Yöneylem Araştırması Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda enküçükleme için problemi için verilen Simpleks Tabloya göre hangi değişken temele alınmalıdır?
x2 |
x1 |
x3 |
s2 |
s1 |
Amaç enküçükleme olduğuna göre x0 satırında yer alan ve temel dışı bir değişkene karşı gelen pozitif bir değer eniyi çözüme ulaşılmadığının göstergesi olacaktır. Buna göre x2 temele girecek değişken olmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdaki formülde (aij) ile gösterilen hangisidir?
ai1X1+ai2X2+... +aijXj+... +ainXn ? bi
karar değişkeninden oluşan doğrusal kısıtlayıcıyı |
kaynak miktarları kısıtlayıcı fonksiyonuu |
Kısıtlayıcılardaki karar değişkenlerinin katsayıları |
Kısıtlayıcıların sol taraf sabitlerini |
amaç fonksiyonunu sağlayan ürünleri |
Kısıtlayıcılardaki karar değişkenlerinin katsayıları (aij), farklı ürünlerin üretiminde kullanılan teknolojiyi yansıttığı için, teknolojik katsayılar adı verilir.
3.Soru
Bir doğrusal karar probleminin çözümünde tüm temel değişkenler sıfır veya sıfırdan büyük değer aldıysa bu çözüme ne ad verilir?
Optimum çözüm |
Negatif çözüm |
Temel uygun çözüm |
Pozitif çözüm |
Tablo çözümü |
Soruda tanımı verilen ifadeye karşılık gelen kavram temel uygun çözümdür. Doğru cevap C'dir.
4.Soru
Simpleks Algoritması ile çözülen bir enküçükleme probleminin bir çözümünde, x0 amaç fonksiyonu satırında, aşağıda verilen temel olmayan değerlerden hangisi temele alınmalıdır?
2 |
1 |
-1 |
-2 |
-3 |
Amaç enküçükleme olduğuna göre x0 satırında yer alan ve temel dışı bir değişkene karşı gelen pozitif bir değer eniyi çözüme ulaşılmadığının göstergesi olacaktır. Buna göre en büyük pozitif değer olan 2 temele girecek değişkenin değeridir. Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğrusal karar modeli geliştirilebilmesi için gerekli ölçütlerden biri değildir?
Belirlilik |
Üslülük |
Oranlılık |
Toplanabililrilik |
Bölünebilirlik |
Doğrusal karar modeli geliştirilebilmesi için bazı özellikler vardır: Bunlar; belirlilik, oranlılık, toplanabilirlik ve bölünebilirlik olarak sıralanabilir. Belirlilik, problemde kullanılan parametrelerin değerlerinin bilinmesi, bölünebilirlik, karar değişkenlerinin her reel değeri alabilmesi, oranlılık, karar değişkenlerinin aldıkları değere göre oluşan katkı ve kullanılan kaynak miktarının değişkenin değeri ile doğru orantılı olması, toplanabilirlik ise oluşan katkıların toplanabilmesidir. Bu özellikler var ise bir karar modeli doğrusaldır. Yukarıdaki özellikleri taşımayan modellere doğrusal değildir denir. Bir modelin tüm fonksiyonlarının enaz bir teriminde üslü ifadenin olması bu durum için yeterlidir. Aynı zamanda karar değişkenlerinin sürekli değişken değil de tam sayılı olması durumunda da doğrusallık bozulur. Doğru yanıt B’dir.
6.Soru
Aşağıda enküçükleme problemi için verilen Simpleks Tabloda kaç kısıt bulunmaktadır?
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Simpleks tabloda amaç fanksiyonu dışında sadece iki doğrusal denklem bulunmaktadır. Bu denklemler problemin kısıtlarını oluşturmaktadırlar. Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıda verilen alanlardan hangisi, doğrusal programlamanın günlük hayatta kullanım alanlarından bir tanesi değildir?
Üretim planlaması |
Tarım planlaması |
Personel programlaması |
Ulaştırma ve Lojistik problemleri |
Hayvan yetiştiriciliği programı |
A,B,C,D şıklarında verilen alanlar, doğrusal programlamanın yaygın olarak kullanıldığı alanlara örnek alanlardır. Ancak hayvan yetiştiriciliği üzerine doğrusal programlamanın kullanım örneği ile karşılaşılmadığından doğru cevap E'dir.
8.Soru
Doğrusal programlamada, sistemi oluşturan unsurların matematiksel terimlerle ifade edilmesine ne ad verilir?
