Zihin Felsefesi Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aristoteles'e göre nous'un insan ruhuna sağladığı farklılık aşağıdakilerden hangisidir?
Düşünme ve yargıda bulunma |
Çeşitli bilinç hallerini gerçekleştirme |
Çevrenin algılama yetisine sahip olma |
Duyu organları yoluyla aldığı uyarılara tepki verebilme |
İsteme yetisine sahip olma |
Aristoteles’e göre us (nous), ruhun “bilmesini ve anlamasını sağlayan yeti”dir (De Anima, 429a-10). Düşünme etkinliğini ger- çekleştirme yetisi olarak usun, düşünme nesneleri karşısındaki konumu, algılama yetisinin, algı nesneleri karşısındaki durumu gibidir. Duyuların, algı sırasında, duyu nesneleri tarafından biçimlendirilememeleri gibi, us da düşünme nesneleri tarafından belirlenemez. Yani us, nesnelerden etkilenmeksizin, farklı türden nesnelerin bilgisini üretebilecek, onları düşünebilecek yapıda bir bilme olanağı olarak ruhta mevcuttur. Böylece “ruhun düşünmesini ve kavramasını” sağlayan yeti olarak us, olanak halinde bir bilme yetisidir ve ancak düşünme etkinliğinde bulunulduğunda gerçeklik kazanır.
2.Soru
Kişinin kendi zihinsel durumlarını isimlendirmek için kullandığı terimler ile bir başkasının aynı zihinsel durumları isimlendirmekte kullandığı terimlerin farklı anlamlar taşıyabileceğini gösteren kavramsalaştırmaya ne denmektedir?
Kutudaki böcek |
Halk psikolojisi kuramı |
Davranışçılık |
Benzerlik argümanı |
Anoloji |
Kutudaki böcek benzetmesi bir kişinin kendi zihinsel durumlarını isimlendirmek
için kullandığı terimler ile bir başkasının aynı zihinsel durumları isimlendirmekte
kullandığı terimlerin farklı anlamlar taşıyabileceğini gösterir. Çünkü herkesin dili
kendine özeldir.
3.Soru
“Yanlışlıkla bir çivinin üstüne oturduğunuzda (fiziksel olay), bu olay sizde bir acı duyumu yaratacaktır (zihinsel olay). Bu acı duyumu da bir başka zihinsel duruma, yerinizden derhal kalkma arzusuna yol açacaktır ve bu arzu da bedeninizde bu arzuya uygun olarak bir sıçrama hareketine yol açacaktır.”
Yukarıdaki örnekte zihinsel ve fiziksel olayların nasıl etkileştiğini anlatan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Töz düalizmi |
Epifenomenalizm |
İşlevselcilik |
İndirgemeci olmayan fizikalizm |
Paralelizm |
Töz düalizmine göre zihinsel ve fiziksel olayların nasıl etkileştiğini bir örnekle açıklayalım: Yanlışlıkla bir çivinin üstüne oturduğunuzda (fiziksel olay), bu olay sizde bir acı duyumu yaratacaktır (zihinsel olay). Bu acı duyumu da bir başka zihinsel duruma, yerinizden derhal kalkma arzusuna yol açacaktır ve bu arzu da bedeninizde bu arzuya uygun olarak bir sıçrama hareketine yol açacaktır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kişinin zihinsel durumları ile davranışları arasında bağlantı olduğu ve kişinin kendi zihinsel durumlarıyla ilgili birinci şahıs bilgisinin kişiye özel ve yanılmaz olduğu görüşüne dayanır ve başka zihinler sorununu çözmek üzere önerilen en klasik yaklaşımdır?
Zihin Kavramı |
Kendilik Bilgisi |
Zihinsel Argümanı |
Benzerlik argümanı |
Bilinç Argümanı |
Aşağıdakilerden hangisi Kişinin zihinsel durumları ile davranışları arasında bağlantı olduğu ve kişinin kendi zihinsel durumlarıyla ilgili birinci şahıs bilgisinin kişiye özel ve yanılmaz olduğu görüşüne dayanır ve başka zihinler sorununu çözmek üzere önerilen en klasik yaklaşım benzerlik argümanıdır.
