Zihin Felsefesi Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Atomaltı düzeyde madde belirli yerlerde kesin bir biçimde var olmaz, var olma eğilimi
gösterir." önermesi hangi alana aittir?
Mekanik Fizik |
Kuantum Fiziği |
Siber Fizik |
Geleneksel Fizik |
Akışkanlar Mekaniği |
Kuantum fiziğine göre atomaltı düzeyde madde belirli yerlerde kesin bir biçimde var olmaz, var olma eğilimi gösterir. Atomik olaylar da belirli zamanlarda ve belirli şekillerde kesin bir biçimde oluşmaz, oluşma eğilimi gösterirler.
2.Soru
“19. yüzyılda Descartes’ın zihin-beden ayrımını eleştirerek bedenden bağımsız ve ayrı bir zihin olamayacağını ve zihinsel kapasiteleri bilmenin ancak bedensel ipuçları yoluyla mümkün olacağını savunan çözümleyici felsefe geleneğine mensup bir filozoftur.”
Yukarıdaki açıklamaya göre aşağıdaki hangi filozoftan bahsetmektedir?
René Descartes |
Freud |
Franz Brentano |
Gilber Ryle |
Aristoteles |
Gilber Ryle 19. yüzyılda Descartes’ın zihin-beden ayrımını eleştirerek bedenden bağımsız ve ayrı bir zihin olamayacağını ve zihinsel kapasiteleri bilmenin ancak bedensel ipuçları yoluyla mümkün olacağını savunan çözümleyici felsefe geleneğine mensup bir filozoftur.
3.Soru
Kant’a göre bütün bir insan bilgisindeki en yüksek ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Kant’a göre bütün bir insan bilgisindeki en yüksek ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Tam algı |
Öznellik |
Farkındalık |
Yönelimsellik |
Duyumsallık |
Tam algı algılayanın kendini idrak etmesi, kendini algılamasıdır. Bir başka deyişle tam algı, algılanan nesne karşısında bu algılamayı yapan özne olduğunun bilincine varmaktır. Bu nedenle Kant’a göre: “Bu tam algı ilkesi, bütün bir insan bilgisindeki en yüksek ilkedir”
Doğru cevap A'dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi (2004) “What Is It Like To Be A Bat?” (“Yarasa Olmak Nasıl Bir Şeydir?”) isimli klasik araştırmasında bilinci, dünyanın öznel deneyimine sahip olma yetisi olarak tanımlayan kişidir?
David Chalmers |
John Locke |
Descartes |
Thomas Nagel |
Larry Weiskrantz |
Thomas Nagel (2004) “What Is It Like To Be A Bat?” (“Yarasa Olmak Nasıl Bir Şeydir?”) isimli klasik araştırmasında bilinci, dünyanın öznel deneyimine sahip olma yetisi olarak tanımlamıştır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi merkezi ve bütünlüklü bir kendilik fikrini reddeden, buna karşın görüş geliştiren Dennett'in kendiliği açıklamak üzere ortaya koymuş olduğu kuramdır?
Aşağıdakilerden hangisi merkezi ve bütünlüklü bir kendilik fikrini reddeden, buna karşın görüş geliştiren Dennett'in kendiliği açıklamak üzere ortaya koymuş olduğu kuramdır?
Hikaye kuramı |
Bilinç kuramı |
Bellek kuramı |
Zihin kuramı |
Sosyal yapı kuramı |
Kendiliğimizi bir bütün olarak algılamamız, aynı anda var olan, her biri kendiliğin farklı bir temsilini taşıyan çeşitli bilinç durumlarının, tutarlı bir hayat hikayesi oluşturacak şekilde te- mel bir kendilik kavramı etrafında birleşmesinden dolayıdır.Merkezi ve bütünlüklü bir kendilik fikrini reddeden, buna karşın hikaye kuramı adı verilen bir görüş geliştiren Dennett, tam da bu anlamda kendiliği, kendimize ilişkin hikayelerimizin odaklandığı merkez (center of gravity) olarak tanımlamaktadır.
