Zihin Felsefesi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "tamamlanma ya da mükemmellik durumu, edimsellik, kendini gerçekleştirme" anlamına gelen Yunanca bir terimdir?
Anima |
Entelekheia |
Logos |
Nous |
Nikomakhos |
Entelekheia tamamlanma ya da mükemmellik durumu, edimsellik, kendini gerçekleştirme anlamına gelen Yunanca bir terimdir. Aristoteles bu terimi, ruhun gizil güç halinde varlığı kendini gerçekleştirmek üzere düzene sokması ve yönlendirmesi anlamında kullanmıştır.
2.Soru
Zihnin üç temel kapasitesi hangi seçenekte doğru verilmiştir?
Biliş, duylanım ve istenç |
Zihin, inanç ve bilinç |
Beden, zihin ve psikoloji |
Dil, din ve etik |
Varoluş, acı ve haz |
Zihnin üç temel kapasiteye sahip olduğunu söyleyebiliriz; bunlar “biliş” (bilme), “duygulanım” (duygular) ve “istenç” (isteme) olarak sıralanabilir. Her bir zihinsel kapasite farklı zihinsel olguları barındırır. Biliş içsel ve dışsal bilgi kaynaklarını, her türlü bilme edimini içerir. Duygulanım bedensel duyumlar, duygu ve hisler kadar kişilik özelliklerini de barındırır. İstenç alanı, bir eyleyici olarak, öznenin sahip olduğu arzular, güdüler, kararlar, niyetler, çabalamalar, eylemeler, yapar gibi görünmeler gibi, edimler ve davranış özellikleridir.
3.Soru
Tanrının evrenden bağımsız ve ayrı bir varlığının olmadığını, Tanrının her şeyde, doğada, nesnelerde, insan dünyasında olduğunu savunan ve tüm tanrıcılık anlamına gelen felsefi görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Panpsişizm |
Düalizm |
Plüralizm |
Monoizm |
Panteizm |
Panteizm tüm tanrıcılık demektir. Panteizme göre, Tanrı her şeyde, doğada, nesnelerde, insan dünyasındadır. Tanrının evrenden bağımsız ve ayrı bir varlığı yoktur; evren Tanrı ile doludur; evren Tanrının kendisidir.
4.Soru
Zihinsel olanın var olmayabilen bir nesnesinin ve içeriğinin olması ya da bir nesneye yönelmiş olması özelliğine ne ad verilir?
Uzlamsallık |
Yönelimsellik |
Öznellik |
Kendilik |
Bireysellik |
Zihinsel olanın var olmayabilen bir nesnesinin ve içeriğinin olması ya da bir nesneye yönelmiş olması özelliğine “yönelimsellik” adı verilir.
5.Soru
20. yüzyılda mantıksal pozitivizmin doğrulanabilirlik ilkesinin temelini oluşturan kavram hangisidir?
Tabula Rasa |
İdealizm |
Transendental İdealizm |
Hume Çatalı |
Saf doğa bilimi |
Hume’un bilginin bütün içeriğini ya da bütün anlamlı önermeleri ya ide ilişkileriyle ya da olgu ilişkileriyle ilgili iki sınıftan birine girecek şekilde ayırması Hume Çatalı olarak bilinir. Hume’un bilgiye ilişkin bu ayrımı, Aydınlanmanın bilim anlayışının temellerini sarsmış ve 20. yüzyılda mantıksal pozitivizmin doğrulanabilirlik ilkesinin temelini oluşturmuştur.
6.Soru
Zihin felsefesinde bilgi ile ilişkisi bağlamında ele alınan ve insanın duyumlar, sezgiler ya da hisler yoluyla algıladığı ve kavramlaştırdığı bir olgu olarak tanımlanan kavram hangisidir?
Bilinç |
Zihin |
İnanç |
Düşünme |
Bireysellik |
Zihin felsefesinde bilgi ile ilişkisi bağlamında ele alınan ve insanın duyumlar, sezgiler ya da hisler yoluyla algıladığı ve kavramlaştırdığı bir olgu olarak tanımlanan kavram 'İnanç'tır.
7.Soru
İlyada destanı ile ilgili aşağıda yer alan ifadelerden hangileri doğrudur?
I. İlyada Antik Yunan’da, şair Prometheus’un yazdığı varsayılan Truva savaşını anlatan büyük bir destandır.
II. Özellikle Antikçağa ait ilk yazılı eserlerden biri olan İlyada’da bugün anladığımız anlamda bir zihin tasarımının olmadığını görmekteyiz.
III. İlyada’da Sonraları ruh ya da bilinçli zihin anlamına gelen psyche kelimesi çoğu kere kan, can veya nefes gibi yaşamın özüne ilişkin bir anlam taşır.
