Halid Ziya Uşaklıgil’in sarayda geçen görev süresine dair Saray ve Ötesi başlıklı ciltlerce süren anıları, Mehmed Rauf’un Edebî Hatıralar’ı, Ahmet Rasim’in Fuhş-ı Atik, Eşkâl-i Zaman, Şehir Mektupları, Muharrir, Şair, Edib gibi eserlerinde etraflıca betimlediği İstanbul’un günlük yaşayışı, gelenekleri, renkli simalarına dair anlatıları, anı türünün Türkiye’deki gelişiminde çok önemli dönüm noktalarıdır. Doğru cevap E’dir.

Roma Dönemi’nde tiyatro eleştirisi ve kuramı ile ilgili en önemli eser ise Horatius’un Ars Poetika’sıdır.

Antik estetiğin ve drama kuramının temel kavramı; yansıtma kuramının temelini oluşturan sanat kategorisi, sanatın özgüllüğünü açıklamak amacıyla ortaya konmuş estetik kavram olan Mimesis, taklit anlamına gelmektedir.

Komedyada güldürme yolları, kelime oyunları, söz ustalıkları, yanlış anlama, şaşırtma gibi anlatıma dayalı olabileceği gibi umutların yanlış çıkması, karikatürleştirme, çirkin ve utanç verici olana benzetme, ironi, uyumsuz bileşim, saf görünme numarası gibi düşünceye dayalı güldürme biçimleriyle de yapılabilmektedir.

Eleştiri, bir sanat ya da düşünce eserini belli estetik ölçütler çerçevesinde sistemli bir biçimde değerlendiren, ait olduğu toplumun sanat ve düşünce dünyası içindeki yerini belirleyen yazıdır. Doğru cevap D'dir. 

Deneme, Türk edebiyatında asıl kimliğine “deneme ‘ben’in ülkesidir” diyen Nurullah Ataç’ın kaleminde kavuşur.

• Dilsel biçim• Anlatı• Düzyazı• Sorun: Bireysel yaşam • Yazarın konumu• Yazar• Anlatıcı• Anlatıcının konumu• Anlatıcının temel kişi olması• Anlatının geçmişe dönük bakış açısı. 

Türk edebiyatında vakayinameler, seyahatnameler, sergüzeştnameler, sefaretnameler, gazavatnameler, yazanın kişisel gözlem ve deneyimlerini içeren bireysel anlatılar olarak anı türünün yerini tutmuştur.

Odak noktaya bireysel yaşamı alan özyaşam öyküsünün anı, portre, günlük, deneme gibi diğer kişisel türlerle bağıntısı vardır ancak özyaşam öyküsünde bir kişiliğin oluşum süreci esastır.

Prolog (Öndeyiş) Antik Yunan tiyatrosunda, eylemin başında koronun giriş konuşmasıdır.

Sürrealist tiyatro, sanatın yetersizliği karşısında görünen gerçeğe sırtını dönerek mutlak olanı ruhun derinliklerinde arayan bir tiyatro türüdür. Doğru yanıt: C'dir.

Birinin ölümünden hemen sonra ya da ölümünün yıl dönümlerinde gazete ve dergilerde yayımlanan ve biyografik bilgiler nekroloji olarak bilinir. Bu tür yazılardan kişinin yaşamöyküsünün tamamı değil ayrıntıları hakkında bilgi edinilebilir. Türkiye’de özellikle kültür, sanat, basın ve edebiyat alanlarında tanınmış kişilerin ölümünün hemen ardından gazete ve dergilerde anma sayfaları ayrılması, çeşitli köşe yazarlarının yazılar yazması geleneği yaygındır

Tiyatrodan kazanılacak eğitimin amacı, seyirciyi tüm davranışlarında dinin, ahlakın ve yasaların kurallarına uyan, disiplinli bir yurttaş yapmaktır.

