Çağdaş Sosyoloji Kuramları Final 19. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Büyük Dönüşüm" aşağıdaki düşünürlerden hangisinin eseridir?
Wallerstein |
Karl Polanyi |
Karl Marx |
Fernand Braudel |
Joseph Schumpeter |
Yine bir politik iktisatçı olan Karl Polanyi, birçok ekonomist tarafından artık bir klasik olarak kabul edilen "Büyük Dönüşüm" isimli eserinde 19. yüzyılda modern piyasa ekonomisinin doğuşunu ve piyasa ekonomisinin doğuşu ile modern ulus devletlerin ortaya çıkışı arasındaki ilişkiyi tartışmıştır.
2.Soru
Wallerstein’ın kuramsal çalışmalarının köklerinde ekonomist olarak etkileri görülen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Karl Polanyi |
Karl Marx |
Joseph Schumpeter |
Fernand Braudel |
Immanuel Kant |
Wallerstein’ın kuramsal çalışmalarının köklerinde kimi klasik düşünürlerin ve kendi çağdaşlarının etkilerini görmek mümkündür. Bu düşünürlerin başında kapitalist sistemin nasıl işlediğine ilişkin çok boyutlu ilk sistematik kuramın kurucusu olarak da kabul edilen Karl Marx (1818 – 1883),ekonomist Karl Polanyi (1886 – 1964), Joseph
Schumpeter (1883 – 1950) ve ünlü Fransız tarihçi Fernand Braudel (1902 – 1985) gösterilmektedir.
3.Soru
Sömürüye dayalı bir iş bölümü sermaye birikimi, çeşitlenme, yerelleşme Wallerstein’a göre küreselleşme olgusunu karakterize eden iki temel özellik vardır. Bu özellikler yukarıdakilerden hangileridir?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız III |
III ve IV |
Yalnız IV |
Sermaye birikimi ve sömürüye dayalı bir iş bölümü Wellerstein’a göre küreselleşme olgusunu karakterize eden iki temel özelliktir.
4.Soru
Söylemi, eklemleyici pratikten kaynaklanan yapılandırılmış bütünlük olarak tanımlayan sosyologlar aşağıdakilerden hangisidir?
Mouffe |
Laclau ve Mouffe |
Gramsci ve Laclau |
Lacan |
Foucault |
Söylem kategorisi, Laclau ve Mouffe’un Postmarksizm kuramında en belirleyici kategorilerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Laclau ve Mouffe (1992) söylemi, eklemleyici pratikten kaynaklanan yapılandırılmış bütünlük olarak tanımlar.
5.Soru
Toplumsal olanın tamamlanmamış ve açık bir karakteri olduğundan hareket eden, politik alanların ve öznelerin çoğullaştığını ve bu çoğulluğun indirgenemez bir karaktere sahip olduğunu iddia eden, birey merkezli hakları temel alan ve evrensellik ilkesini tanımayan hegemonik tasarı aşağıdakilerden hangisidir?
Radikal Demokrasi |
Kapitalizm |
Demokrasi |
Marksizm |
Demokratik Sosyalizm |
Radikal Demokrasi stratejisi, toplumsalın tamamlanmamış ve açık bir karakteri olduğundan hareket eden, politik alanların ve öznelerin çoğullaştığını ve bu çoğulluğun indirgenemez bir karaktere sahip olduğunu iddia eden, birey merkezli hakları temel alan ve evrensellik ilkesini tanımayan bir hegemonik tasarıdan ibarettir. Doğru Cevap A'dır.
6.Soru
Foucault'nun ampirik verilere dayanılarak yapılan düzenlerin, yapıların analizi olarak tanımladığı, mücadelelerin tarihsel bilgisini oluşturmamızı sağlayacak ve bilimsel bilgi ile yerel hatıraların birliği olarak kullanmayı önerdiği metodoloji aşağıdakilerden hangisidir?