6.Soru
Bütün kişisel yaşantıların, ilk elden, aracısız olarak içsel bir bütünlük içererek öznenin kendisine ait yaşantılar olarak yansıtıldığı şekliyle bireyi temsil eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Kişisel özdeşlik |
Kendilik (self) |
Ego |
Kimlik |
Bütünlük |
Kendilik (self) bütün kişisel yaşantıların, ilk elden, aracısız olarak içsel bir bütünlük içererek öznenin kendisine ait yaşantılar olarak yansıtıldığı şekliyle bireyi temsil eder. Kendilik, dıştan gözlenen ve bilinen bireyi değil, içsel olarak bütün yaşantıların bir bütünlük ve birlik içinde bir araya geldiği, kendisine atfedildiği şekliyle kişiyi temsil eder. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilinci, dünyanın öznel deneyimine sahip olma yetisi olarak tanımlamıştır?
Nagel |
Locke |
Kant |
Husserl |
Weiskrantz |
Thomas Nagel (2004)“What Is It Like To Be A Bat?” (“Yarasa Olmak Nasıl
Bir Şeydir?”) isimli klasik araştırmasında bilinci, dünyanın öznel deneyimine sahip olma yetisi olarak tanımlamıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.
8.Soru
Transactional analizde çocuk, yetişkin ve ebeveyn olmak üzere, üç içsel varlık kavramına inceleyen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Eric Berne |
Peter Berne |
Ricky Berne |
Terence Berne |
Elinor McRae |
Eric Berne tarafından geliştirilen transactional analizde çocuk, yetişkin ve ebeveyn olmak üzere, üç içsel varlık kavramına incelemiş.
9.Soru
“Kendiliğimizin çekirdeği ve merkezi, bizim bildiğimiz şekliyle yaşamımızın mabedidir, belli içsel durumların yaptıkları eylemlerin anlamıdır. Bu içsel eylemlerin anlamı, Ruh’umuzun yaşayan tözünün doğrudan doğruya kendini göstermesidir”.
Yukarıdaki paragraf kime aittir?
John Locke |
David Chalmers |
William James |
Daniel Clement Dennett |
Susan Greenfield |
James’e göre, “kendiliğimizin çekirdeği ve merkezi, bizim bildiğimiz şekliyle yaşamımızın mabedidir, belli içsel durumların yaptıkları eylemlerin anlamıdır. Bu içsel eylemlerin anlamı, Ruh’umuzun yaşayan tözünün doğrudan doğruya kendini göstermesidir.”
10.Soru
Beynin bilincin nedensel temeli olduğunu kabul eden, ama bu bağlantının doğasının, bizler için bir giz olduğunu savunan görüş aşağıdakilerden hangisine aittir?
Panpsişizm |
Fenomenoloji |
Yeni gizemciler |
Heterofenomenoloji |
İndirgemeci olmayan fizikalizm |
Beynin bilincin nedensel temeli olduğunu kabul eden, ama bu bağlantının doğasının, bizler için bir giz olduğunu iddia eden araştırmacılara yeni gizemciler adı verilir.
11.Soru
“Bana kalırsa ben, kendilik dediğim şeyin en yakınına girecek olursam, her zaman sıcaklık ya da soğukluğun, ışık ya da gölgenin, sevgi ya da nefretin, acı ya da hazzın şu ya da bunun tikel algısına çarparım. Hiçbir zaman kendiliğimi bir algı olmaksızın yakalayamam, hiçbir zaman da algıdan başka bir şey gözleyemem”
Yukarıdaki paragraf aşağıdaki hangi düşünüre aittir?
