Çalışma Ekonomisi Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi emeği korumasız bırakan unsurlardan biri değildir?
Piyasaların kuralsızlaştırılması |
Emek piyasasına yeni girenler için çok az ‘formel/iyi’ iş bulunması |
Yoğunlaşan küresel rekabet |
Ulusalar arası emek göçü |
Ulus devletlerin emeği kontrol etmeleri |
Ulus devletler emeği kontrol etmekten büyük ölçüde uzaklaşmış ve küreselleşen bir dünyada emek giderek uluslara arası boyut alan yoğun bir rekabetin odağı olmuştur.
2.Soru
I. Firmaların faaliyetlerinin önemli bir boyutu da “kamu malları” üretmeleridir, yani bir bireyin malı paylaşmasının, bir diğerinin aynı şeyi yapmasına engel olmayacakşekilde her çalışanın refahını etkileyecek malların üretilmesidir. II. Bireysel pazarlık gücü görece zayıf nitelikli işgücü sayısının çok olmasıdır. III. İş kaybetme riski, bireysel tepkileri riskli kılar. Kolektif davranış, tam tersine, hem tüm işçilerin desteğiyle hem de işgücü yasaları tarafından korunur. Freeman ve Medoff (FM) yaklaşımına göre, yukarıdakilerden hangisi veya hangileri etkin bir tepki için, bireysel yerine kolektif pazarlığı gerektiren nedenler arasında yer alır?
Yalnızca II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
FM yaklaşıma göre, etkin bir tepki için, bireysel yerine kolektif pazarlık iki nedenle gereklidir: Birincisi firmaların faaliyetlerinin önemli bir boyutu da “kamu malları” üretmeleridir, yani bir bireyin malı paylaşmasının, bir diğerinin aynı şeyi yapmasına engel olmayacak şekilde her çalışanın refahını etkileyecek malların üretilmesidir; yani üretimin toplumsal niteliğidir. FM modeline göre; kolektif hareketin zorunlu oluşunun ikinci nedeni, işçilerin gerçek tercihlerini ortaya koyması, işverenin işten atma tehdidi
karşısında oldukça zordur. İş kaybetme riski, bireysel tepkileri riskli kılar. Kolektif
davranış, tam tersine, hem tüm işçilerin desteğiyle hem de işgücü yasaları tarafından
korunur.
3.Soru
Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
İşe yerleştirme hizmeti, genelde bir kamu hizmeti olarak nitelenip kamu tekeli altında gelişim göstermiştir.
|
Yapısal işsizlikle mücadelede en etkin politikalardan birisi de eğitim programlarıdır. |
İstihdam ve eğitim programları uygulaması ekonominin ihtiyaç duyduğu iş veya meslek dallarında işsizler için ya da halen çalışmakta olanların kendilerini yenileyebilmeleri için kamu ve özel sektör tarafından beceri kazandırma ve geliştirme kursları açarak bu kişileri istihdam imkanı olan sektörlere yöneltir.
|
Eğitim programlarının en iyi örneklerine Danimarka, Norveç ve İsveç gibi İskandinav ülkelerinde rastlanmaktadır.
|
Bilgilendirme ve işe yerleştirme hizmetleri yapısal işsizlikle mücadelede en etkili yoldur. |
Bilgilendirme ve işe yerleştirme hizmetleri yapısal işsizlikle mücadelede en etkin yollardan birisi değildir.
4.Soru
Türkiye’nin 1980 öncesindeki endüstriyel sanayileşme stratejisi en kısa nasıl tanımlanabilir?
İthal ikamesi |
İhracata dayalı |
Serbest ekonomi |
Zorunlu tahkim |
Kısa yoldan zengin olma |
1960’lı yılların başından 1980’e kadar geçen dönemde Türkiye’nin endüstriyel gelişme stratejisi ‘ithal ikamesi’ esasına dayandırılmıştır. Bu dönem boyunca kendi kendine yeterli, büyük ölçüde yoğun sermaye ve ileri teknolojiye dayalı, üretimde önceliğin temel ve ara mallara verildiği hızlı bir sanayileşme benimsenmiştir.