5.Soru
Bilincin tamamen beynin durumlarını izleyerek, onlara bağlı olarak, ortaya çıktığını varsayan görüş aşağıdakilerden hangisine aittir?
Panpsişizm |
Yeni gizemciler |
Fenomenoloji |
Heterofenomenoloji |
İndirgemeci Olmayan Fizikalizm |
İndirgemeci Olmayan Fizikalizm (Supervenience) bilincin tamamen beynin durumlarını izleyerek, onlara bağlı olarak, ortaya çıktığını varsayar.
6.Soru
"Bir olgunun zihinsel mi, yoksa fiziksel mi olduğunu, örtük bir şekilde belirleyen belli yüklemler vardır.Bunlar zihinsel ve fiziksel olarak ikiye ayrılmaktadır." Aşağıdakilerden hangisi zihinsel niteliklerden değildir?
düzeltilebilir |
şekilsiz |
görülemez |
bağımsız |
etkin |
günlük kullanımda, bunlara atfettikleri anlamları belirtmektedirler:
ZİHİNSEL NİTELİKLER FİZİKSEL NİTELİKLER
zamansal uzamsal-zamansal
özel genel
düzeltilemez düzeltilebilir
içsel dışsal
tek çok
bağımsız belirlenmiş
etkin edilgin
ben öteki
kutsal kutsal olmayan
bölünemez bölünebilir
uzamı olmayan uzamlı
şekilsiz şekle sahip
görülemez görülebilir
yönelimsel yönelimsel olmayan
öznel nesnel
7.Soru
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık aşağıdaki hangi anlamda kullanılır?
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık, yalnızca dışarıdaki herhangi bir nesnenin farkına varmamız anlamında değil, ama zihnimizde ve genel olarak bedenimizde olup biten şeylerin farkına varmamız anlamında kullanılır. |
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık, yalnızca dışarıdaki herhangi bir düşüncenin farkına varmamız anlamında değil, ama hayatta ve genel olarak çevremizde olup biten şeylerin farkına varmamız anlamında kullanılır. |
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık, yalnızca dışarıdaki herhangi bir nesnenin farkına varmamız anlamında kullanılır. |
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık, yalnızca dışarıdaki dünyada olan olayların farkına varmamız anlamında kullanılır. |
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık, yalnızca tanrı olgusunun farkına varmamız anlamında kullanılır. |
“Dolaysız farkındalık” ya da “ayrıcalıklı erişim” terimleriyle ifade edilen farkındalık, yalnızca dışarıdaki herhangi bir nesnenin farkına varmamız anlamında değil, ama zihnimizde ve genel olarak bedenimizde olup biten şeylerin farkına varmamız anlamında kullanılır.
8.Soru
İçebakışla kişinin kendi öznel bilincine ilişkin bir bilgi edinemeyeceğini savunan filozof kimdir?
Hume |
Platon |
Aziz Augustine |
Eric Berne |
Locke |
Hume, içebakışla kişinin kendi öznel bilincine ilişkin bir bilgi
edinemeyeceğini savunur. Hume’a göre bütün o bilinçli durumların ve süreçlerin
ötesinde, o bilinçli durumlara sahip bir varlık olarak, bir kendilik yoktur.
9.Soru
Çince odası deneyi hangi bilim adamına aittir?
Turing |
Searle |
Simon |
McCarthy |
Lovelace |
Çince odası deneyi Searle’ün bilgisayarların düşünemediğini göstermek amacıyla tasarladığı bir düşünce deneyidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yapay zeka konusunda en sık söz edilen eleştirilerden biridir?
İnanç |
Duygular |
Fiziksel yetiler |
Biyolojik ihtiyaçlar |
Manevi değerler |
Turing testine getirilen, yapay zeka konusunda en sık söz edilen eleştirilerden biri, duygularla ilgilidir. Buna göre, yalnızca biyolojik organizmalar duygu ve düşünme yetisine sahiptir. Biyolojik olmayan makinelerin düşünmeye duyguya sahip olduğu söylenemez.
