Çoklu Engellilerin Bakım ve Rehabilitasyonu Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Çoklu yetersizliğe sahip bir bireye bardaktan sıvı içme becerisi öğretilirken, aşağıda verilenlerden hangisine başvurmak yanlış bir tercih olacaktır?
Kolayca devrilmeyecek bardaklar kullanmak, |
Yumuşak plastikten üretilmiş bardakları tercih etmek, |
Emzikli bardak ve kaplardan yardım alarak başlamak, |
Kulplu bardaklar tercih etmek, |
Kullanılacak kabı öğrencinin sıvı ihtiyacını giderecek kadar sıvı ile doldurmak, |
Emzikli bardak/kapların kesinlikle kullanılmaması gerekmektedir. Bu tür kaplar, sıvı içmede normal olmayan bir emme davranışının oluşmasına yol açtığından ileride normal bardaktan sıvı içmeyi öğrenmeyi zorlaştırmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gömülü öğretim oturumlarının planlanması ve
uygulanması için önerilen aşamalardan biri değildir?
Öğretimsel hedefin belirlenmesi ve bu hedef için ölçüte karar verilmesi |
Öğretimsel etkileşimlerin planlanması |
Açık yönergelerin çocuğun tepkisini ve geri |
Öğretim sürecinde çocuğa sunulan fırsatların kaydedilmesi |
Belirli aralıklarla hedeflenen beceriye ilişkin değerlendirme yapılması |
Gömülü öğretim oturumlarının planlanması ve uygulanması için önerilen yedi aşama bulunmaktadır (Sandall ve Schwartz, 2008).
(i) Öğretimsel hedefin belirlenmesi ve bu hedef için ölçüte karar verilmesi
(ii) Çocuğun var olan performans düzeyinin belirlenmesi amacıyla başlama düzeyi verisi toplanması
(iii) Öğretim oturumlarının uygun bir şekilde içine gömülebileceği etkinlik, sınıf rutini veya öğrenme köşelerinin belirlenmesi
(iv) Öğretimsel etkileşimlerin planlanması
(v) Açık yönergeler, çocuğun tepkisini ve geri bildirimi içerecek şekilde öğretimin planlandığı gibi uygulanması
(vi) Öğretim sürecinde çocuğa sunulan fırsatların kaydedilmesi
(vii) Belirli aralıklarla hedeflenen be
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi müziğin alt bileşenlerinden değildir?
Ses |
Zaman bileşeni |
Doku |
Yapı |
Nota |
Nota, müziğin alt bileşenlerinden değildir. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Yanlışsız öğretim yöntemleri düşünüldüğünde "resim, fotoğraf, çizim, nesne" kavramları hangi ipucu sınıfa girer?
Görsel ipucu |
Sözel ipucu |
Model ipucu |
Fiziksel ipucu |
Mimik ipucu |
Yanlışsız Öğretim İpuçları
Jest/Mimik İpucu: El, kol, yüz hareketleri
Sözel İpucu: Sözcük yada yönerge
Görsel İpucu: Resim, fotoğraf, çizim, nesne
Model İpucu: Yetişkin/akranın model olması
Fiziksel İpucu: Bireyin fiziksel yönlendirilmesi
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bireyin güdülenme düzeyini artırmak için yapılabileceklerden biri değildir?
Öğretim yöntemi değerlendirilir. |
Akranlarının bireyi desteklemesine izin verilir. |
|
Bireyin gereksinimine göre amaç belirlenir. |
Bireye hedef beceriyi gerçekleştirme aşamasında seçim fırsatları sunulur. |
Bireyin güdülenme düzeyini artırmak için yapılabilecekler şunlardır:
• Bireye hedef beceriyi gerçekleştirme aşamasında seçim fırsatları sunulur (tercih ettiği araçgereçlerle çalışma vb.)
• Akranlarının bireyi desteklemesine izin verilir.
• Öğretim yöntemi değerlendirilir (Birey seçilen yöntemle çalışmaktan hoşnut mu? yöntem aşırı derecede müdahaleci mi, yöntem bireyi sevdiği etkinlikleri yapmaktan uzaklaştırıyor mu? vb. sorular sorulur ve cevaplanır).
