Yaşlılarda Görülebilecek Sorunlar Ve Bakım Hizmetleri Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Düşmeye neden olan osteopeni hangi tip hastalık grubundadır?
Sinir sistemi |
Kalp ve damar |
Üriner sistem |
Kas iskelet sistemi |
Göz |
Artrit, osteopeni, osteoporoz ve sarkopeni gibi kas iskelet sistemi hastalıkları kas,tendon, kemik ve eklemlerin yapısını olumsuz etkileyerek yaşlıhareketlerinin bozulmasına ve düşmelere neden olurlar.
2.Soru
I. Sağlık okuryazarlığı
II. Sağlık inançları
III. İlacın yan etkileri
IV. İlaç sayısının fazlalığı
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri yaşlıların düzenli ilaç saatlerine adapte olmalarını zorlaştıran bireysel faktörler arasında gösterilebilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
III ve IV |
Yalnız IV |
Yaşlıların düzenli ilaç saatlerine adapte olmalarını zorlaştıran faktörler üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
Birey ile ilgili faktörler: Sosyodemografik (yaş,cinsiyet vb.) durum, eşlik eden farklı hastalıklar, kognitif yetenek, sağlık okuryazarlığı, sağlık inançları.
İlaçlarla ilgili faktörler: ilaç sayısı, yan etkileri, rejimi uygulama yolu.
Diğer faktörler: Hasta sağlık profesyoneli iletişimi, ilaca ulaşım, maliyet, sosyal destek sistemleridir.
Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ‘’Arter kan basıncının’’ evde izlenmesinin nedenlerinden biri değildir?
Beyaz önlük” hipertansiyonundan ayırt edilmesi |
Kan basıncı yükselmelerinde ve sınırda hipertansiyonda günlük kan basıncı değerlerinin belirlenmesi |
Antihipertansif ilaçların etkinliğinin düşürülmesi |
Hastanın tedavi planına uyumunun sağlanması |
Maliyetin azaltılması |
Arter kan basıncının evde izlenmesinin nedenleri aşağıda verilmiştir.
a. “Beyaz önlük” hipertansiyonundan ayırt edilmesi
b. Kan basıncı yükselmelerinde ve sınırda hipertansiyonda günlük kan basıncı değerlerinin belirlenmesi
c. Antihipertansif ilaçların etkinliğinin değerlendirilmesi
d. Hastanın tedavi planına uyumunun sağlanması
e. Maliyetin azaltılması
4.Soru
I. Mesanenin yetersiz boşalması
II. İstemsiz idrar yapma
III. Tuvalete zamanında ulaşılamaması
IV. Bilişsel fonksiyonların bozulması
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri üriter inkontinansın belirti ve bulguları arasında gösterilebilir?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
III ve IV |
Yalnız IV |
Üriner inkontinansın belirti ve bulguları aşağıdaki gibidir:
• Mesanenin yetersiz boşalması
• Tuvalete zamanında ulaşılamaması
• Acil idrar yapma hissi
• Sık idrara çıkma
• Gece idrar kaçırma
• İstemsiz idrar yapma
• Kötü hijyen ya da enfeksiyon belirtilerinin
olması
Oysa IV. maddede verilen ifade üriner inkontinansın risk faktörleri arasında gösterilir.
Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlının ilaç uyumunda etkili birey ile ilgili faktörlerdendir?
Hasta sağlık profesyoneli iletişimi |
İlaça ulaşım |
Maliyet |
Kognitif yetenek |
İlaç sayısı |
Yaşlının ilaç uyumunda etkili öncelikli faktörler üç kategoride toplanabilir. Bunlar:
- Birey ile ilgili faktörler: Sosyodemografik (yaş,cinsiyet vb.) durum, eşlik eden farklı hastalıklar, kognitif yetenek, sağlık okuryazarlığı, sağlık inançları,
- İlaçlarla ilgili faktörler: ilaç sayısı, yan etkileri, rejimi uygulama yolu,
- Diğer faktörler: Hasta sağlık profesyoneli iletişimi, ilaça ulaşım, maliyet, sosyal destek sistemleridir.