Model kurma |
Kısıtları belirleme |
İşaret kısıtlaması |
Karar değişkenleri |
Algoritma |
Model kelime anlamı gerçeğin benzeri demektir. Model kurma, sistemi oluşturan unsurların matematiksel terimlerle ifade edilmesidir. Başka bir deyişle problem, matematik diline tercüme edilir. Model doğrusal programlama gibi standart bir matematiksel model halinde ifade edilebiliyorsa, bilinen algoritmalar yardımıyla çözüme ulaşılabilir. Bir problemin, doğrusal programlama modeli kurulurken önce karar değişkenleri tanımlanır, sonrada amaç fonksiyonu ve kısıtlayıcılar formüle edilir. Doğru yanıt A’dır.
9.Soru
Üretim atölyesinde her bir A-ürünü 2 saat ve her bir B-ürünü 3 saat işlem görmektedir. Söz konusu atölyenin haftalık çalışma süresi 48 saattir. Buna göre üretim atölyesi için çalışma süresi kısıtı nedir?
|
|
|
|
|
Atölyenin çalışma süresi kaynak kısıtı olarak;
şeklinde yazılır.
10.Soru
Gerçek sistem görünümünde olmayıp, sistemdeki ilişkileri temsil eden modellere ne ad verilir?
Uyuşum modeli |
Matematiksel model |
Fonksiyonel model |
Benzeşim modeli |
Doğrusal model |
Gerçek sistem görünümünde olmayıp, sistemdeki ilişkileri temsil eden modellere benzeşim modeli denir. Çeşitli diyagramlar ve grafikler benzeşim modellerine örnek olarak verilebilir.
11.Soru
Tablo enküçükleme problemi için verilen Simpleks Tablo'ya aittir. Tabloya göre hangi değişken tabloya alınmalıdır?
s1 |
s2 |
x1 |
x2 |
x1 ve x2 |
Amaç fonksiyonu satırındaki enbüyük değere bakılır. Amaç fonksiyonunda x2 katsayısının 5 olması, X0=CX fonksiyonunda bu değişkenin katsayısının ( - ) olması demektir. Bu değer temele alındığında amaç fonksiyonunun değerinin dahada küçüleceğini gösterir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi karar değişkeni kavramı ile ilişkili olarak söylenebilir?
Karar değişkeni tesadüfidir. |
Karar vericinin kontrolü altındadır. |
Yapılan eylemler karar değişkenleridir. |
Karar değişkenlerini kontrol altında tutamayız. |
Karar değişkenleri kesirli sayı olamaz. |
Karar değişkeni ile tesadüfi değişken birbirinden farklıdır. Karar değişkeni: bir problemde karar vericinin kontrolü altında olup da, değeri araştırılan eylemler karar değişkenleridir. Karar değişkenlerine kontrol edilebilen değişkenlere denir. İstatistikte değişken Xi-tesadüfi değişkendir ve serbestçe değerler alabilen değişken olarak tanımlanır.Karar değişkenleri, bazı faaliyetlerin düzeyini gösterdiğinden, faaliyetlerin kesirli düzeylerde çalışabileceği varsayılır.
13.Soru
“Bir çiftçinin toplam 150 dönümlük arazisi vardır. Yetiştirebildiği kadar; patates, üzüm ve kavun satabilmektedir. Üzüm 5 lira/kg, patates 1 lira/kg ve kavun 0,45 lira/kg kâr getirmektedir. Bütün bu ürünler için aynı gübre kullanılabilir ve gübrenin fiyatı 3 lira /kg’dır. Gereken gübre miktarı patates için 30 kg/dönüm, üzüm için 20 kg/dönüm ve kavun için 8 kg/dönümdür. Beklenen ürün miktarı 200 kg patates/dönüm, 150 kg üzüm/dönüm ve 900 kg kavun/dönümdür. Bütün ürünün 5 gün içinde toplanması gerekir. Toplam 30 işçi vardır ve her birinin ücreti 30 lira/gündür. Her bir işçi günde 8 saat çalışabilmektedir. Patatesi toplamak için 30 işçi saati/dönüm, üzümü toplamak için 12 işçi saati/dönüm ve kavunu toplamak için 16 işçi saati/dönüm gerekmektedir. Buna göre çiftçinin karını maksimum kılacak ürün ekimi ne olmalıdır?”
Doğrusal programlama modeline göre aşağıdakilerden hangisi bu problemin kısıtlayıcılarından biridir?
Dönüm başına gübre ücreti |
Üzüm için gereken gübre miktarı |
Günlük çalışma süresi |
Kavun için gerekli gübre miktarı |
Ürün başına beklenen ürün miktarı |
Ekonomide üretim kaynakları veya üretim faktörleri sınırlıdır. Bir işletmenin elindeki makine kapasitesi, teknolojisi, işgücü, enerji, sermaye, hammadde, yarı mamul madde, malzeme, tarlanın büyüklüğü gibi üretim faktörleri ile ürünlerine olan talep de sınırlıdır. Buna göre işçi sayısı, günlük çalışma süresi, toplam çalışma günü ve tarlanın büyüklüğü bu problemin kısıtlayıcılarıdır.
