XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatı Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki gruplardan hangisi Osmanlının Batı’nın kültürel değerleriyle tanışmasında etkili olmamıştır?
Levantenler |
Gayrimüslim azınlıklar |
Zanaatkarlar |
Ordu ve askerî mektepler |
Mühtediler |
Sıkça zannedildiği gibi Osmanlı, içe dönük bir sistem kurmadığı için Batı kültürü ile tanışıklığı da hayli eski ve derindir. Devletin, sarayın, yönetici kadronun Batılı kültür unsurlarıyla tanışması ve onu kavramaya çalışması, sıradan ferdin tanışıklığından çok daha önce olsa bile, XVIII. ve bilhassa XIX. asırda gündelik hayatın içinde hayli Batılı kültür unsurunun yaşaması artık yadırgatıcı olmaktan çıkmıştır. "C. Zanaatkarlar" Osmanlının Batı’nın kültürel değerleriyle tanışmasında etkili olmamıştır.
2.Soru
I. Muhaverat-ı Hikemiyye-Münif Paşa, II. Tercüman-ı Ahval-Şinasi III. Şair Evlenmesi -Yusuf Kâmil Paşa Yukarıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
Yalnız I. |
Yalnız II. |
Yalnız III. |
I. ve II. |
I. ve III. |
III. maddede verilen Şair Evlenmesi adlı eser Şinasi'ye aittir. Yusuf Kâmil Paşa'ya ait olan eser Tercüme-i Telemak'tır. Diğer(I. ve II.) maddelerde verilen yazar-eser eşleştirmeleri ise doğrudur. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Enderun Mektebi hangi padişahın zamanında biçimlendirilmiştir?
Sultan II. Murat
|
Fatih Sultan Mehmet
|
Sultan II. Bayezid
|
Yavuz Sultan Selim
|
Kanuni Sultan Süleyman
|
4.Soru
Encümen-i Şuara’nın reisliğini üstlenen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Namık Kemal
|
Ziya Paşa
|
Hersekli Ârif Hikmet
|
Leskofçalı Galip
|
İbrahim Halet
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XIX. asrın son çeyreğinde ortaya çıkan şiirin form değişimlerinde gerçekleştirilmiştir?
Medhiye tarzı kasidelerin kabul görmesi
|
Gazelleri formlarına göre tasnif edilmesi
|
Gazellerin alfabetik sırasına bölümlerin ilave edilmesi
|
Hece veznini kullanan şiirlerin yadsınması
|
Arapça ve Farsça asıllı kelimelerin Türk telaffuzuna göre aruza çekilmesini hata olarak görülmesi
|
6.Soru
"Sarayın ileri gelen erkânından birinin unvanıdır. Yıldırım Bayezit döneminde kurulduğu ve has odabaşılıktan sonra ikinci önemli görev olduğu bilinmektedir". Bu açıklama hangi ünvanla ilintilidir?
Çuhadar
|
Rikaptar
|
Sarıkçıbaşı
|
Silahtar
|
Sırkâtibi
|
7.Soru
Enderun Mektebi aşağıdaki padişahlardan hangisinin döneminde kurumsallaşmıştır?
II. Murat |
Fatih Sultan Mehmet |
Yıldırım Beyazıt |
Yavuz Sultan Selim |
Kanuni Sultan Süleyman |
Enderun, Sultan II. Murat zamanında Edirne Sarayı’nda biçimlenmiş, Fatih Sultan Mehmet zamanında da kurumsallaşmıştır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yenileşen edebiyatta form değişimine bir örnek olarak verilir?
Çağa uygun yeni mazmunlar icat etmek |
Erkek şairlerin sevilen kadınlar ağzından gazeller yazması |
Kafiye ve redifin, şiirin konu bütünlüğünü sağlamada kullanılması |
Şairin sevdayı ve sevgiliyi yücelterek ilahi bir noktaya taşımaktan vazgeçmesi |
Osmanlının hayatına yeni katılan nesnelerin şiire malzeme yapılması |
Kafiye ve redifin, şiirin konu bütünlüğünü sağlamada kullanılması, form değişimine verilebilecek bir örnektir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Tanzimat Edebiyatı” tabirinin yanlışlığına sebep olarak gösterilemez?
