Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Esin, konuşma seslerini ayırt etmede, işitme ve öğrendiği bilgileri bellekten çağırmada güçlükler yaşamaktadır. Esin'in yaşadığı bu güçlükler beynin hangi lobunun görev aldığı fonksiyonlardır?
Parietal lob |
Temporal lob |
Oksipital lob |
Frontal lob |
Beyin sapı |
Temporal lob: • İşitme • Dil-konuşma (Konuşma seslerini ayırt etme) • Müzik farkındalığı • Bazı davranışsal yanıtların dışa vurumu (saldırganlık) • Yüz tanıma • Sosyal farkındalık • Kısa-süreli bellek oluşturma • Bellekten bilgi çağırma • Seçici dikkat, Nesnelerin kategorizasyonu, nesne yerleştirme gibi fonksiyonlarda görev almaktadır. Dolayısıyla Esin'in güçlük yaşadığı alanlar Temporal lobun organizasyonu içinde yer alır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demans hastalarına bakım verenlerin sorunları ile baş etme yollarından değildir?
Psikolojik destek almak |
Gerektiğinde yardım istemek |
Bu alanda destek sağlayan birimlerle iletişim hâlinde olmak |
Yapabileceğinin daha fazlasını yapmaya çalışmak |
Kendi sağlık durumunu göz ardı etmemek. |
Bakım verenlerin gündelik yaşamına devam edebilmesi ve var olan sorunların daha kalıcı ve olumsuz durumlara yol açmaması için etkili baş etme yollarına hâkim olması gerekmektedir (Schulz ve ark., 2004). Bakım verenler için stresle baş etmeye yönelik bazı öneriler aşağıda sıralanmıştır (Doody ve ark., 2001):
• Gerektiğinde yardım istemek,
• Psikolojik destek almak,
• Bakım verme sürecinde kendi kapasitesine uygun davranmak, sınırlarını zorlamamak,
• Gerçekçi hedefler belirlemek, yapabileceğinden fazlasını amaçlamamak,
• Bu alanda destek sağlayan birimlerle iletişim hâlinde olmak,
• Sosyal destek bulmak. Aile üyeleri, arkadaşlar gibi yakınlarla duygu paylaşımında bulunmak,
• Kendi sağlık durumunu göz ardı etmemek. Bunun için düzenli kontroller yapmak; uyku, beslenme, fiziksel aktivite gibi konularda gerekli düzenlemeleri yapmak
3.Soru
Parkinson hastalarını sahip oldukları semptomlara ve kısıtlılık düzeylerine göre sınıflandıran, ve hastalıklarının derecesini gösteren ölçeğin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Hoehn ve Yahr Ölçeği |
Mounier – Kuhn Sendromu |
Quasimodo sendromu |
Tahterevalli Sendromu |
Örgütsel Psikolojik Sermaye Ölçeği |
Hoehn ve Yahr Ölçeği hastanın sahip olduğu semptomlara ve kısıtlılık düzeyine göre sınıflandığı, Parkinson hastalığının derecesini gösteren bir skaladır.
Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lewy cisimcikli demansın belirtilerinden biri değildir?
Görsel halüsinasyonlar |
Hareket bozuklukları |
Vücut fonksiyonlarının düzenlenmesinde zayıflama |
Uyku bozuklukları |
Tekrarlayan takıntılı davranışlar |
Lewy cisimli demansta ortaya çıkan belirtiler;
• Görsel halüsinasyonlar: İlk ortaya çıkan semptomlardandır. Sık sık tekrar eder. Şekiller, hayvanlar, ortamda bulunmayan insanlar, sesler, kokular ya da dokunsal uyarımlar şeklinde halüsinasyonlar görülebilir.
• Hareket bozuklukları: Parkinson hastalığı benzeri belirtiler görülebilir. Bunlar; hareketlerde yavaşlama, kaslarda sertlik-rijidite, titreme, ayaklarını sürüyerek yürüme gibi durumlardır.
• Vücut fonksiyonlarının düzenlenmesinde zayıflama: Kan basıncı, nabız, terleme ve sindirim süreçleri gibi sinir sistemi tarafından düzenlenen bazı işlevler etkilenebilir. Bunun sonucunda bireyde; sersemlik, düşme, dışkı kontrolünde azalma görülebilir.
• Bilişsel problemler: Alzheimer hastalığına benzer olarak, kafa karışıklığı, dikkat eksikliği, görsel-uzamsal problemler ve bellek kaybı görülebilir.
• Uyku bozuklukları: Uyku evrelerinden biri olan ve kişinin kaslarının paralize olması sonucu uyku esnasında hareket etmesi engellenen REM uykusunda görülen problemler. Bunun nedeniyle kişi uykusunda hareket edebilir.
• Dikkat dağınıklığı: Uzun süre boşluğa bakma, uyku sersemliği, gün boyunca ara ara uykuya dalma, düzensiz konuşma gözlenebilir.
