Bireysel İş Hukuku Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ülkemizde çıkarılan ilk İş Kanunu ........... tarihli 3008 sayılı İş Kanunu’dur. Boşluğa aşağıdakilerden hangisidir?
1935 |
1936 |
1937 |
1938 |
1939 |
Ülkemizde çıkarılan ilk İş Kanunu 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu’dur.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri Bireysel İş Hukuku konularındandır?
I. İş Kanunu
II. Basın İş Kanunu
III.Deniz İş Kanunu
IV.Türk Borçlar Kanunu
I,II,III |
II,III,IV |
I,III,IV |
I,II,IV |
I,II,III,IV |
Bireysel İş Hukuku
• İş Kanunu
• Basın İş Kanunu
• Deniz İş Kanunu
• Türk Borçlar Kanunu
3.Soru
Aşağıdaki iş sözleşmelerinden hangisinin yazılı yapılması zorunlu değildir?
Takım sözleşmesi |
Belirsiz süreli iş sözleşmesi |
Çağrı üzerine çalışma sözleşmesi |
Uzaktan çalışma sözleşmesi |
Belirli süresi 1 yıl veya daha fazla olan iş sözleşmeleri |
İş Kanunu’nda iş sözleşmesinin şekli için kural olarak şekil serbestisi ilkesi benimsenmiştir. Kanunun 8. maddesinin 1. fıkrasına göre, “İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tabi değildir”. Kanunda şekil serbestisinin istisnası olarak bazı tür iş sözleşmelerinin yazılı yapılması zorunluluğu öngörülmüştür. Kanunda;
• Belirli süresi 1 yıl veya daha fazla olan iş sözleşmeleri (İK m.8, f.2),
• Çağrı üzerine çalışma sözleşmesi (İK m.14, f.1),
• Uzaktan çalışma sözleşmesi (İK m.14, f.4),
• Takım sözleşmesi (İK m.16, f.2),
• Ondört yaşını doldurmamış çocukların sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalıştırılması amacıyla yapılacak sözleşme (İK m.71, f.1),
• Basın İş Kanunu gereğince gazetecilerle yapılan iş sözleşmesi (Basın İK m.4, f.1),
• Deniz İş Kanunu gereğince gemi adamlarıyla yapılan iş sözleşmesi (Deniz İK m.5), bakımından yazılı şekil zorunluluğu getirilmiştir.
Belirli süresi bir yıldan az olan iş sözleşmeleri, belirsiz süreli iş sözleşmeleri ve süreksiz iş sözleşmeleri herhangi bir şekil koşuluna tabi değildir. Diğer bir ifadeyle bu sözleşmeler yazılı veya sözlü olarak
yapılabilir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İş Kanunu'nun kapsamı dışında bırakılmıştır.
Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler |
Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri |
Halkın faydalanmasına açık park ve bahçe işleri |
Tarım sanatları işleri |
Deniz taşıma işleri |
İK md. 4'e göre Aşağıda belirtilen işlerde ve iş ilişkilerinde bu Kanun hükümleri uygulanmamaktadır.
a) Deniz ve hava taşıma işlerinde,
b) 50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,
c) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,
d) Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,
e) Ev hizmetlerinde,
f) (…) (1) çıraklar hakkında, (1)
g) Sporcular hakkında,
h) Rehabilite edilenler hakkında,
ı) 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde.
5.Soru
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi, hukuki niteliği bakımından aşağıdaki iş sözleşmelerinden hangisinin kapsamına girer?
Belirsiz süreli iş sözleşmesi |
Süreksiz iş sözleşmesi |
Kısmi süreli iş sözleşmesi |
Deneme süreli iş sözleşmesi |
Takım sözleşmesi |
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi, hukuki niteliği bakımından kısmi süreli bir iş sözleşmesidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işverenin işçiye borçlarından biri değildir?
işçiye kültür gezisi düzenleme borcu |
Ücret Ödeme Borcu |
İşçiyi Gözetme Borcu |
Eşit Davranma Borcu |
İş Sağlığı ve Güvenliğini Sağlama |
İşverenin borçları, Türk Borçlar Kanunu’nda temel borç olan ücret ödeme borcunun yanında, işçinin kişiliğinin korunması borcu olarak yer almış, İş Kanunu’nda ise ücret ödeme borcuna ilişkin esasların yanında işçinin kişiliğinin korunması kapsamına dâhil iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması ile eşit işlem yapma borcu düzenlenmiştir.
7.Soru
Alt işverenlik ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Yardımcı iş ancak teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirmesi hâlinde alt işverene verilebilir. |
Asıl işveren kendi işçileri ile yan yana birlikte çalışan alt işveren işçilerinden de sorumlu değildir. |
Alt işverenlikten bahsedebilmek için alt işverenin bütün işçilerinin asıl işverene ait işyerinde çalışması gereklidir. |
Üretim organizasyonu içinde yer alan yemek, temizlik, güvenlik gibi işler asıl iştir. |
Asıl işin bölünerek alt işverene verilmesi hâlinde, asıl işveren-alt işveren ilişkisi geçersiz |
Asıl işin hangi şartlar altında alt işverene verilebileceği oldukça yoğun tartışmalara konu olmuştur. İş Kanunu uyarınca asıl iş “... işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde...” alt işverene verilebilir. Yargıtay’ın yerleşik içtihadı ve Alt İşverenlik Yönetmeliği uyarınca kanunda belirtilen iki koşul bir arada aranır.