David Hume |
Thomas Nagel |
David Chalmers |
John Locke |
Larry Weiskrantz |
Hume “bana kalırsa ben, kendilik dediğim şeyin en yakınına girecek olursam, her zaman sıcaklık ya da soğukluğun, ışık ya da gölgenin, sevgi ya da nefretin, acı ya da hazzın şu ya da bunun tikel algısına çarparım. Hiçbir zaman kendiliğimi bir algı olmaksızın yakalayamam, hiçbir zaman da algıdan başka bir şey gözleyemem”
12.Soru
Beyin süreçlerinde bir değişiklik meydana gelmeden zihinsel durumlarda bir değişiklik olmayacağını savunan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
Beyin süreçlerinde bir değişiklik meydana gelmeden zihinsel durumlarda bir değişiklik olmayacağını savunan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
İndirgemeci olmayan fizikalizm |
Panpsişizm |
Yeni gizemciler |
Fenomenoloji |
Evrimsel psikoloji |
İndirgemeci olmayan fizikalizm bilincin, beyin süreçlerini izleyerek, onlara bağlı olarak, ortaya çıktığını varsayar. Bu görüşün temelindeki fikir, beyin süreçlerinde bir değişiklik meydana gelmeden zihinsel durumlarda bir değişiklik olmayacağıdır. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
"Zihin ve Madde" iki töz vardır, düşüncesi hangi filozofa aittir?
Adorno |
Hegel |
Descartes |
Kant |
Aristoteles |
Descartes, zihin beden sorunu tartışılırken belki de en çok referans gösterilen filozoftur. Descartes’a göre iki töz vardır, zihin ve madde. Her tözün de belirleyici bir niteliği vardır. Zihnin belirleyici niteliği düşünme, maddenin belirleyici niteliği yer kaplamadır. Descartes’ın görüşüne ilişkin özellikle vurgulanması gereken husus, ona göre, bu iki tözün hiçbir şekilde ortak bir nitelik içermemesidir. Çünkü; eğer içerirlerse birbirlerinden esas itibarıyla ayrı olamazlar
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilincin, her zaman bir şeyin bilincinde olması anlamını taşıyan kavramdır?
Cogito |
Fizikalizm |
Panpsişizm |
Yönelimsellik |
Noema |
Yönelimsellik kavramı, deneyimin yönelimsel içeriğini, kişi- nin öznel deneyiminin orada gerçekten var olan şeyi yansıtmadığını, ifade etmek üzere kullanılır. Belki de ben, yanımda masa ve sandalyeler olmadığı halde, onları varmış gibi görüyorum, çünkü; içtiğim kahvede algıyı bozucu bir ilaç vardı. Ponce de Leo´n’un gençlik çeşmesini bulmak istemesi, hiçbir zaman bulamaması, yönelimsellik konusunda verilen klasik örneklerden biridir.
15.Soru
Başka kişilerin davranışlarını; arzular, niyetler, duyular bağlamında açıklayabiliyorsak o zaman onların da kendimiz gibi birer zihne sahip olduğunu kabul etmemiz gerektiğini savunan görüş aşağıdakilerden hangisine aittir?
Benzerlik argümanı |
Başka zihinler sorunu |
Halk psikolojisi kuramı |
Kendilik bilgisi sorunu |
Bilinç sorunu |
Davranışçı çözüme alternatif bir çözüm önerisi halk psikolojisi kuramından getirilebilir. Buna göre, kişilerin davranışları, en iyi biçimde arzular, inançlar, algılar, duyular ve benzeri durumlar bağlamında açıklanabilir ve yordanabilir. Bu, günlük hayatta herkes tarafından insanların davranışlarını anlamada kullanılan en iyi yol olduğuna göre, diğerlerinin de “başka zihinler” olduğunu kabul etmek gerekmektedir. Dolayısıyla diğer varlıkların, hatta makinelerin bile, eğer onlara atfettiğimiz zihinsel ve psikolojik süreçler, onların genel olarak davranışlarını açıklamakta ve yordamakta başarılı oluyorsa o zaman, içsel zihinsel süreçlere sahip olduklarını kabul etmek gerekir.
16.Soru
Zihin Felsefesinde yalnızca zihinsel olayların ya da zihinlerin var olduğunu ileri süren görüşe ne ad verilir?
aranedencilik |
paralelizm |
düalizm |
empirizm |
idealizm |
İdealizm yalnızca zihinsel olayların ya da zihinlerin var olduğunu ileri süren görüştür. Doğru yanıt E seçeneğidir.
17.Soru
“………………, bütün içsel yaşantıların ilk elden, aracısız olarak, aynı özne kavramı altında bir bütünlük ve birlik içinde bir araya geldiği, kendisine atfedildiği şekliyle bireyi temsil eder.”
