Yeni Toplumsal Hareketler Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi alternatif hareketlere örnek olarak verilebilir?
Mao Zedong’un Çin’deki hareketi |
Kadın özgürlüğü hareketi |
Nüfus bağlantısı (Zero Population growth) hareketi |
David Koresh'in dinsel kültü |
The Woman's Christan Temperance Union (Hristiyan Kadınlar İçkiden Kaçınma Birliği Hareketi) |
Alternatif hareketler insan davranışının belirli bir boyutunda sınırlı bir değişimi hedefler. 20. yüzyılın başlarındaki ‘The Woman’s Christian Temperance Union /
Hristiyan Kadınlar İçkiden Kaçınma Birliği’ adlı derneğin geliştirdiği hareket insanların alkol tüketiminden uzak durmalarını sağlamayı hedefliyordu.
2.Soru
Bireyin özel yaşam alanına olanak tanıyan kentleşme ve endüstrileşmenin yeni toplumsal hareketlerdeki yeni kimliklerin oluşumunda etkili olduğunu varsayan aşağıdakilerden hangisidir?
Poletta |
Jasper |
Hunt |
Benford |
D’Emilio |
D’Emilio (1983) bireyin özel yaşam alanına olanak tanıyan kentleşme ve endüstrileşmenin yeni toplumsal hareketlerdeki yeni kimliklerin oluşumunda etkili olduğunu varsayar. Buna örnek olarak eşcinsel hareketlerdeki kimlik olgusu verilebilir. Eşcinsel seks her zaman var olmuş olsa da bu yüzyılın başına kadar sapma, gayri ahlaki ve yasadışı bir davranış olarak algılanırken artık sapkın bir kimlik olarak da görülmeye başlanmıştır (Poletta ve Jasper, 2001:287).
3.Soru
Toplumsal hareketler amaçları bakımından ele alınıp gruplandırıldığında aşağıdakilerden hangisi bu sınıflama dışında kalır?
Barış hareketleri |
Çevreci hareketler |
İşçi hareketleri |
Ekonomi hareketleri |
Demokratik hareketler |
Toplumsal hareketler oldukça genel bir sınıflandırmayla ve daha çok amaçları bakımından dört grupta ele alınabilir. Bu gruplandırmaya göre başlıca toplumsal hareket türleri barış hareketleri, çevreci hareketler, işçi hareketleri ve ifade özgürlüğü-demokratik hareketlerdir.
4.Soru
Aşağıdaki olgulardan hangisi sermayenin toplam sosyal döngüsünün ikinci aşamasında ortaya çıkmıştır?
Kapitalist üretim tekniklerinin gelişmesi |
Çok uluslu şirketlerin güçlenmesi |
Gelişmiş ülkelerde sermayenin aşırı artması |
Üretilen artı değerin uluslararasılaşması |
Üretim faaliyetlerinin uluslararasılaşması |
Sermayenin toplam sosyal döngüsünün ikinci aşamasında erken endüstrileşen ülkelerde sermaye aşırı artmış; yeni kârlılık koşullarının aranması gündeme gelmiştir. Anonim şirketler gelişmiş ve toplumda var olan mülkiyet hakları tek elde yoğunlaşmıştır. Buna bağlı olarak sermaye yaratıcısı bankalar güçlenmiş ve sermaye hem borç sermaye hem de hayâli sermaye olarak ulus dışına çıkmıştır. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Özellikle 1980’li yıllardan itibaren küresel gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan yeni bir sınıfın varlığından söz edilmektedir. İngilizce “Yuppie” yani “genç” (young), “kentli” (urban) ve “profesyonel” (professional) sözcüklerinin ilk harfleriyle oluşturulmuş bir kavramla tanımlanan bu yeni sınıf aşağıdakilerden hangisidir?
