Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakileren hangisi yaşlılık döneminde bireylerin uyum sağlamak durumunda kaldıkları değişimlerden birisi değildir?
Eş kayıplarının yaşanması |
Hastalıkların ortaya çıkması |
İş yaşamında değişikliklerin olması |
Benlik kavramında değişmelerin olması |
Zamanla sorumlulukların artması |
Psikososyal gelişim alanında ise benlik kavramındaki değişiklikler, eş kaybı, akranların ölümü, emeklilik ve emeklilikle ortaya çıkan gelirde azalma, statüde değişiklik, huzurevinde veya yaşlı bakım evine yerleşmek zorunda kalma gibi değişiklikler bireylerin yaşamlarını güçleştirmekte, uyum düzeylerini düşürmektedir. Bununla birlikte yaşlılık dönemindeki bireyler de gelişimsel süreçte kayıpların yanı sıra sanılanın aksine birtakım kazançlar da elde etmektedirler. Yaşlılık döneminde çocukların evden ayrılması, iş yaşamının emeklilikle birlikte sona ermesi gibi nedenlerle yaşamının pek çok alanında sorumluluğu azalan bireyler sakin ve dingin bir yaşama adım atmaktadırlar. Doğru cevap E seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi B tipi kişilik özelliklerindendir?
Rekabet etme |
Grupta egemenlik kurma |
Beklemekten huzursuzlanma |
Başarıya odaklı olma |
Rekabetten uzaklık |
B tipi kişilikte, rahat ve aceleci olmayan bir tarzda çalışma, rekabetten uzaklık ve işleri ertelemeye yatkınlık görülmektedir.
3.Soru
60-65 yaş arasında olan ve yaşlı çalışanlar olarak sınıflandırılan bireyler için uygun olan işler aşağıdakilerden hangisidir?
Fiziksel güç gerektiren işler |
Başlangıç veya temel düzeydeki işler |
Teknoloji becerisi gerektiren işler |
Sağlık açısından risk taşıyan işler |
Deneyimlerinden yararlanmaya yönelik işler |
çalışma yaşamında yaşlı bireylerden sağlık açısından risk içermeyen, fiziksel performans ve teknoloji kullanımı gerektirmeyen rol ve görevler
beklemek en doğrusudur. İş yerinde yaşlı bireylerden beklentiler bilgi ve becerilerin kullanımına dayalı rol ve görevler talep etmek olmalıdır. Yaşlı çalışanlardan bilgi ve becerilerine yönelik görev beklentisinde bulunmak, bu bireylerin çalışma yaşamında daha uzun süre kalmalarını ve çalışma
yaşamında yaşlılardan daha fazla yararlanmayı
arttırmaktadır. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir bilişsel pragmatik bileşenidir?
Duyusal girdiler |
Görsel ve motor bellek |
Benlik ve yaşam becerileri |
Karşılaştırma |
Sınıflandırma |
Bilişsel mekaniklerin temel bileşenleri; (a) duyusal girdiler, (b) görsel ve motor bellek, (c) karşılaştırma, (d) ayırt etme ve (e) sınıflandırmadır. Bilişin bu bileşenlerinin en temel gücü hız ve doğruluktan gelir. Hız ve doğruluğun verimliliği ise yaş ile azalma eğilimindedir. Bilişsel pragmatikler ise kültür ve özelde de eğitim bağımlıdır. Bu nedenle bilişsel pragmatikler yaşlanma devam etse de gelişmeye devam eder. Yaşlanan birey içinde bulunduğu dünya ve çevre ile etkileşimini kesmez, değişime, öğrenmeye ve heyecan duymaya devam ederse bilişsel pragmatiklerin gelişimsel süreci devam eder. Okuma ve yazma becerileri, dil ve dilin kavranması, eğitimsel beceriler, profesyonel beceriler, problemlerin ve yaşamın üstesinden gelmemize yardımcı olan benlik ve yaşam becerileri bilişsel pragmatiklerin temel bileşenlerini oluşturmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.
5.Soru
Worden'in Dörtlü Yas Görevleri Modeli’n Kübler-Ross’un beş aşamalı yas modelinden en önemli farkı aşağıdakilerden hangisidir?
