Çalışma İlişkileri Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İş Kanunu'na göre işveren bildirimli fesih durumunda işcisine günde en az kaç saat iş arama izni vermek zorundadır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Yukarıda sayılan hükümler çerçevesinde işveren bildirimli fesih hakkını kullanırken, bazı koşullara bağlı olarak ya geçerli bir sebebe dayandıracaktır ya da geçerli bir sebep aramaksızın kullanabilecektir. Dolayısıyla işverenin bildirimli fesih hakkını kullanırken, sadece usule uygun bir irade açıklamasında bulunması yetmemekte, aynı zamanda şartları oluşmuş ise feshin sebebini de kanuna uygun olarak ortaya koyması gerekmektedir. Daha açık bir ifade ile, işveren bildirimli fesih hakkını kullanırken, işçinin iş güvencesi hükümlerine tabi olup olmadığı durumuna bağlı olarak fesih usulünü işletecektir.
2.Soru
Bozma sözleşmesi nedir?
İşçinin ölümü ile ortaya çıkan durum |
İşverenin ölümü ile ortaya çıkan durum |
Belirli süreli sözleşmenin sona ermesi |
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshi |
Tarafların anlaşarak sözleşmeyi sona erdirmesi |
Tarafların anlaşmak suretiyle sözleşmeyi sona erdirmesi bir “bozma sözleşmesi” dir. Uygulamada bu bozma veya sona erdirme sözleşmesine “ikale” denilmektedir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
En az kaç işçi ya da işveren bir araya gelerek sendika kurabilirler?
2 |
3 |
5 |
7 |
10 |
Türkiye’de yürürlükte olan mevzuat hükümleri uyarınca sendika “İşçilerin veya işverenlerin çalışma ilişkilerinde, ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek için en az yedi işçi veya işverenin bir araya gelerek işkolunda faaliyete bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar” (md. 2/ğ) olarak tanımlanmıştır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
4.Soru
Daha çok belirli bir bölgede veya ilde farklı işkollarındaki sendikaların bir araya gelmesiyle kuruluşu gerçekleştirilen bir üst örgüt modeline ne denir?
Konfederasyon |
Federasyon |
Birlik |
Pozitif sendika özgürlüğü |
Sendika çokluğu ilkesi |
Birlik, daha çok belirli bir bölgede veya ilde farklı işkollarındaki sendikaların bir araya gelmesiyle kuruluşu gerçekleştirilen bir üst örgüt modelidir.
5.Soru
Türk Hukukunda grev hakkı ilk kez hangi anayasada yer almıştır?
1961 |
1924 |
1982 |
2003 |
1921 |
Türk Hukukunda grev hakkı ilk kez 1961 anayasasında yer almıştır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hagisi bildirimli fesihte uyulması gereken fesih bildirim sürelerinden biri değildir?
6 aydan az sonra 2 hafta sonra fesih bildirim süresi |
10 yıl geçtikten sonra 12 hafta sonra fesih bildirim süresi |
6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş olan sözleşmelerde 4 hafta sonra fesih bildirim süresi |
1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olan sözleşmelerde 6 hafta sonra fesih bildirim süresi |
3 yıldan fazla süren sözleşmelerde 8 hafta sonra fesih bildirim süresi |
Bildirimli fesih, kural olarak belirsiz süreli sürekli iş sözleşmelerinin feshinde sözkonusu olabilmektedir. İstisnaen belirli süresi on yıldan fazla olan belirli süreli iş sözleşmelerinde de taraflardan her biri on yıl geçtikten sonra 6 aylık fesih bildirimine uymak suretiyle fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilir. Altı aydan az sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra; Altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra; Bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra; Üç yıldan fazla sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra sona erer
7.Soru
Seçeneklerden hangisi işçinin bildirimsiz fesih hakları kapsamında değerlendirilemez?
Sağlık sorunları sebebiyle yaşam tehlikesi |
Ahlak veya iyi niyet kurallarına uymayan haller |
Zorlayıcı nitelikteki nedenler |
Göz altına alınma neticesinde işe devamsızlık |
İşverenin iş koşullarında olmayan niteliklerin bulunduğunu beyan etmesi |
Gözaltında bulunma sebebiyle devamsızlık durumu işverenin fesih hakları arasındadır.
