Yeni Türk Edebiyatına Giriş 1 Final 19. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tiyatro ile ilk kuramsal bilgileri veren , Poetika adlı eserinde tragedya üzerinde duran Antik Yunan tiyatro kuramcısı ve filozoftur?
Corneille |
Aiskhylos |
Aristoteles |
Euripides |
Sophokles |
Antik Yunan tiyatro kuramcısı ve bir filozof olan Aristoteles, Poetika adlı eserinde özellikle tragedya üzerinde durmakta ve tiyatro türü ile ilgili ilk kuramsal bilgileri vermektedir.
2.Soru
Tanzimat sonrasında mektup hangi özellikleri taşır?
Romantik unsurlara yer verilir |
Yer yer eleştiri özelliği taşır |
Üslup bakımından zengin değildir |
Rus edebiyatı etkisi taşır |
Konular çeşitlilik gösterir |
Tanzimat sonrasında mektup, her konuyu işleyebilen, yer yer deneme özelliği taşıyan bir tür olarak gelişir, konu ve üslup bakımından çeşitlilik gösterir.
3.Soru
Modernitenin tanımını yaparak sanatla arasındaki ilişkiye ilk değinen Fransız şair aşağıdakilerden hangisidir?
Gustave Flaubert |
Honore de Balzac |
Baudelaire |
Charlotte Bronte |
Stendhal |
Modernitenin tanımını yaparak sanatla arasındaki ilişkiye ilk değinen sanatçı Fransız şairi Baudelaire’dir.
4.Soru
16. yüzyılda Rabelais’le başlayıp Umberto Eco’ya ulaşan ve metnin kendisine yönelmenin amaçlandığı okuma biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Seçerek okuma |
Özetleyici okuma |
Detaylı okuma |
Eleştirel okuma |
Çoğul okuma |
16. yüzyılda Rabelais’le başlayıp Umberto Eco’ya ulaşan ve metnin kendisine yönelmenin amaçlandığı okuma biçimi çoğul okumadır. Eco bunu açık yapıt olarak adlandırır.
Bu nedenle doğru yanıt E'dir.
5.Soru
Havuz Başı öyküsündeki temel çatışma hangisidir?
Cimri insan ile cömert insan arasındaki çatışma |
Zengin ile fakir arasındaki çatışma |
Tutumlu ile savurgan arasındaki çatışma |
Gerçek insan ilişkileriyle hayalî ilişkiler arasındaki çatışma |
Sadakatlilik ile sadakatsizlik arasındaki çatışma |
Öykünün temelinde yatan çatışma gerçek insan ilişkileriyle hayalî olan arasında geçmektedir. Anlatıcı kahraman öykünün başından önemli bir kısmına kadar kendi zihninde, hayalî sevgilisinin peşindedir.Doğru cevap D’dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nurullah Ataç ile ilgili olarak yanlış bilgi içermektedir?
Deneme, Türk edebiyatında asıl kimliğine onun sayesinde kavuşur. |
Ataç’ın dil konusundaki tavrı onun dil devriminin öncüsü olarak anılmasına yol açar. |
Divan edebiyatı ve halk edebiyatına hakim olup, Avrupa edebiyatlarına bunlar kadar hakim değildir. |
Sadece denemeci değil; aynı zamanda bir eleştirmendir. |
Edebiyat dünyasına Ahmet Haşim hakkında yazdığı bir yazı ile Derga^h’ta başlamıştır. |
Deneme, Türk edebiyatında asıl kimliğine “deneme ‘ben’in ülkesidir” diyen Nurullah Ataç’ın kaleminde kavuşur. Edebiyat dünyasına Ahmet Haşim hakkında yazdığı bir yazı ile Derga^h’ta başlayan Ataç’ın dil konusundaki tavrı onun dil devriminin öncüsü olarak anılmasına yol açar. Divan edebiyatı, halk ve Avrupa edebiyatlarına ha^kimiyeti ile okurlarına sunduğu fikir çeşitliliği ve insanlığın ortak değer ve davranışlarını akıcı bir dille ifade etmesi denemelerinin belirgin özellikleridir. Dil ve edebiyata özel bir ilgi duyan yazar denemelerinde sadece denemeci değil; aynı zamanda bir eleştirmendir. Doğru cevap C’dir.
7.Soru
Edebiyatımızdaki en gelişmiş mektup-romanlardan biri olarak Kabul edilen Handan (1912) adlı romanın yazarı kimdir?
Halide Edip Adıvar |
Ahmet Hikmet Müftüoğlu |
Halid Ziya Uşaklıgil |
Mehmed Rauf |
Ömer Seyfettin |
Halide Edib’in Handan (1912) adlı romanı edebiyatımızdaki en gelişmiş mektup-romanlardan birisidir. Romanda farklı kişiler tarafından yazılan mektupların her biri Handan’ı farklı bir yönüyle tanıtır. Handan’ın yazdığı ama göndermediği mektuplar ise kendini tahlil ettiği, iç dünyasını yansıtan metinlerdir. Doğru cevap A’dır.
