Yeni Türk Edebiyatına Giriş 1 Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
... gerek unutulmazlıklarıyla varlıklarını duyurduklarında, gerekse kolektif yada bireysel bilinç dışı kılığına bürünüp belleğin katmanları arasına gizlendiklerinde özel bir etki gösterirler.' cümlesi hangisiyle ilgilidir?
Üslup |
Deyiş |
Yazar. |
Klasikler. |
Dil. |
Klasikler. Cevap D'dir.
2.Soru
James Cooper Lawrence tarafından yapılan öykü tasnifine göre "kısa öykü" hangi sınıflama içerisinde yer almaktadır?
Ahlaki yönden eğitici olarak anlatılanlar |
Tarihî olarak anlatılanlar |
Hayali öyküler |
Duygulara bağlı olarak (dramatically) anlatılanlar |
Gerçek öyküler |
Tanımların yetersizliği düşüncesi geçerliliğini korumakla birlikte James Cooper Lawrence’a ait bir öykü tasnifinden de söz etmek gerekir. Buna göre öyküler içerik ve tür olarak iki ayrı tasnif başlığı altında düşünülmektedir:
Öncelikle içerik olarak:
A. Gerçek öyküler
B. Hayalî öyküler
İkincisi tür olarak:
A. Tarihî olarak anlatılanlar
B. Duygulara bağlı olarak (dramatically) anlatılanlar
C. Ahlaki yönden eğitici olarak anlatılanlar (Lawrence, 1917, s. 276). İkinci sınıflamanın içerisinde yer alan “duygulara bağlı olarak (dramatically) anlatılanlar” bizim kısa öykü olarak nitelediğimiz edebî türe, anlatım biçimine denk gelmektedir.
3.Soru
Roman kişisinin aklından geçenleri üçüncü tekil kişi anlatıcı tarafından doğrudan, dolaylı ya da serbest dolaylı anlatı kipinde aktarılması yöntemine ne denir?
Üstkurmaca |
Anlatısal söylem |
Dramatik söylem |
Monolog |
İç çözümleme |
İç çözümleme, roman kişisinin aklından geçenleri üçüncü tekil kişi anlatıcı tarafından doğrudan, dolaylı ya da serbest dolaylı anlatı kipinde aktarılması yöntemidir. Doğrudan iç çözümlemede anlatıcı, kişinin içinden geçirdiklerini dolaysız aktarır.
4.Soru
Öyküler içerik bakımından kaç başlık altında toplanabilir?
2 |
3 |
3 |
4 |
5 |
James Cooper Lawrence’a ait bir öykü tasnifine göre öyküler içerik ve tür olarak iki ayrı tasnif başlığı altında düşünülmektedir: İçerik olarak: -Gerçek öyküler, -Hayalî öyküler.
5.Soru
Eylem anlarının betimlenerek diyalogların verilmesi, okurun eş zamanlı olarak anlatıya katılmasının sağlanmasına ne denir?
Özetleme |
Öyküleme |
Sahneleme |
Duraklama |
Eksilti |
Sahneleme (scène): Olaylar gösterme yoluyla eş zamanlı olarak anlatılır. Eylem anlarının betimlenerek diyalogların verilmesi, okurun eş zamanlı olarak anlatıya katılmasını sağlar.
6.Soru
Hangisi öykünün kısa olmasının temel sebeplerinden biridir?
estetik etkiyi çoğaltmak adına kısaltılması |
okurun ilgisinin sürekli çekilememesi |
yazarın yaratıcılığının sınırlı olması |
dilin yetersizliği |
yayım sorunları |
Öykünün kısa olmasına iki temel sebep bulunmaktadır. İlki malzemenin kendisinin dar bir kapsama sahip oluşu, diğeri ise malzemenin genişleme imkânına rağmen estetik etkiyi çoğaltmak adına kısaltılmasıdır.
7.Soru
Her şairi, her yazarı diğerlerinden ayıran unsur nedir?
İşledikleri konu |
Kullandıkları üslup |
Yaşadıkları dönem |
Yaşadıkları yer |
Tesir ettikleri kitle |
Her şairi, her yazarı diğerlerinden ayıran, deyiş (üslup) özellikleridir.