Mutlak İktidar |
Söylem |
Arşiv |
Soykütük |
Arkeoloji |
Foucault’nun metodolojisinde bir diğer önemli kavram da soykütük kavramıdır. Aslında bu iki kavram (arkeoloji ve soykütük) arasındaki farklılık, belirsiz ve kafa karıştırıcıdır. Çünkü her ikisinin de amacı aynıdır. Ancak eğer bir farklılık aramak gerekirse arkeoloji, farklılık ve benzerliklerin belirlendiği düzleme odaklanıyorsa soykütük; daha çok iktidar ilişkileri ve bu ilişkilerle biçimlenen politik teknikleri, kullanışlı bilgi formlarını üretmek için “şeylerin organize olduğu” düzleme odaklanır.
7.Soru
Aşağıdaki ülkelerden hangisi 1750’li yıllardan itibaren lider merkez ülke konumuna ulaşmıştır?
İspanya |
Hollanda |
Fransa |
İngiltere |
ABD |
Doğru cevap D'dir. İngiltere, 1750’li yıllardan itibaren lider merkez ülke konumuna ulaşmıştır.
8.Soru
"Kondratieff Dalgalanmalar" aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?
Merkez ülkelerin çevre ülkelerden ucuz işgücü ihracatı süreci |
Çevre ülkelerden merkez ülkelere emek göçünün aşamaları |
Küresel kapitalist hiyerarşideki değişim aşamaları |
Dünya ekonomilerindeki üretim dalgalanmaları |
Merkez ve çevre ülkeler arasındaki üretim ilişkileri süreci |
Dünya imparatorluklarından dünya ekonomilerine geçiş sürecinin başladığı 1450’li yıllardan bu yana merkez ve çevre ülkelerin yer değiştirdiği dört farklı aşama yaşanmıştır. Bu aşamalar, 20. yüzyılın ilk yıllarında ortaya koyduğu eserleriyle tanınan Rus ekonomist Nikolai Kondratieff’in adı ile “Kondratieff Dalgalanmalar” olarak adlandırılmıştır. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Örtülü ödeneğin miktarının arttığı gösterge aşaması hangisidir?
Birinci |
İkinci |
Üçüncü |
Dördüncü |
Beşinci |
Göstergenin üçüncü aşaması Endüstri Devrimi’yle başlamıştır. Bu genellikle
modernite olarak adlandırılan dönemdir.
Endüstri çağı tüketim mallarının insanlık tarihinde daha önce görülmediği kadar
çoğalmasını beraberinde getirmiştir. Aynı
zamanda boş zaman artmış ve eskiye göre
daha fazla insana verilen örtülü ödeneğin
miktarı artmıştır. Bu tür değişimler tüketim
mallarının algılanışını önemli ölçüde değiştirmiştir. Burada malların statü ve güç sembolleri olarak kitlesel kullanımını görebiliriz.
10.Soru
Baudrillard’ın “kusursuz cinayet” olarak nitelendirdiği şey aşağıdakilerden hangisidir?
Tüketimin üretimin önüne geçmesi |
Gerçek dünyanın ortadan kalkması |
Modernitenin yerini postmoderniteye bırakması |
Kitle iletişim araçlarının toplumu etkilemesi |
Metanın değişim değerinin önemini yitirmesi |
Baudrillard, gerçek dünyanın ortadan kalkmasının kusursuz bir cinayet olduğundan söz eder ve kusursuz cinayetin suç kanıtının “kusursuzluk” olduğunu vurgular. Böylece bu durum, dünyanın eksikliklerini tamamen gidermek, onu mükemmelleştirmek anlamına geldiği kadar dünyanın sonu olduğunu da ifade etmektedir. Kusursuz cinayet, tüm verilerin güncelleşmesiyle, tüm eylemlerimizin, tüm olayların katıksız bilgiye dönüşmesiyle, dünyanın koşulsuz bir gerçekleşimidir. Kısaca, gerçekliğin kopyalanması ve gerçekliğin klonlanarak yok edilmesi yoluyla dünyanın hızlandırılmış çözülmesi, yani nihai çözümüdür. Doğru cevap B’dir.
