Çalışma İlişkileri Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bildirim sürelerine uymadan iş ilişkisinin derhal son bulması durumu olan usulsüz bildirimli fesihte, bu duruma neden olan tarafın karşı tarafa ödemek durumunda olduğu ve bildirim sürelerine ilişkin ücret tutarı kadar olan tazminata ne ad verilir?
Kötü niyet tazminatı |
İhbar tazminatı |
Kıdem tazminatı |
Ayrımcılık tazminatı |
İş güvencesi tazminatı |
Bildirim sürelerine uymadan iş ilişkisinin derhal son bulması durumunda usulsüz bildirimli fesihten söz konusudur ve usulsüz bildirimli fesihte bulunan taraf karşı tarafa bildirim sürelerine ilişkin ücret tutarı kadar olan ihbar tazminatını ödemek zorundadır.
2.Soru
Sendikayı en üst düzeyde temsil eden, sendikanın tüm faaliyetlerini tüzük çerçevesinde sürdüren ve koordine eden, sendikanın mali işlerinin organize eden temel icra organı aşağıdakilerden hangisidir?
Denetleme Kurulu |
İcra Kurulu |
Genel Kurul |
Yönetim Kurulu |
Disiplin Kurulu |
Yönetim kurulu, sendika veya konfederasyonu yönetmek, gelir ve gider işlemlerini yürütmek, gelecek döneme ait bütçeyi hazırlamak ve genel kurula sunmak ve genel kurulun vereceği diğer görevlerini yerine getirmek ile sorumludur
3.Soru
Kelime anlamı ile bir malın veya faktörün alıcılarının ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleri ile ilişki kurmalarını sağlayan her imkâna ne ad verilir?
Piyasa |
Sermaye piyasası |
Emek piyasası |
Ürün piyasaları |
Üretim |
Piyasa (pazar) kelime anlamı ile bir malın veya faktörün alıcılarının ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleri ile ilişki kurmalarını sağlayan her imkândır. Semt pazarları alıcı ve satıcıyı karşı karşıya getirmesi bakımından piyasaya bir örnek olarak verilebilir. Benzeri şekilde hububat borsaları da hububat satıcıları ile alıcılarını karşı karşıya getirerek piyasa işlevini görürler.
4.Soru
I. Hak ve menfaat uyuşmazlığı hallerinde greve gidilebilir.
II. Grevin kanuni grev olabilmesi için greve, işçilerin ekonomik ve sosyal durumlarıyla çalışma koşullarını korumak ve düzeltmek amacıyla gidilmiş olmalıdır.
III. Lokavtın kanuni lokavt olabilmesi için işçi sendikası grev kararı almış olmalıdır.
IV. Lokavta katılmak istemeyen işçiler lokavt süresince çalışabilirler.
Yukarıda grev ve lokavta ilişkin verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I ve III |
I ve IV |
II ve III |
I, II ve III |
II, III ve IV |
- Greve toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması nedeniyle yani menfaat uyuşmazlığı halinde gidilmiş olmalıdır. 6356 sayılı Kanun hak uyuşmazlıklarının çözümünde grev yolunu tümüyle kapatmıştır. Bu tür uyuşmazlıkların çözümünde iş mahkemeleri yetkili kılınmıştır.
- Greve, işçilerin ekonomik ve sosyal durumlarıyla çalışma koşullarını korumak ve düzeltmek amacıyla gidilmiş olmalıdır.
- Bir lokavtın kanuni lokavt olabilmesi için Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında menfaat uyuşmazlığı çıkmalı ve işçi sendikası grev kararı almış olmalıdır.
- Lokavtın iki unsuru vardır. Birincisi, işçilerin faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda topluca işten uzaklaştırılmaları, ikincisi ise lokavtın işveren veya işveren vekilinin ya da işveren kuruluşunun kararı ile gerçekleşmesidir.
Görüldüğü üzere I ve IV numaralı maddelerde verilen bilgiler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap II ve III numaralı maddeleri içeren C seçeneğidir.
5.Soru
İşçi sendikasının kurulabilmesi için en az kaç işçinin bir araya gelmesi gerekir?