• Öğretilen becerinin zorluk düzeyi değerlendirilir (Seçilen beceri çok mu zor, öğrenci, bu beceriyi gerçekleştirirken karşılaşacağı zorluklara ve öğretmen kontrolünün azalmasına hazır mı? vb. sorular sorulur ve cevaplanır). Doğru cevap " D" dir.
6.Soru
Bireyin hedef uyaran sunulduğunda hedef davranışı sergilemesi olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Hedef uyaran |
Uyaran kontrolü |
Hedef davranış |
İpucu |
Süre |
Uyaran kontrolü, bireyin hedef uyaran sunulduğunda hedef davranışı sergilemesi olarak tanımlanabilir.
7.Soru
Öğretim süreci sıfır saniyeli denemeler ve sabit bekleme süreli denemeler olmak üzere iki aşamadan oluşan öğretim yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Eşzamanlı ipucuyla öğretim |
Artan bekleme süreli öğretim |
Sabit bekleme süreli öğretim |
İpucunun giderek artırılmasıya öğretim |
İpucunun giderek azaltılmasıyla öğretim |
Sabit bekleme süreli öğretim yönteminin iki temel aşaması bulunmaktadır. Bunlardan ilki sıfır saniye bekleme süreli dene eler, ikincisi ise sabit bekleme süreli denemelerdir. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.
8.Soru
"Bir müzik terapisti, dinlenen müziğin ritminde çocuğun sırtına, omzuna, bacağına ritmik olarak dokunmak yoluyla bireyle terapist arasında güven ortamı sağlamaya çalışmaktadır." Bu terapist aşağıda verilen etkinlik türlerinden hangisini kullanmaktadır?
Hareket etkinliği |
Duyusal uyarım etkinliği |
Olumlayıcı dinleme etkinliği |
Vokal etkinliği |
Yeniden üretim etkinliği |
Duyusal uyarım etkinlikleri: Duyusal uyarım, müziğin, yetersizliği olan bireyde bir uyarılma, heyecanlandırma ve harekete geçme dürtüsü yaratmak amacıyla kullanılmasını ifade eder. Tüm çalışmaların odak noktası bireyin kendisine yönelik farkındalığını besleyecek ve eyleme geçmesine sebep olacak herhangi bir tepki yaratmaktır. Örnek olarak, dinlenen müziğin ritminde çocuğun sırtına, omzuna, bacağına ritmik olarak dokunmak yoluyla bireyle terapist arasında güven ortamı sağlamak, verilebilir.
9.Soru
Bireyde belirli bir tepkiye yol açan uyaran olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Ayırt edici uyaran |
İpucu |
Davranış sonrası uyaran |
Şekil verme |
Pekiştirme |
Ayırd edici uyaran bireyde belirli bir tepkiye yol açan uyaran olarak tanımlanmaktadır. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "bağımsız yaşam becerilerinin" ilk basamağıdır?
Akademik beceriler |
Sosyal beceriler |
Özbakım becerileri |
Spor becerileri |
İletişim becerileri |
Bağımsız yaşam becerilerinin ilk basamağını özbakım becerileri oluşturmaktadır. Yeme, içme,
giyinme, soyunma ve tuvalet becerileri yaşamın ilk yıllarında edinilen ve tüm yaşam boyunca kullanılan özbakım becerileridir. Cevap: C şıkkıdır.
11.Soru
Artan yaşam süresi beraberinde morbidite adı verilen kronik (süreğen) sağlık sorunlarının ortaya çıkma olasılığını artırmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu kronik sağlık sorunlarından birisi değildir?
İşitme ve görme kaybı |
Obezite |
Kızamık |
Dejeneratif eklem hastalıkları |
Diyabet |
Artan yaşam süresi beraberinde morbidite adı verilen kronik (süreğen) sağlık sorunlarının ortaya çıkma olasılığını artırmaktadır (örneğin; işitme ve görme kaybı yaşayan bireyler ve bu bireylerin diyabet ve dejeneratif eklem hastalıkları gibi diğer kronik sağlık sorunlarının olması). Doğru cevap C'dir.
