Devlet Bütçesi Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Bütçe, gelecekte devletin harcayacağı paralarla toplayacağı gelirlerin tahmindir.
II. Bütçe, kaynaklarla amaçlara ulaşmak için bir araçtır.
III. Bütçe, tercihlerin amaçlara ulaşmak üzere koordine edilmesi anlamında bir plandır.
Bütçe ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur.
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Bütçe, gelecekte devletin harcayacağı paralarla toplayacağı gelirlerin tahmini, kaynaklarla amaçlara ulaşmak için bir araç ve aynı zamanda tercihlerin amaçlara ulaşmak üzere koordine edilmesi anlamında bir plan olarak tanımlanabilir. Doğru cevap E şıkkıdır.
2.Soru
İngiliz hükümdarının Parlamento’dan para talep ettiği belgeyi taşıyan deri çanta için hangi terim kullanılmaya başlandı?
İngiliz hükümdarının Parlamento’dan para talep ettiği belgeyi taşıyan deri çanta için hangi terim kullanılmaya başlandı?
Target |
Royal |
Budget |
Programme |
Fiscal |
Bu terim, Fransızca konuşan Normanlar İngiltere’yi yönetirken 1400 ile 1450 yılları arasında İngiltere’ye geçti ve paraları tutmak için kullanılan bir kese ya da çantayı ifade etmek için kullanıldı. “Bougette” ve daha sonraları evrildiği “budget” terimi İngiliz hükümdarının Parlamento’dan para talep ettiği belgeyi taşıyan deri çanta için kullanılmaya başlandı.
3.Soru
I. Hangi hizmetlerin kamu tarafından, hangilerinin özel sektör tarafından yapılacağına karar verebilmek için, ne tür hizmetler hangi sektörde daha etkin üretilebilir sorusuna yanıt aranmalıdır.
II. Devlet bütçeleri aracılığıyla siyasi irade bütün gelir dağılımı türlerinde bir iyileşme sağlanabilir.
III. Kalkınmayı sağlama veya sürdürülebilir ve istikrarlı bir büyüme için devlet bütçelerine görev yüklenmektedir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri bütçenin kaynak tahsisinde etkinlik işlevi ile ilgilidir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Hangi hizmetlerin kamu tarafından, hangilerinin özel sektör tarafından yapıla cağına karar verebilmek için, ne tür hizmetler hangi sektörde daha etkin üretilebilir sorusu kaynak tahsisinde etkinlik işlevi ile ilgilidir. Doğru cevap A şıkkıdır.
4.Soru
İlk Anayasa’da vergi ve bütçe hakkı kısmi bir şekilde Mebusan Meclisi ile Ayan Meclisinden kurulu “Meclis-i Umumi” ye verilmiştir.
Batı demokrasilerinde olduğu gibi, kanuni dayanağı olmaksızın kimseden vergi, resim adı altında para tahsil edilmemesi, Devlet gelir ve masraflarının her yıl bütçe kanunu ile bölüm bölüm onaylandıktan sonra yerine getirilmesi hakkında açık hükümler içeren Anayasada, ayrıca vergilerin tahsilinde bütçe kanunu ile her yıl yeniden izin verilmesi esası da yer almaktaydı.
Bu ilk anayasa kaç yılında ilan edilmiştir?
1965 |
1856 |
1876 |
1890 |
1925 |
1876’da ilan edilen ilk Anayasa’da vergi ve bütçe
hakkı kısmi bir şekilde Mebusan Meclisi ile Ayan
Meclisinden kurulu “Meclis-i Umumi” ye verilmiştir.
Batı demokrasilerinde olduğu gibi, kanuni
dayanağı olmaksızın kimseden vergi, resim adı altında
para tahsil edilmemesi, Devlet gelir ve masraflarının
her yıl bütçe kanunu ile bölüm bölüm
onaylandıktan sonra yerine getirilmesi hakkında
açık hükümler içeren Anayasada, ayrıca vergilerin
tahsilinde bütçe kanunu ile her yıl yeniden izin
verilmesi esası da yer almaktaydı. Bütün bunlara
rağmen en geniş yetkiler hükümdara tanınmış, bu
bakımdan yasama meclisi adeta bir danışma organı
durumuna getirilmiştir.