11 |
10 |
9 |
8 |
7 |
İşçi sendikası, en az yedi işçinin bir araya gelmesi ile kurulabilmektedir.
6.Soru
Kıdem tazminatının zamanaşımı süresi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yer almaktadır?
10 yıl |
5 yıl |
1 yıl |
6 ay |
30 işgünü |
Kıdem tazminatı, İş Kanunu’nda düzenlenen diğer tazminatlarda olduğu gibi, 10 yıllık bir zamanaşımına tâbidir.
7.Soru
İşci ve işverenlere tanınan çalışma koşullarını serbestçe belirleme yetkisine ne ad verilmektedir?
Toplu iş sözleşmesi bağımsızlığı |
Toplu iş sözleşmesi normatifliği |
Toplu iş sözleşmesi serbestliği |
Toplu iş sözleşmesi özerkliği |
Toplu iş sözleşmesi bütünlüğü |
Toplu sözleşme özerkliğini en genel anlamıyla, tarafların kendi kendini yönetmesi ve kendi kurallarını kendilerinin oluşturması şeklinde tanımlamak mümkündür. Toplu sözleşme özerkliğinin serbest piyasa ekonomisinin uygulandığı, demokratik batı toplumlarının bir ürünü olduğunun vurgulanması gerekmektedir.
8.Soru
2 yıldır bir işverenin yanında belirsiz süreli ve sürekli sözleşme ile çalışan işçi, iş sözleşmesini feshetmek istediğinde işçinin iş sözleşmesi, fesih bildirimini işverene yapmasından başlayarak ne kadar süre sonra sona erer?
2 hafta |
4 hafta |
6 hafta |
8 hafta |
10 hafta |
İş sözleşmesi;
• Altı aydan az sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra;
• Altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra;
• Bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra;
• Üç yıldan fazla sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra sona erer (İş K. md. 17/f.2).
Soruda iş sözleşmesinin süresinin iki yıl olduğu ifade edildiğinden doğru cevap C seçeneğidir.
9.Soru
Gre oylamasına itiraz ne kadar sürede yapılmalıdır?
3 gün |
5 gün |
10 gün |
15 gün |
30 gün |
Grev oylamasına itiraz edilebilir. Bu durumda itirazlar oylama gününden başlayarak üç işgünü içinde iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemeye yapılır. İtiraz mahkemece üç işgünü içersinde kesin olarak karara bağlanır, temyiz edilemez
10.Soru
I. Ölüm
II. Tarafların anlaşması
III. İşçinin ardı ardına iki iş günü gelmemesi
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri iş sözleşmesinin fesih dışında sona erme nedenleri arasında yer almaktadır?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Yalnızca III |
I, II ve III |
İş sözleşmesi bazı durumlarda fesih dışında nedenlerle sona erebilmektedir. İş sözleşmesinin geçersizliği, işçinin ölümü, işverenin ölümü, tarafların anlaşması ve belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin dolması bu nedenler arasındadır.
11.Soru
I. İşçinin işvereni hakkında şikâyette bulunması. II. İşçinin performansının düşük olması. III. İşçinin işvereni aleyhine dava açması veya şahitlik yapması. Yukarıda verilen hallerden hangisi veya hangileri iş güvencesi kapsamı dışında kalan işçiye karşı bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı (kötü niyetli feshe) durumlara örnek olarak verilebilir?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca II |
Bildirimli fesihte bulunan işveren, şayet iş sözleşmesi sona erdirilen işçi iş güvenliği kapsamında değilse her ne kadar geçerli bir sebep gösterme zorunluluğu olmasa da iş sözleşmesinin gerçekten dayandığı sebebin dürüstlük kurallarına aykırı olmaması gerekir. Dürüstlük kurallarına aykırı davranan işveren fesih hakkını kötüye kullanmış sayılır. Bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı hallerde, işveren işçiye bildirim sürelerine ilişkin ücretin üç katı tutarı kadar tazminat ödemek zorundadır. Bu tazminata kötü niyet tazminatı denir. Hangi hallerin kötü niyetli sayılacağı İş Kanununda belirtilmemiştir. Ancak, kanunun gerekçesinde kötü niyetli feshe örnek olarak, “İşçinin işvereni hakkında şikâyette bulunması”, “aleyhine dava açması” veya “şahitlik yapması” gösterilmiştir. Bununla beraber “genel olarak iş sözleşmelerini fesih hakkının kötüye kullanıldığını gösteren “diğer durumlar”da da kötü niyet tazminatı talep edilecektir.