• Asıl iş ancak teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiriyorsa ve
• İşin alt işverene verilmesi işletmenin ve işin
gereği olarak nitelendirilebiliyorsa asıl iş bölünerek alt işverene verilebilir.
Dolayısıyla işveren asıl işi hiç bir gerekçe göstermeksizin bölümlere ayırarak alt işverenler arasında paylaştıramaz.
8.Soru
Ücret kesme cezasına ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
Bir disiplin cezası olarak işverenin işçiye ücret kesme cezası verebilmesi İş Kanunu’nda belirli sınırlamalara tabi tutulmuştur. |
İşveren toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesinde gösterilmiş olan sebeplerin dışında işçiye ücret kesme cezası veremez. |
Uygulamada ücret kesme cezası genelde toplu iş sözleşmesiyle kararlaştırılmakta, işçinin belirli davranışlarına karşı uyarı, iş sözleşmesinin feshi gibi cezalar yanında ücret kesme cezası öngörülmektedir. |
İşçi ücretlerinden ceza olarak kesilen bu paralar işçilerin eğitimi ve sosyal hizmetleri için kullanılmak üzere, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından belirlenecek bankalardan birinde yine Bakanlık adına açılan hesaba, kesildiği tarihten itibaren bir ay içinde yatırılır. |
Kanunda ceza olarak işçi ücretlerinden yapılacak kesintinin miktarı sınırlandırılmış, kesintinin bir ayda üç gündelikten veya parça başı yahut yapılan iş miktarına göre verilen ücretlerde işçinin üç günlük kazancından fazla olamayacağı öngörülmüştür. |
Kanunda ceza olarak işçi ücretlerinden yapılacak kesintinin miktarı da sınırlandırılmış, kesintinin bir ayda iki gündelikten veya parça başı yahut yapılan iş miktarına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük kazancından fazla olamayacağı öngörülmüştür.
9.Soru
Seçeneklerden hangisi ücret eki değildir?
Zam |
Prim |
İkramiye |
Aracılık ücreti |
İşin sonucundan alınan pay |
Zam
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işyerinin kapsamına girmez?
İşin yapıldığı yer |
İşyerine bağlı yerler |
Eklentiler |
Araçlar |
İşyeri çevresindeki spor tesisleri |
İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür.
11.Soru
Şaziye eve ekonomik olarak katkı sağlamak adına eşarp işine başlamıştır. Eşarpların kenarlarını iple çevirmektedir. Her kenar için 1 tl almaktadır. Şaziye'ye yaptığı iş için ödenecek ücretin türü nedir?
Zamana göre ücret |
Götürü ücret |
Getiri ücret |
Akort ücret |
Yüzde usulü |
Parça başı ücrette, parça sayısı, uzunluk, büyüklük, ağırlık gibi birimlere göre ücret belirlenir. Örneğin, boyanan her metrekare duvar için (x) rakamının, dokunan her metre kumaş için (y) rakamının tespitinde olduğu gibi. Bu ücret şeklinde belirli bir çalışma dönemi içinde (günlük, haftalık, aylık) ödenecek ücret belirlenen bu birim rakamın üretilen parça veya yapılan iş miktarı ile çarpılması sonucu bulunur. Doğru cevap D seçeneğidir.
12.Soru
İşçinin, işverene ait makineleri, araç ve gereçleri, teknik sistemleri, tesisleri ve taşıtları usulüne uygun olarak kullanma yükümlülüğü hangi borcunu tanımlamaktadır?
İş görme borcu |
Sadakat borcu |
Fazla çalışma borcu |
Özen borcu |
Hesap verme borcu |
İşçinin, işverene ait makineleri, araç ve gereçleri, teknik sistemleri, tesisleri ve taşıtları usulüne uygun olarak kullanma yükümlülüğü özen borcunu tanımlamaktadır. Bu nedenle doğru şık “d”dir.
