XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatı Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
- Kültürel ve toplumsal koşullar
- Edebiyatın erkekler için yaratılmış bir gelenek olarak görülmesi
- kadınlara edebiyat alanında gerekli birikimi sağlayacak eğitimin verilmemesi
- Osmanlı şiirinin kadını dışlayan İran ve Arap edebiyatının etkisinde gelişmesi
Yukarıda verilenlerden hangileri Osmanlı'da kadın şairlere daha seyrek rastlanmasının nedenlerindendir ?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Kültürel ve toplumsal koşullar, edebiyatın erkekler için yaratılmış bir gelenek olarak görülmesi, kadınlara edebiyat alanında gerekli birikimi sağlayacak eğitimin verilmemesi, Osmanlı şiirinin kadını dışlayan İran ve Arap edebiyatının etkisinde gelişmesi Osmanlı'da kadın şairlere daha seyrek rastlanmasının nedenlerindendir.
2.Soru
Hz. Musa’nın Allah’ın tecellisine tanık olduğu dağın adı aşağıdakilerden hangisidir?
Tûr |
Çîn |
Kîn |
Kûr |
Mûr |
Hz. Musa’nın Allah’ın tecellisine tanık olduğu dağın adı Tûr'dur.
3.Soru
Aşağıdaki beyitlerden hangisinde bir kelime iki ayrı anlamda kullanılmıştır?
Gül âteş ü lâlezâr âteş / Gülşende yanar hezâr âteş |
Sâki âteş şarâb âteş / Âvâz-ı ney ü rebâb âteş |
Âteşgededür sarây-ı âlem / Dil-sûhte anda nev’-i âdem |
Âteş sıfat-ı hayât-ı cândur / Ser-mâye-i ömr-i zindegându |
Âteşle zuhûra geldi imkân / Âteşle ta’ayyün itdi ekvân |
Gül âteş ü lâlezâr âteş / Gülşende yanar hezâr âteş beytinde geçen ‘’hezâr’’ kelimesi hem bin, hem de bülbül anlamında kullanılmıştır. Gül, lale bahçesi hep ateştir. / Gül bahçesinde bin ateş - bülbül yanar.
4.Soru
Osmanlı hanedanında Divan sahibi tek kadın şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
Zeynep Hatun. |
Adile sultan. |
Leyla hanım. |
Şeref hanım. |
Sırri hanım. |
Adile Sultan. Cevap B'dir.
5.Soru
Leyla Hanım hakkında aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Serbest hayat tarzından dolayı eleştirilmiştir. |
Gazellerinde rindane eda ve beşeri aşk belirgindir. |
Yazdığı methiyeler sayesinde sarayla ilişki geliştirmiş, kendisine maaş bağlanmıştır. |
Tam bir divan sahibi olarak neredeyse bütün nazım şekillerinde şiir söylemiştir. |
Çok az sayıda nazire söylemiştir |
Bürokrat bir aileye mensup olan Leyla Hanım, dönemin meşhur şairlerinden İzzet Molla’nın yeğenidir. Şair olarak yetişmesinde dayısı (İzzet Molla) nın katkısı olmuştur. Yazdığı methiyeler sayesinde sarayla ilişki geliştirmiş, kendisine maaş bağlanmıştır. Serbest hayat tarzından dolayı eleştirilmiştir. Tam bir divan sahibi olarak neredeyse bütün nazım şekillerinde şiir söylemiştir. Gazellerinde rindane eda ve beşeri aşk belirgindir. Dinî içerikli şiirlerinde ise peygamber ve ehl-i beyt sevgisi, Mevlana hayranlığı ve Kerbela acısı dikkat çekmektedir. Çok sayıda nazire söylemiştir
6.Soru
Daha çok levhaların, divan ve mesnevi gibi edebî içerikli eserlerin yazımında kullanılan
Arap harflerine özgü bir yazı stili.
Yukarıda tanımı verilen yazı stili aşağıdakilerden hangisidir?
Kûfî |
Talik |
Rika |
Nesih |
gubarî |
Daha çok levhaların, divan ve mesnevi gibi edebî içerikli eserlerin yazımında kullanılan
Arap harflerine özgü bir yazı stili. Bu alfabeyle talikten başka en eski yazı stili olan kûfîden en yenisi olan rikaya kadar nesih, sülüs, divanî, muhakkak, gubarî gibi pek çok tarz gelişmiştir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Diyarbakır’da doğup sonradan geldiği İstanbul’da Kâmil Paşa’nın konağındaki edebiyat sohbetlerine katılmış, daha sonra Paşa ile evlenmiş olan XIX. yüzyıl kadın şairidir?
