Zihin Felsefesi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilinçle ilgili en temel sorunsal olarak alanyazına yansımaktadır?
Kendinin farkında olma, yani öz bilince sahip olma |
Belirli bir bilinç tarafından, bilinçli algılama |
Bir kişiyi algıladığımızda, sanıldığının tersine, fiziksel bir nesne ya da cisim algılamamıza bağlı olarak, orada bir kişi olduğu çıkarımını yapma |
Fiziksel nesne görüldüğünde burada görülenin duyu verileri olmaması |
Uygun bir alan olarak öznelliğin seçilmesi, böylesi bir çaba için, daha önceki anlayışların, uygun olmadıkları gerekçesiyle terk edilmesi |
Bilinçle ilgili en temel sorunsal, kendinin farkında olma, yani öz bilince sahip olmadır. Bir yandan, dünyada neler olup bittiğinin farkında olabiliriz, diğer yandan kendimizin dünyada bir şeyler yaptığının ya da kendimizin farkında olduğumuzun farkında olabiliriz. O¨z bilinç, kişinin kendisinin bilincinde olmasını ifade eder. Kendilik bilinci, aynı zamanda kişinin kendi zihinsel durumu ve davranışlarında yansıyan zihinsel süreçleri hakkında bilgi sahibi olması, kendilik bilgisiyle de bağlantılıdır.
2.Soru
Hangi düşünür benzerlik argümanını, bu yaklaşımın doğru olan ve doğru olmayan tanımlamayı birbirinden ayırt edecek bir ölçüt olmaması temelinde eleştirir.
J. Locke |
Strawson |
Hume |
Descartes |
Ludwig Wittgenstein |
Wittgenstein’ın benzerlik argümanına eleştirisi, bu yaklaşımda, doğru olan ve
doğru olmayan tanımlamayı, birbirinden ayırt etmeye yarayan bir ölçütün olmamasıdır. Oysa doğru ve yanlış, tanımlamanın birbirinden ayrılması ve bu ayrımın
belli ilkelere bağlanması, sağlıklı bir tanımlama yapmak için son derece gereklidir.
3.Soru
“Bana kalırsa ben, kendilik dediğim şeyin en yakınına girecek olursam, her zaman sıcaklık ya da soğukluğun, ışık ya da gölgenin, sevgi ya da nefretin, acı ya da hazzın şu ya da bunun tikel algısına çarparım. Hiçbir zaman benliğimi bir algı olmaksızın yakalayamam ve hiçbir zaman algıdan başka bir şey gözleyemem” Hume bu söylemine göre aşağıdakilerden hangi çıkarımı yapabiliriz?
İçebakışla kişinin kendi öznel bilincine ilişkin bir bilgi edinemeyeceğini savunur. |
İçebakışla öznel bilinçli durumların dışında, o durumları deneyimleyen, özne olarak, bilinçli kendiliğimizi de bilebiliriz. |
İçebakışla, her düşünme, algı, duygulanım deneyimin zorunlu mantıksal öznesidir. |
İçebakışla kişinin kendi öznel bilincine ilişkin bir bilgi edinebileceğini savunur. |
İçebakışla kişinin kendi öznel bilincine ilişkin mantıksal ve duygusal bilgi edilebildiğini savunur. |
“bana kalırsa ben, kendilik dediğim şeyin en yakınına girecek olursam, her zaman sıcaklık ya da soğukluğun, ışık ya da gölgenin, sevgi ya da nefretin, acı ya da hazzın şu ya da bunun tikel algısına çarparım. Hiçbir zaman benliğimi bir algı olmaksızın yakalayamam ve hiçbir zaman algıdan başka bir şey gözleyemem” (Hume, 2009: 174). Hume, içebakışla kişinin kendi öznel bilincine ilişkin bir bilgi edinemeyeceğini savunur.
4.Soru
Rahip Berkeley’in “düşünen aktif bir ilke” tanımı, kendiliğin hangi özelliğine ilişkin ortaya atılmıştır?