Yeni İşçi Sınıfı |
Yeni Aristokrasi |
Yeni Bürokrasi |
Yeni Orta Sınıf * |
Hiçbiri |
Özellikle 1980’li yıllardan itibaren küresel gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan yeni bir sınıfın varlığından söz edilmektedir. İngilizce “Yuppie” yani “genç” (young), “kentli” (urban) ve “profesyonel” (professional) sözcüklerinin ilk harfleriyle oluşturulmuş kavram daha önceki sınıflardan
farklılaşan bir “yeni orta sınıf ”ı tarif etmek için kullanılmaktadır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi köklü dönüşümün göstergeleri olarak değerlendirilen ve 1960 sonrası ortaya çıkan olgulardan değildir?
Fransa, Almanya, Britanya ve Meksika’da |
İtalya’daki Kızgın Sonbahar’daki öğrenci-işçi koalisyonu |
Frankocu Madrid, Komünist Prag gibi yerlerdeki demokrasi |
Türkiye'de yaşanan 60 darbesi ve sokak olayları |
Güney Afrika’dan Roma’ya kadar eleştirel Katolikliğin gelişimi |
1960’ların sonlarında dünyada açıkça gözlenebilen
derin ve dramatik bir dönüşüm ve kimilerine
göre bir devrim söz konusuydu: 1970’lerin yeni
siyasal ortamını şekillendirecek olan 1968 Mayısında
Fransa, Almanya, Britanya ve Meksika’da
baş gösteren öğrenci gösterileri, İtalya’daki Kızgın
Sonbahar’daki öğrenci-işçi koalisyonu, Frankocu
Madrid, Komünist Prag gibi yerlerdeki demokrasi
talepleriyle gelişen hareketler, Güney Afrika’dan
Roma’ya kadar eleştirel Katolikliğin gelişimi, kadın
ve çevre hareketlerinin ilk işaretleri. Bütün bu olgular
köklü dönüşümün göstergeleri olarak değerlendirilmektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "erkeklik" teriminin gösterge alanlarından biri değildir?
Erkek kimliği |
Erkeklik |
Erkeksi nitelikler |
Erkeklik rolleri |
Hegemonik erkeklik |
Kadın çalışmalarının yapılmasıyla birlikte ortaya çıkan “toplumsal cinsiyet” olgusu, esasen bütünsel olarak toplumsal cinsiyet ilişkilerini anlamada ve analiz etmede sadece kadınlara odaklanmasının yeterli olmayacağını, aterkil yapıyı ve baskıyı çözümlemek için erkeklerin de çalışılması gerektiğini ortaya koymuştur. Antropolog Matthew Guttman, yeni cinsiyet çalışmalarında “erkeklik” teriminin kullanımları üzerinde dururken bu kavramı dört farklı gösterge alanını belirlemektedir:
1. Erkek kimliği
2. Erkeklik
3. Erkeksi nitelikler
4. Erkeklik rolleri
8.Soru
Ekonomik bir dil kullandıkları için eleştirilen öncü kuramcılarından McCarthy ve Zald’in hareket girişimcileri, hareket endüstrileri ve hareket sektörleri kavramlarını ile ifade ettikleri kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Devinimsel döngü kuramı |
Örgütsel hareket kuramı |
İşçi hareketi yaklaşımı |
Kaynak hareketliliği kuramı |
İnsan hakları hareketi yaklaşımı |
Kaynak hareketliliği kuramının öncüleri olan John McCarthy ve Mayer Zald protesto faaliyetlerinin iktisadi bileşeni olarak toplumsal hareket örgütleri konusuna da vurgu yapmışlardır. Toplumsal hareket örgütleri ekonomik girişimciler gibi davranarak kaynak toplar, personel sağlar ve görüşlerini olası alıcılara aktarır. Günümüzde birbirileriyle rekabet içinde olan birçok örgüt vardır ve bir toplumsal hareket endüstrisi oluşmuştur. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
İnsanların iletişim ve dil aracılığıyla kendi doğaları ve toplumsal dünya üzerinde düşünmelerini sağlayan yetenek aşağıdakilerden hangisidir?
|
Benlik |
|
|
|
İnsanların iletişim ve dil aracılığıyla kendi doğaları ve toplumsal dünya üzerinde düşünmelerini sağlayan yeteneğe benlik denir. Benlik iki aşamalıdır: İçteki öznel, yaratıcı, belirleyen ve bilinmeyen ben (I), dıştaki, belirlenmiş ve toplumsal aşamayı yansıtan ben (me). Doğru cevap Doğru cevap B’dir.