• Depresyon: diğer demans tiplerinde olduğu gibi kişi depresyon belirtileri gösterebilir.
• Apati: Kişi motivasyonunu kaybedebilir. Etrafına ilgisiz kalabilir.
5.Soru
Parkinson hastalarında görülen ''Donma fenomeni'' ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Hastalığın erken evrelerinde görülmeye başlar. |
Kesin nedeni bilinen bir durumdur. |
Ataklar sonrasında hastada görülen durum kalıcı hale gelebilir. |
Kapalı donma olarak adlandırlan donma atakları kullanılan ilacın etkisinin devam edip etmemesine bağlı olarak gelişir. |
Donma atakları hastanın güveni açısından problem oluşturmaz. |
Parkinson hastalığı ilerledikçe, hareketler sırasında aniden gelişen ve “donma fenomeni” olarak adlandırılan hareket edememe atakları ortaya çıkabilir. Hastanın güvenliği açısından zorluk oluşturan donma durumunun kesin nedeni bilinmemektedir. Bazı hastalarda heyecanlanma, acele etme veya hedefli bir işi gerçekleştirmeyi isteme gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır. Hasta veya hasta yakınları donma ataklarını tetikleyen faktörleri gözlemleyerek bunları azaltmaları ve yaralanma riskini en aza indirmek için neler yapabileceğini öğrenmeleri gerekir.
• Donma, geçici, istemsiz bir hareket yetisi kaybıdır.
• Herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir. Donma sırasında kişinin ayakları yere yapışmış gibi görünebilir veya oturmakta olduğu bir sandalyeden kalkamayabilir.
• Bazı hastalarda diğerlerine nazaran donma ataklarını geçirme olasılığı daha yüksektir.
• İlaçların gün içerisindeki etkilerinin geçmesi ile donma ataklarının sayısı artabilir. Bu tarz donmalara “kapalı” donma denir. Genellikle ilacı aldıktan sonra bu ataklar azalır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
6.Soru
Parkinson hastalığının nedenlerine ilişkin olarak aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
Parkinson hastalığının asıl sebebi beyinde dopamin salgılayan sinir hücrelerinin zarar görmesi ve azalmasıdır |
Parkinson hastalığının asıl sebebi tam olarak bilinmemektedir |
Parkinson hastalığı sadece genetik nedenlerden kaynaklıdır |
Parkinson hastalığının çevresel etmenlere bağlı değildir |
Parkinson hastalığının nedeni beyin hasarıdır |
Parkinson hastalığı temelde beyinde dopamin salgılayan sinir hücrelerinin zarar görmesi ve azalması ile ortaya çıksa da beyindeki bu hasarın ortaya çıkmasına neden olan asıl sebep tam olarak bilinmemektedir. Genel kanı, genetik yatkınlık, ileri yaş veya çevresel etmenlerin hastalığın oluşmasında birlikte rol oynayabileceği yönündedir. Çevresel faktörler arasında ise bazı çevresel toksinlerin ve kimyasalların hastalığı artırdığı düşünülmektedir. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Solunum problemleri ve beslenme sırasında görülebilen çiğneme ve yutma güçlüğü, Parkinson hastalığının daha çok hangi evrelerinde görülen semptomlardır?
I. ve II. evreler |
II. evre |
II. ve III. evreler |
III. evre |
IV. ve V. evreler |
Parkinson hastalığının IV. ve V. evreleri, hastanın bir başka kişiye bağımlılığının arttığı ileri evreler olarak görülür. Hastalığın bu ileri evrelerinde, olgularda yutma güçlüğü, konuşma problemleri, kognitif bozukluklar, huzursuzluk, anksiyete, görme sorunları, yazı yazma bozuklukları, daha sık tuvalete gitme ihtiyacı, idrar sıkışması hatta idrar kaçırma, aşırı terleme, cinsel sorunlar gibi geç dönem semptomları gelişebilmektedir. Ayrıca, durum ilerledikçe, ağrı ve solunum problemleri gibi önemli ve değerlendirmesi gereken diğer konular gündeme gelebilir.
Dolayısıyla, doğru cevap E şıkkıdır.
8.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Parkinson hastalığının tanısını koyarken hastalığın dört ana bulgusu arasında yer almaz?
Nöbet geçirme |
Denge bozuklukları |
Titreme |
Hareketlerde yavaşlama |
Kol, bacak ve gövde katılıkları |
Parkinson hastalığının tanısında kullanılan belirli bir tetkik yöntemi veya laboratuvar testi bulunmamaktadır. Tanı koymada en önemli nokta nöroloji uzmanının muayenesidir. Muayenede özellikle hastalığın dört ana bulgusu olan titreme (özellikle istirahat halindeki tremor), hareketlerde yavaşlama, kol bacak veya gövde katılıkları ile denge veya postür bozukluklarından ikisinin varlığı ve bu bulguların bir süredir devam ediyor olması, tanı açısından önemlidir. Dolayısıyla nöbet geçirme bu hastalığın tanısında yer alan bir bulgu değildir.
