Zihin Felsefesi Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “bütün bilinçteki etkin öğe" olarak William James tarafından tanımlanan kendilik özelliğidir?
Kendiliğin deneyimin öznesi oluşu |
Kendiliğin bir eyleyici oluşu |
Kendiliğin varlıksal olarak ayrı Oouşu |
Belli bir zamanda tek oluşu |
Kendiliğin zaman içinde geliştirmesi |
William James, özelikle kendiliğin, bu eyleyicilik niteliğini vurgular. James Zihinsel kendilik, “bütün bilinçteki etkin öğedir... dikkat ve çabanın kaynağıdır, irademizin, kararlarının kaynaklandığı yerdir; bu ‘bütün zihinsel etkinliğin merkezindeki etkin kendilik’tir.”
2.Soru
Descartes'a göre iki tözden zihnin belirleyici niteliği ...(I)...., maddenin belirleyici niteliği ise ....(II)..... .
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
(I) yer kaplama, (II) düşünmedir. |
(I) düşünme, (II) ağırlığıdır. |
(I) hissetme, (II) eylemdir. |
(I) eylem, (II) hissetmedir. |
(I) düşünme, (II) yer kaplamadır. |
Descartes’a göre iki töz vardır, zihin ve madde. Her tözün de belirleyici bir niteliği vardır. Zihnin belirleyici niteliği düşünme, maddenin belirleyici niteliği yer kaplamadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
3.Soru
Aristoteles’e göre ruhun bilmesini ve anlamasını sağlayan yeti nedir?
Düşünme |
His |
Duyum |
Logos |
Nous |
Aristoteles’e göre us (nous), ruhun bilmesini ve anlamasını sağlayan yetidir (De Anima, 429a-10).
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Başka kişilerin davranışlarını, arzular, niyetler, duyular bağlamında açıklayabiliyorsak o zaman onların da kendimiz gibi birer zihne sahip olduğunu kabul etmeliyiz." görüşünü benimseyip, davranışçı çözüme alternatif bir çözüm önerisi olarak kullanılabilir?
Aşağıdakilerden hangisi "Başka kişilerin davranışlarını, arzular, niyetler, duyular bağlamında açıklayabiliyorsak o zaman onların da kendimiz gibi birer zihne sahip olduğunu kabul etmeliyiz." görüşünü benimseyip, davranışçı çözüme alternatif bir çözüm önerisi olarak kullanılabilir?
Kartezyen zihin anlayışı |
Benzerlik argümanı |
Halk psikolojisi kuramı |
Kendilik bilinci |
Bellek kuramı |
Davranışçı çözüme alternatif bir çözüm önerisi halk psikolojisi kuramından getirilebilir. Buna göre, kişilerin davranışları, en iyi biçimde arzular, inançlar, algılar, duyular ve benzeri durumlar bağlamında açıklanabilir ve yordanabilir. Bu, günlük hayatta herkes tarafından insanların davranışlarını anlamada kullanılan en iyi yol olduğuna göre, diğerlerinin de “başka zihinler” olduğunu kabul etmek gerekmektedir.
5.Soru
“Yığın” (bundle) kuramına göre, kendilik, zihnin içinde bilinçli olarak olan bitenlerden varlıksal olarak ayrı değildir, aksine eğer var olduğu söylenebilirse zihindeolup bitenler serisinden başka bir şey değildir. Varsayımı kim tarafından dile getirilmiştir?
Susan Greenfield |
Dennett |
Eric Berne |
David Hume |
William James |
David Hume’un bu görüşlerden ilkine getirdiği eleştiri meşhurdur. Hume’un
“yığın” (bundle) kuramına göre, kendilik, zihnin içinde bilinçli olarak olan bitenlerden varlıksal olarak ayrı değildir, aksine eğer var olduğu söylenebilirse zihinde olup bitenler serisinden başka bir şey değildir.
6.Soru
Ego kuramı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Kişisel özdeşlik, ölümsüz ruha dayanmaktadır. |
Zihnin ve bedenin birliğini varsayar. |
Kesin bilginin kaynağı akıl ve sezgilerdir. |
Kendiliğin varlığını reddetmişlerdir. |
Bütün deneyimlerin aynı kişi tarafından yaşanmasını, kişisel özdeşliğin ölçütüdür. |
Platon ve özellikle Descartes’ın düalist görüşlerinden kaynaklanan ego kuramına göre kişisel özdeşlik, maddi olmayan, uzamsal olmayan, ölümsüz ruha dayanmaktadır. Kartezyen düalizm anlayışı, zihnin ve bedenin birliğini varsayar. Bu görüşe göre zihin, kişinin zihinsel yaşamının gerçekleştiği yerdir ve bedenin içinde yer alan zihnin etkinlikleri, kendini bedenin eylemlerinde gösterir. Ancak töz düalizmi, zihnin, bedenin yokluğunda da var olacağını varsayar. Descartes zihni ve bedeni birbirine indirgenemez iki töz olarak tanımlarken birbirlerinden bağımsız var olabileceklerini öne sürmüştür. Kartezyen düalizm duyum bilgisinin kesinliğinden şüphe ederek, kesin bilginin kaynağı olarak aklı ve sezgiyi görür. Özellikle Kartezyen düalizme dayanan ego kuramı, kişinin varlığının sürekliliğini, belirli bir egonun ya da kişinin sahip olduğu deneyimlerin öznesinin varlığını yadsıyarak açıklayamayacağımızı öngörür. Kişinin yaşantılarının bütünlüğü, bu yaşantıların aynı kişi tarafından yaşanmış olmasına, yaşantıların öznesine bağlıdır. Kendiliğin varlığına karşı çıkmamışlardır. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.
