Bireysel İş Hukuku Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Turizm sektöründe yer alan işlerde.
II. Sağlık kuralları bakımından günde ancak yedibuçuk saat ve daha az çalışılması gereken işlerde.
III. Yer ve su altında yapılan işlerde.
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri fazla çalışma yaptırılamayacak işler arasında yer alır?
Yalnızca I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Fazla çalıştırma yaptırılamayacak işler şunlardır: Sağlık kuralları bakımından günde ancak yedibuçuk saat ve daha az çalışılması gereken işlerde, gece çalışmalarında fazla çalışma yapılamaz. Ancak gündüz yapılan bir işe ilişkin fazla çalışma gece döneminde söz konusu olabilir. Belirtmekte fayda vardır ki gece döneminde olağanüstü veya zorlayıcı nedenlerle fazla çalışma yaptırılabilir. Nihayet, yer ve su altında yapılan işlerde de fazla çalışma yapılamaz.
2.Soru
Cinsiyete dayalı ayrımcılık yasağına ilişkin aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
İşe girişte işçilere hamile olup olmadıkları yönünde bir soru her zaman sorulabilir. |
İş sözleşmesi işçinin gebelik veya analık nedeniyle işe devam edememesi durumunda belirli bir süre askıdadır. |
Kadın işçinin hamileliği hâlinde, sağlığına uygun daha hafif bir işte çalıştırılması durumunda ücretinde herhangi bir indirim yapılabilir. |
İşçi bir başka işçinin veya bir üçüncü kişinin cinsel tacizine uğrarsa, doğrudan sözleşmeyi feshedebilir. |
İşçinin doğum yapması ve gebelik gibi hâllerde devamsızlığı durumunda sözleşme derhâl sona erdirir. |
İşveren iş ilişkisinin sona erdirilmesinde kadın işçilere karşı cinsiyete dayalı farklı bir muamelede de bulunamaz. Bu husus, İş Kanunu’nun 5. maddesinde öngörüldüğü gibi, iş güvencesi açısından da cinsiyetin sözleşmenin sona erdirilmesinde geçerli bir neden sayılmayacağı İş Kanunu m.18/3- d’de ifade edilmiştir. Ayrıca, iş sözleşmesi işçinin gebelik veya analık nedeniyle işe devam edememesi durumunda belirli bir süre askıdadır. Gerçekten, işçinin doğum yapması ve gebelik gibi hâllerde devamsızlığı durumunda sözleşme derhâl sona erdirilemez.
3.Soru
I. Maden ocakları
II. Kablo döşemesi
III. Sanayiye ait işler
IV. Tünel inşaatı
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde onsekiz yaşını doldurmamış erkeklerin çalıştırılmasının yasak olduğu işler eksiksiz verilmiştir?
I ve II |
I ve III |
II ve IV |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
Maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işlerde onsekiz yaşını doldurmamış erkeklerin çalıştırılmaları yasaktır.
Yine, sanayie ait işlerde gece döneminde onsekiz yaşını doldurmamış erkek işçilerin çalıştırılmaları da yasaktır.
Görüldüğü üzere III numaralı maddede gece döneminde ibaresi yer almadığından III numaralı madde yanlıştır. Dolayısıyla doğru cevap I, II ve IV numaralı maddeleri içeren D seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi asgari ücret konusunda doğru değildir?
Asgari ücreti belirlemek devletin görevidir. |
Çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmelerini sağlamak devletin görevidir. |
Çalışanların hayat seviyesini yükseltmek için gerekli önlemleri almak devletin görevidir. |
Asgari ücret sadece İş Kanununa tabi işçiler bakımından ödenecek ücretin alt sınırını oluşturur. |
İşçiye asgari ücretin altında ücret ödenmesi halinde, işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. |
Asgari ücret sadece İş Kanununa tabi işçiler bakımından değil, iş sözleşmesi ile çalışan tüm işçiler bakımından ödenecek ücretin alt sınırını oluşturur. Bu nedenle doğru şık “d”dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fazla çalışma yaptırılamayacak kişilerden birisi değildir?
18 yaşını doldurmamış kişiler |
Kısmi sürelerle çalışan işçiler |
Kadın işçiler |
fazla çalışma yapamayacağı doktor raporu ile belgelenenler |
Çocuk emziren işçiler |
Fazla çalışma yaptırılamayacak kişiler de şunlardır: 18 yaşını doldurmamış kişiler (FÇY
m.8/a), sağlık durumu itibariyle fazla çalışma yapamayacağı doktor raporu ile belgelenenler (FÇY m.8/b), gebe, yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçiler (FÇY m.8/c) ve nihayet, ilgili Yönetmelikte kısmi sürelerle çalışan işçilere de fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yaptırılamayacağı öngörülmüştür (FÇY m.8).
