Stratejik plan

H.Fayol

Her örgütün, amaçları farklı olsa da planlama süreci aynıdır. Planlama süreci, dört aşamadan oluşur. Planlama süreci: amaçların belirlenmesi, bu amaçlara ulaşmak için seçeneklerin oluşturulması, uygun seçeneğin belirlenmesi ve planların uygulanmasıdır.

Herhangi bir işletmede etkili bir denetim sisteminin var olmamasına neden olan temel etkenler şu şekilde sıralanabilir (Bateman ve Snell, 2007, 520); Üst Yönetimin Umursamazlığı, İşletme Politikalarının Belirlenmemiş Olması, Başarı Standartlarının Belirlenmemiş Olması, İletişim Kanallarının Kapalı Olması, Düzenli Olarak Değerlendirme Yapılmaması, Etik Olmayan Örgüt Kültürü.

Organizasyonlarda yönetim faaliyetinin yerine getirilmesi için planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve kontrol olmak üzere beş temel yönetim fonksiyonuna ihtiyaç vardır. Her bir yönetim fonksiyonu işletmedeki ayrı bir yönetsel ihtiyacın giderilmesini sağlar. Pazarlama işletmelerde beş temel yönetim fonksiyonundan biri değildir.

Statü Herzberg'in çift faktör teorisine göre hijyen faktörler arasında yer alır. Başarı, Tanınırlık, Sorumluluk ve İlerleme faktörleri ise modive edici fakörler kategorisinde yer almaktadır.

Yönetim alanı ilkesi önceleri denetim alanı olarak ifade edilmişti (span of control). Ancak daha sonra eksik yönleri dikkate alındı ve yönetim alanı kavramı ifadesi kullanılmaya başlandı. Yönetim alanının tanımı: Bir üstün doğrudan denetleyebileceği ve yöneteceği ast sayısıdır. Burada temel düşünce bir yöneticinin çok kişiyi etkin ve verimli yönetemeyeceğidir.

Stratejik plan, uzun süreli ve üst yönetim tarafından belirlenir. Taktik ve eylemsel planlar sırasıyla daha kısa vadeli ve alt kademeler tarafından belirlenir ve uygulanır. Bütçeler ise örgütün kaynak ve gelirinin yıllık olarak belirlenmesidir. Tek kullanımlı planlar da bir defalık kullanılmak üzere oluşturulurlar.

Örgüt yapısında en önemli işlerden birisi ilişkilerin açık bir şekilde belirlenmesi gerekir. Temel ilişkilerde açıklık olmalıdır. Kimin kimden emir alacağı, ast üst ilişkilerinin belirlenmesi şüphe yaratmadan ortaya konması gereklidir. İş tanımları çok iyi yapılmalıdır ayrıca iş akımı çok iyi planlanmalıdır.

Emirler, temel olarak kapsamlarına, niteliklerine ve veriliş biçimlerine göre olmak üzere üç başlık altında toplanır. Niteliğine göre emirler de kendi içinde iki şekilde ele alınır. Bunlardan ilki kesin talimat içeren emirlerdir. Bu tür emirlerin yapılmama ihtimali yoktur çünkü kesindir. Farklı bir şekilde anlamaya neden olmayacak biçimde nettir. Niteliğine göre emirlerin ikincisi kesin talimat içermeyen emirlerdir. Bu tür emirlerde ise yönlendirme veya tavsiye niteliği öne çıkmaktadır.

Denetim sürecinin dinamik olması, sürecin devamlılık arz etmesiyle ilgilidir. Denetim bir kez yapılan bir iş değil, işletme faaliyetleri sürdükçe yapılması gereken temel bir yönetsel fonksiyondur. Denetim sürecinin sibernetik olması ise, sürecin sürekli kendini düzeltme eğiliminde olmasından kaynaklanmaktadır.

Başkalarıyla ve birlikte çalışma

İş özellikleri modelinde işlerin beş temel boyutu, boyutlar arası ilişki ve her boyutun çalışanların verimliliği, motivasyonu ve tatmini üzerindeki etkisi tanımlanır. Söz konusu bu beş boyut şunlardır: Beceri değişkenliği, iş kimliği, işin önemi, özerklik ve son olarak geribildirim.

Misyon

Yönetim Alanı

Emir komuta yetkisinde en altta şube şefi vardır.

Kaynak bağımlılığı açısından düşük bağlılığı olan plan türü eylemsel plandır.

Yanıtınız yanlış ise, “Yetki” konusunu gözden geçiriniz.      

Büyüme: İşletmelerin varlıklarını devam ettirmeleri yeterli değildir. İşletmeler genelde küçük bir işletme olarak kurulurlar. Özellikle ekonomik koşullar ve dış çevre faktörleri zorladığında büyüme yolunu seçerler. Bugünün ekonomilerinde değişim çok hızlı olmaktadır. Büyüme ile işletmeler bazı üstünlükler sağlayabilir 
• Kârı arttırmak
• Belirli bir büyüklüğe erişmek
• Pazar payını arttırmak
• Yeni teknolojileri kazanmak
• Mal ve hizmet üretiminde çeşitlendirmeye gitmek
• Örgüt kimliğini geliştirmek
• Toplumda iyi bir yer elde etmek

Yöneltme fonksiyonunun yerine getirilmesi için gerekli şartlardan biri de emir vermedir. Emir verme biçimi yöneltmenin başarısını doğrudan etkilemektedir. Temel olarak emirler demokratik ve otokratik bir yapıda olabilirler. Bu da demokratik ve otokratik yöneltme anlayışını ortaya çıkarır. Buna göre demokratik bir yöneltme anlayışı söz konusu olduğunda astlara verilen emirler astlar üzerinde “emir” etkisi yaratmaz. Çünkü bu emirler astlara danışılarak alınan kararlar sonucunda verilmiştir. Otokratik yöneltmede yönetici çok detaylı (emrin uygulanmasındaki tüm detayları açıklayarak) ve kesin olan emirler verir.