7.Soru
Bedensel süreklilik ölçütü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisinin söylenmesi doğru olur?
Bedensel süreklilik ölçütüne göre, kişinin zaman içinde aynı kişi olarak kalması mümkün değildir. |
Fiziksel şeyler, büyük oranda olmak üzere zaman içinde sabit kalırlar. |
Fiziksel süreklilik, tek bir açıdan ele alınabilir. |
Kişisel özdeşliğin bedensel ölçütü, fiziksel nesnelerin, zaman içindeki sürekliliğine ilişkin ölçütlerin, kişilere uyarlanmasıdır. |
Kişinin zaman içinde aynı kişi olarak kalması, aynı bedende yaşayan insan varlığı olarak kalmasıyla da mümkün değildir. |
Kişisel özdeşliğin bedensel ölçütü, fiziksel nesnelerin, zaman içindeki sürekliliğine ilişkin ölçütlerin, kişilere uyarlanmasıdır. Buna göre, bir kişinin, zaman içinde aynı kişi olarak kalması, aynı bedende yaşayan insan varlığı olarak kalmasıyla mümkündür. Kişinin bedeni, yıllar içinde, ne kadar değişikliğe uğrarsa uğrasın, eğer şimdiden geçmişe doğru, o kişinin, yaşayan bedeninin uzamsal varlığı, kesintisiz bir şekilde takip edilebildiği sürece o kişi, aynı kişi olmayı sürdürür.
8.Soru
Spinoza’nın "geometrik düzene göre kanıtlanmış" eseri hangisidir?
Epikür |
Elips |
Eleştiri |
Etika |
Eliza |
Spinoza’nın “geometrik düzene göre kanıtlanmış” Etika’sı şu “tanım”la başlar:
“Özü varlığı kuşatan, başka deyişle tabiatı ancak varolarak tasarlanabilecek olan
şeye, kendi kendisinin nedeni (causam sui) diyorum” (I: Tanım I, s.31). İkinci
tanımda da tözü “kendi başına var olan ve kendisiyle tasarlanan, yani kendisini
teşkil edecek başka hiçbir fikrin yardımı olmaksızın hakkında fikir edindiğimiz
şey” (I: Tanım III, s.31) olarak tanımlar. Etika’da ortaya koyduğu metafizik sistemin belki de en kayda değer yanı tekçi (monist) bir sistem olmasıdır.
9.Soru
Bilincin, her zaman bir şeyin bilincinde olması ancak bilincin nesnesinin, her zaman, gerçekten orada var olan bir şey olmak zorunda olmadığını ifade eden kavram hangisidir?
Tüm Ruhçuluk |
Yönelimsellik |
Kör bilgi |
Yeni gizemcilik |
Supervenience |
Felsefe literatüründe yönelimsellik kavramı, deneyimin yönelimsel içeriğini, kişinin öznel deneyiminin orada gerçekten var olan şeyi yansıtmadığını, ifade etmek üzere kullanılır. Yönelimsellik, bilincin, her zaman bir şeyin bilincinde olması demektir. Ancak bilincin nesnesi, her zaman, gerçekten orada var olan bir şey olmak zorunda değildir.
10.Soru
Zihnin fiziksel bir temele sahip olduğunu savunan bilimadamı kimdir?
McCarthy |
Searle |
Turing |
McGinn |
Simon |
Colin McGinn, Searle gibi materyalist bir bakış açısından, zihnin fiziksel bir temele sahip olduğunu savunur.