Sırrî Hanım |
Sıdkî Hatun |
Mihrî Hatun |
Şeref Hanım |
Adile Sultan |
Sırrî Hanım (1814-1877), Diyarbakırlı kültürlü bir aileye mensup olup sonradan geldiği İstanbul’da Kâmil Paşa’nın konağındaki edebiyat sohbetlerine katılmış, daha sonra Paşa ile evlenmiştir. Kadiri olan şair, kızının ölümü üzerine yazdığı mersiye ile tanınmıştır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Keçecizade İzzet Molla’nın oldukça genç yaşta kaleme aldığı ilk eseri Gülşen-i Aşk'ın özelliklerinden biri değildir ?
300 beyitten oluşur |
Alegorik anlatıma dayalı mesnevi geleneğini takip eder |
Şair başkahramandır. |
Mevlevilik öğelerinden izler taşır |
Aruzun, Şehname vezni ile yazılmıştır |
Aruzun, Şehname vezni ile yazılması Keçecizade İzzet Molla’nın oldukça genç yaşta kaleme aldığı ilk eseri Gülşen-i Aşk'ın özelliklerinden biri değildir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XIX. yüzyılın ilk yarısında yazılmış olan Âşıkane mesnevilerden biridir?
Yusuf u Züleyha |
Mevlid |
Mihnetkeşan |
Sergüzeştname |
Zafername |
XIX. yüzyılın ilk yarısında yazılmış olan Âşıkane mesnevilerden biri, Yusuf u Züleyhadır.
10.Soru
Bu yüzyılda, özellikle 1867-1876 tarihleri arasında ......... kitaplarının sayısı dikkat çekici bir biçimde artar ve içerikleri çeşitlenir. Tahir Selam tarafından Arapçadan çevrilen Mizanü’l-Edeb bu yüzyılda yayımlanan ilk Türkçe ........... kitabıdır.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Belagat |
Talik |
Münşeat |
Surname |
Gazavatname |
XIX. yüzyıla kadar yazılan belagate dair Türkçe kitap sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Ama bu yüzyılda, özellikle 1867-1876 tarihleri arasında belagat kitaplarının sayısı
dikkat çekici bir biçimde artar ve içerikleri çeşitlenir. Tahir Selam tarafından Arapçadan çevrilen Mizanü’l-Edeb bu yüzyılda yayımlanan ilk Türkçe belagat kitabıdır
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nesir geleneğimizde oldukça eski yeri olan gazavatname yazıcılığının 18.yy'da zayıflamasının nedenlerinden biridir ?
Yeterince ilgi çekici konulardan bahsetmemesi |
Fetihler ve zaferlerin geride kalması |
Yazacak kimse olmaması |
İnsanların okumak istememesi |
Ağır sanatlı bir dili olması |
Fetihler ve zaferlerin geride kalması nesir geleneğimizde oldukça eski yeri olan gazavatname yazıcılığının 18.yy'da zayıflamasının nedenlerinden biridir.
12.Soru
Keçecizade Mehmet Fuat Paşa ve Ahmet Cevdet’in müştereken yazdıkları Türkiye’de basılan ilk gramer kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
Divanu Lugati’t-Türk |
Kavaid-i Osmaniyye |
Lisan-ı Türkî |
Mikyasu’l-Lisan Kıstasu’l-Beyan |
Müyessiretü’l-Ulum |
Keçecizade Mehmet Fuat Paşa ve Ahmet Cevdet’in müştereken yazdıkları Kavaid-i Osmaniyye, Türkiye’de basılan ilk gramer kitabıdır.
13.Soru
Adile Sultan divanındaki “Tahassürname” ve “İftirakname” başlıklı manzumelerinde hangi konulara yer veren olayları anlatmıştır?
hayatına ve kişiliğine yön veren olayları |
aşk ve sevgili konusu |
dinî duyguları |
kardeşinin ölüm acısını |
tasavvuf |
Divanındaki “Tahassürname” ve “İftirakname” başlıklı manzumelerinde hayatına ve
kişiliğine yön veren olayları dile getirmektedir. Aruzlu şiirlerinin yanında, hece vezniyle ilahiler de yazmıştır. Hayırsever kişiliğiyle bilinen Adile Sultan’ın bazı şiirleri bestelenmiştir.
14.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisinde yazar ve eser eşleştirilmesi doğru verilmiştir?