11.Soru
Nelerin bilincinde olup nelerin olamayacağımız sorunu hangi kavramı ifade eder?
Bilinç |
Zihin |
Özne |
Farkındalık |
Kendilik |
Farkındalık bilinçle en bağlantılı kavramdır. Farkındalık nelerin bilincinde olup nelerin olamayacağımız sorunudur.
12.Soru
“…………. için kişisel özdeşlik sorusu, birbirini takip eden ardışık algıların nasıl bir araya getirildiği sorusudur.”
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki filozoflardan hangisi getirilmelidir?
Kant |
Hume |
Platon |
Sokrates |
Comte |
Hume için kişisel özdeşlik sorusu, birbirini takip eden ardışık algıların nasıl bir araya getirildiği sorusudur. Ancak; kendimize ilişkin ardışık algıların nasıl bir araya geldiği sorusunun arkasında, kişisel özdeşliğin bilinçten doğduğu varsayımı yatar. Kişisel özdeşliğin bilinçten doğması demek, kendiliğimizin bilincinde olmamız demektir. Bu da hayatımızda süre giden değişiklikler boyunca, yani hayatımızı oluşturan ardışık deneyimler boyunca kendimizi aynı kişi olarak hissetmemiz demektir.
13.Soru
Bilincin, akıllarımızı diğer insanların akılları için birer model olarak kullanabilmemizi, onların davranışlarını önceden tahmin etmeyi sağlamak amacıyla ortaya çıktığını öne süren akım aşağıdakilerden hangisidir?
Bilincin, akıllarımızı diğer insanların akılları için birer model olarak kullanabilmemizi, onların davranışlarını önceden tahmin etmeyi sağlamak amacıyla ortaya çıktığını öne süren akım aşağıdakilerden hangisidir?
Evrimsel psikoloji |
Kartezyen tez |
Panpsişizm |
Fizikalizm |
İdealizm |
Evrimsel psikoloji; bilincin, akıllarımızı diğer insanların akılları için birer model olarak kullanabilmemizi, onların davranışlarını önceden tahmin etmeyi sağlamak amacıyla ortaya çıktığını öne sürer. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi silikon devreler yerine sinir hücrelerine benzeyen farklı araçlar kullanarak, anlayışa ve düşünmeye sahip bir yapay zeka üretmenin olanaklı olduğuna dayanan Çince odası deneyine verilen cevaptır?
Birçok bina cevabı |
Bilişim cevabı |
Diğer zihinler cevabı |
Sistem cevabı |
Robot taklitçisi cevabı |
Searle, bilgisayarların anlayışa ve düşünmeye sahip olamayacağını ileri sürmek- te haklı da olsa, yine de silikon devreler yerine sinir hücrelerine benzeyen farklı araçlar kullanarak, anlayışa ve düşünmeye sahip bir yapay zeka üretmek olanaklı- dır. Searle bu cevabın da esas noktayı gözden kaçırdığını, kuvvetli yapay zekanın orijinal savını değiştirmeye kalktığını söyler. Kuvvetli yapay zeka savı, bilgisayar- ların düşünme üretebileceği üzerine kurulmuştur ve Searle’ün de karşı çıktığı bu savdır. Searle, geleneksel anlamda bir düalist değildir ve zihnin, fiziksel süreçlere dayandığını savunur. Searle’nin iddiası bilgisayarların bu tür bir fiziksel sürece sa- hip olmadığıdır. Eğer, “yapay zeka zihinsel süreçlerin kesin, sınırları belli, formel olarak tanımlanmış sayısal süreçlere dayandığı savından vazgeçerse benim yapay zekaya karşı yönelttiğim eleştirilerimin de artık gereği kalmaz.”
15.Soru
Hume’un bilginin bütün içeriğini ya da bütün anlamlı önermeleri ya ide ilişkileriyle ya da olgu ilişkileriyle ilgili iki sınıftan birine girecek şekilde
ayırması aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilmektedir?