14.Soru
Oluşan katkıların toplanabilmesi doğrusal problemlerin hangi özelliğini gösterir?
Belirlilik |
Kararlılık |
Toplanabilirlik |
Oranlılık |
Bölünebilirlik |
Oluşan katkıların toplanabilmesi doğrusal problemlerin toplanabilirlik özelliğini gösterir.
15.Soru
Max Z = 6X1 + 8X2
Kısıtlayıcılar;
30X1 + 20X2 ? 300 (malzeme kısıtı)
5X1 + 10X2 ? 110 (işgücü kısıtı)
ve X1,X2 ? 0
Modeli kurulan restaurant işletme üretim modelinin optimum çözümü grafik
çözüm tekniği araştırıldığında aşağıdakilerden hangisi bu denklemin uygun çözüm kümesi içerisinde yer almaz?
(2,4) |
(3,5) |
(5,6) |
(1,7) |
(8,9) |
Doğru cevap E'dir. Çünkü
30X1 + 20X2 ? 300
5X1 + 10X2 ? 110
denklemlerinin çözüm kümesi bulunup grafik üzerinde işaretlendikten sonra ikisinin kesişim kümesi uygun çözüm alanı olmaktadır. Dolayısıyla kesişim kümesindeki noktalar dışında bir tek (8,9) noktası bulunmaktadır.
16.Soru
3 tane doğrusal bağımsız denkleme ve 7 değişkene sahip olan bir sistemde bir çözümde kaç bağımsız değişken vardır?
2 |
3 |
4 |
7 |
10 |
Sistem 3 tane doğrusal bağımsız denkleme ve 7 değişkene sahip olduğundan,
7 - 3 = 4 tane temel dışı değişken vardır.
17.Soru
I. Bilimsel yöntem II. Analitik yaklaşım III. Disiplinlerarası yaklaşım Yukarıdakilerden hangileri yöneylem araştırmasının temel özelliklerindendir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
Yalnız III |
I, II ve III |
Yöneylem Araştırması’nın üç temel özelliği;
a. Bilimsel yöntem,
b. Bütünleşik yaklaşım ve
c. Disiplinlerarası yaklaşımdır. Doğru yanıt C'dir.
18.Soru
Toplam mesafeyi enküçükleyecek şekilde güzergahların veya yol bağlantılarının belirlenmesinin hedeflendiği bir yöneylem araştırmasında aşağıdaki modellerden hangisi kullanılmalıdır?
En kısa yol modeli |
Enküçük örten ağaç modeli |
En büyük akış modeli |
En küçük akış modeli |
En kısa ağaç modeli |
Bir diğer benzer konu da şebeke modelleri olarak isimlendirilir. En kısa yol, enküçük örten ağaç, en büyük akış gibi çeşitli alt çalışma alanları vardır. En kısa yol problemi, özellikle lojistik alanında veya haberleşme şebekelerinde kullanılabilecek bir takım yöntemlerin gelişmesine sebep olmuştur. Otoyolların yapımında ya da yukarıda belirtilen bir lojistik firmasının dağıtım faaliyetlerinde izleyeceği rotanın belirlenmesinde, toplam mesafeyi enküçükleyecek şekilde güzergahların veya yol bağlantılarının yapılması bu yöntemlerle sağlanabilir. Doğru yanıt A’dır.
19.Soru
Uygun Çözüm Alanı için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Uygun Çözüm Alanı dışbükey bir alandır. |
Uygun Çözüm Alanı içbükey bir alandır. |
Uygun Çözüm Alanı konkav bir alandır. |
Uygun Çözüm Alanı tek noktadan oluşur. |
Uygun çözüm alanında, doğru parçasının bir kısmını içine almayan küme söz konusudur. |
Uygun Çözüm Alanı dışbükey(konveks) bir alandır. Dışbükey alanın temel özelliği, bu alan içinde iki nokta ele alınıp bir doğru parçasıyla birleştirildiğinde, birleştiren doğru parçasının tamamının alan kalmasıdır.
20.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi, doğrusal programlamanın varsayımlarından bir tanesi değildir?
Doğrusallık |
Toplanabilirlik |
Bölünebilirlik |
Geçerlilik |
Belirlilik |
Diğer şıklarda yer alan kavramlar doğrusal programlamanın bir varsayımı iken; D şıkkında yer alan geçerlilik varsayımı, doğrusal programlamanın varsayımlarından bir tanesi değildir. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