8.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisi kısa öykünün bir tür olarak ilk tanımlayıcılarından biridir?
Balzac |
Edgar Allan Poe |
Thomas Moore |
Cervantes |
William Shakespeare |
Kısa öykü tanımlamalarında karşımıza çıkan yönelimlerden biri türü ifade etmeye çalışırken onun ne olduğundan çok ne olmadığının tartışılmasıdır. Söz konusu eğilim zorunlu olarak ortaya çıkıyor görünmektedir. Türün ilk tanımlayıcılarından Edgar Allan Poe’dan itibaren görülen bu tanım sorunu yine en genel-geçer ifadesini bu yazarın satırlarında bulur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epik şiirin özelliğidir?
Konusunu aşk, yalnızlık, ölüm gibi metafizik şeylerden alır. |
Şair, iç monolog yapmaktadır. |
Okur, şairin iç dünyasına gizemli bir şekilde ortak olur. |
Bu şiirler kamusal bir hikâye anlatma tarzına tekabül eder. |
Okur, bir tiyatro izliyormuş hissine kapılır. |
Doğru cevap D şıkkıdır.
10.Soru
Vezinli kafiyeli eser aşağıdakilerden hangisidir?
Manzume. |
Şiir. |
Lirik. |
Epik. |
Dramatik. |
Manzume. Cevap A'dır.
11.Soru
"Alegorik bir temele dayanan bu tür öykülerde yazarın temel amacının okurun ahlaki algılarında belirli bir etki yaratmak, onu zenginleştirmek olduğunu ileri sürmektedir. Bu tür öykülerde yazar bir öngörü ya da ön yargıyla işe başlar. Okuyucuya ulaştırılmak istenen mesaj olarak da değerlendirilebilecek bu ön kabule göre öykünün içeriği belirlenir. Öykünün ilerleyişi ve özellikle de sonu bu “tezi”
kanıtlamak üzere düzenlenir. Çeşitli sembolik kullanımlar okurun mesaj aldığından emin olunmasını sağlayacak diğer unsurlar olarak karşımıza çıkar."
Yukarıda tanımı verilen öykü türü aşağıdakilerden hangisidir?
Küçük öykü |
Ahlakî öykü |
Karakter öyküsü |
Tematik öykü |
Durum öyküsü |
Tanımı verilen öykü çeşidi Stroud'un belirttiği tematik öyküdür.
12.Soru
I. Daniel Defoe - Moll Flanders
II. Fielding – Tom Jones
III. Lesage- Gil Blas
Yukarıdaki romanlardan hangileri pikaresk niteliğe sahiptir?
Yalnız I |
I-II |
I-III |
II-III |
I-II-III |
Seçeneklerdeki üç roman da pikaresk nitelikli romanlardır.
Bu nedenle doğru yanıt E'dir.
13.Soru
Genellikle duygusal coşkunun yoğun olduğu, müzikal bir yapısı olan, konusunu genellikle aşk, yalnızlık, ölüm ve metafizik hassasiyetten alan şiirleri tanımlamak için kullanılan sıfat aşağıdakilerden hangisidir?
Lirik |
Epik |
Dramatik |
Mistik |
İronik |
Lirik
14.Soru
Kısa öykü hangi açılardan bir edebi tür olarak zayıf bulunmamıştır?
olay örgüsünün varlığından |
toplumsal kaygının var oluşundan |
ideolojinin mevcudiyetinden |
içsel olayların her zaman anlatılışından |
sezgi, alışkanlık ve bilinçli tercihi kullanmasından |
Türü tanımlayan başlıca nitelik olan “kısalık” öncelikle öykünün, örneğin romandan ayrışmasını sağlayan en belirgin nitelik olarak görülmüştür. Kısa bir olayın veya kesitin de sunumu kısa olabilmektedir. Yazarın tercihlerini ise sezgi, alışkanlık, bilinçli tercih ya da bunların birleşiminin yönlendirdiği düşünülmektedir. Yazar, olayların ve kahramanının gelişiminin tamamlandığını düşündüğü noktada öyküyü sonlandırır. Özellikle yirminci yüzyılın başlarından itibaren Amerikan eleştirisinde öykünün, romanla kıyaslandığında “olay örgüsünün, toplumsal kaygının ve ideolojinin yokluğu” gibi nedenlerle (May, 1987, s. 6) üç açıdan zayıflık gösterdiği vurgulanır.