Rahip Berkeley’in “düşünen aktif bir ilke” tanımı, kendiliğin hangi özelliğine ilişkin ortaya atılmıştır?
Kendiliğin bir şey oluşu |
Kendiliğin zihinsel oluşu |
Kendiliğin zaman içinde ve belli bir zamanda tek oluşu |
Kendiliğin varlıksal olarak ayrı oluşu |
Kendiliğin deneyimin öznesi oluşu |
Kendilik, belli şeyler yapabilen belli şeylere maruz kalabilen özel bir tür şey olarak düşünülür. Rahip Berkeley’in “düşünen aktif bir ilke” tanımı, kendilik hakkında, bu anlamda yapılan en iyi tanımlardan biridir.
5.Soru
Aşağıdaki ögelerden hangisi bilincin, her zaman bir şeyin bilincinde olması demektir?
Öznellik |
Nesnellik |
Kendilik |
Yönelimsellik |
Farkındalık |
Yönelimsellik, bilincin, her
zaman bir şeyin bilincinde
olması demektir. Doğru cevap D seçeneğidir.
6.Soru
Başka kişilerin davranışlarını, arzular, niyetler, duyular bağlamında açıklayabiliyorsak o zaman onların da kendimiz gibi birer zihne sahip olduğunu kabul etmemiz gerektiğini varsayan kuramın adı nedir?
Davranışçılık |
Halk psikolojisi kuramı |
Kutudaki böcek |
Benzerlik argümanı |
Kendilik bilgisi |
Halk psikolojisi kuramı başka kişilerin davranışlarını, arzular, niyetler, duyular
bağlamında açıklayabiliyorsak o zaman onların da kendimiz gibi birer zihne sahip
olduğunu kabul etmeliyiz.
7.Soru
Bilincin evrende her yerde, her şeyde olduğunu savunan görüş aşağıdakilerden hangisine aittir?
Panpsişizm |
Yeni gizemciler |
Fenomenoloji |
Heterofenomenoloji |
İndirgemeci Olmayan Fizikalizm |
Panpsişizm (Tüm Ruhçuluk) bilincin evrende her yerde, her şeyde olduğunu savunan görüştür.
8.Soru
Aşağıdaki sorunlardan hangisi bilinçle ilgili en temel sorundur?
Yönelimsellik |
Farkındalık |
Öznellik |
Nesnellik |
Kendilik |
Farkındalık sorunu bilinçle ilgili en temel sorundur. Doğru cevap B seçeneğidir.
9.Soru
Bir kişinin “ağrı” terimiyle isimlendirilmiş içsel zihinsel durumuyla bir başka kişinin “ağrı” adı verilen içsel zihinsel durumunun, birbirinden son derece farklı olabileceğini gösteren duruma ne ad verilir?
Kutudaki böcek benzetmesi |
Halk psikolojisi kuramı |
Benzerlik argümanı |
Başka zihinler sorunu |
Kendilik bilgisi |
Wittgenstein’ın, kutudaki böcek benzerliği düşünce deneyi, bir kişinin “ağrı” terimiyle isimlendirilmiş içsel zihinsel durumuyla bir başka kişinin “ağrı” adı verilen içsel zihinsel durumunun, birbirinden son derece farklı olabileceğini gösterir.
10.Soru
“Bilinç, her zaman duygu ve algılarımızla birliktedir, herkes, kendisi için, kendim dediği şeydir”
Yukarıda verilen bilinç hakkındaki söylem hangi düşünüre aittir?
David Chalmers |
Descartes |
John Locke |
Larry Weiskrantz |
Kant |
Locke’a göre, insanın kendi zihninin içeriklerini algılamasıdır. Locke’a göre, “bilinç, her zaman duygu ve algılarımızla birliktedir, herkes, kendisi için, kendim dediği şeydir”
11.Soru
Hangi düşünüre göre kişisel özdeşlik teke tek bir ilişkidir?