5.Soru
Bütçeyi "Belirli bir dönemde toplanacak gelirler ile yapılacak giderlerin tahmini ve karşılaştırmalı cetveli olduğu kadar yetkili organlar tarafından bu giderlerin yapılması
ve o gelirlerin toplanması için verilen izin" olarak tanımlayan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Paul Leroy-Beaulieu |
Edgar Allix |
Rene Stourm |
Allen Schick |
Gülay Coşkun |
Paul Leroy-Beaulieu’a göre bütçe “Belirli bir dönemde toplanacak gelirler ile yapılacak giderleringiderlerin tahmini ve karşılaştırmalı cetveli olduğu kadar yetkili organlar tarafından bu giderlerin yapılması ve o gelirlerin toplanması için verilen izindir.” şeklindedir.
6.Soru
I. Kamu kurumlarının faaliyet performanslarına yoğunlaşır.
II. Bütçeler faaliyetlere veya iş yüklerine göre sınıflanır.
II. Temel çıkış noktasında, israfın önlenmesi için kamu harcamalarının denetlemesi vardır.
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri performans bütçelemenin özellikleri arasında yer almaktadır?
Yalnız III |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Klasik bütçe tekniğinin temel çıkış noktasında, israfın önlenmesi için kamu harcamalarının denetlemesi vardır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.
7.Soru
İngiltere'de vergileri onaylama hakkını kesin olarak Parlamento’ya veren Haklar Bildirgesi (Bill of Rights) hangi yıl kabul edilmiştir?
1689 |
1690 |
1691 |
1692 |
1693 |
Vergileri onaylama hakkını kesin olarak Parlamento’ya veren 1689 tarihli Haklar Bildirgesi (Bill of Rights) kabul edildi.
8.Soru
Gelirleri toplayan kamu kuruluşları bundan giderlerini düşüp kalanı bütçeye net gelir yazamaz. Kuruluşlar bütçe ile aldıkları ödeneklere, kendi faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri ekleyerek harcamalarını çoğaltamazlar. Başka bir anlatımla, gelir ve giderlerin eksiksiz olarak yani
biriyle diğerini mahsup etmeksizin veya gelir arkasında gider ve gider arkasında gelir gizlemek sizin bütçeye yazılmasına ne denmektedir?
Safi hasılat yöntemi |
Bütçe tekliği yöntemi |
Gayrisafi hasılat yöntemi |
Ademi tahsis ilkesi |
Bütçenin tekliği ilkesi |
Gelirleri toplayan kamu kuruluşları bundan giderlerini düşüp kalanı bütçeye net gelir yazamaz. Kuruluşlar bütçe ile aldıkları ödeneklere, kendi faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri ekleyerek harcamalarını çoğaltamazlar. Başka bir anlatımla, gelir ve giderlerin eksiksiz olarak yani
biriyle diğerini mahsup etmeksizin veya gelir arkasında gider ve gider arkasında gelir gizlemek sizin bütçeye yazılmasına gayrisafi hasılat yöntemi denilmektedir.
9.Soru
Ana çıkış noktası israf ve suistimallerin önlenmesi için kamu harcamalarının denetlenmesi olan bütçeleme sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
performans bütçeleme |
yeni performans bütçeleme |
program bütçeleme |
klasik bütçeleme |
torba bütçe |
Klasik bütçeleme tekniğinin temel çıkış noktasında, israf ve suistimallerin önlenmesi için kamu harcamalarının denetlemesi vardır. Harcama kontrolü temel amaç olunca bunu başarmanın da en kolay yolu, bütçe girdilerini denetlemekten geçmektedir.
10.Soru
- Harcamaların nereye yapıldığının belirlenmesi
- Ödeneklerin büyüklükleri konusunda uzlaşılması
- Harcamaların etkilerinin belirlenmesi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri torba bütçeleme tekniğine yönelik olarak yapılan eleştirilerdendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I-II |
I-III |
II-III |
Torba bütçeleme tekniğine yönelik eleştiriler, üstün yanlarından oldukça fazladır. İlk olarak harcamanın nereye yapıldığı bilinmek isteniyorsa bu tür bilgiye torba bütçede ulaşmak zordur. İkinci ve belki de daha önemli eleştiri, yapılan harcamaların etkilerinin neler olduğu konusunda da bilgi edinilmesinin zor olmasıdır. Üçüncü eleştiri bütçelerin ayrıntılarının bu bütçeleme tekniğinde görülmemesi, bürokrasiye çok geniş takdir yetkisi vermektedir. Son eleştiri ise hizmet veya bakanlık önceliklerinin belirlenerek farklı programların bu önceliğe göre sıralama torba bütçe sisteminde imkânsız olmasıdır. II. eçenekte verilen ifade torba bütçeleme tekniğinin üstünlüklerindendir. BU nedenle cevap D'dir.