9.Soru
Hoehn ve Yahr ölçeğine göre Parkinson hastalığında denge bozukluklarının gelişmeye başladığı evre hangisidir?
Evre 1 |
Evre 2 |
Evre 3 |
Evre 4 |
Evre 5 |
Temel belirtilerin nasıl bir ilerleme seyri gösterdiğini açıklamak için yaygın olarak Hoehn ve Yahr ölçeği kullanılmaktadır. Bu ölçeğe göre, Parkinson hastalığı aşağıdaki evrelerden geçmektedir: Evre 1: Vücudun sadece bir yarısında motor, yani hareket ile ilişkili bulgular mevcuttur. Evre 2: Motor belirtilerin yaygınlığının arttığı evredir ve belirtiler vücudun her iki yarısında da görülür. Evre 3: Denge bozuklukları da gelişmeye başlar. Evre 4: Yürüyüş, hareket sırasında aniden durma (donma) veya küçük, hızlı adımlar ile daha fazla enerji ile gerçekleştirilen motor aktivite ve hareket zorluklarının görüldüğü evredir. Bu evrede olgular artmış duruş-denge kayıpları nedeniyle, dengelerini korumakta güçlük çekmektedirler. Ayrıca konuşma ve yutma güçlüğü gibi problemlerin de daha fazla görüldüğü hastalığın ileri evresidir. Evre 5: Bu evredeki hastalar bağımsız olarak hareket etmekte büyük güçlük yaşamaktadır. 5. evre, hastaların yaşamlarını tekerlekli sandalye veya başka bir yardımcı gerece bağımlı olarak ettirdikleri evredir.
10.Soru
Hangisi Parkinson hastalığında görülen belirtiler arasında yer almaz?
Titreme |
On-off fenomeni |
Yavaş ve büyük adımlarla yürüme |
Katılaşma |
Hareket yavaşlaması |
Parkinson hastalığı belirtileri arasında yürüme bozukluğu (öne eğik bir biçimde, aceleci ve küçük adımlarla yürüme) bulunur. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Demansın özelliklerinden birisidir?
Tedavi edilebilirdir. |
Durağan bir hastalıktır. |
Kişi kendi kendisine yetebilir. |
Nörodejeneratif bir hastalıktır. |
Psikolojik bir hastalıktır. |
Demans; kronik, ilerleyici, bireyi bakıma ihtiyaç duyar hâle getiren nörodejeneratif bir sendromdur.
12.Soru
Parkinson hastalığı hangi nörotransmitter madde eksikliğinde ortaya çıkan bir hastalıktır?
Dopamin |
Serotonin |
Asetilkolin |
Glutamat |
Gaba aminobütirik asit |
Parkinson Hastalığında görülen hareket bozukluklarının temelinde, beyindeki hareket sisteminde rol alan sinir hücreleri (nöronlar) arasındaki iletişimi sağlayan dopamin molekülünün eksikliğinin olduğu düşünülmektedir. Beynin belirli bölgelerinden salgılanabilen dopamin, sadece istemli hareketleri değil aynı zamanda duyguları, acı ve haz duyma hissini de etkileyen bir kimyasaldır.
13.Soru
- Takıntı
- Kaygı
- Kişilik değişimleri
- Yeme bozuklukları
Yukarıdakilerden hangileri demans hastalığı sırasında görülen psikolojik semptomlar arasında yer alır?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
II ve IV |
I, II, III ve IV |
Demans hastalığında görülen psikolojik semptomlar
• Kişilikte değişmeler
• Depresyon
• Kaygı
• Uygunsuz davranışlar
• Paranoya
• Ajitasyon
• Halüsinasyonlar
Doğru cevap C seçeneğidir.
14.Soru
Elektriksel uyarı sinyallerini iletmeye yarayan akson üzerinde 1 mikron kadar küçük ve miyelinsiz bulunan kısımlara ne ad verilmektedir?
Çevresel sistem |
Miyelin |
Dendritler |
Otonom sistem |
Ranvier boğumları |
Elektriksel uyarı sinyallerini iletmeye yarayan akson üzerinde 1 mikron kadar küçük ve miyelinsiz bulunan kısımlara ranvier boğumları adı verilmektedir. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Parkinson hastalığının belirtilerinden biri değildir?