Locke |
Shoemaker |
Hume |
Vesey |
Parfit |
Parfit’e göre, kişisel özdeşlik teke tek bir
ilişkidir.
12.Soru
Kişisel özdeşlik sorunu aşağıdaki sorulardan hangilerinin sırasıyla sorulmasıyla oluşmuştur?
“Bütünlük sorusu” ve “kimlik sorusu” |
“Kimlik sorusu” ve “kimlik sorunu” |
“Bütünlük ilkesi” ve “bütünlük sorusu” |
“Kimlik sorusu” ve “bütünlük sorusu” |
“Kimlik sorunu” ve “bütünlük sorusu” |
Kişisel özdeşlik sorusu, bir yandan Hume’un bir takım filozoflar için söz konusu ettiği kişisel özdeşliğin, kişinin kendi bilincinde olmasından kaynaklanıp kaynaklanmadığı sorusunu, diğer yandan da kimin kim olduğu sorusunu, genel olarak nasıl cevapladığımız sorusunu içermektedir. Bu sorular sırasıyla “bütünlük sorusu” ve “kimlik sorusu” olarak sıralanabilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde kişisel özdeşlik sorununda kişinin, zaman içinde aynı kişi olarak sürekliliğini sağlayan şeyin ne olduğuna bağlı olarak değişen özdeşlik ölçütleri doğru olarak verilmiştir?
Zaman sürekliliği - Varlık sürekliliği |
Varoluş sürekliliği - Zihinsel süreklilik |
Psikolojik süreklilik - Zihinsel süreklilik |
Bedensel süreklilik - Zihinsel süreklilik |
Bedensel süreklilik - Varlık sürekliliği |
Kişisel özdeşlik sorununa iki temel yaklaşım söz konusudur. Bir kişinin, zaman içinde aynı kişi olarak sürekliliğini sağlayan şeyin ne olduğuna bağlı olarak, iki temel kişisel özdeşlik ölçütü vardır. Bunlar bedensel süreklilik ve zihinsel süreklilik ölçütleridir.
14.Soru
“Felsefi Soruşturmalar’da, herkesin kendine özel bir kutusunun olduğu ve kutunun içindeki şey yalnızca kişinin kendisinin görebildiği, kimsenin bir başkasının kutusunun içindekileri görme şansının olmadığı, bir düşünce deneyi geliştirir. Herkesin kendi kutusunda bir böcek olduğunu söylemektedir.”
Yukarıdaki paragrafta hangi düşünürden bahsetmektedir?
Peter Frederick Strawson |
David Chalmers |
Daniel Clement Dennett |
William James |
Ludwig Wittgenstein |
Wittgenstein, Felsefi Soruşturmalar’da, herkesin kendine özel bir kutusunun olduğu ve kutunun içindeki şey yalnızca kişinin kendisinin görebildiği, kimsenin bir başkasının kutusunun içindekileri görme şansının olmadığı, bir düşünce deneyi geliştirir. Herkesin kendi kutusunda bir böcek olduğunu söylemektedir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Platon ve özellikle Descartes’ın düalist görüşlerinden kaynaklanan ego kuramına göre maddi olmayan, uzamsal olmayan, ölümsüz ruha dayananan kuramdır?
Bundle kuramı |
Yığın kuramı |
Ego kuramı |
Zihin ve bellek kuramı |
Kimlik kuramı |
Platon ve özellikle Descartes’ın düalist görüşlerinden kaynaklanan ego kuramına göre kişisel özdeşlik, maddi olmayan, uzamsal olmayan, ölümsüz ruha dayanmak- tadır. Kartezyen düalizm anlayışı, zihnin ve bedenin birliğini varsayar. Bu görüşe göre zihin, kişinin zihinsel yaşamının gerçekleştiği yerdir ve bedenin içinde yer alan zihnin etkinlikleri, kendini bedenin eylemlerinde gösterir. Ancak töz düa- lizmi, zihnin, bedenin yokluğunda da var olacağını varsayar. Descartes zihni ve bedeni birbirine indirgenemez iki töz olarak tanımlarken birbirlerinden bağımsız var olabileceklerini öne sürmüştür.