11.Soru
Önceki toplumlarla karşılaştırıldığında sanayi toplumunun en önemli ve ilk özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Doğal kaynakları dönüştürmek |
Cinsiyete dayalı iş bölümü |
Geniş hane yapısı |
İmalat sanayii üretimi |
Hizmet üretiminin yaygınlaşması |
Önceki toplumlarla karşılaştırıldığında sanayi sonrası toplumun en önemli ve ilk özelliklerinden biri üretim biçiminin farklılaşmasıdır. Bu yeni toplum yapısını karakterize eden en önemli unsurlardan biri artık imalat sanayi üretiminin başlıca üretim olmamasıdır. Sanayi toplumunda yaygın bir biçimde var olan mal üretiminden hizmet üretiminin yaygın hale gelmesi en çarpıcı unsurlardan biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Postmarksizmin öncüleri arasında yer almaz?
Jürgen Habermas |
Ernesto Laclau |
Paul Hirst |
Athar Hussain |
Chantal Mouffe |
Postmaksizmin öncüleri arasında; Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe ile birlikte, Barry Hindess, Paul Hirst, Anthony Cutler, Athar Hussain, Gareth Stedman Jones gibi akademisyenler yer almaktadır.
13.Soru
Wallerstein’a göre küreselleşme olgusunu karakterize eden iki temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Teknoloji ve işsizlik |
Üretim araçları ve iş gücü |
Sömürüye dayalı bir iş bölümü ve sermaye birikimi |
İşçilik ve sosyal haklar |
Tazminat ve ekonomik Kriz |
Wallerstein’a göre küreselleşme olgusunu karakterize eden iki temel özellik vardır. Bu özellikler sömürüye dayalı bir işbölümü ve sermaye birikimidir. Wallerstein, sonu olmayan bir sermaye birikimi ihtiyacını, küresel kapitalist dünya ekonomisinin
tanımlayıcı özelliklerinden biri olarak görmektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Baudrillard’ın tüketim toplumu ile ilgili görüşlerini yansıtmaz?
Günümüz toplumları çılgınlık ölçüsünde bir tüketim gerçeği ile karşı karşıyadır. |
Medya, haberin merkezinde olmak ve teminat altına alınmış göstergeler bütünü söylemi ile bir tüketim praksisi yaratır. |
Tüketim toplumunun ölçütleri arasında kitle iletişim araçlarından sunulan mesajlar da bulunmaktadır. |
Tüketim toplumunda bolluk savurganlıkla farklı anlama gelir. |
Her şey tüketilmek üzere vardır. |
Tüketim toplumunda bolluk savurganlıkla farklı değil aynı anlama gelir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
15.Soru
İşgücünün çok az korunduğu, düzenli ve emek yanlısı bir iş gücü piyasasının bulunmadığı ve işgücü arzı sağlayanların oldukça az mesleki seçim şansına sahip olduğu ülkeleri Wallestein hangi kategori içerisinde sınıflandırmaktadır?
İşgücünün çok az korunduğu, düzenli ve emek yanlısı bir iş gücü piyasasının bulunmadığı ve işgücü arzı sağlayanların oldukça az mesleki seçim şansına sahip olduğu ülkeleri Wallestein hangi kategori içerisinde sınıflandırmaktadır?
Kapitalist ülkeler |
Küresel ülkeler |
Merkez ülkeler |
Çevre ülkeler |
Yarı çevre ülkeler |
C¸evre ülkeler ise işgücünün çok az korunduğu, düzenli ve emek yanlısı bir iş gücü piyasasının bulunmadığı ve işgücü arzı sağlayanların oldukça az mesleki seçim şansına sahip olduğu ülkelerdir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Postmodern dünyanın özelliklerinden biridir?
