Dördüncül koruma: Bu koruma biçiminde yaşlı bireyin mevcut sağlık durumunu değiştirmeyecek ilaç kullanımı veya ameliyat gibi girişimlerin engellenmesidir. Hastanın tıbbi rehabilitasyon sürecinde korunmasını hedefleyen bu yaklaşım da yaşam kalitesinin korunmasına yöneliktir. Cevap: D şıkkıdır.

Yaşlılıkla birlikte gelişen omurga bozuklukları;
Kifoz (kamburluk)
Skolyoz (omurga eğriliği)
Bel çukurunun artışıdır. Doğru cevap B'dir.

Ekonomik boyut; geleceğe ilişkin güvenlik duygusu, çalışabilme gücü, barınma durumu, sağlık sigortası ve iş güvencesi gibi ekonomiyle ilgili ögeleri içerir. Doğru cevap B’dir.

Denge Kaybının Belirtileri
Değerlendirmede denge kaybının belirtileri
üzerinde durulmaktadır. Denge bozuklarının belirti
ve bulguları aşağıda sıralanmıştır:
• Hareket ediyor hissi, bulunduğu fiziki ortamın
veya tüm vücudun dönüyor duygusu
(vertigo tipi denge kaybı),
• Zayıflık, güçsüzlük, bayılma veya kendinden
geçme hissi,
• Ani gelişen denge kayıpları (dengesizlik),
• Kuvvetli bir baş dönmesi,

Aspirasyon, yiyecek, içecek veya tükürük salgısı gibi maddelerin solunum yollarına kaçmasıdır. Diğer seçenekler parkinson ve demansta ortaya çıkabilecek komplikasyonlardır.

Evde bakım hizmetlerinde yaşam kalitesinin daha iyi anlaşılabilmesi için evde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörler aşağıda sunulmuştur :
• Kronik hastalığın varlığı
• İlaç kullanımı
• Bağımsız hareket edebilme kabiliyetlerinin azalması
• Günlük işleri yerine getirmede zorluk
• Sosyal işlevlerin azalması
• Sosyal izolasyon
• Eş durumu (bekar veya dul olmak)
• Yalnızlık
• Uyku durumu
• Ağrı
• Depresyon
• Düşük gelir düzeyi
• Eğitim durumu

Afaziyi tanımlayan dört kritik ve kapsayıcı açıklama vardır. Buna göre;

• Afazi nörolojik bir bozukluktur.
• Afazi edinilmiş bir bozukluktur.
• Afazi bir dil sorunudur.
• Afazi biliş veya algı sorunu değildir.

Adım uzunluğunu etkileyen başlıca iki temel etken vardır: Bunlar, kişinin bacak boyu ve yürüme
hızıdır. Vücut ve kol salınımları da kişinin dengesini kaybetmeden ve düşmeden adım uzunluğunu, dolayısıyla yürümesinin sağlamasında yardımcı olmaktadır. Yaşlılarda düşme korkusuyla birlikte sanki buz kaplı bir zemin üzerinde yürüyormuşçasına adım mesafesinin kısa tutulup daha yüksek sayıda adım atma ile gerçekleştirilen bir yürüme paterninin kullanıldığı görülmektedir. Bu durum, bacak ve ayakların etkilendiği ortopedik veya nörolojik birtakım hastalıklarda daha belirgin şekilde yaşanabilmektedir. Kısa adım ve yüksek tekrarlı yürüme sırasında kişiler hem daha fazla enerji sarf ederek erken yorulmaktadırlar hem de daha yüksek oranda denge kaybı ve düşme riski yaşamaktadırlar.

Kısa Form-36 (Short Form-36: SF-36): Kısa sürede uygulanabilen bu ölçek, sağlıkta yaşam kalitesi ölçme araştırmalarında en sık kullanılan ölçeklerden birisidir. Rand Şirketi (1987) tarafından geliştirilen SF-36, 8 alandan oluşur. 36 maddeden oluşan bu ölçek; genel sağlık, ruhsal sağlık, yaşamsallık, fiziksel işlev, sosyal işlev ve duygusal rollerle ilişkili alanları içermektedir. Bu ölçeğin Türkçe
uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması Koçyiğit ve diğerleri tarafından 1999’da yapılmıştır.