10.Soru
Aşağıdaki şıkların hangisinde toplumsal hareketlerin kavramsallaştırılmasında ve açıklanmasında göz önünde bulundurulması gereken üç temel ilke doğru verilmiştir?
Toplumsal hedefin olması- Hareketin dağılımı- Hareketin süresi |
Toplumsal hedefin olması- Hareketin karşıtının olması- Hareketin dağılımı |
Hareketin karşıtının olması- Hareketin süresi- Hareketin mekanizması |
Hareketin ortak kimliği- Hareketin mekanizması- Hareketin doğruluğu |
Hareketin ortak kimliği- Hareketin karşıtının olması- Toplumsal hedefin olması |
Temel kavramlar çerçevesinde tanımlanan toplumsal hareketlerin kavramsallaştırılmasında göz önünde bulundurulması gereken üç temel ilke söz konusudur. Bu üç ilke dikkate alınmadan herhangi bir toplumsal hareketin açıklanması söz konusu olamaz;
• Hareketin ortak kimliği
• Hareketin karşıtının olması
• Toplumsal hedefin olması
Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Toplumsal hareketler ilk olarak hangi bağlamda kullanılmıştır?
Siyasal bağlam |
Ekonomik bağlam |
Tarihsel bağlam |
Sosyolojik bağlam |
Kültürel bağlam |
“Toplumsal Hareket” kavramsalı ilk olarak Lorenz Von Stein tarafından siyasal mücadele bağlamında kullanılmıştır. Doğru cevap A’dır.
12.Soru
I.Hangi toplum söz konusu olursa olsun, toplumsal değişme kaçınılmazdır.
II. Toplumsal değişme genelde planlanmadan or- taya çıkar. Planlandığı durumlarda ise öngö- rülmemiş sonuçlar ortaya çıkabilir.
III. Toplumsal değişme tartışmalı bir süreçtir. C¸ünkü nasıl yaşanılması gerektiğine dair görüşler birbirleriyle çelişebilmektedir.
Yukarıdakilerden hangisi/ hangileri toplumsal değişme sürecinin temel özelliklerindendir?
I.Hangi toplum söz konusu olursa olsun, toplumsal değişme kaçınılmazdır.
II. Toplumsal değişme genelde planlanmadan or- taya çıkar. Planlandığı durumlarda ise öngö- rülmemiş sonuçlar ortaya çıkabilir.
III. Toplumsal değişme tartışmalı bir süreçtir. C¸ünkü nasıl yaşanılması gerektiğine dair görüşler birbirleriyle çelişebilmektedir.
Yukarıdakilerden hangisi/ hangileri toplumsal değişme sürecinin temel özelliklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve III |
I,II ve III |
Toplumsal değişme sürecinin üç temel ve genel özelliğinden bahsetmek mümkündür:
1. Hangi toplum söz konusu olursa olsun, top- lumsal değişme kaçınılmazdır.
2. Toplumsal değişme genelde planlanmadan or- taya çıkar. Planlandığı durumlarda ise öngö- rülmemiş sonuçlar ortaya çıkabilir.
3.Toplumsal değişme tartışmalı bir süreçtir. C¸ünkü nasıl yaşanılması gerektiğine dair gö- rüşler birbirleriyle çelişebilmektedir.
Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Kendisini karşı cinsten biri olarak tanımlayan, cinsiyete dair kimliği gösteren kelime aşağıdakilerden hangisidir?