Gerçekçi anlayış, XIX. yüzyılın ikinci yarısında etkin bir tiyatro akımı olarak gündeme gelir. Bu tiyatro düşüncesi, öncelikle yaşamdan kopukluğu, toplum sorunlarına karşı ilgisizliği, aşırı duygusallığı ve yapaylığı gerekçeleriyle romantik tiyatro anlayışına ve popüler tiyatro uygulamasına karşı tavır sergiler. XIX. yüzyılın Avrupa’sında görülen toplumsal, ekonomik, kültürel değişimler gerçekçi anlayışın yaygınlaşmasında temel etken olarak belirir. Endüstri Devrimi, dokumacılık, buharlı makineler, kanalların, yolların yapılması, haberleşmenin kolaylaşması, rekabetin artması gibi gelişmeler, toplum yaşayışında ve düşünce yapısında da bir de- ğişim sürecini başlatır. Yazarlar toplumun yaygın sorunlarına el atarlar. Sömürüye, ezici tutkulara, ahlaki değerlerin yitirilmesine karşı tepki gösterilir. XIX. yüzyılda tiyatroyu etkileyen bir başka etken de bilimdeki gelişmelerdir.

Sohbet ve hatıra yazarı olarak tanınan Ahmet Rasim pek çok gazete ve dergide yazdığı yazılarını kitap hâlinde toplar. Bu yazılarda İstanbul hayatını kendine özgü bir üslup ve ayrıntılı bir gözlemle okurlarıyla paylaşır. Deneme örneği olarak da değerlendirilebilecek yazılarında yer yer mektup türünden yararlanması onun “şehir mektupçusu” olarak da anılmasına neden olur.

Belli bir tezi olan ve
komik olanı karakterden değil de durumlardan
çıkaran komedya türüne durum komedyası; her
türlü hareketi gösterişli ve abartılı olan oyun kişisinin, olayların merkezinde yer aldığı ve gülünç
durumlara düşmesine rağmen bunu kendine güldürmeden anlatıldığı komedyaya “kahramanlık
komedyası”; olma olasılığı çok düşük olan bir
olayın inandırıcı bir biçimde sunulduğu, kılık
değiştirmeler, aşk ve dövüş sahnelerinin sıklıkla
görüldüğü komedyaya “romantik komedya”; belli bir karakter özelliğinin abartılarak güldürünün
konusu hâline getirilmesine dayanan komedyaya
“karakter komedyası”; toplumun gülünç ve aksayan yönlerini anlatan komedyaya “töre komedyası”; bir burjuva komedyası türü olan, eğlendirmek
yerine duygulara seslenerek içlendirmeye çalışan,
sonu uzlaşmayla, iç rahatlama ve ders vericilikle sonuçlanan
komedyaya “içli komedya”; entrika komedyası olarak da anılan ve olayların çeşitli dolantılarla ilerlediği, odak noktasının
kişilerin üzerinde değil, kişilerin çevirdiği türlü dalaverelerde
olduğu komedyaya “dolantı komedyası” denir.

Tezkirelerin Türk edebiyatındaki en eski örneği, Ali Şir Nevai’nin Çağatay Türkçesiyle yazdığı Mecalisü’n-Nefais (1491-92) adlı eseridir. Doğru cevap B’dir.

Klasik anlayış, XVII. yüzyılda Fransa’da orta- ya çıkmış ve XVIII. yüzyılda yaygınlık kazanarak birçok ülkede hâkim olan bir tiyatro akımı hâline dönüşmüştür. Pierre Corneille, Jean Racine, Jean Baptiste Poquelin Molière gibi büyük oyun yazarlarının yetiştiği klasik dönem, Fransız tiyatrosunun da en parlak dönemidir.

Gerçekçi anlayış, XIX. yüzyılın ikinci yarısında etkin bir tiyatro akımı olarak gündeme gelir. Bu tiyatro düşüncesi, öncelikle yaşamdan kopukluğu, toplum sorunlarına karşı ilgisizliği, aşırı duygusallığı ve yapaylığı gerekçeleriyle romantik tiyatro anlayışına ve popüler tiyatro uygulamasına karşı tavır sergiler.