5.Soru
I. Temel insan hakları arasında kabul edilmektedir.
II. Standartlaşmıştır.
III. Maliyeti önceden kestirilebilir.
Yukarıda eğitim ve sağlık hizmetlerinin ortak yanlarına ilişkin yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnızca I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Eğitim hizmeti de sağlık hizmeti de temel insan hakları arasında yer almaktadır ancak sağlık sorunları genelde öngörülemeyen ve kişinin kararından bağımsız
olarak ortaya çıkan sorunlar iken, eğitim kararı ya da okula/üniversiteye gitmek
öyle değildir. Okula gitmenin maliyeti önceden kestirilebilir ve okul masrafları
cari bütçeden, tasarruflardan ya da kamu kaynaklarınca veya gönüllü yardım kuruluşlarınca karşılanabilir. Toplumsal koşullara ve eğitim/sağlık hizmetlerinin yapılanmasına bağlı olarak ortaya çıkan farklılıklardan diğeri ise standartlaşmadır; standart bir tedavi içeren sağlık bakımı büyük ölçüde kişiye göre farklılık arz ederken, eğitim hizmeti göreli olarak daha standartlaşmıştır, tek tipleşme daha belirgindir.
6.Soru
İkame etkisi nedir?
Çalışma süresi sabitken ücret değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir.
|
Ücret oranı ve ücret dışı gelir veri iken bireyin elde edebileceği bütün gelir ve çalışma süresini gösteren eğridir. |
Ücret sabitken gelir değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir.
|
Gelir sabitken ücret değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir.
|
Ücret değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir. |
İkame etkisi: Gelir sabitken ücret değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çağdaş ücret teorilerinden biri değildir?
Marjinal verimlilik teorisi
|
Pazarlık gücü teorisi
|
Artık değer teorisi
|
İçerdekiler – dışardakiler teorisi
|
Örtülü anlaşmalar teorisi |
Çağdaş ücret teorileri şunlardır. Marjinal Verimlilik teorisi, Pazarlık gücü teorisi, Etkin ücret teorileri, İçerdekiler – dışardakiler teorisi ve Örtülü anlaşmalar teorisi
8.Soru
Üniversiteye gitmek, bilgisayar kursuna yazılmak hatta çek-up yaptırmak, röntgen çektirmek gibi bireyin gelecekteki gelirini arttıran harcamalar hangi kapsamda değerlendirilmektedir?
Verim arttırma
|
Kültürel sermaye
|
Beşeri sermaye yatırımı
|
Ekonomik sermaye
|
İstihdam artışı |
Üniversiteye gitmek, bilgisayar kursuna yazılmak hatta çek-up yaptırmak, röntgen çektirmek gibi bireyin gelecekteki gelirini arttıran harcamalar beşeri sermaye yatırımı olarak kabul edilmektedir. Çünkü bu tip harcamalar, bireyin gelecekteki gelirini artırır, daha sağlıklı yaşamasına ve daha yetkin bir biçimde hayatını sürmesine yardımcı olur.
9.Soru
Marx'a göre bir malın değerini belirleyen ve bütün serveti meydana getiren yegane unsur nedir?
Verimlilik |
Hammadde |
Üstyapı
|
Emek |
Sermaye |
Marx'a göre bir malın değerini belirleyen en önemli husus onun üretimi için harcanılan emek miktarıdır. Buna göre bütün serveti meydana getiren yegâne unsur 'emek'tir.
10.Soru
Arrow’un eleme yaklaşımı için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Eğitimle büyüme arasında doğrudan bir ilişki yoktur, eğitim işverenler tarafından doğru işe doğru insanı yerleştirmede bir filtre görevi görür.
|
Çalışanı işyerinde kariyer merdivenlerinde yükseltmenin herhangi bir maliyeti yoktur.
|
İşverenler için işe alma-işten çıkarma ile ilgili maliyetler önemsizdir.
|
İşe alma-işten çıkarma ile ilgili maliyetlerini azaltmak için, çalışanın beşeri sermaye donanımını bir tür eleme aracı olarak kullanmanın anlamı yoktur.
|
İşe alma-işten çıkarma ile ilgili maliyetler sabit maliyetler olarak değerlendirilir. |
“Eleme” yaklaşımı, işverenin işe alma-işten çıkarma ile ilgili maliyetlerini azaltmak için, çalışanın beşerî sermaye donanımını bir tür eleme aracı olarak kullandığını vurgular. Arrow, eğitimle büyüme arasında doğrudan bir ilişki olmadığını, eğitimin işverenler tarafından doğru işe doğru insanı yerleştirmede bir filtre görevi üstlendiğini belirtir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eğitim hizmetinin yapısıyla ilgili bir bilgidir?