Lezbiyen |
Gey |
Queer |
Terso |
Transeksüel |
Kendisini karşı cinsten biri olarak tanımlayan kişi. Kişi erkek olduğu halde kadın
olmayı isteyebilir, kadın olduğu halde erkek olmayı isteyebilir. Ancak transseksüel,
daha çok ruhsal eğilimler için belirleyici bir kelimedir. Kişinin davranışlarından
çok iç dünyasında kendisini karşı cinsten biri gibi görmesi, hissetmesidir. Bu yüzden transseksüel bireyleri dış görünüşlerinden belirlemek söz konusu değildir.
Transseksüellik cinsiyete dair kimliği ifade eder; bireylerin cinsel yönelimi ile alakası
yoktur. Transseksüel bir birey, heteroseksüel, biseksüel veya eşcinsel olabilir. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Castells'in ağ kuramına göre toplumsal hareketlerin bir niteliği değildir?
Toplumsal hareketler otantik ve özerktir. Geniş toplumsal bağlamla sınırlandırılır, ancak sınırlandırmalarla kendi mantık ve değerlerini yansıtarak yaratıcı biçimde başa çıkar. |
Toplumsal hareketler için birincil öncelik başarı ya da başarısızlık değildir, var olmaktır. |
Toplumsal hareketler toplumsal yapıda doğrudan ya da dolaylı olarak değişiklik meydana getirmeyi amaçlar. |
Toplumsal hareketler öz bilinçli değildir. Bir analiz sunmaz, üyeleri ile ve dışarıdakilerle ilişkilerini açık bırakır ve kolektif davranış için plansız bir davranış alanı sunar. |
Toplumsal hareketler çatışmacı ya da muhaliftir. |
Toplumsal hareketler öz bilinçlidir, Bir analiz sunar, üyeleri ile ve dışarıdakilerle ilişkilerini tanımlar ve kolektif davranış için strateji belirler.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeni toplumsal hareketlerin dayandığı yeni paradigmanın özelliklerinden biridir?
Aktörler grup olarak hareket ederler |
Temaları arasında ekonomik büyüme ve refahın dağılımı, askeri^ ve toplumsal güvenlik, toplumsal kontrol bulunmaktadır |
Hareket biçimleri arasında resmi^ örgütlenmeler, büyük ölçekli temsil birlikleri bulunur |
Çoğulcu ya da korporatist çıkar aracılığı, siyasal parti rekabeti ve çoğunluk oyu dışsal hareket biçimleri dahilindedir |
Temel değerleri merkezi^ kontrolün karşısında kişisel özerklik ve kimliktir |
Yeni toplumsal hareketlerin dayandığı yeni paradigmanın özellikleri şu şekildedir:
Aktörler: Grup gibi davranmayan, belli temalar etrafında bir araya gelmiş topluluklar lehine hareket eden sosyo-ekonomik gruplar
Temalar:Barışın, çevrenin ve insan haklarının korunması
Değerler: Merkezi^ kontrolün karşısında kişisel özerklik ve kimlik
Hareket biçimleri: a.İçsel: Biçimsel olmama, düşük düzeyde dikey ve yatay farklılaşma
b. Dışsal: Olumsuz kavramlarla ifade edilmiş taleplere dayanan protesto politikaları
Doğru cevap E'dir.
16.Soru
Fransız sosyolog Alaine Touraine’e göre yeni toplumsal hareketlerin başlangıcı hangi tarihte gerçekleşmiştir?