- Bu bilgiler ışığında doğru cevap kognitif yetenek olmaktadır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşla birlikte kan basıncında artma görülmesinin temel nedenleri arasında değildir?
Büyük arterlerdeki elastisite kaybı |
Kalpteki (kollejen lif ) yapısal değişiklikler |
Kalp ileti sistemindeki bozukluklar |
Kalbin hipertrofisi |
Damar rijiditesinin azalması |
Yaşla birlikte kan basıncında artma görülmesinin temel nedenleri arasında;
• Büyük arterlerdeki elastisite kaybı
• Atheroskleroz gibi farklı nedenlerle damar rijiditesinin artması
• Kalpteki (kollejen lif ) yapısal değişiklikler
• Kalp ileti sistemindeki bozukluklar
• Kalbin hipertrofisi
• Kanın yoğunluğu sayılabilir.
Yaşlı bireyde sistolik basınç artarken diyastolik basınç değişmeyebilir ya da hafif değişkenlik gösterebilir. Doğru yanıt E'dir.
7.Soru
Üriner inkontinans, kadınlarda belli bir yaşa kadar erkeklerden 1,3-2 kat daha sık görülürken, söz konusu yaştan sonra her iki cinsiyette benzer oranlarda görülmektedir.
Bu yaş aşağıdaki şıkların hangisinde verilmiştir?
65 |
70 |
75 |
80 |
85 |
Üriner inkontinans, kadınlarda 80 yaşına kadar erkeklerden 1,3-2 kat daha sık görülürken, 80 yaşından sonra her iki cinsiyette benzer oranlarda görülmektedir.
Dolayısıyla, doğru cevap D şıkkıdır.
8.Soru
Hasta tarafından ilacın reçete edildiği dozda ve düzende alınması aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?
İlaç uyumu |
Polifarmasi |
Farmakodinami |
Farmakokinetik |
Dağılım |
Hasta tarafından ilacın reçete edildiği dozda ve düzende alınması ilaç uyumu şeklinde ifade edilir. Oysa, polifarmasi çoklu ilaç kullanımı anlamına gelmektedir. Organizmaya alınan bir ilacın belli bir zaman içinde; ilacın etkisinin veya etkinliğinin şekli, gücü ve süresini inceleyen bilim dalına da farmakodinami denir. Farmakokinetik ise, organizmaya alınan bir ilacın belli bir zaman içinde; emilim, dağılım, metabolizma ve atılımının olaylarını inceleyen bilim dalıdır. Emilime uğrayan ilacın kan ya da lenf dolaşımına karışarak hedef organdaki reseptörüne ulaşması da dağılım adını alır.
Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.
9.Soru
- Reseptör blokörü
- Kalsiyum kanal blokörü
- Sodyum
- Diyastolik
- Diüretik
Hangileri hipertansiyonun ilaçlı tedavisinde kullanılan anti hipertansifler arasında yer alır?
III ve IV |
IV ve V |
II, III ve V |
I, IV ve V |
I, II ve V |
Erişkin bireylerde hipertansiyon sistolik kan basıncının 140 mmHg’ dan ve/veya diyastolik kan basıncının 90 mmHg’ dan yüksekliği olarak tanımlanmaktadır. Hipertansiyonun ilaçlı tedavisinde diüretik, kalsiyum kanal blokörü, anjiotensin dönüştürücü enzim inhibitörü, anjiotensin reseptör blokörü ve beta blokör gibi anti hipertansiflere yer verilmektedir. Hipertansiyonun ilaçsız tedavisinde ise yaşam biçimi değişikliklerine gidilmektedir. Hipertansiyondan korunmak için sodyum kullanımının azaltılması gerekmektedir. Doğru yanıt E’dir.
10.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi hipertansif yaşlı bireyde ev ve bakımevi gibi ortamlarda dikkat edilmesi gereken bakım ilkelerinden değildir?