Tanzimat Fermanı’nın mesajı yurt içinden çok, yurt dışına olduğu için
|
Tebanın hayatında kültürel bir değişim öngörmediği için
|
Klasik edebiyat bütün kudretiyle hüküm sürdüğü için
|
1839-1859 arasında varlık gösteremediği için
|
Edebiyatı doğrudan etkileyecek hükümler taşımadığı için
|
10.Soru
I. Mühtediler, ruhen İslam’a bağlanmış olsalarda maddeten hâlâ Batılıdırlar.
II. Müslüman bir Osmanlının Avrupa tarzı Noel ve yortu kutlaması, bale gösterisi ve salon hayatı ile ilk tanışması Levantenler sayesinde olur.
III. Avrupalı sanatkârlar, asırlar boyu Şark’a ilgi duymuşlar ve Şark’tan da ilgi görmüşlerdir.
IV. Türk’ün Batı ile bizzat Batılı topraklarda iletişim kurmasının ve gözlem yapıp tecrübe edinmesinin tek yolu misyonerler sayesinde olmuştur.
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
I. ve III. |
II. ve IV. |
I. II. ve III. |
I. II. ve IV. |
I. II. III. ve IV. |
Osmanlı sefirleri ve sefaretnameleri, Türk’ün Batı ile bizzat Batılı topraklarda iletişim kurmasının ve gözlem yapıp tecrübe edinmesinin tek yoludur. IV. madde doğru değildir. Diğer maddelerde(I.II. ve III.) verilen bilgiler doğrudur. Buna göre doğru cevap C'dir.
11.Soru
Besalet-i Osmaniyye ve Hamiyyet-i İnsaniyye Kasidesi” ?umuma mal olan adıyla“Hürriyet Kasidesi” aşağıdakilerden hangi şaire aittir?
Ârif Hikmet |
Galip Bey |
Memduh Faik |
Namık Kemal |
Ziya Paşa |
12.Soru
1861 yılında Hersekli Ârif Hikmet Bey’in Laleli Çukurçeşme’deki evinde buluşmaya başlayan ve her salı düzenli bir şekilde devam eden ve bir seneye yakın süre bu edebiyat toplantılarını sürdüren şairlerin “encümen-i şuara”sı dikkate alındığında seçeneklerden hangisi söylenebilir?
Her oturumda değişmek üzere mutlaka bir encümen reisi seçilmesi esas kılınmıştır. |
Şiirinin niteliğinden ziyade yaşça ve konumca kendini kabul ettirmiş insanların katılabildiği toplantılar halindedir. |
Güvenlik ya da gizlilik gibi kaygılar nedeniyle davetsiz misafirlerin bu toplantılara katılmalarına izin verilmemektedir. |
Her toplantıda bulunmaya çalışan müdavimleri olmakla beraber merak ettiği için gelenler de vardır. |
Encümen-i şuaralar bir dernek oturumu ciddiyetinde toplanırlardı. |
1861 yılı baharında -muhtemelen Mayıs, Haziran gibi- Hersekli Ârif Hikmet Bey’in Laleli Çukurçeşme’deki evinde buluşmaya başlayan ve her salı muntazaman devamla bir seneye yakın müddet bu edebiyat toplantılarını sürdüren şairlerin “encümen-i şuara”sını bu defa bir has isim sayacağız.
Encümen-i şuaralar bir dernek oturumu ciddiyetinde toplanmazlar. Şüphesiz ki, her toplantıda bulunmaya çalışan müdavimleri vardır; lakin belki bir o kadar da davet edildiği yahut merak ettiği için bir iki sefer katılıp arkasını getirmeyen isimler çıkacaktır. Bu sebeple, bazı kaynaklarda, encümenin asli müdavimlerinden olmayan isimlerin de anıldığına sıkça rastlanması garipsenmemeli.