Ateşgede -Keçecizade İzzet Molla |
Gülşen-i Aşk -Mehmet İzzet Paşa |
Mevlid -İrşadî Baba |
Naz u Niyaz-Yenişehirli Avnî |
Yusuf u Züleyha-Selamî |
Temsilî (alegorik) mesneviler: Ateşgede (Yenişehirli Avnî), Gülşen-i Aşk (Keçecizade İzzet Molla).Âşıkane mesneviler: Yusuf u Züleyha (Mehmet İzzet Paşa), Naz u Niyaz (Keçecizade İzzet Molla).Dinî mesneviler: Mevlid (İrşadî Baba), Mevlid (Selamî).Siyasi hiciv içeren mesneviler: Mihnetkeşan (Keçecizade)
15.Soru
XIX. yüzyılın ilk sefaretname müellifi kimdir?
Seyyit Mehmet Emin Vahit Efendi |
Abdurrahim Muhip Efendi |
Yasincizade Seyyit Abdulvehhap Efendi |
Bozoklu Osman Şakir Efendi |
Abdürrezzak Bâhir Efendi |
XIX. yüzyılın ilk sefaretname müellifi Abdurrahim Muhip Efendi’dir.
16.Soru
Em meme feryâdı ko
Yat uyu ey mâh-rû
İşte sana ninni bu
Eyle dilin şâd u kâm
Yukarıdaki mubabbada geçen ''mâh-rû'' ne demektir?
Ay yüzlü |
Güler yüzlü |
Mahzun yüzlü |
İnce yüzlü |
Güneş yüzlü |
Diliçi çeviri: Ey ay yüzlü! Meme em, ağlama artık, uyu. İşte sana söylediğim ninniyle
gönlünü eğlendir.
mâh-rû : ay yüzlü
17.Soru
XIX. yüzyıldaki mesnevi sayısının, diğer yüzyıllara göre daha az olmasının başlıca sebebi hangisidir ?
Mesnevilerin dilinin çok hafif kalması |
Ağır sanatlı olması |
Halk tarafından okunmaması |
Yazan olmaması |
Osmanlı modernleşmesiyle birlikte sanat hayatının Batıya göre şekillenmesi |
XIX. yüzyıldaki mesnevi sayısının, diğer yüzyıllara göre daha az olmasının başlıca sebebi Osmanlı modernleşmesiyle birlikte sanat hayatının Batıya göre şekillenmesidir.
18.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde, XIX. yüzyılda Şeyh Galip’in Hüsn ü Aşk’ının etkisiyle yazılmış alegorik mesneviler bir arada verilmiştir?
Ateşgede-Sakiname
|
Mihnetkeşan-Sergüzeştname
|
Gülşen-i Aşk-Yusuf u Züleyha
|
Ateşgede-Gülşen-i Aşk
|
Gülşen-i Aşk-Sakiname
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Divanında 6 kaside, 39 musammat ve 122 gazel gibi birçok şiir türlerine yer veren ve neredeyse bütün nazım şekillerinde şiir söylemiş olan kadın şairin ismidir?
Leyla Hanım |
Şeref Hanım |
Zeynep Hatun |
Mihrî Hatun |
Mahşah Hanım |
Babası kazasker Moralızade Hamit Efendi, müderrislik ve çeşitli kadılıklarda bulunmuştur. Annesi Hatice Hanımdır. İstanbul’da doğmuş olan Leyla Hanım, divanında 6 kaside, 39 musammat, 55 kıta-i kebire şeklinde tarih manzumesi, 122 gazel, 5 müstezad, 21 şarkı, 5 lugaz, 23 rubai, 7 kıta ve 4 müfrede yer vererek neredeyse bütün nazım şekillerinde şiir söylemiştir.
20.Soru
1845-1879 yılları arasında yaşamış, şair Şeref Hanım’ın yeğeni, daha çok eğitimciliği ile tanınmış, Türkçe ve Farsça şiirleri dergilerde yayımlanan, eğitim faaliyetlerinden dolayı II. Abdülhamit tarafından ödüllendirilmiş kadın şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
Nakiye Hanım |
Hatice İffet |
Hasibe Maide |
Şerife Ziba |
Fatma Kâmile |
Nakiye Hanım (1845-1879), şair Şeref Hanım’ın yeğenidir. Daha çok eğitimciliği ile tanınır. Türkçe ve Farsça şiirleri dergilerde yayımlanan şair, eğitim faaliyetlerinden dolayı II. Abdülhamit tarafından ödüllendirilmiştir. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