15.Soru
“Kalbini ısırmadan okşayamam derini” (Çağlar, 2015, s. 139).
Yukarıdaki dize hangi imaja yöneliktir?
Tat imajı |
İşitsel imaj |
Koku imajı |
Dokunma imajı |
Görsel imaj |
Doğru cevap D şıkkıdır.
16.Soru
“Sevgilim kırmızı bir güldür” ifadesinde aşağıdaki kavramlardan hangisi yer almaktadır?
Yalın benzetme |
Metafor |
Şemalaştırma |
Özümseme |
Dengeleme |
Bir şeye adıyla değil, başka bir adla atıf yaptığımızda metafor yapmış oluruz. “Sevgilim kırmızı bir gül gibidir” sözü yalın bir benzetmedir. Oysa “Sevgilim kırmızı bir güldür” ifadesi bir metafordur. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Şövalye romanlarının itibar kaybetmesinin nedeni hangisi olmuştur?
Feodalitenin güçlenmesi |
Burjuvazinin saygınlığını kaybetmesi |
Ticarette zorluklar yaşanması |
Rönesansın daha gerçekçi ve ayakları yere basan insanlar yaratması |
Burjuva değerlerinin toplum tarafından hor görülmesi |
Modern romanın ortaya çıkışı, Orta Çağ’ın sonlarında orta sınıf olarak da adlandırılan burjuvazinin genişlemeye başlaması ve Rönesans’tan sonra hızla yükselişe geçmesiyle bağlantılıdır. Roman türünün gelişimiyle burjuva değerlerinin egemen olmaya başlaması arasında ilginç bir koşutluk gözlemlenir. Burjuvazi sayesinde gelişen ticaret, zamanla, kapalı bir ekonomi ve toplum sistemi olan feodalitenin çözülmesine yol açarak Rönesans’la birlikte yeni bir toplum algısının ve dünya görüşünün ikamesine sebep olur. Daha gerçekçi ve ayakları yere basan Rönesans insanının sahneye çıkmasıyla şövalye romanları içerdikleri olağanüstü ve gerçek dışı boyutları yüzünden itibar kaybeder.
18.Soru
Eskiden, bir hikâye anlatıcısı tarafından seyircilere sunulan kısmen gerçekçi anlatılarla oluşan seyirlik geleneğe ne ad verilmektedir?
Meddahlık geleneği |
Ortaoyunu |
Tiyatro |
Kıssadan Hisse |
Aşık geleneği |
Meddahlık geleneği, meddah adı verilen hikâye anlatıcısı tarafından seyircilere sunulan kısmen gerçekçi anlatılarla oluşan seyirlik gelenektir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi edebiyat biliminin özelliklerinden biri değildir?
Nesnellik |
Duygusallık |
Gerçekçilik |
Yöntemlilik |
Eleştirellik |
Duygusallık
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kısa öykünün geleneksel hikâyeden ayrılmasına yol açan yönlerden biri değildir?
toplumların sosyal anlamda değişmesi |
toplumların ekonomik anlamda değişmesi |
estetik beğenilerin değişmesi |
insanların okuma alışkanlıklarının aynı kalması |
toplumsal kaygıların yansıtılmaması |
Geleneksel hikâyeyle öykü arasındaki farkları birkaç noktada toplamak mümkündür. Bu farkların kaynağında da insanın değişimi yatar. Toplumlar sosyal ve ekonomik anlamda değiştikçe, geleneksel toplum işleyişi yerini modern olana bıraktıkça insanı ve toplumu anlatan edebiyatın da biçim ve içerik olarak dönüşümü kaçınılmazdır. Bu dönüşüm neticesinde insanların okuma alışkanlıklarına bağlı olarak türlerin boyutları, toplumsal kaygılara göre eserlerin içerikleri, estetik beğenilere göre de anlatım üslupları değişmektedir. Geleneksel hikâyeyle öykü arasında da bu türden bir ayrışma söz konusudur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