11.Soru
Program bütçeleme sistemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Program bütçe, kamu kurumlarının sosyal amaçlara olan etkilerini analiz etmeyi gerektirir. |
Program bütçe sosyal amaçlara ulaşmanın alternatif yollarını değerlendirmeyi ve her alternatifin sosyal fayda ve maliyetini ortaya koymayı gerektirmektedir. |
Program bütçe, benzer amaca katkı sağlayan programları birleştirir ve böylece aynı işin yapılmasında kullanılacak fonlar arasında bir rekabet başlar. |
Programlar yapılandırılırken bir yıllık mali yılı aşmayacak bir zaman dilimi belirlenir. |
Program bütçe sosyal fayda ve maliyetlerin ölçülmesini gerektirir. |
Programların yapılandırılmasında önemli olan bir konu, zaman boyutunun mali yıldan (bir yıldan) daha uzun zaman dilimini kapsamasıdır. Çünkü program amacına ulaşabilmek birden çok yıla ihtiyaç gösterebilir. Her ne kadar programlar için verilen ödenekler yıllık olsa da, karar alıcılar programın toplam maliyeti ile ilgilenirler. Program bütçe, kamu kurum yöneticilerini, bütçe tekliflerini hazırlarken aynı işi başarmanın alternatif yollarını ve istenen amaca en az maliyetle ulaşmanın yolunu aramaya zorlamaktadır.
12.Soru
"Herkesten iktidarına göre vergi alınması, arpalık ve aidat yöntemlerinin terkedilerek yerine
maaş sisteminin konulması, Hassa (padişah) Hazinesi ile giderlerinin Maliye Hazinesine aktarılması" aşağıdakilerden hangisi ile öngörülmüştür?
Sened-i İttifak |
Tanzimat Fermanı |
1876 Anayasası |
II. Meşrutiyet |
Duyun-u Umumiye İdaresi |
Tanzimat Fermanı (Gülhane Hattı Hümayunu) herkesten iktidarına göre vergi alınmasını, arpalık ve aidat yöntemlerinin terkedilerek yerine “maaş” sisteminin konulmasını, Hassa (padişah) Hazinesi ile giderlerinin Maliye Hazinesine aktarılması öngörülmüştür.
13.Soru
Amerikan Anayasasında yapılan kaçıncı değişiklikle federal yönetimin eyaletler tarafından onaya tabi olmadan gelir vergisi alabilmesinin önünün açılmasıyla da kaynak sıkıntıları hafifledi?
8 |
22 |
58 |
62 |
16 |
16
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk devlet yönetim sisteminde bütçelemenin gelişim basamaklarından birisi olmamıştır?
1839 Tanzimat Fermanı |
1876 Anayasası |
1. Dünya Savaşı |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
Türkiye’de bütçelemenin gelişimini; Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki 1839 Tanzimat Fermanı ve 1876 Anayasası ile Cumhuriyet dönemindeki 1924 Anayasası, 1961 Anayasası ve 1982 Anayasası’nın getirdiği yenilikler kapsamında değerlendirebiliriz.
15.Soru
Klasik bütçeleme tekniğinin temel çıkış noktası nedir?
Bürokrasiye geniş bir takdir yetkisi vermek |
Yasama ve yürütme organı arasındaki fikir ayrılıklarının çözülmesi |
İsraf ve suistimallerin önlenmesi için kamu harcamalarının denetlemesi |
Uzun zaman dilimi içinde gerçekleşen maliyet değişimlerinin dikkate alınması |
Devletin katlandığı maliyete değecek bir sosyal fayda ortaya çıkıp çıkmadığının belirlenmesi |
Klasik bütçeleme tekniğinin temel çıkış noktasında, israf ve suistimallerin önlenmesi için kamu harcamalarının denetlemesi vardır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde bütçenin genellik ilkesinin uygulamasında yer alan yöntemler doğru olarak verilmiştir?