Eklem hareket ve pozisyon duyusuna propriyosepsiyon denilmektedir. Propriyosepsiyon, eklemlerin dolayısıyla da vücudun boşluktaki pozisyonu, konumu ve hareketini algılama yeteneğidir. Proprioseptif duyu bozuklukları da hareket kabiliyetini etkilenmekte, yaralanma riskini artırmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Broca afazisi, tutuk afazi içinde sınıflandırılmaktadır. Lezyon yeri genellikle sol beyin ön lobunda (frontal) Broca alanı ve çevresindedir. Hastalarda çapraz olarak sağ yüzde, kolda ve bacakta felç görülür. Broca ve yakın alanların etkilenmesi öncelikle kendini konuşma üretimlerinde gösterir. Spontan (kendiliğinden) konuşmada, söyleneni tekrarlama ve nesneleri adlandırma becerilerinde yetersizlik görülür. Bu bireylerde eylem adlandırma, nesne adlandırmadan daha kötüdür. Bireylerin konuşmalarında dilbilgisel hatalar mevcuttur.

Broca afazisi, tutuk afazi içinde sınıflandırılmaktadır. Diğer seçeneklerde yer alan afazi tipleri akıcı afaziler içinde sınıflandırılır. Doğru cevap B’dir.

Kötü postür gibi doğru duruşun da alışkanlık hâlini alması mümkündür. Alışkanlık olarak kazanılmasında aşağıdaki durumlar etkili olmaktadır:

• Ailesel faktörler
• Anatomik yapısal bütünlük
• Edinilen alışkanlıklar
• Oturma, çömelme, diz çökme, ayakta durma, bağdaş kurma gibi kültürel farklılıklar
• Psikolojik durum
• Duygu durum hâli
• Kaliteli uyku ve beslenme

Doğru cevap E'dir. 

Yaşlılıkta sık görülen
baş ağrısı nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Metabolik baş ağrısı (kansızlık, böbrek yetmezliği gibi)
• Dev hücreli arterit
• Beyin tümörü
• Zona (postherpetik nevralji)
• İnme, menenjit
• Trigeminal nevralji (Yüz sinirinin şimşek çakması gibi ani, şiddetli ağrısı)
• İlaca bağlı baş ağrıları (Ağrı kesiciler, tansiyon ilaçları gibi)
• Hipnik baş ağrısı (genellikle 60 yaşlarında geceleri uykuda ortaya çıkan baş ağrısı)
• Göz ve kulakla ilişkili baş ağrıları (göz tansiyonu, kulak iltihabı gibi)
• Migren
• Gerilim tipi baş ağrısı
• Küme baş ağrısı

Doğru cevap E şıkkıdır.

Parkinson hastalığında yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen non-motor faktörler:

Denge ve düşmenin risk faktörleri içsel (intrensek) ve dışsal (ekstrensek) olarak sınıflandırılmaktadır. İçsel risk faktörleri, düşme riskini arttıran Parkinson gibi hareket bozukluğu hastalıkları, diyabet veya osteoartrit gibi hastalıklar, kullanılan ilaçlar ve yan etkileri gibi bireye ait özelliklerdir. Dış faktörler ise hastalık veya ilaç kullanımı ile ilgili olmayan, kaygan zemin, kötü ışıklandırılmış bir ortam veya kalabalık kaldırımda yürümeye çalışmak gibi daha çok dış çevreyle ilişkili olan sosyal ve/veya fiziksel faktörlerdir.

Damgalamak, kınamak, küçük düşürmek anlamına gelen Stigmatizasyon, ‘Belirli bir kişi ya da durumu sosyal düzeyde olumsuz anlamda etiketleme, bu etiketi taşıyan insanların daha az istenilen bir konuma itilmesi ve daha az değer verilmesi’ olarak tanımlanmaktadır. Stigmatizasyon, her bireyde olduğu gibi, nörolojik sorunları olan yaşlıda da birçok olumsuz etkiyi beraberinde getirerek; benlik duygusunun sarsılmasına, kaygı düzeyinin artmasına, hastalığına ve yaşam ilişkin olumsuz duyguların çoğalmasına, tedavi sürecinin olumsuz etkilenmesine, depresyon ve içe kapanma durumuna, sosyal ayrımcılığa ve toplumdan kaçmaya neden olur. Bu nedenle, stigmatizasyon bireyin yaşam kalitesi ile doğrudan ilgilidir. 

Kurumsal hizmetlerde yaşam kalitesini arttırmanın öncelikli yollarından biri, yaşlı bireylerin kendilerini rahat ve huzurlu hissedebilecekleri ortamların oluşturulmasıdır. Bu bağlamda yaşam kalitesini arttırmada öncelikle hedef,
aşağıdaki değişiklerle mekanların kalitesini arttırmak olmalıdır:
• Ev benzeri tasarımlar
• Geniş yaşam birimi alanları
• Odaların ve koridorların güneş alması
• Banyo ve mutfak gibi yaşam alanlarının uygun tasarımları
• Sosyal alanlarının sayısını arttırma
• Kent ve sosyal aktivitelere yakın bir konum
• Asansör sistemi