Okula gitmenin maliyeti önceden kestirilebilir.
|
Tüm eğitim sorunları çok acildir. |
Eğitim sigortalanabilir.
|
Eğitim çok az öngörülebilir. |
Eğitim sorunları kişinin kararından bağımsız ortaya çıkar. |
Okula gitmenin maliyeti elbette önceden kestirilebilir. Diğer şıklarda verilen bilgilerin aslında tam tersi eğitim hizmetiyle ilgilidir. Eğitim sigortalanamaz çünkü öngörüsü yapılabilir ve kişinin kararlarıyla gerçekleşir ve çok az eğitim sorunu ivedilik arz eder.
12.Soru
Türkiye açısından istihdam politikalarını derinden etkileyen değişiklikler olarak öne çıkan dönem aşağıdakilerden hangisidir?
1980 Askeri Darbesi |
24 Ocak Kararları |
1982 Anayasası |
Özelleştirme politikaları |
Küreselleşmenin ortaya çıkışı |
24 Ocak 1980 kararlarıyla birlikte, o ana kadar izlenen ithal ikamesine dayanan sanayileşme stratejisinden ihracata dayalı sanayileşme modeline geçilmiştir. Ekonomi politikasındaki bu önemli değişim, kuşkusuz istihdam politikalarını da derinden etkilemiştir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi beşerî sermaye modelinin temel varsayımlarından biri değildir?
Ücret, beşerî sermayenin bir fonksiyonudur.
|
Beşerî sermaye yatırımı, verimlilik ve ücret/kazanç düzeyi arasında ters orantılı ve kuvvetli bir ilişki vardır.
|
İşçiler ve işverenler rasyoneldir ve tam rekabetçi işgücü piyasası etkin çalışır.
|
İşçiler, kendi kişisel donanımlarını ve tercihlerini dikkate alarak en yüksek ücretli işleri ararlar. |
Beşerî sermaye yatırımı fiziksel sermaye yatırımı gibidir. |
Temel varsayımlar şu şekilde sıralanabilir:
1. İşçiler ve işverenler rasyoneldir ve tam rekabetçi işgücü piyasası etkin çalışır. İşçiler, kendi kişisel donanımlarını (örneğin, eğitim düzeyi ve iş tecrübesi), kısıtlarını (örneğin, bakıma muhtaç küçük çocuk) ve tercihlerini (örneğin düzgün çalışma ortamı) dikkate alarak en yüksek ücretli işleri ararlar. İşverenler ise işgücü verimliliğini artırarak ve üretim maliyetlerini mümkün olduğunca aşağıya çekerek kârını maksimize etmeye çalışır ancak etkin çalışan piyasa ve rekabetten dolayı, işveren işçiye marjinal ürününe (MP) eşit ücret öder.
2. Ücret beşerî sermayenin bir fonksiyonudur:
W = r. H r = beşerî sermeye yatırımının getirisi, H = beşerî sermaye stoku
3. Beşerî sermaye yatırımı fiziksel sermaye yatırımı gibidir, yani makine ve teçhizata yapılan yatırıma benzer. Birey, eğitim, işyerinde eğitim ya da tıbbi bakım yoluyla beşerî sermaye yatırımı yapabilir; bireyin üretimi bir ölçüde sahip olduğu beşerî sermaye donanımının getirisine bağlıdır. Yani, beşerî sermaye, ilave yatırımın ilave üretim artışına yol açtığı bir üretim aracıdır. Beşerî sermayenin ikamesi mümkündür ancak, toprak, sabit sermaye ya da emek gibi transfer edilemez.
4. Beşerî sermaye yatırımı, verimlilik ve ücret/kazanç düzeyi arasında, doğru orantılı ve kuvvetli bir ilişki vardır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangi kişi Uluslararası çalışma Örgütü ve TUİK’e göre işsiz olarak değerlendirilir?