IV. İlyada’da zihin kavramı doğrudan değil, ama bilinç sahibi bir insanın Tanrı’larla ilişkisi çerçevesinde ele alınır.
V. İlyada’nın kahramanlarının, bugün anladığımız anlamda, özerk bir bilince sahip bireyler olarak davranmak yerine, tanrılara ve kahinlere danışmadan davrandığı görülür.
I.II.III |
II.III.IV |
III.IV.V |
I.III.V |
II.IV.V |
I. Seçenekte yer alan ifade ‘’İlyada Antik Yunan’da, şair Homeros’un yazdığı varsayılan Truva savaşını anlatan büyük bir destandır.’’ ve V. seçenekte yer alan ifade ‘’İlyada’nın kahramanlarının, bugün anladığımız anlamda, özerk bir bilince sahip bireyler olarak davranmak yerine, tanrılara ve kahinlere danışarak davrandığı görülür.’’ olması gerektiğinden yanlıştır. Bu durumda II.III ve IV. Seçeneklerin yer aldığı B doğru cevaptır.
8.Soru
Anaksagoras’a göre evrendeki uyumu ve düzeni sağlayan ilke aşağıdakilerden hangisidir
Nous |
Atomculuk |
Thumos |
Orphik mistisizm |
Logos |
Anaksagoras’a göre, “nous”, “başka türlü anlaşılmayan bir evren için anlaşılır bir taslağı uygulamaya koyan, tümüyle yaygın akıl’dır; bütün şeyleri, onlar olmadan etkileyen maddesel varlıktır” (akt. Soccio, 2010: 140). Bu ilkenin işleyişi “düzenleme”, “düzene sokma”, “çekidüzen verme”,”tanzim etme”, “nizam kurma” olarak betimlenir ve “nous” her şeyi, geçmişi, şimdiyi, geleceği bilir (akt. Peters, 2004: 247). “”Nous” sonsuz ve başına buyruktur, hiçbir şeyle karışmamıştır... o her şeyin en incesi ve en arısıdır, şeyler hakkında her çeşit bilgiye sahiptir, en büyük güç ondadır, ruhun sahip olduğu büyük küçük her şeye nous hükmeder” (Anaksagoras, Fr. 12; Capelle, 2006: 200).
9.Soru
Zihnin kavrayışında en yüksek nokta ve bir şeyin doğruluğunun şaşmaz bir kanıtı Descartes'e göre nasıl adlandırılır?
Belirlilik-Belirsizlik |
Açıklık-Kapalılık |
Doğruluk-Yanlışlık |
Açıklık-Belirsizlik |
Açıklık-Seçiklik |
Descartes’a göre açıklık ve seçiklik, zihnin kavrayışında en yüksek nokta ve
bir şeyin doğruluğunun şaşmaz bir kanıtıdır. Descartes, açık seçik ayrımını hatalı ya da yanlış yargılarda bulunmamanın yollarını araştırmak amacıyla yapmaktadır. Çünkü; ona göre “ancak açık ve seçik olarak kavradığımız şeyler üzerine
yargıda bulunduğumuzda hiç bir zaman aldanmamıza olanak yoktur. Ancak açık
ve seçik olarak kavradığımız şeyler üzerine bir yargıda bulunduğumuz sürece,
hiçbir zaman yanlışı doğru yerine koymayacağımız kesindir”
10.Soru
Bir şeyin bir başka şeyle eşdeğer mi yoksa ona taban tabana zıt mı olduğunu anlamak için uygulanan yasa hangisidir?
Ritim yasası |
Kapsama yasası |
Eşitlik yasası |
Leibniz yasası |
Tedriç yasası |
Leibniz Yasası olarak bilinen bu prensip bir şeyin bir başka şeyle eşdeğer mi yoksa ona taban tabana zıt mı olduğunu anlamak için uygulanır: diyelim x A, B ve C niteliklerini taşıyor ama D, E ve F niteliklerine sahip değil, buna karşın y ise D, E ve F niteliklerine sahip ama A, B ve C niteliklerini taşımıyor. Bu durumda x, y değildir. Eğer x ve y’nin birbirinin tıpatıp aynısı olduğu ortaya çıkarsa, yani birbiriyle eşdeğer iseler, o zaman tıpatıp aynı nitelikleri taşıyorlar demektir.
11.Soru
Aşağıdaki flozoflardan hangisi modern felsefede ikicilik (düalizm) akımının öncüsü olmuştur?
Rene Descartes |
Freud |
Franz Brentano |
Gilber Ryle |
Aristoteles |
Rene Descartes modern felsefede ikicilik (düalizm) akımının öncüsü olmuştur.
12.Soru
Bedenden bağımsız ve ayrı bir zihin olamayacağını ve zihinsel kapasiteleri bilmenin ancak bedensel ipuçları yoluyla mümkün olacağını savunan çözümleyici felsefe geleneğine mensup filozof kimdir?