12.Soru
"Çoklu yetersizliğe sahip olan 'A' kod adlı birey her sabah kalktığında; dişlerini fırçalar; ellerini ve yüzünü yıkar; deodorant kullanır; mevsime uygun kıyafetler seçer; ayakkabılarını boyayarak giyer ve dışarı çıkar." Yukarıda bahsi geçen bireyin sergilediği davranışlardan hangisi, çoklu engelli bireylerin bir gün içerisinde gerçekleştirmeleri beklenen giyinme ve kişisel temizlik becerilerden birisi değildir?
Dişlerini fırçalaması, |
Ellerini ve yüzünü yıkaması, |
Deodorant Kullanması, |
Kıyafetlerini seçmesi, |
Ayakkabılarını boyaması, |
Çoklu engelli bireylerin bir gün içerisinde gerçekleştirmeleri beklenen giyinme ve kişisel temizlik becerileri;
• Diş fırçalama,
• Saç düzeltme ve tarama,
• El ve yüz yıkama,
• Duş alma veya banyo yapma,
• Deodorant kullanma,
• Giyinme,
• Soyunma ve
• Mevsime uygun giysiler seçme
13.Soru
Öğrenci ve yetişkin arasındaki etkileşime odaklanılır. Burada etkileşim öğrenci tarafından başlatılır ve öğrencinin ilgilendiği nesne ve olay belirlenerek bu nesne ve olay ile ilgili konuşulur, öğrencinin bir tepki vermesi sağlanır.
Yukarıda açıklaması verilen öğretim yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Güdüleme |
Model olma |
Fırsat öğretimi |
Yetişkin tarafından başlatılan etkinlik modeli |
Etkinlik temelli öğretim |
Fırsat Öğretimi: Öğrenci ve yetişkin arasındaki etkileşime odaklanılır (Vuran, 2004). Burada etkileşim öğrenci tarafından başlatılır ve öğrencinin ilgilendiği nesne ve olay belirlenerek bu nesne ve olay ile ilgili konuşulur, öğrencinin bir tepki vermesi sağlanır.
14.Soru
Bu yaklaşım terapötik amaçtan daha çok eğitsel ve gelişimsel hedeflere odaklanır. Bu yaklaşımda müziğin, müzikal olmayan bilgi ve becerilerin kazanılması amacıyla özel eğitim düzenlemesi içerisinde kullanılması söz konusudur.
Yukarıda ifade edilen açıklamalar aşağıdaki müziğin çoklu yetersizliği olan bireylerin eğitiminde kullanımına ilişkin kullanılan yaklaşımlardan hangisine aittir?
Bu yaklaşım terapötik amaçtan daha çok eğitsel ve gelişimsel hedeflere odaklanır. Bu yaklaşımda müziğin, müzikal olmayan bilgi ve becerilerin kazanılması amacıyla özel eğitim düzenlemesi içerisinde kullanılması söz konusudur.
Yukarıda ifade edilen açıklamalar aşağıdaki müziğin çoklu yetersizliği olan bireylerin eğitiminde kullanımına ilişkin kullanılan yaklaşımlardan hangisine aittir?
Davranışçı yaklaşım |
Reseptif Yaklaşım |
Eğitsel Yaklaşım |
Alıcı Yaklaşım |
İyileştirici yaklaşım |
Söz edilen ifadeler eğitsel yaklaşımla ilişkilidir. Doğru seçenek C'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi öğrencilerin öğretim sırasında hata yapmalarına izin verilmeden öğretimin gerçekleştirilmeye çalışıldığı öğretim yöntemidir?
Doğrudan öğretim |
Fırsat öğretimi |
Etkinlik temelli öğretim |
Yanlışsız öğretim yöntemleri |
Model olma |
Yanlışsız öğretim, beceri ve kavramları en iyi biçimde öğrenmenin öğretim sırasında yapılan hatalarla değil, öğretim sırasındaki olumlu yanıtlar ve alıştırmalar aracılığıyla gerçekleştiği varsayımından hareket edilerek geliştirilmiş bir yaklaşımdır. Yanlışsız öğretim yöntemleri ile öğrencilere öğretim sırasında hata yapmalarına izin verilmeden öğretim gerçekleştirilmeye çalışılır.