1960 |
1967 |
1968 |
1970 |
1973 |
Kuramcıların ortaklaşa vurguladıkları nokta da yeni toplumsal hareketlerin (YTH) yeni bir dönemi temsil ediyor olmasıdır. Söz konusu yeni dönemin başlangıcı olarak 1960’lar gösterilmektedir. Gustave Le Bon ve Karl Marks’tan bu yana toplumsal hareketler büyük değişim geçirmiş, özellikle 1960’lardan itibaren nitel ve nicel açıdan yoğunluk, hız ve çeşitlilik kazanmıştır. Ticaret birlikleri, öğrenci hareketleri ve klasik milliyetçi hareketlerden başka feminizm, çevrecilik, insan hakları hareketleri, dinsel köktencilik, kültürel, etnik, cinsel tercih hareketleri birbiri ardınca ortaya çıkmıştır. 1960’ların sonlarında dünyada açıkça gözlenebilen derin ve dramatik bir dönüşüm ve kimilerine göre bir devrim söz konusuydu: 1970’lerin yeni siyasal ortamını şekillendirecek olan 1968 Mayısında Fransa, Almanya, Britanya ve Meksika’da baş gösteren öğrenci gösterileri, İtalya’daki Kızgın Sonbahar’daki öğrenci işçi koalisyonu, Frankocu Madrid, Komünist Prag gibi yerlerdeki demokrasi talepleriyle gelişen hareketler, Güney Afrika’dan Roma’ya kadar eleştirel Katolikliğin gelişimi, kadın ve çevre hareketlerinin ilk işaretleri. Bütün bu olgular köklü dönüşümün göstergeleri olarak değerlendirilmektedir. Fransız sosyolog Alaine Touraine 1968 yılında yeni toplumsal hareketlerin başladığını ilan etti. Doğru cevap C’dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınlık değerlerini savunduklarından ve bunları kutladıklarından, “erkeksi” kadın olmak yerine “kadınsı” kadın olmayı daha değerli bulmaktadırlar?
Aşağıdakilerden hangisi kadınlık değerlerini savunduklarından ve bunları kutladıklarından, “erkeksi” kadın olmak yerine “kadınsı” kadın olmayı daha değerli bulmaktadırlar?
Radikal feminizm |
Radikal-liberal feminizm |
Radikal-kültürel feminizm |
Liberal (Burjuva) feminizm |
Marksist (Sosyalist) feminizm |
Radikal-kültürel feministler kadınlık değerlerini savunduklarından ve bunları kutladıklarından, “erkeksi” kadın olmak yerine “kadınsı” kadın olmayı daha değerli bulmakta ve kültürel olarak kadınlık değerlerini yüceltmektedirler. Doğru cevap C’dir.
18.Soru
Eski hareketlerden farklı olarak günümüzdeki toplumsal hareketlerin ırksal eşitlik, feminizm, barış, çevre ve yerel konular gibi siyasi ve kültürel konular etrafında gelişmesi nitelik bakımından hangi açıdan değerlendirilir?
Değerler Açısından |
Aktörler Açısından |
Temalar Açısından |
Hareket Biçimleri Açısından |
İçsel Açıdan |
Değerler Açısından: Eski hareketlerden farklı olarak günümüzdeki toplumsal hareketler genellikle postendüstriyel süreçteki Batı toplumlarında ortaya çıkmaktadır ve sınıf olgusu ile daha az ilgilidir; ırksal eşitlik, feminizm, barış, çevre ve yerel konular gibi siyasi ve kültürel konular etrafında gelişmektedir. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Kişiye yada özneye olan bilinçli perspektif aşağıdakilerden hangisidir?
Hegemonya |
Ataerkillik |
Öznellik |
Feminizim |
Pitriyarki |
Kişiye yada nesneye olan bilinçli perspektife "öznellik" denir. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Aşağıdaki sosyal bilimcilerden hangisi kimlik krizi kavramını ortaya atmıştır?
Henri Tajfel |
Ralph Turner |
Erik Erikson |
William James |
G.Herbert Mead |
Erik Erikson (1902-1994) Danimarka kökenli Alman psikolog ve psikanalisttir. Sosyal gelişim kuramını geliştirmiştir. ‘Kimlik krizi’ kavramını ilk ortaya koyan bilim adamıdır. İkinci Dünya Savaşı sırasında kişisel aynılık ve tarihsel süreklilik duygusunu kaybetmiş hastalara atışa “kimlik krizi” kavramını geliştiren Erikson, bunu insanın sekiz yaşam evresi modeline uyarlamış ve gençlik dönemini potansiyel kimlik karışıklığından oluşan evresel bir kriz dönemi olarak tanımlamıştır. Buna göre doğru yanıt C seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