8.Soru
Türkye'de ilk sendikalar kanunu olan 5018 sayılı İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun ne zaman kabul edilmiştir?
1974 |
1947 |
1961 |
2012 |
1936 |
1947
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş sözleşmesinin feshinde geçerli bir sebep olabilir?
Hastalık veya kaza durumunda İş Kanununda düzenlenen bekleme süresinde işe devamsızlık |
İşyeri sendika temsilciliği yapmak |
Doğumdan önce ve sonra kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek, |
İşverene zarar vermek ya da zararın tekrarı tedirginliğini yaratmak |
Mevzuattan veya sözleşmeden doğan hakları takip için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak |
Kanunda belirtilen koşulların gerçekleşmesi halinde, işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yetersizliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. İşverene zarar vermek ya da zararın tekrarı tedirginliğini
yaratmak işçinin davranışlarından kaynaklanan sebepler arasındadır. Ancak, İş Kanunu’nun 18. maddesi, hangi sebeplerin geçerli neden olarak kabul edilmeyeceği belirtilmiştir. Bu sebepler şunlardır:
• Sendikal faaliyetlerde bulunmak veya sendikal faaliyetlere katılmak,
• İşyeri sendika temsilciliği yapmak,
• Mevzuattan veya sözleşmeden doğan hakları takip için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak,
• Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler,
• Doğumdan önce ve sonra kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek,
• Hastalık veya kaza durumunda md. 25/I’de düzenlenen bekleme süresinde işe devamsızlık.
Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.
10.Soru
Yetki belgesinin alındığı tarihten itibaren kaç gün içerisinde taraflardan biri karşı tarafı toplu görüşmeye çağırarak toplu görüşmeye başlayabilir?
1 hafta |
10 gün |
15 gün |
20 gün |
1 ay |
Yetki belgesinin alındığı tarihten itibaren onbeş gün içinde taraflardan biri karşı tarafı toplu görüşmeye çağırarak toplu görüşmeye başlayabilir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşantısından kaynaklanan iş sözleşmesi feshi aşağıdakilerden hangisidir?
İşverenin sağlık nedenlerinden dolayı bildirimsiz fesih hakkı |
İşverenin zorlayıcı nedenlerden dolayı bildirimsiz fesih hakkı |
İşçinin sağlık nedenlerinden dolayı bildirimsiz fesih hakkı |
İşverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan nedenlerinden dolayı bildirimsiz fesih hakkı |
İşçinin zorlayıcı nedenlerinden dolayı bildirimsiz fesih hakkı |
İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşantısından kaynaklı doğacak olan hastalığı veya sakatlığa uğraması durumundan işverene sağlık nedenlerinden dolayı bildirimsiz fesih hakkı doğmaktadır. Cevap A'dır.
12.Soru
Çevre Sözleşmesi ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?
Çerçeve sözleşme, yalnızca Ekonomik ve Sosyal Konsey’de yer alan işçi |
Çerçeve sözleşme, işkolu düzeyinde yapılan bir sözleşmedir. |
Çerçeve sözleşme 6356 sayılı Kanun kapsamında düzenlenmiştir. |
Kanun koyucu toplu sözleşme özerkliğine aykırı bir şekilde çerçeve sözleşmelerin içeriğini de dar bir çerçevede belirleyerek sınırlandırmıştır |
Tüm işçi ve işveren sendikalarının çerçeve sözleşme imzalayabilmesi mümkündür. |
Tüm işçi ve işveren sendikalarının çerçeve sözleşme imzalayabilmesi mümkündür.
13.Soru
İş sözleşmesinin fesih dışındaki sebeplerle sona ermesi konusu açısından seçeneklerden hangisi sözleşmenin sona ermesine neden olmaz?
İş sözleşmesinin kesin geçersizliği |
İş sözleşmesinin iptali |
İşverenin ölümü |
Tarafların anlaşması |
İş sözleşmesinin süresinin dolması |
İşverenin ölümü halinde iş sözleşmesi kural olarak sona ermez ve iş sözleşmesinden doğan hak ve borçlar mirasçılarına geçer. Bu durumda işyerinin tamamının veya bir bölümünün devri ile gerçekleşen iş ilişkisinin devrine ilişkin hükümler kıyas yoluyla uygulanır (TBK md. 441/f. 1).