12.Soru
- İşçi sendikası üyesinin bir yılı geçmemek üzere işsiz kalması
- İşçinin iş kolunun değişmesi
- Tüzel kişilerin feshi veya infisahı
- İşçi kuruluşu ve şubelerinin organlarında görev almak
- Üyenin herhangi bir askeri görev nedeniyle silah
altına alınması
altına alınması
Yukarıdaki durumlardan hangilerinde ilgilinin sendika üyeliği son bulacaktır?
I ve II |
II ve III |
II ve IV |
III ve IV |
IV ve V |
- İşçi sendikası üyesinin bir yılı geçmemek üzere işsiz kalması: Üyelik satüsü değişmez
- İşçinin iş kolunun değişmesi: Üyelik son bulur
- Tüzel kişilerin feshi veya infisahı: Üyelik son bulur
- İşçi kuruluşu ve şubelerinin organlarında görev almak: Üyelik statüsü değişmez
- Üyenin herhangi bir askeri görev nedeniyle silah altına alınması: Üyelik askıda kalır
13.Soru
Belirli bir meslek yahu iş kolunda birden fazla sendika kurulabilmesi aşağıdaki ilkelerden hangisi ile ilişkilidir?
İş kolu sendikacılığı |
Meslek sendikacılığı |
Sendika çokluğu |
Bölge sendikacılığı |
Negatif sendika özgürlüğü |
Ne meslek sendikacılığı, ne de işkolu sendikacılığı modeli alanında sadece tek bir sendikanın kurulması şartı bulunmamaktadır ki buna sendika çokluğu ilkesi denilmektedir. Pozitif sendika özgürlüğünün doğal bir sonucu olarak, birden fazla sendikanın kurulup faaliyet göstermesi konusunda bir engel bulunmamaktadır.
14.Soru
Sendika üyeliğinden çekilmek, üyeliğin askı hali ve son bulması ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Her üye, e-Devlet kapısı üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle üyelikten çekilebilir. |
Çekilme kararı, sendikaya bildirim tarihinden itibaren on beş gün sonra geçerlilik kazanmaktadır. |
İşçinin Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan yaşlılık, malullük aylığı ya da toptan ödeme alarak işten ayrılması hallerinde sendika üyeliği son bulur. |
Herhangi bir askeri görev nedeniyle silah altına alınan üyenin üyelik ilişkisi bu süre içinde askıda kalmaktadır. |
Üyeliğin beraberinde getirmiş olduğu borçlarını yerine getirmeyen, mevzuat, tüzüklerde belirlenen koşullara uymayan ve üyelik koşullarını kaybeden kişilerin de üyeliklerine son verilir. |
Her üye, e-Devlet kapısı üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle üyelikten çekilebilir. Çekilme kararı, sendikaya bildirim tarihinden itibaren bir ay sonra geçerlilik kazanmaktadır.
15.Soru
Doğrudan doğruya bir amacın elde edilmesine yönelik olmaksızın, işçilerin görüşlerini, isteklerini daha etkin bir şekilde ortaya koymalarına yarayan, süresi belirli bir grev türü aşağıdakilerden hangisidir?
Gösteri grevi |
Vahşi grev |
Uyarı grevi |
Dayanışma grevi |
Dönen grev |
Doğrudan doğruya bir amacın elde edilmesine yönelik olmaksızın, işçilerin görüşlerini, isteklerini daha etkin bir şekilde ortaya koymalarına yarayan, süresi belirli bir grev türüdür. Gösteri grevinde, doğrudan doğruya bir mücadele amacı yoktur. Burada, işçilerin kendisiyle sadece görüşlerini özel bir etkinlikle açıkladıkları süreli bir grev söz konusudur ve sadece gösteri yapılıp, işveren doğrudan belirli bir davranışa zorlanmaz. Gösteri grevinde, çoğu zaman, siyasi bir olay veya işverenin herhangi bir tutumuna karşı protesto vardır.
