Diplomasi Tarihi Final 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
‘Kamuoyu diplomasisi’ kavramı kim tarafından ortaya atılmıştır?
Franklin Roosevelt |
Woodrow Wilson |
Harry Truman |
Edmund Gullion |
Richard Nixon |
Kamuoyu diplomasisi’ kavramı 1965’te Fletcher Hukuk ve Diplomasi Fakültesi Dekanı Edmund Gullion tarafından ortaya atılmıştır. Diğer seçenekler ABD başkanlarının isimleridir.
2.Soru
Tarihin ilk yazılı barış anlaşması olarak II. Ramses ve Hitit Kralı III. Hattuşuli arasında yapılan anlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Kadeş |
Kalias |
Verdun |
Zaragoza |
Westphallia |
Tarihin bilinen ilk yazılı barış anlaşması Hititler zamanından kalmadır. Hittilerler Mısırlılar arasında Kadeş Savaşı sonunda İÖ. 12. yüzyılda akdedilmiştir.
3.Soru
Bir ülke diğerinin mevcut olduğu gerçeğini kabul etmekle yetinir, ancak hukuki sonuç doğurabilecek ilişki ve tasarruflardan kaçınması hangi tanıma yöntemidir?
Hukuken |
De jure |
De facto |
Tanımlama |
Serbest |
De jure tanıma, bütün hukuki sonuçlarıyla tanıma demektir. Buna karşı, de facto tanımada bir ülke diğerinin mevcut olduğu gerçeğini kabul etmekle yetinir, ancak hukuki sonuç doğurabilecek ilişki ve tasarruflardan kaçınır.
4.Soru
Misyon şefleri arasındaki öncelik sırası neye göre saptanır?
Ülkelerinin gücüne göre
|
Güven mektubunu verdikleri tarihe göre
|
Görev yerlerine ulaştıkları tarihe göre
|
Ülkelerinin ingilizce alfabetik sırasına göre
|
Ülkelerinin fransızca alfabetik sırasına göre
|
5.Soru
1965’te Fletcher Hukuk ve Diplomasi Fakültesi Dekanı Edmund Gullion’un ortaya attığı konusu ve hedefi yabancı toplumlardaki genelde halk ve özelde belirli gayrıresmî gruplar, kuruluşlar ve kişiler olan diplomasiye ne ad verilir?
Propaganda diplomasisi
|
Enformasyon diplomasisi
|
Kamuoyu diplomasisi
|
İstihbarat diplomasisi
|
Geleneksel diplomasi
|
6.Soru
Habitat, Rio Zirvesi ardılı konferanslar gibi global çevre konferansları, Birleşmiş Milletler ve diğer yetkili uluslararası güçlerin güvenlik operasyonları, Birleşmiş Milletler çerçevesinde -örneğin sürdürülebilir kalkınma komisyonu gibi- özel görevli komisyonlar kurulması ve saydamlık, yolsuzlukla mücadele, kamu bütçesi hesap verilirliği gibi kamu hizmeti etiği konusunda uluslararası işbirliği çalışmaları aşağıdaki diplomasi örneklerinden hangisidir?
Geçiş diplomasisi |
İyi yönetim diplomasisi |
‘Perde arkası’ sessiz diplomasi |
İkili ilişkilerde kişisel resmî temas diplomasisi |
Çok taraflı müzakerelerde -oylama yerine- ‘konsensüs’e ulaşma diplomasisi |
Diğer bir yeni yönteme ‘iyi yönetim’ diplomasisi adı verilebilir. Bu tür diplomasi özellikle yönetimlerinin toplumları için yeterli politikalar üretemediği ülkelere veya iç karışıklıklar gibi nedenlerle yönetilemeyen ülkelere uluslararası toplumun belirli ölçülerde müdahalesi veya yardımı şeklinde tanımlanabilir. Habitat, Rio Zirvesi ardılı konferanslar gibi global çevre konferansları, Birleşmiş Milletler ve diğer yetkili uluslararası güçlerin güvenlik operasyonları, Birleşmiş Milletler çerçevesinde -örneğin sürdürülebilir kalkınma komisyonu gibi- özel görevli komisyonlar kurulması ve saydamlık, yolsuzlukla mücadele, kamu bütçesi hesap verilirliği gibi kamu hizmeti etiği konusunda uluslararası işbirliği çalışmaları ‘İyi yönetim diplomasisi’nin hangi alanlarda yürütüldüğünün örnekleridir.