Çocuklarının eğitim hayatına yardımcı olmak için işten ayrılan ve tüm vaktini onlara veren bir anne |
Teknik lise mezunu olduğu halde komşusunun çiftliğinde çalışan genç bir oğlan |
Eğitim fakültesinden mezun olduktan sonra başvurusunu yapıp atama bekleyen bir genç |
Liseyi bitirdikten sonra çalışmayı tercih etmeyip evde kısmetini bekleyen genç bir kız |
Üniversiteyi bitirdikten sonra geçirdiği felç sonucu hareket kabiliyetini kaybeden bir genç |
Uluslararası çalışma Örgütü ve TUİK, işsizliği tanımlarken birbirlerine yakın ölçütler ortaya koyarlar. Bunlar; kişinin o an çalışmıyor olması, iş arıyor olması, çalışma yeteneğine sahip olması ve kısa zaman içinde işbaşı yapmaya hazır olmasıdır.
15.Soru
Marxist yaklaşıma göre bilgi toplumu hangi gelişmenin sonucudur?
Bilim ve teknolojinin doğal gelişiminin bir sonucudur.
|
Eğitimin sermayeleşmesi sürecinin sonucudur.
|
Bilginin metalaşmasının bir sonucudur.
|
Eğitimin tekelleşmesi sürecinin sonucudur. |
Bilim ve teknolojinin tarihsel gelişiminin sonucudur. |
Marksistler bilgi toplumunu bilim ve teknolojinin “doğal” gelişiminin bir sonucu olarak algılamazlar; eğitimin sermayeleşmesi süreci olarak adlandırırlar. Bilginin metalaşması, eğitimin ticarileşmesinin ön koşuludur ve bu dönüşüm bilginin üretim ve dağıtım öncelikleri ile bu konudaki devletin işlevini de değiştirmektedir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi beşerî sermaye teorisine yöneltilen eleştirel yaklaşımlardan biri değildir?
Eleme yaklaşımı |
Katmanlı işgücü piyasaları yaklaşımı |
Feminist teoriler
|
Radikal-Marksist eleştiriler |
Chicago İktisat Okulu yaklaşımı |
A, B, C ve D seçeneklerindeki yaklaşım/teoriler, beşerî sermaye teorisine yöneltilen eleştirel yaklaşımlardır fakat E seçeneği ise beşerî sermaye yaklaşımının çıkış kaynağıdır.
17.Soru
İşsizlik türleri arasında çözümü en güç işsizlik türü hangisidir?
Konjonktürel işsizlik
|
Mevsimlik işsizlik
|
Gizli işsizlik
|
Yapısal işsizlik |
Açık işsizlik |
İşsizlik türleri arasında çözümü en güç işsizlik türü yapısal işsizliktir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sendikaların ekonomik etkileri ile ilgili yaklaşımlardan biridir?
Kolektif Ses-Kurumsal Tepki Yaklaşımı
|
Emek değer yaklaşımı
|
Kâr odaklı yaklaşım
|
Fayda maliyet yaklaşımı |
Kamu hakkı yaklaşımı |
Sendikaların ekonomik etkileri ile ilgili iki temel yaklaşımdan söz edilebilir: Tekel Yaklaşımı ve Kolektif Ses-Kurumsal Tepki Yaklaşımıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üniversiteye gitmenin dolaylı maliyetlerinden biridir?
Üniversiteye giderek, bir işte çalışarak elde edilecek olan ücret gelirinden vazgeçilmesi
|
Üniversite için yapılan harç giderleri
|
Üniversite için yapılan kitap masrafı
|
Okurken yapılan gıda harcamaları
|
Okurken yapılan barınma giderleri |
Dolaylı maliyet, üniversiteye gitmenin fırsat maliyetidir. B, C, D ve E seçeneklerindeki maliyetler dolaylı değil, direktirler. A seçeneğini şöyle açıklamak mümkündür: Lise mezunu bir kişi üniversiteye gitmek yerine direk çalışmaya ve para kazanmaya başlayabilir: Fakat bu kişinin üniversiteye gitmesi bu gelirden vazgeçmesi anlamına gelir ve bu da dolaylı bir maliyettir.
20.Soru
Klasik ücret teorileri ücretin ne seviyede kalmasını savunur?
Asgari geçim seviyesinin üstünde
|
Asgari geçim seviyesinin altında
|
Marjinal emek verimliliği seviyesinde
|
Enflasyon verileriyle orantılı
|
Asgari geçim düzeyinde |
Klasik ücret teorileri ücretlerin doğal geçinme düzeyi olan asgari ücret seviyesinde kalmasını savunur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