11.Soru
Phaidros diyaloğunda, psişe’yi akıllı kısım, irade ya da tinli kısım, arzulayan kısım olarak ayırıp, beyaz at ile temsil edilen irade ve siyah at ile temsil edilen arzulayan kısmın, akıllı kısmı temsil eden sürücü tarafından sürüldüğünü söylerken insan zihninin çoğulluğuna işaret eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Augustine |
Platon |
Kant |
Hume |
Freud |
Felsefe ve psikoloji tarihinde, insan zihninin esas olarak çoğul olduğu,Antik Yunandan beri çeşitli filozoflar ve psikologlar tarafından dile getirilmiştir. Platon, Phaidros diyaloğunda, psişe’yi akıllı kısım, irade ya da tinli kısım, arzulayan kısım olarak ayırıp, beyaz at ile temsil edilen irade ve siyah at ile temsil edilen arzulayan kısmın, akıllı kısmı temsil eden sürücü tarafından sürüldüğünü söylerken insan zihninin çoğulluğuna işaret etmekteydi.
12.Soru
Dijital bir bilgisayarın normal olarak insanlara özgü olduğu düşünülen bilişsel yetilere sahip olacak şekilde programlanabileceğini öne süren anlayış hangisidir?
Tureng testi |
Kuvvetli yapay zeka yaklaşımı |
Zayıf yapay zeka anlayışına |
Çince odası deneyi |
Yapay zeka |
Kuvvetli yapay zeka yaklaşımı dijital bir bilgisayarın normal olarak insanlara özgü olduğu düşünülen akıl yürütme, anlama, düşünme, inanma gibi bilişsel yetilere sahip olacak şekilde programlanabileceğini öne sürer.
13.Soru
Felsefi davranışçılığın en önemli temsilcisi kimdir?
Leibniz |
Gilbert Ryle |
Descartes |
T. H. Huxley |
Nicholas Malebranche |
Felsefi davranışçılığın en önemli temsilcisi Gilbert Ryle’dir.
14.Soru
Descartes’a göre iki töz vardır, zihin ve madde. Her tözün de belirleyici bir niteliği vardır. Zihnin belirleyici niteliği düşünme, maddenin belirleyici niteliği.......dır/dir.Cümlede boş bırakılan bölümü en uygun hangisi ile tamamlamak mümkündür?
Olması |
Yer kaplama |
Oluşma |
Görünmesi |
Hissedilmesi |
Descartes, zihin beden sorunu tartışılırken belki de en çok referans gösterilen filozoftur. Descartes’a göre iki töz vardır, zihin ve madde. Her tözün de belirleyici bir niteliği vardır. Zihnin belirleyici niteliği düşünme, maddenin belirleyici niteliği yer kaplamadır.
15.Soru
Benzerlik argümanın diğer adı nedir?
Davranşçılık |
Kutudaki böcek |
Kendilik |
Analoji |
Halk psikolojisi |
Başka zihinler sorununa geleneksel olarak bulunan çözüm, benzerlik ya da
analoji argümanı olarak bilinir.
16.Soru
"Amacım sizleri şaşırtmak ya da şoka uğratmak değil... Ama anlatacaklarımı en basit şekilde özetlemenin tek yolu, şu anda dünyada düşünen, öğrenebilen ve yaratabilen makinelerin var olduğunu söylemek olacak. Üstüne üstlük, bu makinelerin öğrenme yetileri gelecekte daha da hızla gelişecek, öyle ki, yakın bir gelecekte, çözebilecekleri problemler kümesi, insan zihninin uğraşmakta olduğu problemler kümesiyle özdeş hale gelecek.
Yukarıda Herbert Simon'ın 1958 yılında yapay zeka konusuyla ilgili öngörüde bulunduğu kavram aşağıdakilerden hangisidir?
"Amacım sizleri şaşırtmak ya da şoka uğratmak değil... Ama anlatacaklarımı en basit şekilde özetlemenin tek yolu, şu anda dünyada düşünen, öğrenebilen ve yaratabilen makinelerin var olduğunu söylemek olacak. Üstüne üstlük, bu makinelerin öğrenme yetileri gelecekte daha da hızla gelişecek, öyle ki, yakın bir gelecekte, çözebilecekleri problemler kümesi, insan zihninin uğraşmakta olduğu problemler kümesiyle özdeş hale gelecek.
Yukarıda Herbert Simon'ın 1958 yılında yapay zeka konusuyla ilgili öngörüde bulunduğu kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Zayıf yapay zeka yaklaşımı |
Kuvvetli yapay zeka yaklaşımı |
Deep Blue yapay zeka yaklaşımı |
Düşünsel yapay zeka yaklaşımı |
Hibrit zeka yaklaşımı |
Kuvvetli yapay zeka yaklaşımı dijital bir bilgisayarın normal olarak insanlara özgü olduğu düşünülen akıl yürütme, anlama, düşünme, inanma gibi bilişsel yeti- lere sahip olacak şekilde programlanabileceğini öne sürer. Buna göre, eğer insanın düşünme mekanizması keşfedilirse bu işlem, makinelere de uyarlanarak, maki- nelerin insanlar gibi düşünmesi sağlanabilir. Kuvvetli yapay zeka yaklaşımının temsilcilerinden biri olan Herbert Simon 1958 yılında şu öngörüde bulunmuştur:
Amacım sizleri şaşırtmak ya da şoka uğratmak değil... Ama anlatacaklarımı en basit şekilde özetlemenin tek yolu, şu anda dünyada düşünen, öğrenebilen ve yaratabilen makinelerin var olduğunu söylemek olacak. Üstüne üstlük, bu makinelerin öğrenme yetileri gelecekte daha da hızla gelişecek, öyle ki, yakın bir gelecekte, çözebilecekleri problemler kümesi, insan zihninin uğraşmakta olduğu problemler kümesiyle özdeş hale gelecek (Güzeldere, 1998: 34 içinde).