16.Soru
Sendika özgürlüğü kavramını daha somut bir biçimde tanımlamış ve kabul etmiş olduğu sözleşme ve tavsiye kararları ayrı bir öneme sahip olan uluslararası örgüt aşağıdakilerden hangisidir?
Birleşmiş Milletler |
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı |
Uluslararası Çalışma Örgütü |
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu |
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı |
Özelikle 1919 yılında kurulmuş olan ve 1932 yılından itibaren Türkiye Cumhuriyetinin Milletler Cemiyetine üye olması ile birlikte doğrudan
üyesi olduğu ILO’nun (Uluslararası Çalışma Örgütü), sendika özgürlüğü ile ilgili olarak kabul etmiş olduğu sözleşme ve tavsiye kararları ayrı bir öneme sahiptir. Çünkü bu belgelerde sendika özgürlüğü kavramını daha somut bir biçimde tanımlamış durumdadır. Doğru yanıt C'dir.
17.Soru
Yarı vasıflı, meslek lisesi mezunu ve ara eleman olarak çalışanlar grup.................yakalılar olarak nitelendirilmektedir.
Yukarıdaki tanıma en uygun kelime aşağıdakilerden hangisidir?
Gri |
Pembe |
Beyaz |
Altın |
Yeşil |
İşgücünün geleneksel olarak mavi yakalı-beyaz yakalı ayrımı günümüzde çalışma yaşamında ve işgücü profilindeki değişikliklere bağlı olarak farklılaşmıştır. Eğitimli ve nitelikli daha çok ileri teknoloji kullanılan işlerde çalışanlar ‘altın yakalılar’ kadınların işgücüne katılımının artmasıyla beraber kadın çalışanlar ‘pembe yakalılar’, çevreyi korumaya yönelik işlerde çalışanlar ‘ye- şil yakalılar’ ve yarı vasıflı, meslek lisesi mezunu ve ara eleman olarak çalışanlar ise ‘gri yakalılar’ olarak nitelendirilmektedir.
18.Soru
Ekonomik ve Sosyal Konsey’de temsil edilen işçi ve işveren
konfederasyonlarına üye işçi ve işveren sendikaları arasında işkolu düzeyinde yapılan sözleşmeye ne ad verilir?
toplu pazarlık |
işyeri toplu iş sözleşmesi |
işletme toplu iş sözleşmesi |
grup toplu iş sözleşmesi |
çerçeve sözleşme |
Çerçeve sözleşme; Ekonomik ve Sosyal Konsey’de temsil edilen işçi ve işveren konfederasyonlarına üye işçi ve işveren sendikaları arasında işkolu düzeyinde yapılan sözleşmedir. Doğru cevap E seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi grev yapılamayacak iş yerlerinden biri değildir?
Cenaze işlerinde, mezarlıklarda |
Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde |
Hastanelerde |
İtfaiye ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde |
Beyaz eşya fabrikaları |
Kanunun 62. maddesinde aşağıda belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüştür:
1. Can ve mal kurtarma işlerinde,
2. Cenaze işlerinde ve mezarlıklarda,
3. Şehir şebeke suyu, elektrik, doğal gaz, petrol üretimi, tasfiyesi ve dağıtımı ile nafta
veya doğal gazdan başlayan petrokimya işlerinde,
4. Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde,
5. Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye ve
şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde,
6. Hastanelerde.
Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı hallerde, işveren işçiye bildirim sürelerine ilişkin ücretin
kaç katı tutarı kadar kötü niyet tazminatı ödemek zorundadır?
2 |
3 |
4 |
5 |
10 |
Bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı hallerde, işveren işçiye bildirim sürelerine ilişkin ücretin üç katı tutarı kadar kötü niyet tazminatı ödemek zorundadır
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