7.Soru
Deprem, su baskını, kuraklık gibi doğal afetlerde veya insan elinin neden olduğu açlık ve zorunlu göç gibi krizlerde devreye giren başlıca çok taraflı insani yardım kanalı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
NATO |
TBMM |
Birleşmiş Milletler Teşkilatı |
IMF |
KIZILAY |
Deprem, su baskını, kuraklık gibi doğal afetlerde veya insan elinin neden olduğu açlık ve zorunlu göç gibi krizlerde devreye giren başlıca çok taraflı insani yardım kanalı Birleşmiş Milletler Teşkilatı’dır. BM kuruluşlarından dördü -Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Kalkınma Programı (UNDP), Dünya Gıda Programı (WFP) ve Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR)- kriz ortamlarında insani yardımların sağlanmasını ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlayan başlıca kurumlardır. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Zirve diplomasisinin geçmişi ne zamana kadar uzanmaktadır?
İlk çağ |
Orta çağ |
Yeni çağ |
Yakın çağ |
Çağdaş devir |
Zirve diplomasisinin geçmişi Orta Çağ’a kadar dayanır.
9.Soru
Çevre Diplomasisi alanında düzenlenen ilk büyük konferans kaç yılında düzenlenmiştir?
1971 |
1972 |
1973 |
1974 |
1975 |
1972 yılında Stockholm’de gerçekleştirilen ve Stockholm Konferansı olarak da bilinen “Birleşmiş Milletler İnsan Çevresi Konferansı” bu alandaki ilk büyük uluslararası girişim olmuştur. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Mahmut zamanına kadar Osmanlı Devleti’nin dış ilişkileri hangi birim tarafından yürütülüyordu?
Şeyhülislamlık
|
Reisülküttaplık
|
Umur-ı Hariciye Nezareti
|
Umur-ı Dahiliye Nezareti
|
Sadrazamlık |
II. Mahmud döneminde Osmanlı İmparatorluğu’nun karşı karşıya kaldığı uluslararası sorunların listesi uzundur. 1821-29 Yunanistan isyan ve bağımsızlığını, 1830’da Fransa’nın Cezayir’i işgali izlemiş, daha sonra 1821’de Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın isyanı ile başlayan ve büyük Avrupa devletlerinin de karıştığı ve önemli tavizler verilerek Temmuz 1833’te imzalanan Hünkâr İskelesi Anlaşması ile noktalanan Mısır bunalımı ortaya çıkmıştır. Bu çalkantılı dönemde Bâbıâli’nin etkin bir diplomasiye duyduğu gereksinme nedeniyle daimi elçiliklerin açılması tekrar gündeme gelmiş ve II. Mahmud 1832 yılında Paris, Londra ve Viyana’ya yeniden büyükelçiler göndermiştir. Bunları 1837’de Berlin, 1840’ta Atina, 1849’da Tahran, 1854’te Brüksel ve La Haye, 1857’de Saint Petersburg, 1867’de Washington, 1878’de Bükreş, 1879’da Belgrad, 1898’de Stokholm, 1909’da Sofya, 1917’de Kopenhag izleyecektir. Bu arada konsolosluklar da büyük ölçüde çoğaltılmıştır. Bu gelişmelerle irtibatlı olarak II. Mahmud, III. Selim zamanında önemi artarak, dış ilişkiler konusunda uzmanlaşan Reisülküttaplığın yerine 11 Mart 1836’da bir Hatt-ı Hümayun ile Hariciye Bakanlığını kurmuştur. Hatt-ı Hümayun’da kararın gerekçeleri anlatılmaksızın sadece Reisülküttaplığın “Umur-ı Hariciye” adını alacağı ve başına bir Vezirin geçeceği hususu yer almaktaydı.
11.Soru
Konsolosların görev çevresini gösteren belgeye ne ad verilir?
Exequatur
|
Excalibur
|
Agreman
|
Exlibris
|
Exception
|
12.Soru
I. Enerji kaynaklarının güvenliğinin sağlanması,
II. Enerjinin ulaşım güvenliğinin sağlanması
III. Fiyat istikrarının sağlanması
Sayılanlardan hangileri devletlerin ve çok uluslu şirketlerin, yürüttükleri enerji politikalarında göze çarpan üç ana hedef olarak sayılabilir ?
