XIV-XV. Yüzyıllar Türk Edebiyatı Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XV. yüzyıl Azerî sahası şairlerinden biri değildir?
Hakîkî |
Habîbî |
Nehârî |
Hatâ’î |
Hamîdî |
Nehârî, Rumeli şehirlerinde yetişmiş Anadolu sahası şairlerindendir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanatkârane nesir üslubunun en güzel örneğidir?
Tazarru’-nâme |
Halîl-nâme |
Mecmû’atü’n-nezâ’ir |
Kenzü’l-küberâ |
Cemşîd ü Hurşîd |
Nesir dilinde de iki ayrı gelişme görülmüştür. Halk için yazılan dinî eserlerde ve tarihlerde sade bir dil kullanılmış, ancak bazı eserlerde sanatkârane nesir yer almıştır. Hatta Şeyhoğlu Mustafâ’nın 1401 yılında yazdığı Kenzü’l-küberâ ile ilk örneklerini vermiştir. Ancak Sinân Paşa’nın Tazarru’-nâme’si sanatkârane nesir üslubunun bu yüzyılda olduğu gibi daha sonraki yüzyıllarda da en güzel örneği durumundadır. Doğru cevap A’dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Leylâ vü Mecnûn yazanlardan biri değildir?
Ahmed-i Rıdvân |
Bihiştî |
Hamdullâh Hamdî |
Kadîmî |
Süleymân Çelebi |
Bihiştî, Hamdullâh Hamdî, Ahmed-i Rıdvân ve Kadîmî de birer Leylâ vü Mecnûn yazmışlardır.
4.Soru
Türk edebiyatında "Nazire şiir türü" hangi şairle başlamıştır?
Pir sultan Abdal |
Mevlana |
Hakim Süleyman Ata |
Hoca Dehani |
Karacaoğlan |
Türk edebiyatında ilk olarak "Nazire yazan şair Hakim Süleyman Ata'dır. Doğru yanıt: C'dir.
5.Soru
Osmanlı’da ilk şiir söyleyen ve şiirlerinde mahlas kullanan padişah kimdir?
II. Bâyezîd |
Çelebi Mehmed |
II. Murâd |
I. Selîm |
Yıldırım Bâyezîd |
Kaynakların verdiği bilgilere göre, Osmanlı’da ilk şiir söyleyen ve şiirlerinde mahlas kullanan (Murâdî) padişah II. Murâd’dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Anadolu sahası Türk edebiyatının temsilcilerinden biri değildir?
Abdülvâsi Çelebi |
Şeyhî |
Ahmed-i Dâî |
Süleyman Çelebi |
Hakîkî |
Hakîkî
7.Soru
Türk edebiyatında ilk müstezat kaside yazan şair kimdir?
Abdülvâsi Çelebi |
Ahmed-i Dâ’î |
Şeyhî |
Süleyman Çelebi |
Hatâ’î |
Germiyan bölgesi şairlerinden olan Ahmed-i Dâ’î, Türk edebiyatının önde gelen şairlerindendir. 1350-1355 yıllarında doğduğu tahmin edilen şairin, asıl adı Ahmed, mahlası ise Dâ’î’dir. Dâ’î, kafiye, şekil ve dil yönünden Türk şiirinin sırlarına vâkıf, vezne hâkimiyeti tam olan ve Türkçeyi iyi kullanan bir şairdir. Bazı gazelleri, kaside havasında olan Dâ’î, bilindiği kadarı ile Türk edebiyatında ilk müstezat kaside yazan şairdir. Doğru cevap B’dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Murâd Dönemi (1421-1451) şairleri arasında yer almaz?
Ahmedî |
Hüsâmî |
Hassân |
Bursalı Ulvî |
Aşkî |
Ahmedî
9.Soru
Özlü ve güçlü ifadesi, dilinin sadeliği ve güzelliği, hicvin inceliği ve zarafeti ile sosyal eşitsizliği başarılı bir biçimde eleştiren _______, edebiyatımızda hiciv türünün en güzel örneğidir. Şeyhi'nin yazmış olduğu bu eser aşağıdakilerden hangisidir?