Yürüme bozukluğu |
Titreme |
Denge bozukluğu veya duruş bozuklukları |
Konuşma güçlükleri |
Hareketin hızlanması ve eklemlerde yumuşama |
Parkinson Hastalığının Belirtileri
- Hareketin yavaşlaması (bradikinezi) ve eklemlerde katılaşma (akinezi)
- Titreme (tremor)
- Denge bozukluğu veya duruş bozuklukları
- Konuşma güçlükleri
- Yazı yazma kabiliyetinde değişimler
- Mimiklerde azalma ve donuk bir yüz ifadesi
- Uykuda sırasında hareketlenmeler
- Yürüme bozukluğu
- Hareket dışı bulgular
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dopamin seviyesini arttıran yaklaşımlardan biridir?
Ödül merkezinin uyarılması, haz veren davranışlar |
Kavrama ve öğrenme |
Güneş banyosu |
Sosyal fonksiyonlar |
Bellek fonksiyonları |
Güneş banyosu
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi inme sonrası bireyin el ve parmaklarında çok fazla şişme görülmesine neden olan faktörlerden biri değildir?
İnme sonrası kas tonusunun dengesinin bozulması. |
Baş ağrılarının sık bir şekilde ortaya çıkması. |
Kolun aşağı doğru sarkmış olması. |
Kol hareketinin azalmış olması. |
Kolun desteklenmemiş olması. |
İnme sonrası, kas tonusu olarak bilinen kasların gerginliğinin normal dengesi artar ya da azalır. Etkilenmiş kol zayıf/ağır (düşük tonuslı veya flaskgevşek) veya sertleşmiş (yüksek tonuslu veya spastistik) olabilir. Zayıf bir koldan dolayı şu problemler yaşanabilir: Kol aşağı doğru sarkmış, desteklenmemiş ve hareketi azalmışsa el ve parmaklarda çok fazla şişme olabilir. Baş ağrılarının sık bir şekilde ortaya çıkması bu duruma neden olan faktörler arasında yer almaz.
18.Soru
İnme sonrasında insan beyninde neresi kalıcı olarak lezyona uğramıştır ?
Dış tabakası- Serebral Korteks |
İç tabakası- Frontol Lob |
Orta tabakası- Hipotalamus |
İç tabakası- Hipokampus |
İç tabakası- Temporol lob |
İnsan beyninin dış tabakasında ve bilgi işleme merkezi olarak eşsiz bir yeteneğe sahip olan ‘serebral korteks’ bulunmaktadır. İnme sonrasında bura- daki beyin dokularının kalıcı olarak lezyona uğra- ması (zarar görmesi); çok çeşitli duyusal, algısal ve motor bozukluklara sebep olmaktadır. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Antikoagülanlarla tedavi edilen hastalara genellikle ne önerilir?
Bol hareket |
Spor |
Sağlıklı beslenme |
Az su içmek |
Yatak istirahati |
Antikoagülanlarla tedavi edilen hastalara genellikle yatak istirahati önerilir.
20.Soru
Hoehn ve Yahr ölçeğine göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi 2.evreyi anlatmaktadır?
Motor belirtilerin yaygınlığının arttığı evredir ve belirtiler vücudun her iki yarısında da görülür. |
Vücudun sadece bir yarısında motor, yani hareket ile ilişkili bulgular mevcuttur. |
Denge bozuklukları da gelişmeye başlar. |
Yürüyüş, hareket sırasında aniden durma (donma) veya küçük, hızlı adımlar ile daha fazla enerji ile gerçekleştirilen motor aktivite ve hareket zorluklarının görüldüğü evredir. |
Bu evredeki hastalar bağımsız olarak hareket etmekte büyük güçlük yaşamaktadır. |
Temel belirtilerin nasıl bir ilerleme seyri gösterdiğini açıklamak için
yaygın olarak Hoehn ve Yahr ölçeği kullanılmaktadır. Bu ölçeğe göre, Parkinson hastalığı aşağıdaki evrelerden geçmektedir:
Evre 1: Vücudun sadece bir yarısında motor, yani hareket ile ilişkili bulgular mevcuttur.
Evre 2: Motor belirtilerin yaygınlığının arttığı evredir ve belirtiler vücudun her iki yarısında da görülür.
Evre 3: Denge bozuklukları da gelişmeye başlar.
Evre 4: Yürüyüş, hareket sırasında aniden durma (donma) veya küçük, hızlı adımlar ile daha fazla enerji ile gerçekleştirilen motor aktivite ve hareket zorluklarının görüldüğü evredir. Bu evrede olgular artmış duruş-denge kayıpları nedeniyle, dengelerini korumakta güçlük çekmektedirler. Ayrıca konuşma ve yutma güçlüğü gibi problemlerin de daha fazla görüldüğü hastalığın ileri evresidir.
Evre 5: Bu evredeki hastalar bağımsız olarak hareket etmekte büyük güçlük yaşamaktadır. 5. evre, hastaların yaşamlarını tekerlekli sandalye veya başka bir yardımcı gerece bağımlı olarak ettirdikleri evredir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