I |
I, II |
II, III |
I, III |
Hepsi |
Bugün devletlerin ve çok uluslu şirketlerin, yürüttükleri enerji politikalarında üç ana hedef göze çarpmaktadır: Enerji kaynaklarının güvenliğinin, enerjinin ulaşım güvenliğinin ve fiyat istikrarının sağlanması. Bunların yanı sıra, kullanılmak istenen enerjinin düşük maliyetle elde edilmesi ve talep edilen miktarla kalitede pazarlara ulaştırılması hedeflenmektedir.
13.Soru
Osmanlı Devleti elçi hapsedilmesi uygulamasından hangi Padişah zamanında vazgeçmiştir?
III. Selim |
II. Mahmut |
Kanuni Sultan Süleyman |
Fatih Sultan Mehmet |
Yıldırım Beyazıt |
Osmanlı ile ülkelerin arasında ilişkilerin bozulduğu hâllerde ‘aman’ ile gelmiş olan yabancı devlet elçisinin misafirlik statüsü iptal edilmekte hatta hapsedilmekteydi. Elçi hapsi uygulaması, savaş açılan ülkedeki Osmanlı tüccar ve uyruklarının iadesini sağlamak için de başvurulan bir yöntemdi. Son olarak 1799’da Mısır sorunu nedeniyle Fransa’ya savaş açıldığında Fransa Maslahatgüzârı Ruffin’in maiyeti ile birlikte Yedikule’ye hapsedilmesinden sonra, karşılıklılık ilkesine dayalı diplomasiye geçilen III. Selim döneminde elçi hapsedilmesi uygulamasından vazgeçilmiştir.
14.Soru
Türk diplomasisi, ülkenin temsili konusunda özel bir itina göstermeli midir?
Türk diplomasisi, yabancı devletler ve kuruluşlar karşısında ülkeyi temsil ederken itina etmeyebilir, |
Osmanlı devleti Batılı ülkeler tarafından azgelişmiş olarak kabul ediliyorken, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri bakanlığı bu algıyı düzeltmek için çabalamamıştır, |
Türkiye'nin dışa açılan penceresi olan Dışişleri Bakanlığı yabancı ülke ve uluslararası kuruluşlara karşı ülkenin iyi yönlerini yansıtmamaktadır, |
Dışişleri çalışanlarının fazla bir özellikleri ve elitist yanları olmamalıdır, |
Türkiye'nin dışa açılan penceresi olan Dışişleri Bakanlığı, ülkenin ''en iyi'' yönlerini göstermelidir, |
Diplomaside ilişkileri yürütmek ile “temsil” farklı kavramlardır. Dışişleri Bakanlığı, yabancı ülke ve uluslararası kuruluşlarla Türkiye’nin resmî ilişkilerini yürütürken, aynı zamanda büyükelçilikler ve daimi temsilcilikler vasıtasıyla ülkenin bu uluslararası hukuk süjeleri nezdinde resmen temsilini de sağlamaktadır. Esasen, bu resmî temsilcilik niteliği olmadan Bakanlığın “dış ilişkileri yürütme” işlevini yerine getirmesi mümkün değildir.
Çok klasikleşmiş bir ifadeyle dışişlerinin Türkiye’yi dışarıda “şerefle” temsil ettiği
sık sık vurgulanır. Ancak, bu terim boş bir kavram değildir. Gerçekten de Türk
Dışişleri Bakanlığı, diğer ülkeler dış servisleriyle karşılaştırıldığında, ülkesini “iyi”
temsil etmek konusuna en fazla önem veren kurumlar arasında yer alır.
Disiplinli, vazife bilinci çok gelişmiş ve üstün denilebilecek niteliklere sahip bir
kadroya sahip olan Türk diplomasisi, kendisini ülkesini temsil konusunda, özel bir itina göstermekle sorumlu tutar. Bu yaklaşımı belirli nedenlere bağlamak mümkündür.