Leylâ vü Mecnûn |
Har-nâme |
Hüsrev ü Şîrîn |
Seyâhatnâme |
Şakâyık Tercümesi |
Har-nâme: Şeyhî’nin en çok beğenilen ve tanınan eseri olan Har-nâme, 126 beyitten meydana gelen bir mesnevidir. Kaynaklarda verilen bilgilere ve yazmaların durumundan anlaşıldığına göre, Har-nâme önce I. Mehmed’e, sonra II. Murâd’a
sunulmuştur. Özlü ve güçlü ifadesi, dilinin sadeliği ve güzelliği, hicvin inceliği ve zarafeti ile sosyal eşitsizliği başarılı bir biçimde eleştiren Har-nâme, edebiyatımızda hiciv türünün en güzel örneğidir. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Döneminde, benzeri olmayan bir şair olup hikmetli söz söylemede öncü olan şair kimdir?
Cemâlî |
Melîhî |
Aşkî |
Nişânî |
Adnî |
Melîhî: Döneminde, benzeri olmayan bir şair olup hikmetli söz söylemede öncüdür.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nazımın özelliklerinden biridir?
Karşılaşılan örneklerde aynı nazım şeklini kullanarak nazire yapıldığı görülmektedir |
Nazirede daha fazla serbestlik ve esneklikler bulunmamaktadır |
İlk yazılan şiire şairin aynı nazım şeklini kullanarak nazire yapması |
İlk yazılan manzumeye kafiyesi aynı olan nazirelere de rastlanmaktadır |
İlk yazılan manzumeye redifi aynı olan nazirelere de rastlanmaktadır |
Kasideyi kaside, gazeli gazel, murabbaı murabba kısaca, zemin şiir denilen ilk şiir hangi nazım şekli ile yazılmışsa, ona nazire yazan şairin de aynı nazım şeklini kullanması nazirede bir şart gibi görünürse de, karşılaşılan örnekler bunun aynen uygulanmadığını göstermektedir. Ayrıca nazirede, bazı durumlarda daha fazla serbestlik ve esnekliklerin de bulunduğunu belirtmek gerekir. Bu açıdan bakınca “model” veya “zemîn” şiire, yani ilk yazılan manzumeye kafiye ve redifi aynı olmayan nazirelere de rastlanmaktadır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk dilinin Fatih Sultan Mehmet dönemine kadar geçirdiği tarihi süreçlerden biri değildir?
Altay |
En Eski Türkçe |
İlk Türkçe |
Yeni Türkçe |
Orta Türkçe |
Fatih dönemine kadar Türkçenin geçirdiği süreçler şu şekildedir: Altay, En Eski Türkçe, İlk Türkçe, Eski Türkçe, Orta Türkçedir. Bu süreçte "Yeni Türkçe" yoktur. Doğru yanıt: D'dir
13.Soru
I.Vasiyyet-I Nuşirevan-ı Âdil be-püsereş Hürmüz-i Tâcdâr’ı
II. Anâsır-ı Erba’a
III. İbretnâme
IV.Çeng-name
XV.yüzyıl Türk Edebiyatında ahlaki ve öğretici çeşitli öğütlerin yer aldığı mesnevilerde yer almaktadır. Yukarıda verilen eser/eserlerden hangileri buna örnektir?
I,II,III |
II,III |
III,IV |
II,III,IV |
I,II,IV |
Bu dönemde, ahlaki ve öğretici çeşitli öğütlerin yer aldığı mesneviler de bulunmaktadır. Ahmed-I Dâ’î’in, çocuk muhatap alınarak yazılan ilk nasîhat-nâme kabul edilen Vasiyyet-i Nûşirevân-ı Âdil be-püsereş Hürmüz-i Tâcdâr’ı, Boyacıoğlu’nun Anâsır-ı Erba’a’sı, Germiyanlı Yetîmî’nin İbretnâme’si bunlara örnek oluştururken,Ceng-name ise Emîr Süleymân’ın eğlence meclislerinden alınan ilhamla nazmedildiği düşünülen ve yer yer tasavvufî fikir ve moti?erle süslenen didaktik-romantik hüviyette bir eserdir.
14.Soru
XV.yüzyıl Türk Edebiyatında mesnevilerin genel durumu için aşağıdakilerden hangisi/hangileri söylenebilir?
I.Dilin kullanımı,üslubun teşekkülü,ifadenin hüviyeti bir önceki döneme göre daha başarılıdır.
II.Aruzun uzun kalıpları tercih edilmiştir.
III.Dini-tasavvufi,aşk,tarihi menkıbeler,ilmi mesneviler bu dönemde görülenler arasındadır.