14.Soru
Emek faktörünün üretim sürecinde bir girdi olarak kullanılmasına ne ad verilir?
Maliyet |
İstihdam |
Takas |
Üretim |
Tüketim |
İstihdam kavramı geniş anlamda üretim faktörlerinin üretim sürecinde kullanılmasını ifade eder. Dar anlamda ise istihdam emek faktörünün üretim sürecinde bir girdi olarak kullanılmasıdır. İstihdam denildiğinde genellikle anlaşılan bu dar tanımdır (Gündoğan, 2003, 7). Kavramın simgesi olarak kullanılan “E” harfi ise kelimenin İngilizce karşılığı olan “employed”’ ın ilk harfidir. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle, Türk çalışma hayatında yeni bir döneme girilmiştir. Bu Kanunlar hangi yıl yürürlüğe girmiştir?
1961 |
1962 |
1963 |
1964 |
1965 |
1961 Anayasası’nın kabul edilmesinin ardından 1963 yılında 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle, Türk çalışma hayatında yeni bir döneme girilmiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.
16.Soru
Bildirim sürelerine ilişkin ücreti 300 TL olan bir işciye işveren kaç lira kötü niyet tazminatı ödemek zorundadır?
300 |
450 |
600 |
900 |
1200 |
Bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı hallerde, işveren işçiye bildirim sürelerine ilişkin ücretin üç katı tutarı kadar kötü niyet tazminatı ödemek zorundadır.
17.Soru
Japonya’da toplu iş sözleşmelerinin süresi, aksine bir hüküm yok ise, genellikle kaç yıldır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Japonya’da toplu iş sözleşmelerinin süresi, aksine bir hüküm yok ise, genellikle üç yıldır, ancak ücretler her yıl Shunto ile tespit edilmektedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangileri uzlaştırmaya yönelik doğru tanımlamalardır?
- Uzlaştırmayı yürüten bir kişi olabilir.
- Uzlaştırmayı yürüten mutlaka bir kurul olmalıdır.
- Uzlaştırmayı yürüten bir kişi olabileceği gibi bir kurul da olabilir.
- Uzlaştırmayı yürüten üç kişiden oluşmalıdır.
Yalnız 1 |
Yalnız 4 |
1 ve 4 |
1 ve 3 |
Yalnız 2 |
Uzlaşma kişi veya kurul tarafından yürütülebilir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sendikaların üyelerini temsil ettikleri çeşitli kurul, komisyon gibi organizasyonlardan biri değildir?
Yüksek Hakem Kurulu |
Asgari Ücret Tespit Komisyonu |
Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulu |
Türkiye İş Kurumu Genel Kurulu |
Hakimler ve Savcılar Kurulu |
kuruluşların temsil faaliyetleri sadece, hukuksal boyutu ile sınırlı değildir. Onun ötesinde, sendikalar çalışma yaşamı ile ilgili oluşturulan çeşitli kurul, komisyon vb. organizasyonlarda da üyelerini çıkarlarını korumak ve geliştirmek için temsil ederler. Bunlar arasında, Yüksek Hakem Kurulu, asgari ücretin belirlendiği Asgari Ücret Tespit Komisyonu, sosyal güvenlik alanında politikaların belirlendiği Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulu ve özellikle istihdam boyutunda değerlendirmelerin yapıldığı Türkiye İş Kurumu Genel Kurulu yer almaktadır. Doğru yanıt E'dir.
20.Soru
Toplu iş sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Toplu iş sözleşmesinden dayanışıma aidatı ödemek suretiyle yararlanabilmek için işçi sendikasının onayı gereklidir |
Toplu iş sözleşmesi süresinden önce sona erdirilebilir |
Toplu iş sözleşmesinden dayanışma aidatı ödemek suretiyle işçiler yararlanabilir |
Toplu iş sözleşmesinden istisnasız tüm işçiler yararlanır |
Toplu iş sözleşmesinden kapsam dışı personel de yararlanabilir |
Taraf sendikaya üye olmayan işçiler üç farklı şekilde toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmektedir: • Dayanışma aidatı ödeyerek • Taraf sendikanın yazılı muvafakati ile • Teşmil yolu ile
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