Kayıp gerçeğini kabul etmek |
Kaybın acısıyla çalışmak |
Kaybedilenin olmadığı bir çevreye uyum sağlamak |
Kaybedileni duygusal olarak farklı bir yere yerleştirmek |
Bireyi yas sürecini etkileyen bir nitelikte görmek |
Dörtlü Yas Görevleri Modeli, Kübler-Ross’un beş aşamalı yas modeline oranla farklı özellikler taşır. İkisi arasındaki en önemli fark, Dörtlü Yas Görevleri Modeli’nin kayıp yaşayan bireyi yas sürecini etkileyen bir nitelikte görmesidir.Kayıp gerçeğini kabul etmek,Kaybın acısıyla çalışmak, . Kaybedilenin olmadığı bir çevreye uyum sağlamak, Kaybedileni duygusal olarak farklı bir yere yerleştirmek ve hayata devam etmek ise Wordenİn modelinde belirttiği dört farklı görevdir. Bu yüzden cevap E seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdaki verilen bozuklukların hangisinde hezeyanlar en çok görülür ?
Şizofreni |
Depresyon |
Anksiyete bozukluğu |
Nevroz |
Deliryum |
Hezeyanlar en çok şizofreni, psikotik özellikli mani ve organik beyin bozuklularında görülür. Hezeyanlar “hakkımda kötü düşünüyorlar, beni izliyorlar, komplo kurmuşlar beni zehirleyecekler” gibi kötülük görme korkusu biçiminde olabileceği gibi “bana söz atıyorlar, arabalar farlarını yakıp söndürerek bana imada bulunuyorlar” gibi doğrudan bir eylem algısı biçiminde de olabilirler. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Worden'e göre yas modelleri kaça ayrılır?
İki |
Üç |
Dört |
Beş |
Altı |
Yas sürecini açıklayan bir başka model de Worden
(2001) tarafından geliştirilmiş olan KüblerRoss’un
modelinde olduğu gibi aşamalardan çok,
kayba uğrayan kişi tarafından tamamlanması gereken
temel ödevleri tanımlayan bir modeldir. Worden
bu modelde bir yakının kaybı sonrası yaşama
uyum sürecinde dört farklı ödevden/görevden söz
eder. Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
Kübler-Ross’un (1970) yas modeli, bir yakının ölüm yoluyla kaybedilmesinin ardından yaşanan süreci kaç aşamaya ayırmaktadır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Kübler-Ross’un (1970) beş aşamalı yas modeli,
bir yakının ölüm yoluyla kaybedilmesinin ardından
yaşanan süreci beş aşamaya ayırır ve bu aşamaların
özelliklerini tanımlar. Doğru cevap E seçeneğidir.
9.Soru
Neugarten’in Kişilik Tipleri'nden hangisi "Yaşlı bireylerin sebatkâr bir biçimde orta yaş etkinliklerini koruyarak yüksek veya ortalama etkinlik düzeyinde olabilmeleri bunun yanı sıra daralmış sosyal ilişkileri içinde de yüksek yaşam doyumu elde etmelerine işaret eder." şeklinde tanımlanmıştır?
Bütünleşmiş kişilikler |
Zırhlı-Savunmacı kişilikler |
Edilgin-Bağımlı Kişilikler |
Bütünleşmemiş Kişilikler |
Aktif Kişilikler |
Bütünleşmiş kişilikler | Yaşlı bireylerin hayatlarını sürekli olarak yeniden düzenleyecek girişimlerde bulunmaları, enerjilerini bir- iki rolde yoğunlaştırarak etkin olmaları veya etkinlik düzeylerini düşürerek kendi dünyalarına çekilmeleri yoluyla yaşam doyumlarının yüksek olmasına işaret eder. |
Zırhlı-savunmacı kişilikler | Yaşlı bireylerin sebatkâr bir biçimde orta yaş etkinliklerini koruyarak yüksek veya ortalama etkinlik düzeyinde olabilmeleri bunun yanı sıra daralmış sosyal ilişkileri içinde de yüksek yaşam doyumu elde etmelerine işaret eder. |
Edilgin-bağımlı kişilikler | Yaşlı bireylerin yüksek düzeyde birilerine bağımlılık geliştirerek yüksek yaşam doyumu veya edilgen ve kayıtsız ilişkiler içinde orta-düşük seviyede yaşam elde edebilmelerine işaret eder. |
Bütünleşmemiş kişilikler | Yaşlı bireylerin düşünce ve duygusal süreçlerinde genel bir gerileme yaşamalarına; düşük etkinlik ve düşük yaşam doyumu elde edebilmelerine işaret eder. |
10.Soru
Planlama ve düzenleme olarak açıklanan beş faktör kişilik özelliği hangisidir?