I |
I,II |
II,III |
I,III |
III |
Dilin kullanımı,üslubun teşekkülü,ifadenin hüviyeti bir önceki döneme göre daha başarılıdır.Aruzun kısa kalıpları tercih edilmiştir. Dini tasavvufi,aşk,tarihi menkıbeler,ilmi mesneviler bu dönemde görülenler arasındadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Nazire şiir türü"nün özelliklerinden biri değildir?
Genellikle kaside ve gazel nazım şekliyle yazılır. |
Kafiye ve redifler aynıdır. |
Aynı şiir ölçüsü kullanılmıştır. |
Konuları farklıdır. |
Tevafuk özelliği gösterir. |
Nazire'nin konusu farklı değildir; aynı konuda yazılır. Doğru yanıt: D'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tasavvufî ve dinî edebiyatın, klasik edebiyat yanında halka inen ve halkın terbiyesi ile ilgilenen şair ve yazarlarından biri değildir?
Emîr Sultan |
Hacı Bayram-ı Velî |
Kaygusuz Abdal’ın |
Kemâl Ümmî |
Hamdullah Hamdî |
- Yüzyıl Mutasavvıf Şairleri
Tasavvufî ve dinî edebiyatın, klasik edebiyat yanında halka inen ve halkın terbiyesi ile ilgilenen şair ve yazarları da, bu yüzyılda kendini göstermiştir. II. Murâd zamanında Emîr Sultan (öl. 1429), Hacı Bayram-ı Velî (öl. 1429-1430) ve Kaygusuz Abdal’ın (öl. 1444) devamı olarak Türk milletinin gönlünde yaşayan, şahsı ve şiirleri ile günümüze kadar gelen, milletin velî olarak bildiği şairler de vardır. Akşemseddîn (1389-1459), Eşrefoğlu Rumî (öl. 1469), Kemâl Ümmî (öl. 1475?), Dede Ömer Rûşenî (öl. 1486), Cemâl-i Halvetî (öl. 1496), İbrahim Tennûrî (öl. 1482) ve İbrahim Gülşenî (1426-1533) bunların başında gelmektedir.
17.Soru
Adlî mahlasıyla şiirler yazan ve Divan sahibi olan padişah aşağıdakilerden hangisidir?
Fatih Sultan Mehmet |
I. Beyazıd |
I. Selim |
II. Beyazıd |
II. Murad |
I.Bâyezîd, padişah olduktan sonra da ilim, edebiyat ve sanatla ilgilenmiştir. Adlî mahlasıyla şiirler yazan ve Divan sahibi bir padişah olan II. Bâyezîd, hem hat sanatı ile uğraşmış hem de Farsça şiirler yazmıştır. Ayrıca tarih yazıcılığına önem vermiş, Tursun Bey’e Târîh-i Ebu’l-feth’i ve Kıvâmî’ye de Fetih-nâme-i Sultân Mehmed adlı eseri yazdırmıştır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdan aşağıya doğru alfabetik sırayla bütün Arap harflerinin birer birer mısra başında yer aldığı ve bu harflere şiirin içinde çeşitli anlamlar yüklenmesinden oluşan şiirlere verilen isimdir?
Hurûf-ı mukâta’a |
Elif-nâme |
Şathiye |
Rubai |
Tuyuğ |
Elif-nâme: Yukarıdan aşağıya doğru alfabetik sırayla bütün Arap harflerinin birer birer mısra başında yer aldığı ve bu harflere şiirin içinde çeşitli anlamlar yüklenmesinden oluşan şiirlere verilen isimdir.
19.Soru
I. Ahmed Paşa
II. Cem sultan
III. Cemali
IV. Avni
Yukarıda verilen şairlerden hangisi Türk edebiyatında manzum tarih düşürmeyi başlatmıştır?
I |
I,II |
I,IV |
III,IV |
I,II,III |
Türk edebiyatında, Ahmed Paşa, Cem Sultan ve Karamanlı Aynî ile birlikte manzum (ebcedle) tarih düşürmeyi başlatan şairlerden biride Cemali’dir.
20.Soru
Anadoluda Nazirenin varlığı aşağıdakilerden hangisiyle ortaya çıkmıştır?
Hakim Süleyman Ata. |
Yunus Emre. |
Ahmedi Yesevi. |
Eğirdirli Hacı Kemal. |
Edirneli Nazmi. |
Hakim Süleyman Ata.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