16.Soru
Çok engelli bir bireyin eğitim gördüğü sınıfta normal gelişim gösteren arkadaşlarını gözlemleyerek bir takım sorulara yanıt verebildiğinin görülmesi, çok engelliliğe ilişkin hangi görüşün işlevsel olduğunun kanıtıdır?
Çok engelli bireylerin kendi gibi bireylerle eğitim almalarını sağlama |
Çok engelli bireyler için ayrı eğitim süreçlerine yer verme |
Çok engelli bireylerin kaynaştırma ortamlarında eğitim almalarını sağlama |
Çok engelli bireyler için eğitim ortamlarını bireysel düzenleme |
Çok engelli bireylere evde eğitim hizmeti sunma |
Çok engelli bireyler için uygun eğitim ortamlarına ilişkin görüşlerin iki grupta toplandığı görülmektedir. Bu yaklaşımlardan biri çok engelli bireylerin ayrı ortamlarda, gereksinimlerine göre düzenlenmiş eğitim içerikleri, özel yetiştirilmiş öğretmenler ve uyarlanmış öğretim materyalleri ile öğrenimlerine devam etmeleridir. Çok engellilerin eğitim ortamlarına ilişkin ikinci yaklaşım ise genel eğitim sınıflarında akranları ile bir arada eğitimlerine devam etmeleri yönündedir (Çetin, 2016). Bu yaklaşıma göre kaynaştırma ortamları, çok engelli bireyler için en uygun eğitim ortamı olarak görülmektedir (Garner ve Campbell, 1987; Freeman ve Alkin, 2000; Changnoon, 2000’den akt. Çetin, 2016). Ağır ve çoklu engele sahip bireylerin genel eğitim ortamlarında akranlarıyla kuracakları olumlu sosyal ilişkilerden büyük oranda fayda sağladıkları belirtilmektedir (Mastropieri ve Scruggs, 2000).
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bireyin becerinin nasıl gerçekleştirileceğini anladığı ancak beceriyi sürekli olarak uygun bir şekilde gerçekleştirebilmesi için daha fazla alıştırma yapmaya gereksinim duyduğu öğrenme aşamasıdır?.
Aşağıdakilerden hangisi bireyin becerinin nasıl gerçekleştirileceğini anladığı ancak beceriyi sürekli olarak uygun bir şekilde gerçekleştirebilmesi için daha fazla alıştırma yapmaya gereksinim duyduğu öğrenme aşamasıdır?.
Kalıcılık |
Genelleme |
Akıcılık |
Edinim |
Önkoşulu sağlama |
Söz konusu aşama Akıcılık aşamasıdır. Doğru seçenek C'dir.
18.Soru
Serebral palsisi bulunan çoklu engelli bireylerin eğitimi için oluşturulan ekipte mutlaka yer alması gereken kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Fizyoterapist |
Hemşire |
İş ve meslek terapisti |
Göz uzmanı |
Dil ve konuşma terapisti |
Serebral palsisi bulunan çoklu engelli bireylerde ekip içerisinde mutlaka bir
fizyoterapist yer almalıdır. Doğru yanıt A şıkkıdır.
19.Soru
Ayrık denemlerle öğretim yönteminde, hedef uyaran-ipucu-bireyin tepkisi-bireyin tepkisine tepkide bulunma sürecine ne ad verilir?
Uyaran kontrolü |
Deneme |
Silikleştirme |
Günlük rutin |
Veri kaydı |
Öncül, davranış ve sonuçtan oluşan her bir sürece deneme denir. Doğru cevap B' dir.
20.Soru
I. Günlük rutinler
II. Sınıf yönetimi
III. Fiziksel çevrenin düzenlenmesi
IV. Materyallerin hazırlanması
V. Amaçların belirlenmesi
Yukarıdakilerden hangi/ hangileri öncüllere dayalı stratejiler arasında yer alır?
I, II, III, IV, V |
I, II, III, IV |
I, II, II |
I, II |
III, IV, V |
Günlük rutinler ya da sınıf rutinleri öncüllere dayalı stratejiler arasında yer alır. Öncüllere dayalı diğer stratejiler ise sınıf yönetimi, fiziksel çevrenin düzenlenmesi, eğitim amaçlarının belirlenmesi, materyallerin hazırlanması, öğrenme motivasyonunun sağlanması gibi stratejileri içermektedir.
Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