Verilen boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Kişisel özdeşlik |
Kişilik |
Karakter |
Kişi |
Kendilik |
Kendilik, bütün içsel yaşantıların ilk elden, aracısız olarak, aynı özne kavramı altında bir bütünlük ve birlik içinde bir araya geldiği, kendisine atfedildiği şekliyle bireyi temsil eder.
18.Soru
William James’a göre zihinsel kendilik, “bütün bilinçteki etkin öğedir... dikkat ve çabanın kaynağıdır, irademizin, kararlarının kaynaklandığı yerdir; bu ‘bütün zihinsel etkinliğin merkezindeki etkin kendilik’tir”. James bu ifadesinde kendiliğin hangi özelliğine vurgu yapmaktadır?
Kendiliğin belli bir zamanda tek oluşu |
Kendiliğin bir eyleyici oluşu |
Kendiliğin deneyimin öznesi oluşu |
Kendiliğin bir kişiliğe sahip olması |
Kendiliğin varlıksal olarak ayrı oluşu |
William James, özelikle kendiliğin, eyleyicilik niteliğini vurgular. James Zihinsel kendilik, “bütün bilinçteki etkin öğedir... dikkat ve çabanın kaynağıdır, irademizin, kararlarının kaynaklandığı yerdir; bu ‘bütün zihinsel etkinliğin merkezindeki etkin kendilik’tir” (James, 1950: 297-98). James’e göre, “kendiliğimizin çekirdeği ve merkezi, bizim bildiğimiz şekliyle yaşamımızın mabedidir, belli içsel durumların yaptıkları eylemlerin anlamıdır. Bu içsel eylemlerin anlamı, Ruh’umuzun yaşayan tözünün doğrudan doğruya kendini göstermesidir” (James, 1984: 163). Kendiliğin bir eyleyici olması, kesinlikle günlük hayatta kendimizi kendi eylemlerimiz, düşüncelerimiz ve duygularımız üzerinde yönlendirici ve düzenleyici bir aktör olarak hissetmemize koşuttur. Bu anlamda kendilik, çevreden sürekli etkin bir şekilde çevreden bilgiler alan, düzenleyen, bununla bağlantılı olarak da deneyimlerimizi yapılandıran bir şeydir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişi olmayı belirleyen zihinsel özellik ve kapasitelerden biri değildir?
Duygu ve hislere sahip olma kapasitesi |
Soyut düşünme yeteneği |
Dil kullanabilme yeteneği |
Kişilerarası iletişim kurabilme yeteneği |
Çözüm üretebilme kapasitesi |
Kişi olmayı belirleyen zihinsel özellik ve kapasiteleri genel olarak şöyle sıralayabiliriz:
• Duygu ve hislere sahip olma kapasitesi
• Geçmişi hatırlama, geleceği öngörme ve plan yapma yeteneği
• Ahlaksal, estetik ve dinsel yargılarda bulunma yeteneği
• Soyut düşünme yeteneği
• Dil kullanabilme yeteneği
• Özsel bilince ve öznelliğe sahip olma yeteneği
• Kişilerarası ilişkiler kurabilme ve yürütebilme yeteneği
Çözüm üretebilme kapasitesi bu özellikler arasında yer almamaktadır.
20.Soru
Kendiliğin, “her düşünme, algı, duygulanım deneyiminin zorunlu mantıksal öznesi” olduğunu savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Kant |
Hume |
Platon |
Frege |
Cantor |
Kant ise Hume’un aksine deneysel olmayan, ama her deneyimin olanağının zorunlu koşulu olması anlamında, aşkın olan bir kendilik öne sürer. Kant’a göre, kendilik, her düşünme, algı, duygulanım deneyimin zorunlu mantıksal öznesidir. Kendilik deneyimin bir nesnesi değildir. Aksine bütün deneyime aşkındır ve deneyim tarafından varsayılır. Kant’da kendilik, zihnin sahip olduğu dünyaya ilişkin bütün tasarımlarını önceleyen ve onların aynı “kendilik bilinci” altında sentezlenmesini, bir araya gelmesini sağlayan aşkın bir idedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