XVII. Yüzyıl Türk Edebiyatı Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ravzai Evliya adlı eser aşağıdakilerden hangisine aittir?
Mecdi. |
Katip Çelebi. |
Kafzade Faizi. |
Nevizade Atayi. |
Baldırzade Selisi. |
Baldırzade Selisi. Cevap E'dir.
2.Soru
“Âh bin kırk dörtde göçdi Nergisî” diyerek ölümüne tarih düşürülen Nergisî’nin 1635’de atandığı son görev yeri olan Manastır’a gitmeden önce de uzun yıllar İstanbul’da kaldığını ve bir hayli sıkıntı çektiğini öğrendiğimiz; cömertlik, aşk, ibret verici olaylar, konukseverlik ve tövbekârlık konuların ayrılmış beş ana bölümde toplanmış yirmi beş hikâyeden oluşan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Meşakku’l-Uşşak |
Nihalistan |
Hâbname |
Siyer-i Veysi |
Defter-i Ahbar |
“Âh bin kırk dörtde göçdi Nergisî” diyerek ölümüne tarih düşürülen Nergisî’nin 1635’de atandığı son görev yeri olan Manastır’a gitmeden önce de uzun yıllar İstanbul’da kaldığını ve bir hayli sıkıntı çektiğini öğrendiğimiz; cömertlik, aşk, ibret verici olaylar, konukseverlik ve tövbekârlık konuların ayrılmış beş ana bölümde toplanmış yirmi beş hikâyeden oluşan eseri Nihalistan’dır.
3.Soru
Gülşen didigün bu bezm-i müldür
bülbül ise bu taze güldür.
Mutrıb idicek nevâ-yı dil-keş
Çâk eyledi sinesin o meh-veş
Yukarıda verilen beyitler hangi edebi türe aittir?
Surname |
Miraçname |
Sakiname |
Zafername |
Berbername |
Verilen beyitler gül, bülbül, şarap ve eğlence konularını ele alıp tasvirler yapan Sakiname türündedir.
4.Soru
Nabi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
XVII. yy da Urfa'da doğmuştur. |
Hem manzum hem mensur eserleri vardır. |
Tanınmış bir ailedendir ve iyi eğitim almıştır. |
Kamaniçe Kalesinin fethinde bulunmuştur. |
En ünlü mensur eserleri Hayriyye'dir. |
Hayriyye en ünlü mensur eseri değil manzum eseridir.
5.Soru
Hikmet ile bilgilerden hangisi yanlıştır?
Felsefeyle bağlantılıdır. |
Ahlakı inceler. |
Metafiziği inceler. |
Bilgi teorisini inceler. |
Din konusu dışındadır. |
Dini konuları ve tasavvuf konusunu da işler.
6.Soru
Feyzî’nin, şeyhi Abdulahad Nurî’nin isteği üzerine yazdığını söylediği, kâmil bir zatın Abdulahad Nuri’ye sorduğu “Miracın sırrı”, “Burak’ın vasfı”, “Peygamberin nereye kadar gittiği” ve Kabe Kavseynin anlamı” gibi konularda verilen cevapların nazma çekerek yazdığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Miraçname-i Resul-i Ekrem |
Zafername |
Berbername |
Edhem ü Hüma |
Derename |
"Zafername", "Berbername", "Edhem ü Hüma" ve "Derename" şıklarındaki eserler Sabit’in yazdığı aşk konulu mesnevilerdir. Ancak bahsedilen Feyzî eseri bir miraçnamedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl mesnevilerinden değildir?
Aşk konulu mesneviler |
Temsili^ mesneviler |
Eğitici ve öğüt verici mesneviler |
Yerli ve realist mesneviler |
Siyasi eleştirel mesneviler |
Mesneviler konularına göre aşk, temsili , eğitici, öğüt verici,yerli ve realist,tarihi ve destani olabilmektedir.
8.Soru
Hikemî şiir ile ilgili olarak hangisi söylenemez?
İnsanı, olayları, dünyayı değerlendiren çeşitli konuları işler. |
Daha çok, yol gösterici ve düzeltici konulara yer verir. |
Telmih, tevriye, kinaye gibi özlü anlatımda önemli olan söz sanatlarıyla birlikte irsal-i mesel kullanımı hikemî şiirde revaçtadır. |
Hikemî şiir için atasözü, deyim ve halksöyleyişi kullanımı önemlidir. |
Hikemî şiir temsilcilerinin çoğunun genel olarak şiir dillerinin kolay anlaşılırdır. |
Özetle hikemî şiir; insanı, olayları, dünyayı değerlendiren çeşitli konuları işler. Özelliğini daha çok, yol gösterici ve düzeltici konulara yer vermesinden alır. Bu özelliği nedeniyle de hikemî şiirde anlatımın özlü olması, dolayısıyla kısa olması beklenir.
Telmih, tevriye, kinaye gibi özlü anlatımda önemli olan söz sanatlarıyla birlikte irsal-i mesel kullanımı hikemî şiirde revaçtadır. Bu bağlamda hikemî şiir için atasözü, deyim ve halksöyleyişi kullanımı önemlidir.
Hikemî şiirde atasözü, deyim vb. kullanımı önemli olmakla birlikte bu özelliğe ters düşen bir özellik, daha sonra da değinileceği gibi, hikemî şiir temsilcilerinin çoğunun genel olarak şiir dillerinin kolay anlaşılır olmamasıdır.
9.Soru
Nabî’nin hikemî tarza yönelmesinden özellikle kim etkili olmuştur?
Şevket-i Buharî |
Saib-i Tebrizî |
Ali Şir Nevaî |
Fuzulî |
Bağdatlı Ruhi |
XVII. yüzyılda, hikemî şiirin İran’daki temsilcileri Şevket-i Buharî ve Saib-i Tebrizî’dir. Nabî de özellikle Saib’den etkilenerek hikemî tarza yönelmiştir.
10.Soru
Güftî’nin Zafername’si ve Cevri’nin Selimname’si hangi türde mesnevilerdendir?
Aşk konulu mesneviler |
Temsili mesneviler |
Eğitici ve öğüt verici mesneviler |
Yerli ve realist mesneviler |
Tarihi ve destani nitelikli mesneviler |
Verilen örnekler tarihi ve destani nitelikli mesnevilerdir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl mesnevilerinden değildir?
Aşk konulu mesneviler |
Temsili^ mesneviler |
Eğitici ve öğüt verici mesneviler |
Yerli ve realist mesneviler |
Siyasi eleştirel mesneviler |
Mesneviler konularına göre aşk, temsili , eğitici, öğüt verici,yerli ve realist,tarihi ve destani olabilmektedir.
12.Soru
Sadece bir savaş yahut kumandanın bir kuşatmasını ele alan yazım türü aşağıdakilerden hangisidir?
Gazavatname. |
Münşeat. |
Seyahatname. |
Surname. |
Sefahatname. |
Gazavatname. Cevap A'dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nabî'nin düşünce ve felsefesini yansıtmaz?
Şiir hikmetli olmalıdır. Çünkü şiirin amacı, okuyanı uyarmak, doğru yolu göstermektir. |
Şiirle anlatılanlar çabuk unutulur; ama düzyazı ağızdan ağza dolaştığı için kolay unutulmaz, uzun süre yaşar. |
Şiir, kulağa hoş gelmelidir ki ezberlenebilsin. Kulağa hoş gelen şiiri sadece insan değil, melekler bile ezberler. |
İbadet kişisel ve toplumsal mutlulukla yakından ilişkilidir. |
İdeal insan tipi aklıyla arzularına düzen verir; fakat onları yok etmek istemez. |
Şiirle anlatılanlar ağızdan ağza dolaştığı için kolay unutulmaz, uzun süre yaşar.
14.Soru
Bilge kişiliğiyle varlığa ve olaylara bakarken dönemin sosyal olaylarını ve yozlaşmalarını da eleştirerek hikemî tarza eleştirel boyut da getiren şair hangisidir?
Nabî |
Râmi |
Sabit |
Haletî |
Rumî |
Bilge kişiliğiyle varlığa ve olaylara bakarken dönemin sosyal olaylarını ve yozlaşmalarını da eleştirerek hikemî tarza eleştirel boyut da getiren şair Nabî'dir.
15.Soru
Aşağıda Nevizade Atayî ile ilgili verilenler bilgilerden hangisi yanlıştır?
Yüzyılın hamse sahibidir. |
Mesnevilerinde genellikle didaktik bir üslup benimsemiştir. |
Aşkla ilgili mesneviler yazmıştır. |
Sohbetü’l-Ebkâr onun eseridir. |
Tasavvufi mesnevileri vardır. |
Yüzyılın hamse sahibi şairi olan Nevizade Atayî, mesnevilerinde genellikle didaktik bir üslup benimsemiştir. Klasik aşk hikâyelerinin anlatıldığı mesnevilerden uzak durmuş, gündelik hayatla ilişkili konulara yer vermiştir. Atayî’nin bu çerçevede değerlendirilebilecek bir diğer eseri Sohbetü’l-Ebkâr’dır.
16.Soru
17. yüzyıl Osmanlı divan edebiyatının en büyük gazel şairlerinden biri olan Şeyhülislam, aşağıdakilerden hangisidir?
Yahya |
Cevrî |
Vecdî |
Nailî |
Kazasker İsmetî |
17. yüzyıl Osmanlı divan edebiyatının en büyük gazel şairlerinden biri olan Şeyhülislam Yahya’dır.
17.Soru
Sakiname, Nefhatü’l-Ezhar, Sohbetü’l-Ebkâr, Heft-Hân ve Hilyetü’l-Efkâr isimli beş mesneviden oluşan hamse aşağıdaki sanatçılardan hangisine aittir?
Simkeşzade Feyzî |
Nadirî |
Nabî |
Nevizade Atayî |
Sabit |
Sakiname, Nefhatü’l-Ezhar, Sohbetü’l-Ebkâr, Heft-Hân ve Hilyetü’l-Efkâr isimli beş mesneviden oluşan hamse Nevizade Atayî’ye ait hamsede yer almaktadır.
18.Soru
İstanbul’da doğmuştur. Asıl adı Mehmet’tir. Babası bilgin ve aydın bir kişi olan Abdulgani Efendi’dir. Zamanının ilim ve edebiyat meclislerinde bulunmuştur. Hoca Sadettin Efendi’den ders almış, çeşitli medreselerde müderrislik yapmıştır. İki kez Selanik olmak üzere, Mısır ve Edirne kadılığı görevlerinde bulunmuştur. 1612’de Anadolu Kazaskerliğine getirilen şair, 1614 yılında bu görevden azledilmiştir. 1619’da Rumeli Kazaskeri olmuştur. 1626 yılında 56 yaşında vefat etmiştir. Âbid Çelebi Mescidinin yanındaki mezarlıkta gömülüdür.
Yukarıda verilen bilgiler hangi XVII. yüzyıl mesnevi şairine aittir?
Ganizade Nadirî |
Riyazî |
Feyzî |
Sabit |
Nabî |
Soruda tanıtılan mesnevi şairi Ganizade Nadirî’dir.
19.Soru
İki Edhem hod iki şûh Arap dilberidir
Ki tefâvütleri yok biri birinden aslâ
Yukarıdaki beyitte bahsedilen “Edhem” nedir?
Sevgili |
Güzel |
Karayağız at |
Genç kız |
Genç delikanlı |
Edhem, karayağız at demektir. İki karayağız at, iki Arap dilberine benzetilmiştir.
20.Soru
Tarihi Al-i Osman aşğıdakilerden hangisine aittir?
Mecdi. |
İbrahim Peçevi. |
Katip Çelebi. |
Hasan Beyzade Ahmet. |
Kafzade Faizi. |
Hasan Beyzade Ahmet. Cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