8.Soru
Abasıyanık'ın Havuz Başı eserinde adları verilen kişiler kimlerdir?
Aliye ve Rüştü |
Osman ve Asiye |
Ruşen Ali ve Balkız |
Pakize ve Şerif |
Murtaza ve Hacer |
Murtaza ve Hacer
9.Soru
Latin edebiyatında hicivden sonra en gelişmiş edebi tür olarak nitelendirilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
Mektup |
Biyografi |
Roman |
Şiir |
Deneme |
Latin edebiyatında hicivden sonra en gelişmiş tür olarak nitelenir. Romalılar mektup türünde eski Yunan’dan daha güçlü örnekler verirler. Çeşitli nedenlerle şehirden uzakta olanlar merkez ile ilişkilerini mektuplar aracılığıyla sürdürürler. Politik, toplumsal düşünceleri ileten mektupların yanı sıra güzel bir üslupla kaleme alınmış özel mektuplara da rastlanır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Deneme türünün ilk örneklerine hangi edebiyat türünde rastlanmaktadır?
Alman edebiyatı |
Amerikan edebiyatı |
Yunan ve Latin edebiyatı |
Türk edebiyatı |
Batı eebiyatı |
Deneme türünün ilk örneklerine Yunan ve Latin edebiyatlarında rastlanır. Eflatun’un (MÖ 429-347) bazı diyalogları, Epiktetos’un (MS 50?-125?) sohbetleri, Cicero’nun (MÖ106-43) bazı eserleri, Seneca’nın (MÖ 4?- MS 65) bazı diyalog ve mektupları deneme özelliği gösterirler. Ancak deneme türünün dünya edebiyatında öncülüğünü yapan Fransız yazar Montaigne (1533-1592) olur. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde deneme türünün ilk örneklerine rastlanır?
Türk edebiyatı |
Hint edebiyatı |
Slav edebiyatı |
Yunan ve Latin edebiyatı |
Avustralya edebiyatı |
Deneme türünün ilk örneklerine Yunan ve Latin edebiyatlarında rastlanır. Adını ve kesin biçimini 16. yüzyılın ikinci yarısında Montaigne’in Denemeler (1580) adlı eserinden sonra alır.
12.Soru
Edebiyat, sadece roman, şiir, öykü, oyun gibi kurmaca türleri değil, gezi, günlük, mektup, yaşam öyküsü, özyaşamöyküsü, anı gibi yaşantısal türleri de içerir. Bu türler arasındaki ortak nokta hangisidir?
Üretim süreçlerinden geçmeleri |
Tüketilebilen birer nesne olmaları |
Estetik duyuş oluşturmaları |
İktidar yapılarını haiz olmaları |
Kültür ve toplumla ilişkili oluşları |
Ortak nokta, anlatılanların okurda estetik bir duyuş oluşturacak şekilde biçimlendirilmesidir.
13.Soru
Yazarın gerçek hayata yakın bir zaman algısı kurmaya çalışırken belirli noktalarda, olayları gerçekleştikleri süreye uygun olarak anlatmanın neredeyse imkânsız olduğu ve bu nedenle olay örgüsünde kaçınılmaz olarak bazı atlamalar, eksiltiler, geriye dönüşler yapmak zorunda kaldığı öykü türü hangisidir?
olay öyküsü |
durum öyküsü |
küçürek öykü |
modern öykü |
geleneksel hikâye |
İster roman isterse öykü yazarı gerçek hayata yakın bir zaman algısı kurmaya çalışırken belirli noktalarda ayrılmak zorunda kalır. Olayları gerçekleştikleri süreye uygun olarak anlatmak neredeyse imkânsızdır. Bu nedenle olay örgüsünde bazı atlamalar, eksiltiler, geriye dönüşler yapmak kaçınılmazdır. Özellikle olay öykülerinde zaman üzerindeki bu tür uygulamalar daha belirgindir.
14.Soru
Beş Şehir deneme eseri ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul gibi şehirler tasvir edilir. |
Nurullah Ataç tarafından kaleme alınmıştır. |
İstanbul “zamanın tılsımlı kuyusu” olarak nitelendirilir. |
Türk ve müslüman kimlikleri işlenir. |
Şehirler, kültürel bir perspektiften değerlendirilir. |
Ahmet Hamdi Tanpınar, yaşadıklarını, izlenimlerini bir şair ve kültür adamının estet tavrı ile deneme formundaki bu yazılarına yansıtır. Yazarın özgürce kalem oynattığı, engin kültür birikimini yansıtan bu yazılar; tarih, sanat, edebiyat, memleket meseleleri gibi farklı konuları işler. Beş S¸ehir’de (1946), Türk tarihi açısından önem taşıyan, mimari, coğrafi ve kültürel özellikleri ile öne çıkan Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul gibi şehirleri “tarih ve medeniyet” merkezli bir bakış açısı ve estetik bir yaklaşımla gözlemler ve tasvir eder. Ankara, Erzurum ve Konya coğrafi konumları ve tarih içinde süregelen mücadeleleri ile öne çıkarken Bursa ve İstanbul, zaman ekseninde “tılsımlı aynadaki şehir” (Bursa), “zamanın tılsımlı kuyusu” (İstanbul) gibi nitelemelerle Türk ve Müslüman kimlikleri de vurgulanarak işlenmektedir. Denemelerde tarihi ve kültürel bir perspektiften değerlendirilen şehirler adeta bir kronik gibi okunur (Kefeli, 2012, s. 211-220).