6.Soru
Kötü niyet tazminatının tutarı aşağıdakilerden hangisidir?
En az 4 en çok 8 aylık ücreti tutarında |
En az 3 en çok 8 aylık ücreti tutarında |
En az 2 en çok 8 aylık ücreti tutarında |
Bildirim süresinin iki katı tutarında |
Bildirim süresinin üç katı tutarında |
İş Kanunu madde. 17. süreli feshin kötüye kullanılmaması gerektiğini, aksi hâlde işverenin kötüniyet tazminatı ödeyeceğini düzenlemiştir. Buna göre, “... fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir.”
7.Soru
İşveren kaç ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir?
5 ay |
4 ay |
3 ay |
2 ay |
1 ay |
Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzeri nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hâllerinde işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir (İK m.64).
8.Soru
Kıdem tazminatına hak kazanılabilmesi için işçinin kaç yıl çalışmış olması gerekir?
En az bir yıl |
En az iki yıl |
En az üç yıl |
En az dört yıl |
En az beş yıl |
Kıdem tazminatına hak kazanılabilmesi için işçinin en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
9.Soru
I- Cinsiyet ayırımcılığına karşı koruma,
İ II- İşin düzenlenmesinde koruma |
III- Kıdem tazminatı açısından koruma,
İş hukukunda kadın işçilerin korunması ile ilgili olarak yukarıdaki bilgilerin hangisi doğru olarak verilmiştir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
I,II ve III |
Yalnız III |
Cinsiyet ayırımcılığına karşı koruma, İşin düzenlenmesinde koruma, Kıdem tazminatı açısından koruma. Doğru cevap D şıkkıdır. |
10.Soru
Haklı sebeple derhal fesihle ilgil hangi ifade yanlıştır?
kanun dışı grev hâlinde, işverene iş sözleşmelerini fesih hakkı tanınmıştır |
iş güvencesi kapsamına dâhil işçinin bildirimli olarak işten çıkarılması hâlinde de, yani 18 ila 21. maddelere göre yapılan geçerli fesihlerde de bir yıl kıdemi olan işçinin kıdem tazminatı hakkı vardır. |
Kıdem tazminatına hak kazanmayı engelleyen 25/II hükmünde yer alan fesih sebepleri, işçinin işverene yönelik “ahlaka adaba aykırı hâller ve benzerleri” eylemlerini içerir. |
Kıdem tazminatı hakkı korunur. |
Kıdem tazminatı hakkı ortadan kalkar. |
Kıdem tazminatına hak kazanmayı engelleyen 25/II hükmünde yer alan fesih sebepleri, işçinin işverene yönelik “ahlaka adaba aykırı hâller ve benzerleri” eylemlerini içerir.
11.Soru
İşveren işçiye vereceği iş arama izni günde kaç saatten az olamaz?
3 saat |
1 saat |
2 saat |
4 saat |
1/2 saat |
İş arama izninin iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapılmadan verilmesi gerekir. Yasaya göre
sözü edilen izin, günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu da kullanabilir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçinin, işverenin korunmaya değer menfaatlerini, doğruluk ve güven ilkesinin gerektirdiği şekilde ve kendisinden beklenebilecek makul ölçülerde koruması ve bu menfaatlere zarar verecek davranışlardan kaçınması şeklinde tanımlanabilir?
Sadakat borcu |
İşin özenle yapılması |
İş görme borcu |
Teslim ve hesap verme borcu |
Düzenlemelere ve talimata uyma borcu |
Türk Borçlar Kanunu’nda özen ve sadakat borcu birlikte ele alınmış “İşçi, yüklendiği işi özenle yapmak ve işverenin haklı menfaatinin korunmasında sadakatle davranmak zorundadır” hükmüne yer verilmiştir (TBK m.396, f.1). Sadakat borcu; işçinin, işverenin korunmaya değer menfaatlerini, MK m.2’de temelini bulan doğruluk ve güven ilkesinin gerektirdiği şekilde ve kendisinden beklenebilecek makul ölçülerde koruması ve bu menfaatlere zarar verecek davranışlardan kaçınması şeklinde tanımlanabilir.
13.Soru
I- İş Kanunu anlamında engelli vücut fonksiyon kaybı en az %40 oranında kaybeden kişidir.
II- Kamu iş yerleri; yüzde dört engelli ile yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
III- İş yerinin işçisi iken engelli olanlara çalıştırma yükümlülüğü açısından öncelik verilmek gerekir.