Sigmund Freud |
Franz Brentano |
René Descartes |
Gilber Ryle |
Ludwig Wittgenstein |
Gilber Ryle 19. yüzyılda Descartes’ın zihin-beden ayrımını eleştirerek bedenden bağımsız ve ayrı bir zihin olamayacağını ve zihinsel kapasiteleri bilmenin ancak bedensel ipuçları yoluyla mümkün olacağını savunan çözümleyici felsefe geleneğine mensup bir filozoftur.
13.Soru
“Descartes’a göre bir nesnenin kendisini aracısız olarak kavramaktır. ise nesnenin bilgisinin diğerlerinden ayrılmış ve kesin olmasıdır.”
Yukarıda boş bırakılan yere sırası ile aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Seçiklik - Açıklık |
Açıklık – Seçiklik |
Somut – Soyut |
Gerçeklik – Görelilik |
Zihin- Tanrı |
Descartes’a göre açıklık bir nesnenin kendisini aracısız olarak kavramaktır. Seçiklik ise nesnenin bilgisinin diğerlerinden ayrılmış ve kesin olmasıdır.
14.Soru
“Düalizm (ikicilik) varlığın maddesel ve ruhsal olarak birbirine indirgenemeyen iki tözden oluştuğunu savunan görüştür. Kartezyen, yani Descartesçı düalizmde bu ikilik ……… ve ……… arasındadır.”
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Dünya ve hayat |
Zihin ve evren |
Tanrı ve zihin |
Madde ve zihin |
Madde ve Evren |
Düalizm (ikicilik) varlığın maddesel ve ruhsal olarak birbirine indirgenemeyen iki tözden oluştuğunu savunan görüştür. Kartezyen, yani Descartesçı düalizmde bu ikilik madde ve zihin arasındadır.
15.Soru
Transendental terimi hangi düşünürün felsefesinde anlamı olan bir sözcüktür?
John Locke |
David Hume |
Berkeley |
Kant |
Descartes |
Transendental sözcüğü yalnızca Kant felsefesi içinde anlamı olan, uydurma bir sözcüktür. Transendent sözcüğü akşın anlamına gelir, ama transendental sözcüğü, bir terim olarak, bilgimizin herhangi bir şeyi aşmasını değil, bilme yetimiz hakkındaki bilgiyi anlatır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “metafizik” terimiyle eş anlamı olarak kullanılır?
Fizikalizm |
Ontoloji |
Bilinç |
Kartezyen |
Epistemolojik |
Ontoloji “metafizik” terimiyle eş anlamı olarak kullanılır.
17.Soru
Augustinus felsefesinde işlevlerine göre dört farklı ruh nelerdir?
anima-animus-mens-spiritus |
anima-animus-mens-logos |
anima-animus-mens-nous |
anima-animus-mens-soliliquies |
anima-animus-mens-sensibilis |
Augustinus da Aristoteles gibi, ruhun bedenin yaşatıcısı olduğunu düşünür ve işlevlerine göre dört farklı ruh olduğunu söyler. Bunlardan ilki insanlarda ve hayvanlarda ortak olarak bulunan anima’dır. İkincisi yalnızca insana ait olan animus’tur. Mens insana ait olan ruhun en yüce tarafıdır. Bilgelik, düşünsel bilgiyi ve bilimi içerir. Augustinus, bunların hepsinin üstünde olan ve diğerlerini içeren spiritus adını verdiği dördüncü bir ruh olduğunu söyler. Spiritus akıl ya da zihin anlamında ruh kavramıdır.
18.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi, her şeyin akış içinde olduğu” savıyla tanınmış, aynı zamanda Miletli düşünürlerin maddeci (tekçi) felsefesini sürdürerek, her şeyin değiştiği evrende değişmeyen bir düzen olduğunu da savunmuştur?
Thales |
Herakleitos |
Empedokles |
Anaksimenes |
Sokrates |
Herakleitos her ne kadar Elea okulunu takip etmişse de görüşleri bakımından Miletli düşünürlerle benzerlik gösterir. Her şeyin akış içinde olduğu” savıyla tanınan Herakleitos, aynı zamanda Miletli düşünürlerin maddeci (tekçi) felsefesini sürdüre- rek, her şeyin değiştiği evrende değişmeyen bir düzen olduğunu da savunmuş, bu değişmeyen düzenin ve varlığın temelini de ateşte bulmuştur. Doğru cevap B’dir.
19.Soru
Psikolojik olguların “yönelimsel olarak varoluştan yoksun olması” olarak betimleyen filozof kimdir?
Franz Brentano |
Ludwig Wittgenstein |
Sigmund Freud |
René Descartes |
Gilber Ryle |
Psikolojik olguların “yönelimsel olarak varoluştan yoksun olması” olarak betimleyen filozof, Franz Brentano'dur.
20.Soru
Transendental felsefe hangi düşünüre aittir?
Locke |
Descartes |
Kant |
Hume |
Berkeley |
Ama Kant, zihin hakkındaki bu araştırmasında, kendine
yeni bir yol inşa eder: Bu transendental felsefedir
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