13.Soru
İşçi benzeri kavramlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Stajyerler sendikalara üye olamazlar. |
Çıraklar toplu iş sözleşmesinden yararlanamazlar. |
Çıraklar, iş kazası ve meslek hastalığı riskine karşı İSGK hükümleriyle güvence altına alınmıştır. |
Kalfalar iş sözleşmesiyle çalışmadığı için işçi sıfatı taşımazlar. |
Çıraklar, çıraklık sözleşmesi ile çalıştıkları için işçi sıfatı taşımaz. |
Kalfalar iş sözleşmesi ile çalışıp işçi olarak İş Kanunu hükümlerine tabidir
14.Soru
I. Alt işverenlik ilişkisinin kurulabilmesi için 100 işçisi bulunan bir güvenlikşirketinin 100 işçisinin tamamının aynı asıl işverene ait işte çalışması gerekir. II. Otomobil fabrikasının çatısının onarımı İş Kanunu anlamında bir asıl işveren alt işveren ilişkisidir. III. Asıl işveren kendi işçileri ile yan yana birlikte çalışan alt işveren işçilerinden de sorumlu kılınmıştır. Yukarıdaki önermelerden hangi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız III |
II ve III |
I, II ve III |
Alt işveren işçileri asıl işverene ait işyerinde çalışmaları hâlinde İş Kanunu anlamında bir asıl işveren-alt işveren ilişkisinden bahsedilebilir. Asıl işveren kendi işçileri ile yan yana birlikte çalışan alt işveren işçilerinden de sorumlu kılınmıştır. Fason iş verme biçiminde adlandırılan ve alt işverenin işi kendi bağımsız işyerinde gördüğü hâllerde İş Kanunu çerçevesinde bir asıl işveren alt işveren ilişkisinden bahsedilemez. Dolayısıyla cevap Yalnız III'tür.
15.Soru
Stajyerler ile ilgili olarak seçeneklerden hangisi söylenebilir?
Haftalık en az 20 saat çalışmakla yükümlüdürler. |
İş sözleşmesi hükümlerine tabi olarak çalışırlar. |
Kanunen çırak ile aynı ücreti alırlar. |
İşçi ile aynı nitelik ve haklara sahip kabul edilirler. |
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun kapsamına dahildirler. |
İşçi benzeri bir diğer grup, stajyerlerdir. Stajyerler, teorik bilgilere sahip oldukları bir mesleğin uygulamasını izleyerek o mesleğin uygulamasını öğrenmek üzere işyerinde bulunan kişilerdir. Stajyerler ekonomik bir değer yaratmak üzere
işyerinde bulunmadığından işçiden, mesleğin teorik bilgisine sahip oldukları için de çıraklardan ayrılır. Mesleki Eğitim Kanununun 25. maddesi uyarınca stajyerlere ödenmesi gereken ücret miktarı da çıraklardan farklıdır. Kanun uyarınca işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve
teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin net tutarının; yirmi ve üzerinde personel çalıştıran
işyerlerinde yüzde otuzundan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde onbeşinden aşağı ücret ödenemez. Uygulamada bu haller dışında da
stajyerlere ücret ödeyebilmektedir. Ücret ödenmesi stajyerin işçi sayılmasını gerektirmez. Stajyerler iş sözleşmesi ile çalışmadıkları için iş mevzuatı dışında kalırlar. Ancak işyerlerinde bulundukları sırada iş kazaları ve meslek hastalıkları riskine maruzdurlar. Bu nedenle stajyerler de İş Sağlığı ve Güvenliği
Kanunu’nun kapsamına alınmıştır
16.Soru
İş Kanunu’na göre deneme süresi en çok ...... ay olabilir. Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
İş Kanunu’na göre deneme süresi en çok iki ay olabilir.
17.Soru
Sendikal hak ve özgürlüklerin korunması aşağıdaki hukuk dallarının hangisinin konusu kapsamındadır?
Sendika hukuku |
Toplu iş sözleşmesi hukuku |
Bireysel iş hukuku |
Sosyal güvenlik hukuku |
Borçlar hukuku |
İşçi ve işveren sendikalarının kuruluş ve işleyiş esasları, sendikalara üyelik, sendikal hak ve özgürlüklerin korunması sendikalar hukuku altında incelenir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "“nitelikleri bakımından en çok otuz iş günü süren işlerde kurulabilecek sözleşme" olarak tanımlanır?
Sürekli iş sözleşmesi |
Süreksiz iş sözleşmesi |
Belirli süreli iş sözleşmesi |
Kısmi süreli iş sözleşmesi |
Tam süreli iş sözleşmesi |
İş Kanunu’nun 10. maddesinde işin niteliği dikkate alınarak iş sözleşmeleri sürekli ve süreksiz
iş sözleşmeleri olarak ikiye ayrılmıştır. Madde uyarınca, “Nitelikleri bakımından en çok otuz işgünü güren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere sürekli iş denir”. Bu süre için kurulacak iş sözleşmesi süreksiz iş sözleşmesidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçinin iş sözleşmesinden doğan temel borcudur?
İş görme borcu |
Sadakat borcu |
Fazla çalışma borcu |
Özen borcu |
Hesap verme borcu |
İşçinin iş sözleşmesinden doğan temel borcu, iş görme borcudur. Bu nedenle doğru şık “a”dır.
20.Soru
İşçinin yapabileceği işlerin belirlenmesi,vardiya ve çalışma saatlerinin düzenlenmesine yönelik verilen talimatlara uyma zorunluluğu hangi borç kapsamında belirtilmiştir?
Düzenlemelere ve talimatlara uyma borcu |
Teslim ve hesap borcu |
İşin özenle yapılması |
İş görme borcu |
İşçiyi gözetme borcu |
İşçinin yapabileceği işlerin belirlenmesi,vardiya ve çalışma saatlerinin düzenlenmesine yönelik verilen talimatlara uyma zorunluluğu düzenlemelere ve talimatlara uyma zorunluluğu kapsamında belirtilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