16.Soru
Aşağıdaki hangisi (hangileri) Aristoteles ve düşünceleri ile ilgili doğru bilgidir?
I. Aristoteles Platon’un öğrencisidir.
II. Aristoteles, insana has özellikleri, diğer canlı türlerinden ayırt edebilmek için, son derece kapsamlı bir teori geliştirmiştir.
III. Aristoteles’e göre ruh ve bedenin bir bileşkesi olan insan, aynen diğer bireysel tözler gibi var olan birincil tözdür.
IV. Aristoteles’e göre ruh ve beden aynı olmalarına rağmen bireyin ayrılabilir parçasıdırlar.
Yalnız I ve III |
Yalnız II ve IV |
I,II,III |
I,II,IV |
II,III,IV |
IV. Seçenekte yer alan bilgi, ‘’Aristoteles’e göre ruh ve beden farklı olmalarına rağmen bireyin ayrılamaz parçasıdırlar.’’ olması gerektiğinden yanlıştır. Buna göre I.II ve III. ifadelerin yer aldığı C doğru cevaptır.
17.Soru
Searle’e göre kuvvetli yapay zeka görüşünden çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Searle’e göre kuvvetli yapay zeka görüşünden çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Bilgisayarlar düşünmeyi yalnızca taklit ederler. |
Zihinsel durumlar salt biçimsel ve sözdizimsel sıralamanın ötesinde anımları gereği belli bir içeriğe sahiptir. |
Zihin, sözdizimin ötesinde anlambilimi de barındırır. |
Zihinlerin biçimsel yapılarının ötesinde içerikleri vardır. |
İnsan zihninde biyolojik hiçbir öğe yoktur. |
John Searle, çığır açan Zihinler, Beyinler ve Bilim adlı kitabında, zihin beden so- rununa çözüm olarak önerilen, işlevselci ve indirgemeci materyalist kuramlara karşı, indirgemeci olmayan bir materyalizm öne sürer. Searle’e göre kuvvetli yapay zeka görüşünden çıkarılacak sonuç, insan zihninde biyolojik hiçbir öğenin bulunmadığıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisinin “kör görü” hastalarıyla yaptığı deneylerdeki bütün nitel zihin halleri hastanın bilincinin dışında olursa ne olur, sorusunu akla getirmiştir?
Descartes |
Locke |
Chalmers |
Weiskrantz |
Nagel |
Weiskrantz’ın “kör görü” hastalarıyla yaptığı deneylerdeki bütün nitel zihin
halleri, yani algılanmış niteliklerin tamamı, hastanın bilincinin dışında olursa ne
olur, sorusunu akla getirmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zihin felsefesinin temel kavramları arasında yer almaz?
Zihin kavramı |
Düşünme kavramı |
Bilinç kavramı |
Beden kavramı |
Öznellik kavramı |
Beden kavramı zihin felsefesinin temel kavramları arasında yer almaz.
20.Soru
Döngüsellik eleştirisini bertaraf etmek üzere, Locke’un bellek ölçütünü düzeltme girişimi ilk kimden gelmiştir?
Derek Parfit |
Sydney Shoemaker |
Guy Fawkes |
Hume |
Comte |
Döngüsellik eleştirisini bertaraf etmek üzere, Locke’un bellek ölçütünü ilk düzeltme girişimi Sydney Shoemaker’dan (1975) gelmiştir. Shoemaker, kişisel özdeşliği, iki soruyu birbiriyle bağlantılı bir şekilde cevaplamayı amaçlayan işlevselci bir yaklaşımla ele almıştır. Bu sorular “çeşitli zihinsel durumların doğası nedir?” ve “farklı zihinsel durumlar birlikte var olmak, yani aynı ve tek kişiye ait olmak için birbirine nedensel olarak nasıl bağlanmalıdır?” sorularıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