XVI-XIX. Yüzyıllar Türk Dili Ara 2. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Hangisi Sebk-i Hindi üslubunda eser veren şairlerden biridir?


Nabi

Köroğlu

Fuzuli

Şeyhülislam Bahayi

Şeyh Galip


2.Soru

Türkçede yeni kavram ve nesne adları veya oluş ve kılışları gösteren fiilleri yapmanın mor­folojik yolu nedir?


Başka dillerden kelime almak

Dilde var olmayan eklerle kelime türetmek

Var olan tabanlardan, var olan eklerle yeni kelimeler türetmek

Ölü ekleri tekrar kullanıma sokmak

İşlek olmayan ekleri kalıplaştırmak


3.Soru

İdeali, bü­tün Türkler arasında “Dilde, işte, fikirde birlik!” prensibini yaygınlaştırmak olan ve bu pren­sip çerçevesinde, dildeki birliği Osmanlı (İstanbul) Türkçesi etrafında toplanmak olarak gören yazar kimdir?


Ahmet Temir

İsmail Gaspıralı

Evliya Çelebi

Yusuf Has Hacip

Mahtum Kulu


4.Soru

Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?


Seyyahların gezdiği bölgelerde yörenin dili ile ilgili tespitlerini aktardığı metinler içinde, XVII. yüzyılda yazılmış olan Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si büyük önem taşımaktadır.

XIII. yüzyıldan itibaren Türk dili, 3 ayrı yazı dili ile eserler üretmeye başlamıştır.

Batıya göç eden Oğuzların kendi lehçelerine dayanarak geliştirdikleri Eski Anadolu Türkçesi için Eski Türkiye Türkçesi de denilmektedir.

XI. yüzyılda tek bir yazı dili olsa da çeşitli lehçelerin (Oğuzca, Kıpçakça, Uygurca, Kırgızca vs.) konuşulmakta olduğunu Kaşgarlı Mahmut’un eserinden öğrenilmiştir.

Abuşka adlı yazar tarafından yazıldığı için esere “Abuşka Lugati” denilmiştir.


5.Soru

Türklerin en uzun süre kullandığı alfabe aşağıdakilerden hangisidir?


Göktürk

Uygur

Kril

Arap

Latin


6.Soru

Halvetiye tarikatına mensup bir şairdir. Çeşitli şehirlerde tasavvufi fikirlerini yayma faaliyetlerinde bulunmuş geniş bir taraftar toplamıştır. Aruzla yazdığı şiirlerinde, Nesimi ve Fuzuli’nin, hece ile olan şiirlerinde, Yunus Emre’nin etkisi görülür.

 

Sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?


Niyazi-i Mısri

Aziz Mahmud Hüdayi

Kuloğlu

Kayıkçı Kul Mustafa

Benli Ali


7.Soru

XIX. yüzyıl edebiyatına dair verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?

I. Yenileşme hareketlerinin başladığı ve geliştiği bu yüzyılda divan şiiri varlığını sürdürüyor olsa da eski gücünden uzaktır.

II. Divan şiiri XIX. yüzyılda sosyal ve siyasal alanlarda Avrupa’dan gelen kavram, anlayış ve edebiyat şekilleri karşısında yapısını korumuştur. 

III. Batıdan gelen roman ve tiyatro gibi yeni edebî türler yaygınlaşmaya başlamıştır. 


Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I ve II

I, II ve III


8.Soru

Aşağıdakilerden hangisi, 16.-19. yüzyıllar arasında Osmanlı İmparatorluğu dışındaki Türk yazı dillerinde ağız özelliklerini gösteren Türkçelerden biridir?


Kırgız Türkçesi

Türkmen Türkçesi

Gagavuz Türkçesi

Kazak Türkçesi

Halaç Türkçesi


9.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde ünsüz düşmesi vardır?


Tüfenk

İgirmi

Urum

Issıcak

Feth


10.Soru

Aşağıdakilerden hangisi 17. yy. halk şairlerinden biridir?


Aziz Mahmud Hüdayi

Gevheri

Şeyhülislam Yahya

Naili

Latifi


11.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı imlasındaki sorunlardan biri değildir?


Arap harfli metinlerde hareke kullanımı

Arap harflerinden bazılarının birden fazla işaretle karşılanması

Ünlülerin çoğu kez yazılmaması ya da yazılışlarında bir birlik olmaması

Türkçenin ünlü, Arapçanın ünsüz ağırlıklı diller olması

Hece ölçüsü yerine aruz ölçüsünün kullanılması


12.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisi dudak uyumuna uymamaktadır?


toğru

örtü

demir

erük

buzağı


13.Soru

  1. Fuzuli
  2. Nabi
  3. Baki
  4. Hayali
  5. Bergamalı Kadri

Yukarıdakilerden hangisi XVI. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman’dan teşvikler gören şair, ilim ve sanat öncülerindendir?


I ve II

I ve III

I, III ve V

III, IV ve V

III ve IV


14.Soru

Aşağıda sırasıyla verilen Osmanlı Türkçesi ve Çağatay Türkçesinde yapılan karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?


vir- < bir-

toprak < tofrak

adlu < adluk

esrük < ösrük

sekiz < sekkiz


15.Soru

Eski Türkiye Türkçesinde âit, dair, dek, değin, doğru, göre, kadar, nazaran gibi son çekim edatlarından önceki isimlere gelen hâl eki aşağıdakilerden hangisidir?


Yalın

Yükleme

Bulunma

Yönelme

Ayrılma


16.Soru

Aşağıdaki eklerden hangisi ettirgenlik ekleri arasında gösterilemez?


+dAr

+Ir

+GUr

+(I)t

+Ur


17.Soru

Dudak ünsüzlerinin çevresindeki düz ünlüleri yuvarlaklaştırması daha çok alınma kelimelerde görülür. Az sayıda Türkçe kökenli kelimede de yuvarlaklaşma örnekleri vardır.

Aşağıdakilerin hangisinde yuvarlaklaşmaya örnek bir kelime vardır?


dümbelek

kese

fikir

fişenk

dövlet


18.Soru

I. Karacaoğlan

II. Gevheri

III. Köroğlu

IV. Aşık Ömer

Yukarıdakilerden hangisi 17. yüzyıl halk edebiyatı şairlerinden biridir?


I ve IV

I, II ve IV

I, II ve III

III ve IV

I ve II


19.Soru

Aşağıdaki şairlerden hangisi şiirlerinde denizcilikle ilgili terim ve ifadeleri yaygın kullanarak edebi dile yeni bir anlatım gücü, söyleyiş güzelliği ve samimiyet katmıştır?


Lami

Azeri İbrahim Çelebi

 Agehi

Taşlıcalı Yahya

 Zati


20.Soru

Türkçenin diğer tarihi dönemlerinde olduğu gibi Eski Türkiye Türkçesinde de en işlek durumda olan isimden fiil türetme eki  aşağıdakilerden hangisidir?


+Ar-

+A-

+lA-

+dA-

+(I)K-