Vicdanlılık/düşüncelilik |
Nevrotizm |
Deneyime açıklık |
Yumuşak başlılık |
Dışa dönüklük |
Vicdanlılık/düşüncelilik, bireyin planlama, düzenleme ve görevlerini yerine getirebilme eğilimi olarak açıklanmaktadır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gerçeği değerlendirme yetisinin bozulması ile ilgili olarak söylenebilir?
Acil müdahale gerektirmeyen bir durumdur. |
Kişinin bilinçli bir şekilde düşündüğünü ortaya koyar. |
İlk belirtiler psikoz olarak ortaya çıkar. |
Kişi her zaman gerçeklikle bağlantısını koparır. |
Oldukça ağır seyreden bir hastalıktır. |
Gerçeği değerlendirme yetisinin bozulması acil müdahale gerektiren bir durumdur. Gerçeği değerlendirme yetisinin bozulması kişinin bilinçli bir biçimde hareket edemeyeceğinin de göstergelerinden birisidir. Yaşlılık döneminde ortaya çıkan bazı psikolojik durumlar yukarıda da söz edildiği gibi tedavi gerektirir. Yaşlılıkta ortaya çıkan bu rahatsızlıkların kimileri görece daha hafifken bazıları oldukça ağır seyreder. Ayrıca ortaya çıkan hastalıkların bazılarında kişilerin bilinçlerinin kapandığını ve gerçeği değerlendirme yetilerinin bozulduğunu bazılarında ise bilincin kapanmadığını ve bireyin gerçeklerden kopmadığını görebiliriz. Bu durum psikoz ve nevroz kavramlarını gündeme getirmektedir. Kişinin gerçeği değerlendirme yetisinin bozulup bozulmaması bir açıdan durumun ciddiyetini de gösteren bir belirtidir. Ancak kişinin bilincinin açık olması ve durumun farkında olması bir sorun olmadığı anlamına gelmemektedir. Gerçeği değerlendirme yetisi tümüyle yerinde olan bir hastanın da intihar girişiminde bulunabileceği akıldan çıkarılmamalıdır. Psikotik belirtiler ya da “psikoz” kişinin gerçeklik ile bağının koptuğu bir durumdur. Böylesi bir durumda kişinin gerçek olan ile gerçek olmayanı birbirinden ayrıt etmeyebilmektedir
12.Soru
Yaşlığa uyum süreci bileşenleri aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru şekilde açıklanmıştır ?
Duygusal bağ, duygusal destek, bilişsel destek |
Aktif yaşam, sosyal destek, kendini kabul |
Seçenek sunma, Kendini kabul, aktif yaşam |
Etkin kullanma, sosyal destek, sosyal karşılaştırma |
Seçim yapma, Telafi etme, Etkili Kılma |
Yaşlılığa uyum süreci Seçim Yapma, Telafi Etme, Etkili ya da Fonksiyonel Kılma olmak üzere üç bileşenle açıklanmaktadır. Doğru seçenek E’dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılıkta intihar için belirgin risk faktörlerinden biri değildir?
Umutsuzluk |
Yalnız yaşama |
Düşük eğitim düzeyi |
Kadın cinsiyet |
düşük sosyo-ekonomik düzey |
Yaşlılıkta intihar için risk faktörleri umutsuzluk, erkek cinsiyet, düşük eğitim düzeyi, yalnız yaşama, dul veya boşanmış olma, düşük sosyo-ekonomik düzey, yaşamı sürdürme nedenlerinin azlığı, psikiyatrik ve/veya fiziksel hastalıkların varlığı ve geçmişte intihar girişimlerinin olmasıdır.
14.Soru
Sağlık durumu bozulmuş olan bireyler emeklilik sonrasında boş zaman etkinliklerine katılma, sosyal etkinliklerde bulunma ya da yeni emeklilik rolleri geliştirme gibi süreçlerin dışında kalması, emeklinin emekliliğe uyum sürecini etkileyen hangi faktörler arasında yer alır?
Sosyokültürel faktörler |
Psikolojik faktörler |
Ekonomik faktörler |
Doyum faktörleri |
Biyolojik faktörler |
Sağlık durumu bozulmuş olan bireyler emeklilik sonrasında boş zaman etkinliklerine katılma, sosyal etkinliklerde bulunma ya da yeni emeklilik rolleri geliştirme gibi süreçlerin dışında kalabilmektedirler. Bu nedenle, biyolojik bozulmaların düzeyi bireyin emeklilik yıllarındaki doyumunu ve uyumunu etkileyen temel faktör olarak görülmektedir.