Birincil nitelikler |
İkincil nitelikler |
Hume çatalı |
Transendental ideler |
Maddetanımazcılık |
Hume’un bilginin bütün içeri¤ini ya da bütün anlamlı önermeleri ya ide ilişkileriyle ya da olgu ilişkileriyle ilgili iki sınıftan birine girecek şekilde ayırması Hume Çatalı olarak bilinir. Hume’un bilgiye ilişkin bu ayrımı, Aydınlanmanın bilim anlayışının temellerini sarsması ve 20. yüzyılda mantıksal pozitivizmin doğrulanabilirlik ilkesinin temelini oluşturmuştur.
16.Soru
Gerekli teknolojik ilerleme sağlandıktan sonra dijital bir bilgisayarın insan zekasına ve duygularına sahip olacağını savunan yaklaşım hangisidir?
Zayıf yapay zeka yaklaşımı |
Kuvvetli yapay zeka yaklaşımı |
Bilgisayar işlevselciliği |
Düalizm |
Epifenomenalizm |
Kuvvetli yapay zeka gerekli teknolojik ilerleme sağlandıktan sonra dijital bir bilgisayarın insan zekasına ve duygularına sahip olacağını ileri sürmektedir.
17.Soru
Individuals (Bireyler) isimli eserinde “kişinin kendisine bilinç durumları, deneyimler atfetmesinin zorunlu koşulu, kişinin, aynı durumları kendisinden başka bir kişiye atfederken de aynı şekilde davranmasıdır”
Yukarıda bahsedilen eser kime aittir?
David Chalmers |
Peter Frederick Strawson |
Daniel Clement Dennett |
William James |
Ludwig Wittgenstein |
P. F. Strawson’un Individuals (Bireyler) isimli eserinde “kişinin kendisine bilinç durumları, deneyimler atfetmesinin zorunlu koşulu, kişinin, aynı durumları kendisinden başka bir kişiye atfederken de aynı şekilde davranmasıdır”
18.Soru
Stoacılar felsefeyi hangi üç yönelime ayırırlar?
mantık-doğa bilimleri-etik |
mantık-matematik-etik |
sosyal bilimler-doğa bilimleri-etik |
fizik-biyoloji-mantık |
fizik-matematik-etik |
Stoacılar felsefeyi mantık, doğa bilimleri ve etik olmak üzere üçe ayırırlar ve akılcı bir felsefe anlayışıyla insanın evrendeki yerini ve yazgısını, bu üç yönelim bağlamında ortaya koymayı hedeflerler.
19.Soru
“ ……………….. sorunu bilinçle ilgili en temel sorundur. Farkındalık sorunu, bir kişinin nelerin farkında olup, nelerin farkında olamayacağı arasındaki farkın ortaya konulmasıdır.”
Yukarıdaki tanıma göre boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi tamamlar?
Zihin |
Farkındalık |
Bilgi |
Hayat |
Felsefe |
Farkındalık sorunu bilinçle ilgili en temel sorundur. Farkındalık sorunu, bir kişinin nelerin farkında olup, nelerin farkında olamayacağı arasındaki farkın ortaya konulmasıdır.
20.Soru
Ummak, inanmak gibi zihinsel durumlara ne ad verilir?
İfadesel Tutumlar |
Algılanmış Nitelikler |
Yanlış Bilinç |
İdeoloji |
Özdeksel Maddecilik |
Bir kişiye ya da organizmaya psikolojik filler yardımıyla atfedilen zihinsel durumlar vardır. Örneğin; başbakan seçimi kazanacağını umuyor, ana muhalefet partisi başkanı onun kazanma şansının olmadığına inanıyor ve birçok köşe yazarı başbakanın istediğini elde edeceğinden korkuyor. Bu tür zihinsel durumlara ifadesel tutumlar (propositional attitues) adı verilir. Bu tür durumlar öznenin ifadeye (örneğin, “referandum onaylanacak” veya “tavuk eti kırmızı etten daha sağlıklıdır” gibi) karşı sahip olduğu bir tutum (örneğin, inanma, korkma, umma, düşünme gibi) hakkındadırlar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