ur)

‘alıptır, almış’ : +turu, -rıp, al- (< alı-p tur-ur)

‘alıptır, almış’ : +tur, -ur, -ıp, al- (< al-ıp tur-ur)

‘alıptır, aldı’ : +tu, -rur, -ıp, al- (< al-ıp tu-rur)


19.Soru

Atebetü’l-hakâyık (Hakikatlerin Eşiği) manzum öğüt kitabının yazarı nerelidir?


Yüknek

Kaşgar

Turfan

Semerkant

Buhara


20.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde gelecek zaman kipinde çekimlenmiş bir fiil vardır?


içgeymen

bakarmen

beklemişmen

körsemen

körsüni