15.Soru
Yaşamöyküsü türünün klasik Türk edebiyatındaki en belirgin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Seyahatname |
Vücudname |
Dibace |
Tezkireler |
Mahrasname |
Tezkireler, yaşamöyküsü türünün klasik Türk edebiyatındaki en belirgin karşılığıdır. Bunlarda bir meslekten insanların, peygamberlerin, evliyaların, padişahların, devlet adamlarının, bilginlerin, sanatçıların ve şairlerin hayatları anlatılır, eserlerinden örnekler verilir. Doğru seçenek D'dir.
16.Soru
Roman tarihinde en çok okunan ve adından en çok söz edilen, modern romanın başlangıcı olarak da kabul edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?
Gülün Romanı |
Don Kişot |
Tilkinin Romanı |
Brötanya Romanları |
Sir Gawain ve Yeşil Şövalye |
Roman tarihinde en çok okunan ve adından en çok söz edilen Don Kişot, modern romanın başlangıcı olarak kabul edilir.
17.Soru
- Tiyatro binalarında, sahne dü- zenlemelerinde, oyunculukta ve yazarlıkta barok üslup hâkimdir.
-Okunmak için değil, oynanmak için yazılmıştır.
-Komedya ve tragedyanın yanı sıra melodram ve trajikomedya gibi yeni türler ortaya çıkmaya başlar.
-Tiyatronun görevi eğiterek yarar sağlamak, eğlendirerek zevk vermektir.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan tiyatro dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
Orta Çağ dönemi |
Klasik dönem |
Roma dönemi |
Rönesans dönemi |
Antik Yunan dönem |
XV. ve XVI. yüz- yıllarda İspanya’da Lope de Vega gibi, İngiltere’de Christopher Marlowe, William Shakespeare gibi usta yazarlar yetişir. Tiyatro binalarında, sahne düzenlemelerinde, oyunculukta ve yazarlıkta barok üslup hâkimdir. Rönesans tiyatrosunun öne çıkan özelliklerinden biri okunmak için değil, oynanmak için yazılmış olmasıdır. Bir diğer özellik, tiyatroda gerçeğe benzerlik gözetilmesi gerektiğidir. Antik Yunan’da önerilen denge, uzunluk, üç birlik kura- lı, neden-sonuç ilişkisi vb. biçimleme kurallarına bu dönemde de uyulduğu görülür. Komedya ve tragedyanın yanı sıra melodram ve trajikomedya gibi yeni türler ortaya çıkmaya başlar. Rönesans Dönemi’nde de tiyatronun görevi eğiterek yarar sağlamak, eğlendirerek zevk vermektir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kapalı oyun biçiminin başlıca özelliklerindendir?
Düğüm |
Olay örgüsü |
Serim |
Çözüm |
Oyunun iletisi |
Düğüm: Oyunda çatışmanın oluşmaya başladığı kısım olarak da ifade edilebilir. Kapalı oyun biçiminin başlıca özelliklerinden biridir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özyaşam öykülerinin alt türlerinden biri değildir?
Belgesel |
Eğitsel |
Popüler |
Yazınsal |
Şiirsel |
Özyaşam öykülerini “yapısına” ve “amacına göre” alt türlere ayırmak mümkündür:Belgesel, Eğitsel, Popüler, Yazınsal.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nazım Hikmet’in Ferhad ile Şirin oyununun dili hakkında yanlış bilgidir?
Halk deyişlerine özgü üslup ve söz dizimi fazla değişmez. |
Sevgililerin karşılıklı konuşmaları gelenekteki kalıplara uygun düşer. |
Şiirsel bir dille yazılmıştır. |
Oyun dili gündelik konuşmalara yakındır. |
Eksiltili cümleler kullanılır. |
Oyunun dilinde halk deyişlerine özgü üslup ve söz dizimi fazla değişmez. Sevgililerin karşılıklı konuşmaları, birbirlerine söyledikleri sevda sözleri, gele- nekteki kalıplara uygun düşer. S¸iirsel bir dille yazılan oyunda, eksiltili cümleler, sözcüklerin hecelere bölünmesi, tekrarlar, abartılı söyleyişler, oyun dilini gündelik konuşmalardan uzaklaştıran yapılar olarak görülür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