13.Soru
Her şiir anlayışının zamanla katılaşarak bir konvansiyon hâline geldiği ve yeni bir şiir anlayışının isyan ederek onun yerini aldığı fikri aşağıdakilerden hangisine aittir?
Torrini |
İsmail Habip |
J. L. Lowes |
Mark Twain |
A. J. Toynbee |
J. L. Lowes, 1926’da Boston’da neşrettiği Convension and Revolt in Poetry adlı çalışmasında, poetik değişimin ritmik yapısını açıklarken, her şiir anlayışının zamanla katılaşarak bir konvansiyon hâline geldiğini ve yeni bir şiir anlayışının isyan ederek onun yerini aldığını söyler.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Encümen-i Şuara mensuplarını bir araya getiren sebeplerlerden biri değildir ?
Encümen-i Şuara müdavimlerinin eRumeli’ye olan bağları |
Şairlerin aynı meslekte, aynı büroda veya aynı amir idaresinde çalışmaları |
Ortak gelir kaygısı |
Encümen mensuplarının aşağı yukarı hepsi de aynı konakların müdavimi olması |
Encümen müdavimlerinin sıkça uğradıkları kahvehane ve meyhaneler aynı olması |
Ortak gelir kaygısı Encümen-i Şuara mensuplarını bir araya getiren sebeplerlerden biri değildir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, klasik şiirin formlarında belirmiş yeniliklerden biridir?
şiirin vezinsiz ve kafiyesiz de olabileceğini söylemek |
çağa uygun yeni mazmunlar icat etmek |
müşkillerine çözüm yolları tavsiye edecek didaktik şiirler yazmak |
sevdayı ve sevgiliyi daha gerçekçi göstermek |
Şiirlere vatan, millet, hürriyet, adalet, eşitlik, medeniyet, terakki, alafrangalık gibi kavramlarını ilave etmek |
Doğru cevap A dır. Şiirin vezinsiz ve kafiyesiz de olabileceğini söylemek klasik şiirin formlarında belirmiş yeniliklerden biridir.
16.Soru
İsraf, kanaatsizlik, rüşvet ve insanlar arasındaki güvensizliğin yayılması gibi sosyal konuları şiirlerinde işleyen Enderunlu şair aşağıdakilerden hangisidir?
Fenni
|
Nedim
|
Hasan Yaver
|
Arif
|
Esat
|
17.Soru
Meşhur tarihçi A. J. Toynbee'ye göre “zelotizm” terimi ne anlama gelmektedir?
Bir medeniyetin başka bir medeniyetin tehdidi karşısındaki tutumu
|
Tehdide uğrayan medeniyetin, kabuğuna çekilerek iyice gelenekçi olması
|
Rakip medeniyetin maddi ve manevi silahlarını kullanmayı öğrenmesi
|
Batılılaşma sürecine giriş, gelenekli değerlerin bir çırpıda edebiyattan silinmesi
|
Dış güçlerin bir kültürün gelişimini engelleyebileceği, saptırabileceği
|
18.Soru
Encümen-i Şuara toplantılarına ev sahipliği yapan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Hersekli Ârif Hikmet Bey |
Koniçeli Musa Kâzım Bey
|
Leskofçalı Mustafa Galip Bey |
Manastırlı Hoca Salih Naili Efendi |
Recaizade Mehmet Celal Bey |
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Enderun Mektebinde eğitim kademelerinden biri değildir?
Büyük ve Küçük Odalar
|
Seferli Koğuşu
|
Has Oda
|
Hazine Odası
|
Hırka-i Saadet Odası
|
20.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Münif Paşa'ya aittir?
Tercüman-ı Ahval |
Tercüme-i Telemak |
Tercüme-i Manzume |
Muhaverat-ı Hikemiyye |
Şair Evlenmesi
|
Münif Paşa'nın eseri Muhaverat-ı Hikemiyye'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