Türkiye Cumhuriyeti nisbeten genç bir ülkedir. Parçalanan bir devletin içinden
yeniden doğduğu için kendini dış dünyaya kanıtlama süreci -aynı yoğunlukla
olmasa dahi- devam etmektedir. Dahası, Osmanlı İmparatorluğu özellikle Batı
tarafından, geri ve çürümüş görülürken, Cumhuriyet Batı’yla yarışmakta, en az
onunla aynı düzeye ulaşma amacını taşımaktadır. Bu çaba içinde, Türkiye’nin dışa açılan penceresi Dışişleri Bakanlığı dışa ülkenin “en iyi yönlerini” yansıtmakla görevlidir. Kaldı ki bu görevi en iyi şekilde yerine getirmeleri için bizzat dışişleri mensupları da Türkiye'nin ''elitleri'' arasında gelmektedir.
15.Soru
Müslüman ülkeler arasında ilk karşılıklı mukim büyükelçilikler açanlar hangileridir?
Osmanlı Devleti ve Mısır
|
Osmanlı Devleti ve Umman Sultanlığı
|
Osmanlı Devleti ve İran
|
İran ve Mısır
|
Mısır ve Fas Sultanlığı
|
16.Soru
Su ve hava kirliliği gibi küresel sorunların ele alınmaya başladığı diplomasi aşağıdakilerden hangisidir?
Çevre |
İnsani |
Kamuoyu |
Enerji |
Geçiş |
İlk olarak özellikle sanayileşmiş ülkelerde su ve hava kirliliği gibi küresel çevre bozulması işaretlerinin bilincine varılmaya başladığı 1960’lardan itibaren uluslararası düzeyde gündeme gelmiş ve diplomasi konusu olmuştur.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kordiplomatik duayeni olur?
Vatikan büyükelçisi
|
Ülkeye geliş tarihine göre en kıdemli büyükelçi
|
Güven mektubunu sunuş tarihine göre en kıdemli büyükelçi
|
Büyükelçilerin aralarından seçtiği büyükelçi
|
En kıdemsiz büyükelçi
|
18.Soru
Büyük güçler arasındaki sistemin çökmesine nedenlerinden biri olan Alman Birliği hangi yıl oluşmuştur?
1851 |
1861 |
1871 |
1881 |
1891 |
Gerçekte güçler dengesi kendi içinde istikrarsızlık tohumları taşıyan bir düzeni ifade ediyordu. Savaş her zaman kapıdaydı. Sistemin çöküşüne ise çeşitli unsurların bir araya gelmesi neden oldu. Bunlardan biri, 1871’de Alman Birliğinin gerçekleşmesiydi. Bu şekilde ilk defa geleneksel Avrupa sistemi içinde sınırlanıp gem vurulamayacak kadar büyük ve dinamik bir devlet ortaya çıkmıştır.
19.Soru
Uyuşmazlıkların çözümü, bir uyuşmazlığın sona erdirilmesini ifade eder. Birleşmiş Milletler Şartı’nın VI. Bölümü’ne göre, uyuşmazlıkların çözümünde izlenebilecek yollar, hukuki önlemler veya siyasi önlemler şeklinde ikiye ayrılır. Aşağıdakilerden hangisi hukuki yöntem ile alakalıdır?
Müzakere |
Arabuluculuk |
İyi niyet misyonları |
Araştırma komisyonları |
Uluslararası hakemlik kurumu |
Uyuşmazlıkların çözümü, bir uyuşmazlığın sona erdirilmesini ifade eder. Birleşmiş Milletler Şartı’nın VI. Bölümü’ne göre, uyuşmazlıkların çözümünde izlenebilecek yollar, hukuki önlemler veya siyasi önlemler şeklinde ikiye ayrılır. Genel olarak, Uluslararası Adalet Divanı ve diğer uluslararası mahkemelerin faaliyetleri ve uluslararası hakemlik kurumu ile ilgili birincisi, yani hukuki yöntem, diplomasi alanı dışında kalır. İkinci yöntem ise uyuşmazlığın tarafları arasında BM Şartı’nın 33. maddesinde bazıları sayılan geleneksel siyasi yolları içerir. Bunlar, müzakere, arabuluculuk, iyi niyet misyonları, araştırma komisyonları, uzlaşma komisyonları gibi usûllerdir.
20.Soru
Bir ülkenin başka bir ülkeyi hukuki sonuç doğurabilecek ilişki ve tasarruflardan kaçınarak ve söz konusu ülkenin sadece mevcut olduğu gerçeğini kabul ederek yetinmesine ne ad verilir?
De facto tanıma
|
De jure tanıma
|
Zirve toplantısı
|
Çok taraflı diplomasi
|
Uluslararası kuruluş
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