Engelli ve eski hükümlü kavramları ve engelli ve eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğünün şartları ile ilgili olarak yukarıdaki bilgilerin hangisi doğru olarak verilmiştir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
I,II ve III |
Yalnız III |
İş Kanunu anlamında engelli vücut fonksiyon kaybı en az %40 oranında kaybeden kişidir. Kamu iş yerleri; yüzde dört engelli ile yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. İş yerinin işçisi iken engelli olanlara çalıştırma yükümlülüğü açısından öncelik verilmek gerekir. Doğru cevap D şıkkıdır.
14.Soru
Taraflardan her biri, on yıldan uzun süreli hizmet sözleşmesini on yıl geçtikten sonra, kaç aylık fesih bildirim süresine uyarak feshedebilir?
3 ay |
6 ay |
12 ay |
24 ay |
60 ay |
Taraflardan her biri, on yıldan uzun süreli hizmet sözleşmesini on yıl geçtikten sonra, altı aylık fesih bildirim süresine uyarak feshedebilir.
15.Soru
400 kişinin çalıştığı bir kamu işyerinde kaç tane eski hükümlü çalıştırılması gereklidir?
6 |
8 |
12 |
16 |
20 |
İşverenler elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları, özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ile yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler (İK m. 30, f.1). Dolayısıyla sekiz eski hükümlünün çalıştırılması gereklidir.
16.Soru
İşçilerin gece çalışmaları kural olarak en fazla kaç saat olabilir?
7 |
7,5 |
8 |
9,5 |
11 |
İşçilerin gece çalışmaları yedibuçuk saati geçemez (İK m.69).
17.Soru
I-İkale, Anayasa ile güvence altına alınmış sözleşme özgürlüğünün doğal bir sonucudur.
II-İkale de bir fesihten söz edilemez.Çünkü ikale iki taraflı bir anlaşmadır.
III-İkale de işçi, bu anlaşma sırasında iradesini sakatlayan bir durum (hata, hile, tehdit) olmadığı sürece, feshe bağlı tazminatları talep edemez.
Tarafların anlaşması (İkale ) ile ilgili olarak yukarıdaki bilgilerin hangileri doğru olarak verilmiştir?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Yalnız IV |
I, II ve III |
İkale, Anayasa ile güvence altına alınmış sözleşme özgürlüğünün doğal bir sonucudur. İkale de bir fesihten söz edilemez.Çünkü ikale iki taraflı bir anlaşmadır. İkale de işçi, bu anlaşma sırasında iradesini sakatlayan bir durum (hata, hile, tehdit) olmadığı sürece, feshe bağlı tazminatları talep edemez. Doğru cevap E şıkkıdır.
18.Soru
Kamu işyerleri yüzde _______ engelli ile yüzde _______ eski
hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede verilen boşlukları doğru olarak tamamlar?
Yüzde iki; yüzde bir |
Yüzde üç; yüzde iki |
Yüzde iki; yüzde dört |
Yüzde iki; yüzde üç |
Yüzde dört; yüzde iki |
İşverenler elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları, özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ile yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
Doğru cevap E seçeneğidir.
19.Soru
Gebe veya emziren çalışan günde ....... saatten fazla çalıştırılamaz. Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
altıbuçuk saat |
yedi saat |
yedibuçuk saat |
sekiz saat |
sekizbuçuk saat |
Sosyal Güvenlik Kurumu işçiye geçici işgöremezlik ödeneği verir.
Yine daha önce de belirttiğimiz gibi, Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik (Gebe EKÇY) m.9’a göre, “Gebe veya emziren çalışan günde yedibuçuk saatten fazla çalıştırılamaz”.
20.Soru
I. Haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
II. Haftalık kırkbeş saat dolmasa bile, günlük onbir saati aşan çalışmalar da fazla çalışma olarak kabul edilmelidir.
III. Fazla çalışma ücreti en az %150 zamlı ücrettir.
Fazla çalışmaya ilişkin yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnızca III |
I, II ve III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Fazla çalışma, üretimin artırılması, üretim faaliyetlerindeki aksamaların önlenmesi, işletme ve toplumun bazı acil ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla, normal iş süreleri üzerinde yapılan çalışmalar olarak tanımlanabilir. İş Kanunu’na göre ise fazla çalışma, Kanun’da yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır (İK m.41, f.1). Belirtmek gerekir ki günlük azami çalışma süresi onbir saat olduğu için, haftalık kırkbeş saat dolmasa bile, günlük onbir saati aşan çalışmalar da fazla çalışma olarak kabul edilmelidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