Anlamlıdır. |
Anlam derinliği açıktır. |
Her şey şeffaftır. |
Göstergelerin çoğalması yavaştır. |
Büyüme sınırlıdır. |
Dolayısıyla Baudrillard’ın dediği gibi anlamla
yaşayan anlamla ölür. Postmodern dünya anlamdan yoksundur; postmodernite, teorilerin boşlukta
süründükleri, güvenli herhangi bir limana demirlemedikleri bir nihilizm evrenidir. Anlam derinliği
gizli bir boyut, henüz görülmemiş bir alt tabaka
gerektirir; gel gelelim postmodern toplumda her
şey görülebilir, belirgin şeffaf, çırılçıplaktır. Postmodern sahne ölü anlam işaretlerini, parçalanmayı
ve şeffaşığı, aynı olanın yeni karışımlarına ve bilişimlerine dönüşen donmuş biçimlerini sergiler.
Göstergelerin ve biçimlerin çoğalmalarını hızlandırır, ataleti ve içe dönük infilakı yoğunlaştırır. Sınır tanımayan büyüme, kendine yönelir (Kellner,
2000: 376).
17.Soru
Foucault hangi eserinde kurumlar, politik olaylar, ekonomik pratikler ve süreçlerin dahil olduğu çelişkili olmayan pratiklerin listesini yapar?
Foucault hangi eserinde kurumlar, politik olaylar, ekonomik pratikler ve süreçlerin dahil olduğu çelişkili olmayan pratiklerin listesini yapar?
Bilginin Arkeolojisi |
İktidar Seçkinleri |
İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları |
Politik İnceleme |
Bu Bir Pipo Değildir |
Bilginin Arkeolojisi adlı eserinde Foucault; kurumlar, politik olaylar, ekonomik pratikler ve süreçlerin dahil olduğu çelişkili olmayan pratiklerin listesini yapar.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marksizm’de toplumsal çatışma ilişkilerinin temelini oluşturur?
Cinsiyet |
Sınıf |
Bürokrasi |
Çevre |
Otorite |
Postmarksistleri Marksizm’den farklı kılan en önemli özelliklerden biri toplumdaki çatışma ilişkilerine farklı bakışlarıdır. Onlara göre, artık toplumdaki temel çatışma, burjuvazi ve proletarya arasındaki ekonomik çıkar temelli çatışma değil, baskıcı ve otoriter devlet ile eşitlik ve özgürlük talepleri olan sivil toplum arasındaki çatışmadır. Artık çatışmanın aktörleri devlet ve bu devletin karşısında bazı hak ve talepleri gündeme getiren yeni toplumsal hareketler temelli sivil toplumdur. Toplumdaki çatışma ilişkileri, sadece ekonomik temelli olmaktan çıkıp, cinsiyet, otorite, bürokrasi, kent, çevre gibi meseleler üzerinden farklı toplumsal ilişki biçimlerine yayılmıştır.
19.Soru
"Bugün bizim ne olduğumuza yol açan süreçleri anlama kanalı olarak tarihe bakmak" olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Benlik |
Söylem |
Arkeoloji |
Soykütük |
İz |
Bir başka deyişle arkeoloji, bugün bizim ne olduğumuza yol açan süreçleri anlama kanalı olarak tarihe bakmaktır.
20.Soru
Genişleyen uluslararası ticareti, finansal alanda yaşanan akışkanlığı ve ulus aşırı şirketlerin ve bankaların yabancı yatırımlarını ifade etmek üzere kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Küreselleşme |
Ekonomik Kriz |
Borsa |
Faiz |
Kredi |
Küreselleşme söylemi özellikle ekonomistler tarafından uzunca bir süredir var olan ulusal ekonomilerin son zamanlarda yerini artan bilgi ve ulaşım teknolojileri vasıtasıyla uluslararası bütünleşmeye bıraktığını vurgulamak amacıyla kullanılmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