Gelirlerin giderlerden düşerek bütçede gösterilmesi yöntemi - Gayrisafi hasılat yöntemi - Adem-i tahsis yöntemi |
Bütün gelirlerin ve giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi - Gayrisafi hasılat yöntemi - Adem-i tahsis yöntemi |
Giderlerin gelirlerden düşerek bütçede gösterilmesi yöntemi - Gayrisafi hasılat yöntemi - Adem-i tahsis yöntemi |
Bütün gelirlerin ve giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi - Gayrisafi hasılat yöntemi - Bütçe dışı fon yöntemi |
Giderlerin gelirlerden düşerek bütçede gösterilmesi yöntemi - Gayrisafi hasılat yöntemi - Bütçe dışı fon yöntemi |
Bütçenin genellik ilkesinin uygulamasında yer alan yöntemler;
- Bütün gelirlerin ve giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi,
- Gayrisafi hâsılat yöntemi
- Adem-i tahsis yöntemidir.
17.Soru
Bütçenin kapsamını ve şeklini ortaya koyan ilkelere ne ad verilir?
Dinamik bütçe ilkeleri |
Statik bütçe ilkeleri |
Alenilik ilkesi |
Doğruluk ilkesi |
Tahsis ilkesi |
Statik bütçe ilkeleri, bütçenin kapsamını ve şeklini ortaya koyan ilkelerdir. Dinamik ilkeler, bütçenin hazırlanması, onaylanması ve uygulanmasını ortaya koyan ilkelerdir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bütçenin tasarı aşamasından başlayarak kesin hesap kanununa kadar geçen süre de ortaya çıkan bütün belgelerin gerçek durumu yansıtmasını, bütçe ile ilgili bilgi ve belgelerin kamuoyunun dikkatine, incelemesine ve bilgisine sunulmasını ifade eden bütçe ilkesidir?
Denklik ilkesi |
Tasarruf ilkesi |
Alenilik ilkesi |
Doğruluk ilkesi |
Sınırlı yetki ilkesi |
Alenilik ilkesi, bütçenin tasarı aşamasından başlayarak kesin hesap kanununa kadar geçen süre de ortaya çıkan bütün belgelerin gerçek durumu yansıtmasını, bütçe ile ilgili bilgi ve belgelerin kamuoyunun dikkatine, incelemesine ve bilgisine sunulmasını ifade eden bütçe ilkesidir.
19.Soru
Bu yöntem bütçede gelirlerin brüt tutarlarına göre yer almasıdır. Gelirler, gelirin elde edilmesi için gerekli masraflar düşülmeksizin bütçeye yazılır.
Yukarıda tanımı yapılan yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Yalnızca gelirlerin bütçede gösterilmesi yöntemi |
Bütün gelirlerin ve giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi |
Yalnızca giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi |
Gayrisafi hasılat yöntemi |
Adem-i tahsis yöntemi |
Gayrisafi hasılat yöntemi; bütçede gelirlerin brüt tutarlarına göre yer almasıdır. Gelirler, gelirin elde edilmesi için gerekli masraflar düşülmeksizin bütçeye yazılır. Böylece bütçede bir tarafa gayrisafi olarak gelir, diğer tarafta ise tüm giderler açık bir şekilde görülebilir. Gelirleri toplayan kamu kuruluşları bundan giderlerini düşüp kalanı bütçeye net gelir yazamaz. Soruda gayrisafi hasılat yönteminin tanımı yapıldığı için doğru yanıt D'dir.
20.Soru
''... bütün yurttaşların kendileri ya da temsilcileri aracılığı ile ortak verginin gerekliliğini saptamak, buna serbest biçimde rıza göstermek, kullanılmasını izlemek, miktarını, matrahını, tarh usulünü belirleme hakkı vardır ...” ilkeleri aşağıdakilerin hangisinde yer almaktadır?
Büyük Özgürlük Şartı |
Haklar Bildirgesi |
Bağımsızlık Bildirgesi |
İnsan ve vatandaş Hakları Bildirgesi |
Tanzimat Fermanı |
14.07.1789’da gerçekleşen Büyük Fransız İhtilali ile birlikte derebeylerin, kilisenin sahip olduğu vergileme yetki ve ayrıcalıkları kaldırılmış ve kurucu meclis tarafından hazırlanan İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirgesi’nde “… kamu gücünün sürdürülmesi ve idare giderleri için ortak bir vergi alınması zorunlu olup, bu vergi bütün yurttaşlara adil biçimde dağıtılmalıdır... bütün yurttaşların kendileri ya da temsilcileri aracılığı ile ortak verginin gerekliliğini saptamak, buna serbest biçimde rıza göstermek, kullanılmasını izlemek, miktarını, matrahını, tarh usulünü belirleme hakkı vardır ...” ilkeleri yer almıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