17.Soru
Düşün tarihinde ilk defa, varolmanın niteliklerinin salt düşünme yoluyla irdelenmesi fikrini ortaya atan düşünür kimdir?
Herakleitos |
Aristo |
Pluto |
Parmenides |
Anaksagoras |
Parmenides’ten önceki düşünürler, deneyimlerin düşünme yoluyla işlenmesi üzerinde dururken Parmenides, düşün tarihinde ilk defa, varolanın niteliklerinin salt düşünme yoluyla irdelenmesi fikrini ortaya atmıştır. “Düşünce de varlık’tan farklı değildir, çünkü varlık’tan başka bir şeyin değil, bizzat onun düşüncesidir.
18.Soru
I. C¸ince odası deneyinde, odada kilitli kişi bir bilgisayar gibi, davranarak programı çalıştırmıştır.
II. Bilgisayarın tek sahip olduğu şey, bu deneydeki gibi C¸ince sembolleri işletebilecek biçimsel bir programdır.
III. Bilgisayarın C¸ince anladığı söylenebilir.
IV. Turing testinin geçersizliğini göstermeyi hedefler.
V. Searle’ün C¸ince odasına, karşı kuvvetli yapay zeka tarafından çeşitli cevaplar ve karşı argümanlar geliştirilmiştir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Searle’ün C¸ince odası deneyiyle ilgili doğru ifadelerdir?
I, II, III, IV |
II, III, IV, V |
I, III, IV, V |
I, II, IV, V |
I, II, III, IV, V |
Searle’ün C¸ince odası deneyiyle kanıtlamak istediği şey, doğru bir bilgisayar yazılımın insanın C¸ince anlamasını sağlayamadığı gibi, bilgisayarın da C¸ince an- lamasını sağlayamayacağıdır. C¸ünkü; C¸ince odası deneyinde, odada kilitli kişi bir bilgisayar gibi, davranarak programı çalıştırmıştır. Bilgisayarın tek sahip olduğu şey, bu deneydeki gibi C¸ince sembolleri işletebilecek biçimsel bir programdır. Bilgisayarın C¸ince anladığı söylenemez.
Searle, C¸ince odası deneyinde anlamadan, zekice ve anlamlı çıktılar veren bir sistem betimler. Searle bu karşı örneğiyle Turing testinin geçersizliğini göstermeyi hedefler. C¸ünkü; C¸ince odası, gerçek anlamda hiçbir şey anlamadığı halde, Turing testini kolaylıkla geçebilir. Ama Searle’ün C¸ince odasına, karşı kuvvetli yapay zeka tarafından çeşitli cevaplar ve karşı argümanlar geliştirilmiştir. Searle, bu cevap- ların hepsinin yetersizlikleri olduğunu söyler. C¸ünkü; C¸ince odasının tezi “basit bir mantıksal gerçeğe dayanır; sözdizimi anlam için yeterli değildir, bilgisayarlar sadece sözdizimine sahiptirler”
19.Soru
İnsan zihninin ve zihinsel süreçlerin bir makine tarafından taklit edilmesini, bir başka deyişle insan gibi düşünen, zeki makineler yaratmayı amaçlayan bir bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Psikoloji |
Biyoloji |
Fizik |
Felsefe |
Yapay zeka |
Yapay zeka insan zihninin ve zihinsel süreçlerin bir makine tarafından taklit edilmesini, bir başka deyişle insan gibi düşünen, zeki makineler yaratmayı amaçlayan bir bilim dalıdır.
20.Soru
Kişisel özdeşlik için psikolojik bir ölçüt olarak bellek ölçütünü ilk kez öne süren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
John Locke |
Platon |
Descartes |
Godfrey Vesey |
David Hume |
John Locke, ilk defa kişisel özdeşlik için, psikolojik bir ölçüt olarak bellek ölçütünü ileri sürmüştür. Locke’un bellek ölçütünden kastettiği şey, kişinin şimdiki ve geçmişteki eylemlerinin bilincinde olmasıdır. Kişinin bilinci, geçmişteki herhangi bir düşünceye erişebildiği ölçüde, kişi hatırlayabildiği ölçüde, eski kendisi neyse şimdiki de odur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