Düzenli aralıklarla yaşlı bireyin kan basıncı izlemi uygun tekniklerle yapılmalı ve kaydedilmelidir. |
Düzenli aralıklarla yaşlı bireyin sağlık kuruluşuna başvurması ve sağlık kontroller inihipertaniyon açısından yaptırması sağlanmalıdır. |
Yalnız yaşayan yaşlıların anti hipertansif ilaçlarını doktor tarafından önerildiği şekilde ve dozda kullanması sağlanmalıdır. |
Antihipertansif ilaç kullanan bireyin ilaç yan etkilerine karşı dikkatli olunmalıdır. |
Yaşlı bireyin yaşam tarzı değişikliklerini gerçekleştirme durumu izlenmemelidir. |
Hipertansif yaşlı bireyde bakım ilkeleri başlıklı konu.
11.Soru
Hastane ortamı ya da hekim ofisinde ölçülen kan basıncının yüksek bulunmasına karşın günün diğer saatlerinde evde ve klinik dışında yapılan ölçümlerin normal olması durumu nasıl adlandırılır?
Beyaz önlük hipertansiyonu |
İzole sistolik hipertansiyon |
Malign hipertansiyon |
Esansiyel hipertansiyon |
Acil hipertansiyon |
Hastane ortamı ya da hekim ofisinde ölçülen kan basıncının yüksek bulunmasına karşın günün diğer saatlerinde evde ve klinik dışında yapılan ölçümlerin normal olması “beyaz önlük hipertansiyonu” olarak tanımlanır. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Hipertansiyon tanısı konmuş ve hipertansiyonun beraberinde başka bir kronik rahatsızlığı olmayan bireylerde sırasıyla sistolik ve diyastlolik kan basıncı aşağıdakilerden hangisidir?
140 mmHg ve 90mmHg |
190 mmHg ve 30 mmHg |
100 mmHg ve 75 mmHg |
200 mmHg ve 150 mmHg |
70 mmHg ve 20 mmHg |
Hipertansiyon tanısı konulmuş bireylerde ise hipertansiyon yönetimi için hedef; sistolik kan basıncının 140 mmHg ve diyastolik kan basıncının ise 90 mmHg nın ve beraberinde kronik hastalık var ise 130 ve 80 mmHg ve altında tutulması olmalıdır.
13.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisi Dünya Sağlık Örgütü (WHO), nün özetlediği yaşam biçimi değişikliklerinin yararlarından değildir?
Kan basıncını düşürmek |
Antihipertansif ilaçlara olan gereksinimi |
dolaşımın bozulması, |
Bireydeki diğer risk faktörlerini azaltmak |
Primer hipertansiyondan korunmaktır. |
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yaşam biçimi
değişikliklerinin yararlarını şu şekilde özetlemiştir;
• Kan basıncını düşürmek,
• Antihipertansif ilaçlara olan gereksinimi
azaltmak ve bu ilaçların etkilerini en üst
düzeye çıkartmak,
• Bireydeki diğer risk faktörlerini azaltmak,
• Primer hipertansiyondan korunmaktır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılarda düşmeyi önlemek üzere alınabilecek dışarıya yönelik önlemlerden biridir?
Banyo kapısı mekanı daraltmamak için dışarıya açılmalıdır. |
Yağmur/ kar yağmasıve buzlanma gibi durumlarda kaymayı önleyici güvenlik önlemleri |
Karanlıkta rahatlıkla görülebilecek fosforlu elektrik düğmeleri tercih edilmelidir. |
Elektrik kabloları yürünen alanlarda olmamalı, kenarlarda ve sabitlenmiş olmalıdır. |
Tutunma barlarının çapı 4-5cm olmalı ve zeminden 90-100cm yükseklikte yerleştirilmelidir. |
Yağmur/ kar yağması ve buzlanma gibi durumlarda kaymayı önleyici güvenlik önlemlerialınması, dışarıya ait önlemler içinde değerlendirilebilir.