15.Soru
Algılanan stres sonrasında sosyal çekilme yaşanması aşağıdakilerden hangi uyum bozukluğu yaşandığını göstermektedir?
Depresyonla Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu |
Kaygıyla Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu |
Depresyon ve Kaygı İle Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu |
Dürtü Kontrol Bozukluğu İle Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu |
Karışık Uyum Bozukluğu |
Karışık veya Belirsiz Uyum Bozukluğu alt türünde ise duygusal ve davranışsal belirtiler aynı anda görülebileceği gibi, diğer uyum bozukluğu alt tiplerinin hiç birisinde yer almayan belirtiler de gözlenebilmektedir. Algılanan stres sonrasında sosyal çekilme ya da katılım beklenen etkinliklerde (çalışma hayatı) ketlenme yaşanması bunlardan bazılarıdır. Doğru yanıt E’dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir bireye ait kişilik özelliği olamaz?
Engelli |
Titiz |
Sorumluluk sahibi |
Geçimsiz |
Güleryüzlü |
Engelli
17.Soru
I Devamlı olarak çevreden girdiler alır ve bunları çıktı olarak değişime uğratırlar
II Çıktılarını çevrelerine ihraç ederler.
III Kendi içinde uyumlu olması
IV Kendi içinde uyumlu olması
V Sisteme madde giriş ve çıkışı olması
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri açık sistemle ilgilidir?
I, II |
I,II,III |
I,II,III,IV |
I,II,III,IV,V |
II,II,V |
Açık sistemler çevreleriyle sürekli olarak etkileşirler. Devamlı olarak çevreden girdiler alır ve bunları çıktı olarak değişime uğratırlar (Hodgetts, 1975). Açık sistemler bu çıktılarını çevrelerine ihraç ederler. Açık sistemler durağan değil, değişim, gelişim ve büyümeye açık olarak devamlı bir biçimde hayatta kalmak üzere düzenlenmişlerdir.
18.Soru
Zarar verme niyeti olmadan bakıcı kişinin, yaşlı bireyin temel ihtiyaçlarını karşılamada yanlış davranışı aşağıdakilerden hangisidir?
Aktif ihmal |
Pasif ihmal |
Kasıtlı ihmal |
Kasıtlı olmayan ihmal |
Bilinçli ihmal |
Pasif ihmal, zarar verme niyeti olmadan bakıcı kişinin, yaşlı bireyin temel ihtiyaçlarını karşılamada yanlış davranışıdır.
19.Soru
Yaşlılık döneminde kişinin hayatında önemli yer tutan birinin kaybı nedeniyle yaşanan ve doğal bir tepki olan yas dönemi içinde hangi öğe yer almaz?
Konsantrasyon kaybı |
Yeni durumlara adapte olmada güçlük |
Uyuşukluk hissi |
Entellektüel gelişim |
Yeme alışkanlıklarında değişim |
Yas, bir kayba yönelik gösterilen, doğal, evrensel bir tepkidir. Bu doğal tepki içinde pek çok ögeyi barındırır. Örneğin, kişide konsantrasyon kaybı ve yeni durumlara adapte olmada güçlük, uykusuzluk ya da uyku düzenindeki değişimler, iştahsızlık ya da yeme alışkanlıklarındaki değişimler, uyuşukluk hissi gibi duygu ve davranış değişimleri ile seyreden dalgalı bir dönemi ifade eder. Yani kaybın ardından olağanın dışında psikolojik bir süreç yaşanır. Bu süreç, her bir birey için aynı şekilde seyretmese de kişiyi zorlayan normal gündelik hayata adapte olmasını güçleştiren bir niteliğe sahiptir. D seçeneğinde yer alan "entellektüel gelişim" bu dönemde görülmesi beklenen bir tepki değildir.
20.Soru
- Yetişkinlik ve yaşlılık yıllarında daha fazla kronik, daha az akut hastalık yaşanır.
- Akut hastalıklar kısa süreli ve tedavi edilebilir hastalıklardır.
- Kronik hastalıklar, fizyolojik ve anatomik fonksiyonlarda yetersizlik ve kayıplara bağlı yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede gözüken yetersizlik olarak tanımlanmaktadır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I, II |
II, III |
I, III |
Yalnız II |
I, II, III |
Verilen ifadelerin hepsi doğrudur. Doğu cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