15.Soru
- Ayrıntılı bir öykü alınması
- Fizik muayene
- İdrar tetkiki
- En az 3 günlük mesane günlüğü tutulması
- Postmiksiyonel rezidu (PMR) tayini
Üriner inkontinansın temel değerlendirmesinde yukarıdakilerden hangisi/hangileri yapılmalıdır?
Yalnız I |
I, II, III |
II, III, IV |
IV, V |
I, II, III, IV, V |
Üriner inkontinans için temel değerlendirme; ayrıntılı bir öykü alınması, fizik muayene, idrar tetkiki, en az 3 günlük mesane günlüğü tutulması ve postmiksiyonel rezidu (PMR) tayini ile yapılmaktadır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılarda düşmeyi önlemek için alınması gereken çevresel önlemlerden biridir?
Sokak, cadde, kaldırım ve merdivenlerde yeterli aydınlatma olmalıdır. |
Pozisyon değiştirilirken yavaş ve dikkatli hareket edilmesi gerekir. |
Kıyafet seçimine özen gösterilmeli, etek boyları ve kol boyları uzun, geniş, iş yaparken takılmaya neden olacak şekilde olmamalı, rahat, vücudu çok sıkmayan ve pamuklu kumaştan yapılmış olmalıdır. |
Yüksek topuklu ve tabanı kaygan ayakkabılar yerine; rahat, sağlam, ayağa uygun ve ayak bileğini saran ayakkabılar tercih edilmelidir. |
Gözlüklerin camları çizik, kırık olmamalı, temiz olmalı ve çerçevesinin burun üzerine, sapının kulak arkasına tam olarak oturması sağlanmalıdır. |
Çevresel önlemler konut içi düzenlemeler ve dışarıya yönelik düzenlemeleri kapsar. Sokak, cadde, kaldırım ve merdivenlerde yeterli aydınlatma olması dışarıya yönelik önlemlerdendir. Diğer şıklarda verilen bilgiler bireysel önlemlerle ilgilidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geçici inkontinans nedenlerinden biridir?
Nörolojik hastalıklar |
Sistemik hastalıklar |
Mesanenin yetersiz boşalması |
Fazla sıvı atılımı |
Mobilite bozuklukları |
Fazla sıvı atılımı
18.Soru
Yaşlılıkta metabolizma ve atılımın değişme nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Sindirim enzimlerindeki yetersizlikler |
Karaciğer ve böbreklere giden kan akımının azalması |
Deri yapısındaki bozulmalar (kuruluk, yara vb) |
Dolaşımın yetersizliği |
Mide boşalma hızında azalma |
Biyotransformasyon ad verilen ilaç metabolizmasının büyük oranda karaciğerde
aktif ya da inaktif metabolit türevlerine dönüşmesine metabolizma denir. İlaçların organizmadan başta böbrekler olmak üzere idrar, feçes, tükrük vb. şeklinde elimine olmalarına atılım denir. Yaşla birlikte karaciğer ve böbreklere giden kan akımı azalmakta buna bağlı olarak metabolizma ve atılım değişmektedir. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
"Önemli derecede organ hasarına sebep olan hatta kısa süre içinde ölüme neden olabilen bir durum" olarak tanımlanan hipertansiyon çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Beyaz önlük hipertansiyonu |
İzole sistolik hipertansiyon |
Malign hipertansiyon |
Acil hipertansiyon |
Diyastolik hipertansiyon |
“Acil hipertansiyon” önemli derecede organ hasarına sebep olan hatta kısa süre içinde ölüme neden olabilen bir durumdur. Doğru yanıt D'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hipertansiyon belirtileri arasında yer alır?
Genellikle başın arka bölgesinde gelişen baş ağrısı |
Burun kanaması |
Kulak çınlaması |
Baş dönmesi |
Hiçbiri |
Hipertansiyon belirtileri arasında;
• genellikle başın arka bölgesinde gelişen baş
ağrısı
• burun kanaması
• kulak çınlaması
• baş dönmesi
• çarpıntı
• bayılma yer almaktadır
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